Chorągiew węgierska Buławy Wielkiej Koronnej
Buławy hetmańskie | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1717 |
Rozformowanie |
1794 |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk |
Chorągiew Węgierska Buławy Wielkiej Koronnej – oddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Chorągwie piechoty węgierskiej były oddziałami przybocznymi hetmanów[1]. Uchwalony na sejmie 1717 roku komput wojska koronnego przewidywał zorganizowanie chorągwi janczarskiej buławy wielkiej koronnej w sile 150 porcji[2]. W sztabie kompanii służyli: kapitan, porucznik, chorąży, lekarz, profos oraz kilku podoficerów i orkiestrantów[3].
Sejm roku 1776 ułożył nowy etat wojska, zmieniając znacznie jego strukturę. Chorągiew Węgierska Buławy Wielkiej Koronnej miała liczyć 72 żołnierzy[4]. Etat z 1789 roku przewidywał po 73 osoby w chorągwi[1].
Stanowisko: przy boku hetmana wielkiego koronnego. Zgodnie z tradycją szefem chorągwi był także każdorazowo hetman wielki koronny (1717–1789) (stąd nazwa jednostki). Rozwiązana w 1789, a powtórnie wznowiona w 1793.
Barwa chorągwi
[edytuj | edytuj kod]Żołnierze chorągwi janczarskich, później znów przekształconych na węgierskie, nosili strój zbliżony do wzorów tureckich i węgierskich, przy czym kurtki poszczególnych chorągwi różniły się kolorem[5].
Rotmistrzowie
[edytuj | edytuj kod]- płk Karski (1754),
- płk Stanisław Bartochowski (1760)[a],
- Jakub Załęski (1775; dymisja 20 sierpnia 1778),
- Antoni Gozdowski.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stopień płk. otrzymał w 1761.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Machynia i Srzednicki 1998 ↓, s. 413.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 308.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 313.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 335.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 319.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717–1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1998. ISBN 83-7188-186-X.
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1960. T.3 od 1797 do 1814 roku. Warszawa: 1964.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.