Dywizja Józefa Zajączka

Dywizja Zajączka
	Historia
Państwo	I Rzeczpospolita
Sformowanie	1794
	Dowódcy
Pierwszy	Józef Zajączek
	Działania zbrojne
	Insurekcja kościuszkowska
	Organizacja
Rodzaj wojsk	Wojska lądowe

Dywizja Józefa Zajączka – jedna z formacji zbrojnych okresu powstania kościuszkowskiego.

Formowanie i struktura dywizji

Dywizja została sformowana w maju 1794 z części Dywizji Wielkopolskiej i Dywizji Wołyńsko-Podolskiej oraz garnizonu Warszawy. Walczyła 8 czerwca pod Chełmem, 29 czerwca pod Gołchowem i 9 oraz 10 lipca pod Gołkowem. Podczas obrony Warszawy 12 lipca, osłaniała miasto od strony Woli. Po odwrocie przeciwnika skierowała część swych sił na przedpole zachodnie Warszawy, a kilka oddziałów na prawy brzeg Wisły. Na przełomie października i listopada 1794 została przeformowana w małą komendę.

Dywizja nie miała standardowej organizacji. W każdym okresie składała się jednak z trzech rodzajów wojsk: piechoty i strzelców, kawalerii oraz artylerii. Podział wewnętrzny ograniczał się jedynie do tzw. komed. Występował natomiast podział ugrupowana dywizji:

marszowy: awangarda, korpus (siły główne) i ariergarda;
bojowy: pierwsza i druga linia piechoty, prawe i lewe skrzydło (przeważnie jazda), i korpus rezerwowy

Dowódca

gen. Józef Zajączek

Bibliografia

Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. Poznań: "Kurpisz", 2003. ISBN 83-88841-52-1.
Marian Kukiel: Zarys historii wojskowości w Polsce. London: Puls, 1993. ISBN 0-907587-99-2.
Tadeusz Rawski, Andrzej Ajnenkiel: Powstanie kościuszkowskie 1794 : dzieje militarne. T. 1. Warszawa: Egros : Wojskowy Instytut Historyczny, 1994. ISBN 83-86268-11-5.
Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894.