ik

Nederlands

	enkelvoud		meervoud
	onderwerp	voorwerp	onderwerp	voorwerp
1e persoon	ik 'k	mij me	wij we	ons
2e persoon (informeel)	jij je	jou je	jullie	jullie
2e persoon (formeel)	u	u	u	u
2e persoon (regionaal)	gij ge	u	gij ge	u
3e persoon (mannelijk)	hij ie	hem 'm	zij ze	(dat.) hun (acc.) hen ze
3e persoon (vrouwelijk)	zij ze	haar 'r, d'r
3e persoon (onzijdig)	het 't	het 't
	Boven: benadrukte vorm. Onder: onbenadrukte vorm

Uitspraak

• Geluid:  ik    (hulp, bestand)
• IPA: / ɪk / (1 lettergreep)

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord in de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in 776

afkomstig van: Middelnederlands: ic Oudnederlands: ik Germaans: *ek, *ik Indo-Europees: *éǵh₂-

Verwant in Germaans: West: Engels: I (Angelsaksisch: ih, ic, iċ), Duits: ich, (Oudhoogduits: ih), Fries: ik (Oudfries: ik) Noord: Zweeds: jag, Deens/Noors: jeg (Nynorsk: eg, Oudnoords: ek, jak), IJslands: eg, ég, Faeröers: eg, jeg Oost: Gotisch: ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik eerste persoon enkelvoud

1. nominatief (onderwerp), verwijst naar de spreker of schrijver met uitsluiting van anderen

   • Ik zing dit lied voor jou. 

Uitdrukkingen en gezegden

• als ik van u was
• ik ben ermee weg
• ik ben weg

Citaten

• Ik denk, dus ik ben. (bron: Descartes )
• Ik kwam, ik zag, ik overwon / Ik kwam, zag en overwon

Vertalingen

    1. nominatief   

Afrikaans: ek (af) Albanees: unë (sq) Arabisch: أَنَا (ar) Baskisch: ni (eu) Bosnisch: ja (bs) Catalaans: jo (ca) Cherokee: ᎠᏯ (chr) (aya) Chinees: 我 (zh) Deens: jeg (da) Duits: ich (de) Egyptisch: ỉnk Engels: I (en) Esperanto: mi (eo) Filipijns: ako Fins: minä (fi) Frans: je (fr) Fries: ik (fy) Georgisch: მე (ka) Gotisch: 𐌹̈𐌺 (got) (ik) Grieks: εγώ (el) (echó) Guarani: che (gn) Hebreeuws: אני (he) Hindi: मैं (hi) Hongaars: én (hu) Ido: me (io) Iers: mé (ga) IJslands: ég (is) Indonesisch: saya (id) (formal), aku (id), gua/gue (slang) Interlingua: io (ia) Italiaans: io (it) Japans: 私 (ja) (わたし; わたくし) (formeel), 僕 (ja) (ぼく) (dichtbij, meestal m), 俺 (ja) (おれ) (slang, m) Jiddisch: איך (yi) Kiribatisch: i Kituba: mono Koreaans: 나 (ko) Latijn: ego (la) Limburgs: ich (li)

Litouws: aš (lt) Lojban: pami (jbo) Mantsjoe: bi Mari: мый Nauruaans: à (na), aña (na) Nedersaksisch: -'k (nds), eck (nds), ek (nds), ick (nds), ik (nds), ikk (nds) Noors: jeg (no) Nynorsk: eg (nn) Oekraïens: я (uk) (ja) Oudgrieks: ἐγώ Perzisch: مَن (fa) Papiaments: mi Pools: ja (pl) Portugees: eu (pt) Reto-Romaans: jau (rm) Roemeens: eu (ro) Russisch: я (ru) (ja) Shuar: wi Slowaaks: ja (sk) Spaans: yo (es) Taroko: yako Thai: ผม (th) m (), ดิฉัน (th) v (), ฉัน (th) (informeel) Tok Pisin: mi (tpi) Tsjechisch: já (cs) Tupinambá: ixé, xe Turks: ben (tr) Tuvaluaans: au Vietnamees: mình (vi) /tớ (vi) (informeel/vertrouwelijk), tôi (vi) (beleefd/formeel), ta (vi) /tao (vi) (tegen ondergeschikte(n)), tegen familie (hangt af van de relatie tot de persoon tegen wie men spreekt): ông (vi) (als grootvader), bà (vi) (als grootmoeder), cha (vi) /bố (vi) (vader), mẹ (vi) (moeder), anh (vi) (oudere broer), chị (vi) (oudere zus), em (vi) (jongere broer/zus), bác (vi) (oom oudere broer van moeder of vader), chú (vi) (oom jongere broer van vader), cậu (vi) (oom broer van moeder), dượng (vi) (aangetrouwde oom), bác gái (vi) (tante oudere zus van moeder of vader), cô (vi) (tante jongere zus van vader), dì (vi) (tante jongere zus van moeder), thím (vi) (tante aangetrouwd aan jongere broer van vader), mợ (vi) (aangetrouwde tante langs moeders kant), cháu (vi) (neef/nicht tegen oom/tante) Volapük: ob (vo) Zweeds: jag (sv)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	ik	ikken
verkleinwoord	ikje	ikjes

_{Niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie als zelfstandig naamwoord}

Zelfstandig naamwoord

het ik o

1. ego, de eigenlijke zelfstandige persoon

Afgeleide begrippen

• ik-figuur, ik-roman, ik-tijdperk, ik-verteller, ik-vorm, ik-zucht, ikheid, ikzelf

Vertalingen

    1.   

Engels: I (en)

Spaans: ego (es) m, yo (es) m

Gangbaarheid

• Het woord ik staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ik" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Achterhoeks

Woordafbreking

• ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; eerste persoon enkelvoud nominatief

Verwante begrippen

• iej / i'j / (verouderd) du
• hee / hie / hi'j
• i'j / i'jleu

Fries

	enkelvoud		meervoud
	onderwerp	voorwerp	onderwerp	voorwerp
1e persoon	ik	my	wy	ús
2e persoon fam.	do	dy	jimme	jimme
2e persoon beleefd	jo	jo
3e persoon (mannelijk)	hy	him	hja, sy	har, harren
3e persoon (vrouwelijk)	hja, sy	har
3e persoon (onzijdig)	it	it

Uitspraak

• IPA: /ɪk/

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudfriese ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon enkelvoud onderwerpsvorm

Verwijzingen

• Wurdboek fan de Fryske taal - Instituut voor de Nederlandse taal

Gotisch

	enkelvoud	tweevoud	meervoud
nominatief	ik	wit	weis
accusatief	mik	ugkis	uns/unsis
genitief	meina	ugkis	unsara
datief	mis	*ugkara	uns/unsis

Uitspraak

• IPA: ɪk/

Woordafbreking

• ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• 𐌹̈𐌺

Kaqchikel

Zelfstandig naamwoord

ik

1. zon

Middelengels

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Angelsaksische ic

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

a hi hic hich hij

i I ic icche ich

ichc iche ichs ick

ics ig ih ihc

ike j jch y

Overerving en ontlening

• Engels: I, ich, ik
• Schots: A, I, ik

Middelnederduits

Uitspraak

• IPA: /ɪk/

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudsaksische ic / ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• ek

Overerving en ontlening

• Nedersaksisch: 'ck, eck, ek, ick, icke, ik, ikk, ikə, 'k, -'k, öck
• Plautdietsch: ekj, etj

Nedersaksisch

Uitspraak

• IPA: /ɪk/

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Middelnederduits ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon enkelvoud nominatief, verwijst naar de spreker of schrijver.

Schrijfwijzen

'ck eck ek ick icke

ikk ikə 'k -'k öck

Verwante begrippen

mien (bezittelijk: mijn, m'n); mey, mi, mik, my (meewerkend of lijdend voorwerp: mij, me); wi (meervoud: wij, we). dow / du / iej / i'j hee / hie / hi'j, um

zee ons i'j / i'jleu

Citaten

Ik keem, ik keek, ik wun

Spreekwoorden

Ik keem, ik keek, ik wun

Noord-Fries

Uitspraak

• IPA: /ɪk/

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudfriese ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• ick

Oost-Fries

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Oudfries

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *ek / *ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Overerving en ontlening

• Fries: ik
• Noord-Fries: ick, ik
• Saterfries: iek

Oudnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *ek / *ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• ic

Overerving en ontlening

• Middelnederlands: ic
  • Nederlands: ik
    • Afrikaans: ek

Verwijzingen

• - Oudnederlands woordenboek - Instituut voor de Nederlandse taal

Oudsaksisch

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *ek / *ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• ic

Overerving en ontlening

• Middelnederduits: ek, ik
  • Nedersaksisch: 'ck, eck, ek, ick, icke, ik, ikk, ikə, 'k, -'k, öck
  • Plautdietsch: ekj, etj

Schots

Woordafbreking

• ik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Middelengelse ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

   «Wha did that? – Ik!»

   Wie heeft dat gedaan?! – Ikke!

Schrijfwijzen

• A
• I

Verwante begrippen

• ma
• mei
• mine

Tobiaans

Zelfstandig naamwoord

ik

1. vis

Twents

Woordafbreking

• ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud, verwijst naar de spreker of schrijver.

Verwante begrippen

• iej
• hee, um
• zee
• ons

Veluws

Uitspraak

• IPA: /ɪk/

Woordafbreking

• ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud, verwijst naar de spreker of schrijver.

Westfaals

Woordafbreking

• ik

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. (Münsterlands) ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Schrijfwijzen

• eck
• ek
• ick

West-Vlaams

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Middelnederlandse ic

Persoonlijk voornaamwoord

ik

1. ik; 1e persoon nominatief enkelvoud

Anagrammen

• ki