پرش به محتوا

ارنان کورتز

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
ارنان کورتز
آدErnán Cortés ارنان کورتز
اؤلوم تاریخ۲ دکابر ۱۵۴۷
آیری آدلارهرنان کورتس

ارنان کورتئز یا هرنان کورتئس (د. 1485 اؤ. 2 آرالیق 1547)، ایسپانیا آدینا مئکزیکا'نی ایشغال ائدن دئنیزچی‌دیر. هئرناندو ویا فئرناندو اولاراق دا بیلینیر، آنجاق توم مئکتوبلارینی هئرنان کورتئس آدییلا ایمضالامیشدیر.

بوگونکو پئرو اولان اینقا توپراقلارینی ایشغال ائدن فرانچیسجو پیزاررو'نون ایکینجی درجه‌دن عمیسی اوغلودور. کوبا'نین ایسپانیوللارجا ایشغال ائدیلمه‌سینده گؤره‌و آلمیش و باشاریسی بورادان گئنیش بیر تاراضی و یئرلی کؤله‌لر ایله اؤدوللندیریلمیشدیر.
یئنی دونیا'نین زنگینلیگینی آنلامیش، کوبا والیسیندن آناقیطایا سئفر ائتمک اۆچون یاردیم ایسته‌میشدیر. والی، قیطانی اؤزو ایشغال ائتمک ایسته‌دیگی اۆچون ساده‌جه تیجارت قورماسینا و کئشیف ائتمه‌سینه ایذین وئرمیش، آنجاق کورتئس والینی آلداداراق مئکزیکا'نی ایشغال ائتمیشدیر.

آزتک ایمپراتورلوغونون ایسپانیوللار طرفیندن آلینماسی؛ بیلینمه‌ین بیر نقاش طرفیندن 17. یوزایلین ایکینجی یاریسیندا چکیلن و تئنوچتیتلان قوشاتماسی'نی گؤسترن بیر یاغلی بویا تابلو.

آزتک توپراقلارینا آلدیقدان سونرا، اوردوسوندا فیرار اولماماسی ایچین، توم گمی‌لرینی باتیرتمیشدیر. یانیندا توپچو، زیره‌لی آتلی، زیره‌لی یایا و توفکچی بیرلیکلری داخیل، 40.000'ه یاخین بیر اوردو توپلادیغی بیلینمکده‌دیر. چوخ ریوایته گؤره بو سایینی یئرلی قبیله‌لردن توپلادیغی آداملارلا 100.000'ه چیخاردیغی سانیلماقدادیر. بعضی قبیله یئرلیلری، آزتک'لرین دوشمانی اولدوقلاری اۆچون کورتئس' تئنوچتیتلان'ین یولونو گؤستره‌رک، شئهری تاژماسینا یاردیمچی اولموشدورلار. آزتک ایمپاراتورو مونتزوما قارشیسینداکی بو گوجه ایلک باشلاردا دیرنمه‌میش، حتی اونلارا باشکند'ت کیلیسه قورمالارینا دا ایجازه وئرمیشدیر.
آما سونرالاری شئهیرده‌کی بعضی یئرلی ساواشچیلار، کورتئس'ین شهرده ایستیلا و یاغما سئببییله اولدوغونو آنلامیش و عیصیان چیخارمیشدیلار. چیخان عیصیاندا ایمپاراتور مونتزوما باشیندان یارالانمیش و قیسا سوره سونرا اؤلموشدور. کورتئز یانینداکی بیرلیکلرییله زور شرایطده آیریلدیغی شهری، اصلی اوردوسویلا قوشاتمیش و اوزون بیر سالدیری و ییخیمدان سونرا شئهری ائله کئچیرمیشدیر.
یئرلی خالقی اولدورمه‌سییله ده بیلینیر. قیزیل و ده‌یه‌رلی موجوهرلر اۆچون دونیاداکی ان بویوک سۏی‌قیریملاردان بیرینی یاپمیشدیر. آزتکلرین باش شهری تئنوچتیتلان'ی (و گونون شرطلری ایچینده 200.000 نوفوسو ایله ایستانبول و پاریس'دن سونرا ان بویوک 3. شهر اولاراق بیلینیر) یئرله بیر ائتمیشدیر. بربرلیگی ایله بیلینیر، چوخ سرت و رحمسیزدیر. بو اوزدن کئندیسیندن قورقولان و ایسته‌نیلمین بیر کیشی اولموشتور. ایسپانیا'یا چاغریلیپ، یئتکیلری آزالتیلمیشتیر. 1541'ده اولکه‌سینه‌ دؤنوب عثمانلی'یا قارشی آچیلان جزایر ساواشینا قاتیلمیش؛ اؤلومدن زور قورتولموشدور.

کورتئس‌ین فتح روتاسینی گؤستره‌ن خریطه.

قایناق

[دَییشدیر]
  • تورکچه ویکیپدیا یازیچیلاری طرفیندن یازیلان مقاله.