پرش به محتوا

خوارزمی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
‏۲۷ آقوست ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۳- یارادیلمیش نوسخهTrkgs (دانیشیق | چالیشمالار) الیله

خوارزمی یوخسا أبو جعفر محمد بن موسی الخوارزم، خارزم ویلایتینده (ایندیکی اؤزبکیستان) بؤیوک عالیم‌ایمیش.[۱]

حساب، نوجوم، فلسفه، جوغرافیا و تاریخ بیلگیلری اولان بویوک بیلگیلر صاحبی.[۲][۳][۴]

عباسی خلافتی چاغیندا (۱۸۵ اینجی قمری ایلده) یا بیلنن ۸۵۰اینجی میلادی ایلده دونیایه گوز آچیب.[۵] او حساب بیلگیلرینده جبر حسابیندا یارادان محاسبه‌لره گوره دۆنیادا آدلیم اولدی و شهرته یتیردی. جبر آتاسی آد وئریلیب و اونا تای بیر بیلگیسی اولان عباسیلر چاغیندا و سون ایللرده تاپیلمایب و جبر علمینی یارادیب. اونون آدی خیوه یا خوارزم شهریندن گلیب کی اونون آنادان اولان یئریدی. ابن ندیم و قفطی اونی خیوه لی یازیبلار[۵] جرج ساترن اوز کیتابلاریندا دوقوزونجی قمری یوز ایلی خوارزمی یوز ایلی آد وئریب.[۶][۷]

ایکی فرجه‌لی معادله‌لری و خطی معادله‌لری حل ائتماق اونون دئیرلی ایشیدی؛ و اونون کیتابلاری اوروپاده لاتین دیلده یازیلدی و اونا گوره یونانی حسابلار اورپاده اوز یئرین عربی هندی حسابلارا وئردی.[۸]

جبر کلمه‌سی اونون آدیندان گلیب کی همان القوریتم یا الخوارزمی کلمه سیندن گلیب. مأمون خلیفه اولاندا او بغداد دارالحکمه سینده دیوفانت حسابلارین باشا یئتیردی و جبر علمینی قوردی.

قایناقلار

  1. ^ http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=131122
  2. ^ al-Daffa', Ali Abdullah. The Muslim contribution to mathematics. London: Croom Helm, 1977. ISBN 0-85664-464-1.
  3. ^ Hogendijk, Jan P.. «al-Khwarzimi". Pythagoras 38، ش. 2 (1998): 4–5. ISSN 0033-4766.
  4. ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2018-04-30. یوْخلانیلیب2015-09-20.
  5. ^ ۵٫۰ ۵٫۱ «پیشینیان فرهیخته: خوارزمی». کتاب ماه علوم و فنون ۲، ش. ۱۱۸ (مهر ۱۳۸۸): ۴۰.
  6. ^ جرج ساترن. جلد یک. ۱۳۷۵. ۵۳۳.
  7. ^ شمس الدین محمدبن محمود آملی. نفائس الفنون فی عرایس العیون.
  8. ^ Gandz, Solomon. “The Origin of the Term "Algebra"”. The American Mathematical Monthly 33, no. 9 (November 1926): 437–440. ISSN 0002-9890.