    
Os celtas son un conxunto de pobos indoeuropeos de Europa identificados polo uso das linguas celtas e outras semellanzas culturais. A historia da Europa precelta e a relación exacta entre os diferentes grupos étnicos, lingüísticos e culturais dentro do espazo celta é tema de debate e controversia. Por outra banda, o alcance xeográfico dos antigos celtas tamén está en disputa; particularmente, se os habitantes da Idade de Ferro de Gran Bretaña e Irlanda deberían ser considerados ou non como celtas. Segundo unha teoría, a orixe común das linguas celtas, a lingua protocelta, xurdiu na cultura dos Campos de Urnas a finais da Idade de Bronce en Europa central, a cal floreceu arredor do ano -1200.
De acordo con outra teoría proposta no século XIX, o primeiro pobo en amosar características culturais consideradas como celtas foi o pobo da cultura de Hallstatt da Idade de Ferro, en Europa central (c. -800 e -450), chamada así polos ricos achados de tumas en Hallstatt, Austria. É por iso que ás veces a zona é coñecida como a "patria celta". Durante o período de La Tène (c. -450 BC até a conquista romana), chamado así polo sitio arqueolóxico de La Tène, en Suíza, esta cultura celta supostamente expandiuse por difusión transcultural ou migración até as Illas Británicas (celtas insulares), Francia e os Países Baixos (galos), Bohemia, Polonia e gran parte de Europa central, a Península Ibérica (celtiberos, célticos, lusitanos e galaicos) e o norte de Italia (cultura de Golasecca e galos cisalpinos) e, posteriormente o asentamento celta en Europa oriental que comezou no ano -279, chegando ao leste até Anatolia central (gálatas) na actual Turquía.
Artigo destacado
editar
A Invasión celta dos Balcáns produciuse cando grupos de galos, provenientes de varias tribos da Cultura de La Tène, comezaron migrar con dirección sueste cara á Península dos Balcáns, a partir do século -IV. Aínda que os asentamentos celtas concentráronse na metade occidental da Chaira panónica, houbo incursións e asentamentos notables dentro da península balcánica.
A partir das súas novas bases no norte de Iliria e Pannonia, as invasións galas culminaron no século -III coa invasión de Grecia. A invasión de Grecia no ano -279 foi precedida por unha serie de campañas militares dirixidas cara o sur dos Balcáns e contra o Reino de Macedonia, favorecido polo estado de confusión que se seguiu a partir da complexa sucesión de Alexandre o Grande. Unha parte da invasión cruzou Anatolia e acabaron por instalarse na zona que despois veu a ser chamada Galacia.
Dende o século -IV, grupos de celtas entraron na rexión dos Cárpatos e da chaira do Danubio, coincidindo coa migración á península itálica. Os Boios e os Volcae foron dúas grandes confederacións célticas que xeralmente cooperaron nas súas campañas. Grupos disidentes marcharon cara ao sur a través de dúas vías principais: unha seguindo o río Danubio e outra cara ao leste de Italia. Segundo as lendas 300.000 celtas trasladáronse cara a Italia e Iliria. No século -III, os habitantes nativos de Pannonia foron case completamente celtizados.Restos da cultura de La Téne foron atopados amplamente Pannonia, pero os que se atoparon atópase cara ao oeste, alén do río Tisza e cara ao sur, alén do río Sava son moi escasos. Estes achados son considerados como produtos pola cultura local Norica-Pannonia, unha variación da cultura celta. As fértiles terras arredor dos ríos de Pannonian permitiron ós celtas establecerse de forma doada, desenvolver a súa agricultura e cerámica, e ó mesmo tempo explorar as ricas minas da Eslovenia moderna. Así, semella que os celtas crearon unha nova patria para si no sueste de Europa, concentrada nunha rexión que se estendía dende Viena ata o río Tisza.
Lugar de interese
editar
O reino de Gwynedd (pr. [ˈɡwɪnɛð]) é un dos pequenos reinos que formaban Gales na Idade Media. Xurdiu no século V na Britania posromana. Tiña a súa base nas antigas terras britanas de tribos celtas como ordovicos, ganganos e os deceanglos, colectivamente coñecidas como Venedotia nos documentos romano-británicos tardíos. Entre os séculos V e XIII, Gwynedd creceu ata incluír Anglesey e todo Gales do Norte entre o río Dyfi no sur e o río Dee (en galés, Dyfrdwy) no nordés. O mar de Irlanda ( Môr Iwerddon) baña as costas de Gwynedd polo oeste e o norte, mentres que as terras que foron parte do Reino de Powys limitan con Gwynedd ao sueste.
Parte da forza de Gwynedd residía en parte na montañosa xeografía da rexión, que facía difícil para os invasores acampar e impor a súa vontade efectivamente. Unha tradición popular atribuída a Nennio, un cronista galés do século X, atribúe a fundación de Gwynedd a Cunedda. Segundo Nennio, Cunedda migrou cos seus fillos e simpatizantes desde a rexión celta de Lothian, ao sur de Escocia, no século V.
A corte principal de Gwynedd atopábase orixinalmente en Deganwy, onde estaba a fortaleza de Maelgwn Gwynedd (morto en 547). A liña principal de descendentes de Rhodri o Grande convertería a Aberffraw en Ynys Mon na súa principal sede ata 1170, mentres que os gobernantes posteriores de Gwynedd adoptarían o título de "Príncipe de Aberffraw" ou "Señor de Snowdon". No século XIII Llywelyn Fawr, o seu fillo Dafydd ap Llywelyn e o seu neto Llywelyn ap Gruffydd terían o seu fogar en Abergwyngregyn na costa norte.
 Artigos de calidade (2)
 Artigos bos (0)
Imaxe destacada
- ...Arquivo
Biografía destacada
editar
Vercinxetórix, nado c. 82 a. C. e finado en Roma no 46 a. C., era o xefe da tribo gala dos arvernos (situados na actual Auvernia) cando se produciu a invasión das Galias por parte das tropas romanas.
O nome celta Vercinxetórix está composto polo radical ver (o máis), o nome de persoa Cingetos, e o radical rix (rei), significado Cinxetos Rei Supremo. A historia contada por Xulio César di que federou aos pobos galos e aos seus xefes para levar a cabo a resistencia contra os romanos, sendo un dos primeiros xefes en lograr unificar a maioría do pobo galo. Non obstante, tras a derrota fatal da batalla de Alesia, non deu expulsado os exércitos romanos, capitulando finalmente no 52 a. C.
Sabías que...?
- ...Arquivo
Portais relacionados
editar
Outros portais sobre celtas
|
.png){kind=small}
