ڕحا
ڕحا | |
---|---|
شار | |
Şanlıurfa | |
وڵات | کوردستان |
وێبگە | www.sanliurfa.bel.tr |
ڕحا، عەربی|الرها، تورکی|Şanlıurfa شارێکی دێرینە لە باکووری کوردستان و وەک شاری پێغەمبەران ناسراوە. ئاسەواری خرابرەشکیش لە نزیکیی ئەم شارەدایە. ڕحا دەکەوێتە دەشتێک بە دووری 80 کیلۆمەتر لە ڕۆژهەڵاتی ڕووباری فورات و 60 کیلۆمەتر لە سنووری سووریاوە دوورە. کەش و هەوای ڕحا زۆر گەرمە، هاوینەکانی وشک و زستانی سارد و تەڕ. ئەمڕۆ دانیشتوانی ئەو شارە لە عەرەب و تورک و زۆربەی کورد پێکهاتوون.
مێژوو
[دەستکاری]جوگرافیناسانی موسڵمان زۆر گرنگییان پێ نەدا چونکە زۆرینەی خەڵکی ئەوێ لە ئایینی مەسیحیدا مابوونەوە و کەنیسەی زۆر هەبوون، کە ''ئیبنی هوقال'' ژمارەی سێ سەد کڵێسای ئەو شارەی نووسیوە. هەروەها مەندیل عیسا لەو شارەدا بوو و موسڵمانان لە ساڵی ٣٣٢ی کۆچیدا دایان بە ڕۆمەکان بە مەبەستی پاراستنی شارەکە (کە لەو کاتەدا زۆربەی مەسیحییەکان بوو) لە هێرشکردنە سەر و تاڵانکردنی لەلایەن ڕۆمەکانەوە. مەقدیسی لە نیوەی دووەمی سەدەی چوارەمدا باسی کڵێسای ئیدێسا دەکات کە قوبەیەکی مۆزایکی هەبووە و بە یەکێک لە چوار سەرسوڕهێنەرەکانی جیهان زانیوە.کە شارێکی بەهێزە، بەڵام سەرەڕای ئەم بەهێزییە، لە ساڵی ٤٩٢، کاتێک یەکەم... خاچھەڵگرانی سەخلو هێرشیان کرد، ئەم شارە سەقامگیری نیشان نەدا، باڵدوینیش داگیری کرد و بۆ ماوەی نیو سەدە بە پارێزگایەکی خاچھەڵگر دادەنرا، تا لە ساڵی ٥٤٠ی کۆچیدا، عیماد الدین زەنگی لەو شارە دەرهێنرا خاوەندارێتی جۆسلین دووەم، دوای ئەوە ڕحا لە دەستی موسڵماناندا مایەوە. ئەم ناوە تا سەدەی نۆی کۆچی لەسەر ئەم شارە مایەوە (نزیکەی ساڵی ٨٥٠ کۆچی یەکسانە بە ساڵی ١٤٥٠ی زایینی و ساڵی ۲۱۵۰ی کوردی) و دوای ئەوە تورکە عوسمانیەکان داگیریان کرد و ناویان لێنا ئورفا کە گەندەڵی ناوی عەرەبییە و دواجاریش دوای ٥٠٠ ساڵ و لە ماوەی… کۆماری تورکیا، نازناوی شانلی ئورفە بۆ زیاد کرا کە تا ئێستاش بە شانلی ئۆرفە ناسراوە.
ناوداران
[دەستکاری]- عەبدوڵڵا ئۆجەلان سەرۆکی پارتی کرێکارانی کوردستان، خەڵکی گوندێکی سەر بە شاری ڕحایە.
- جابانی کوردی هاوەڵێکی پێغەمبەر محمد ﷺ بووە .
کەش و هەوا
[دەستکاری]زانیاریی کەشوھەوا بۆ «ئورفا» | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مانگی زایینی | ١ | ٢ | ٣ | ٤ | ٥ | ٦ | ٧ | ٨ | ٩ | ١٠ | ١١ | ١٢ | ساڵ |
نێونجی بەرزترین پلە | ١٠٫١ (٥٠) |
١١٫٩ (٥٣) |
١٦٫٧ (٦٢) |
٢٢٫٣ (٧٢) |
٢٨٫٨ (٨٤) |
٣٤٫٨ (٩٥) |
٣٨٫٨ (١٠٢) |
٣٨٫٣ (١٠١) |
٣٣٫٩ (٩٣) |
٢٧٫٠ (٨١) |
١٨٫٥ (٦٥) |
١٢٫٠ (٥٤) |
٢٤٫٤٣ (٧٦) |
نێونجی کەمترین پلە | ٢٫٣ (٣٦) |
٣٫٠ (٣٧) |
٦٫٣ (٤٣) |
١٠٫٧ (٥١) |
١٥٫٨ (٦٠) |
٢١٫٠ (٧٠) |
٢٤٫٥ (٧٦) |
٢٤٫١ (٧٥) |
٢٠٫٢ (٦٨) |
١٥٫٠ (٥٩) |
٨٫٣ (٤٧) |
٤٫٠ (٣٩) |
١٢٫٩٣ (٥٥٫١) |
نێونجی بارین میلیمەتر | ٧٣٫٠ (٢٫٨٧) |
٦٩٫١ (٢٫٧٢) |
٦٤٫٣ (٢٫٥٣) |
٤٧٫٠ (١٫٨٥) |
٢٥٫٤ (١) |
٤٫١ (٠٫١٦) |
٢٫٤ (٠٫٠٩) |
٣٫٨ (٠٫١٥) |
٤٫٨ (٠٫١٩) |
٢٥٫٦ (١٫٠١) |
٤٧٫٠ (١٫٨٥) |
٧٢٫٩ (٢٫٨٧) |
٤٣٩٫٤ (١٧٫٢٩) |
نێونجی ژمارەی ڕۆژە باراناوییەکان | ١١٫٩ | ١١٫١ | ١٠٫٧ | ٩٫٥ | ٦٫٥ | ١٫٥ | ٠ | ٠ | ٠٫٩ | ٥٫٢ | ٨٫١ | ١٠٫٩ | ٧٦٫٣ |
نێونجی شێی ڕێژەیی (٪) | ٧٤ | ٧٢ | ٦١ | ٥١ | ٤٣ | ٢٧ | ٢٢ | ٢٤ | ٢٨ | ٤٣ | ٥٧ | ٧٢ | ٤٧٫٨ |
نێونجی مانگانەی سەعاتەکانی ھەتاوی بوون | ١٢٧٫١ | ١٣٧٫٢ | ١٩٥٫٣ | ٢٢٨ | ٣١٠ | ٣٦٣ | ٣٨١٫٣ | ٣٥٠٫٣ | ٣٠٣ | ٢٣٨٫٧ | ١٧٤ | ١٢٤ | ٢٬٩٣١٫٩ |
سەرچاوەی یەکەم: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü[١] | |||||||||||||
سەرچاوەی دووەم: Weatherbase[٢] |
پێشانگا
[دەستکاری]-
مزگەوتی خەلیل, دروست کراوە لە شوێنێکدا باوەڕ وایە کە پێغەمبەر ئیبراھیم لەو جێیەدا لە دایک بووبێت.
-
گۆلە خەلیل ئەلرەحمەن
-
باخچەی-گۆلباشی
-
پاشماوەی قەڵای ڕحا
-
بازاڕی ئورفە
-
ئورفەی کۆن
-
کێڵگەی چواردەوری خرابرەشک, کۆنترین پەرستگایە لە جیهاندا.
پەراوێزەکان
[دەستکاری]- ^ «وەشانی ئەرشیڤکراو». لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی حوزەیرانی ٢٠١١ ھێنراوە. ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=7271&refer=&units=us&cityname=Urfa-Turkey
ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ڕحا تێدایە. |