ราชวงศ์พระร่วง
บทความนี้ได้รับแจ้งให้ปรับปรุงหลายข้อ กรุณาช่วยปรับปรุงบทความ หรืออภิปรายปัญหาที่หน้าอภิปราย
|
พระราชอิสริยยศ |
|
---|---|
ปกครอง |
|
สาขา | ราชวงศ์สุโขทัย |
จำนวนพระมหากษัตริย์ | 19 พระองค์ |
ประมุขพระองค์แรก | พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ |
ประมุขพระองค์สุดท้าย |
|
ช่วงระยะเวลา |
|
สถาปนา | พ.ศ. 1781 |
ล่มสลาย | พ.ศ. 2172 |
ราชวงศ์พระร่วง เป็นราชวงศ์ที่ปกครองอาณาจักรสุโขทัยซึ่งเคยมีอำนาจครอบคลุมพื้นที่ลุ่มแม่น้ำยม แม่น้ำน่าน แม่น้ำปิง แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำน้อย แม่น้ำเมย แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำโขง และ จรดชายฝั่งทะเลทั้งสองด้าน
ศูนย์กลางของราชวงศ์พระร่วงอยู่ที่เมืองสุโขทัยและเมืองศรีสัชนาลัยในลุ่มแม่น้ำยม อันเป็นเมืองศูนย์กลางราชธานีของราชอาณาจักรสุโขทัยในพุทธศตวรรษที่ 19 ก่อนย้ายราชธานีไปยังเมืองสองแควหรือพิษณุโลกในพุทธศตวรรษที่ 20
ราชวงศ์พระร่วงนับจากรัชกาลพ่อขุนศรีอินทราทิตย์จนถึงรัชกาลพระมหาธรรมราชาที่ 4 ได้ปกครองราชอาณาจักรสุโขทัยอย่างต่อเนื่องโดยการสืบราชสันตติวงศ์เกือบ 200 ปี ก่อนที่จะมีการยกเลิกไปเมื่อสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถแห่งกรุงศรีอยุธยาเสด็จขึ้นมาครองอยู่ที่เมืองพิษณุโลก
พระมหากษัตริย์ราชวงศ์พระร่วงมีหลายพระองค์แต่ที่ทรงมีชื่อเสียงมีพระบรมเดชานุภาพมากและพระเกียรติคุณเป็นที่ปรากฏไปยังแว่นแคว้นดินแดนต่างๆมีอยู่ 2 พระองค์ คือพ่อขุนรามคำแหงมหาราชและพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พญาลิไทย) ซึ่งเป็นสองรัชสมัยที่ทำให้ราชอาณาจักรสุโขทัยมีความเจริญรุ่งเรืองทางด้านต่าง ๆ เป็นอันมากทั้งการปกครอง การสร้างบ้านแปงเมือง การแผ่ขยายดินแดน การส่งเสริมศาสนา การเกษตร อักษรศาสตร์ ขนบธรรมเนียมจารีตประเพณี เศรษฐกิจการค้า การทูตการต่างประเทศ ศิลปกรรม วัฒนธรรม และอื่นๆ ซึ่งทำให้ความเป็นอยู่ของอาณาประชาราษฎรในราชอาณาจักรสุโขทัยยุคนั้นสมบูรณ์พูลสุขเป็นอย่างยิ่ง จึงทรงเป็นที่เคารพเทิดทูนบูชากันสืบมา
รายพระนามพระมหากษัตริย์
ลำดับ | พระบรมรูปหรือตราแผ่นดิน | พระนาม | พระราชสมภพ | เริ่มครองราชย์ | สิ้นรัชกาล | สวรรคต | ระยะเวลาครองราชย์ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พระนามเดิม(พ่อขุนบางกลางหาว) (กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์) |
พ.ศ. 1731 | พ.ศ. 1781 | พ.ศ. 1811 (พระชนมายุ 80 พรรษา) |
30 ปี | ||
2 | พ่อขุนบานเมือง | ไม่ปรากฏ | พ.ศ. 1822 | พ.ศ. 1822 (พระชนมายุ 42 พรรษา) |
11 ปี | ||
3 | พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระนามเดิม(ขุนรามราช) (พระบาทกมรเตงอัญศรีรามราช) |
พ.ศ. 1782 | พ.ศ. 1822 | พ.ศ. 1842 (พระชนมายุ 60 พรรษา) |
20 ปี | ||
4 | พระยาเลอไทย | พ.ศ. 1805 | พ.ศ. 1842 | พ.ศ. 1866 (พระชนมายุ 61 พรรษา) |
24 ปี | ||
5 | พระยางั่วนำถุม | ไม่ปรากฏ | พ.ศ. 1866 | พ.ศ. 1890 | 24 ปี | ||
6 | พระมหาธรรมราชาที่ 1 พระนามเดิม(ลิไทย) (พระบาทกมรเตงอัญศรีสุริยพงศ์รามมหาราชาธิราช) |
พ.ศ. 1843 | พ.ศ. 1890 | 1911 (พระชนมายุ 68 พรรษา) |
21 ปี | ||
ภายใต้การปกครองของอาณาจักรอยุธยา(พ.ศ.1921) | |||||||
7 | พระมหาธรรมราชาที่ 2 พระนามเดิม(ลือไทย) |
พ.ศ. 1901 | พ.ศ. 1911 | พ.ศ. 1942 | พ.ศ. 1952 (พระชนมายุ 51 พรรษา) |
31 ปี | |
8 | พระมหาธรรมราชาที่ 3 พระนามเดิม(ไสลือไทย) |
พ.ศ. 1923 | พ.ศ. 1943 | พ.ศ. 1962 (พระชนมายุ 39 พรรษา) |
19 ปี | ||
9 | พระมหาธรรมราชาที่ 4 พระนามเดิม(บรมปาล) |
พ.ศ. 1944 | พ.ศ. 1962 | พ.ศ. 1981 (พระชนมายุ 37 พรรษา) |
19 ปี | ||
สิ้นสภาพการปกครองตนเองถูกรวมเป็นหนึ่งอาณาจักรอยุธยา(พ.ศ.1981) |
พระราชพงศาวลี
อ้างอิง
- ภาสกร วงศ์ตาวัน. เรื่องเล่าครั้งกรุงเก่า ตอน ยึดบ้านครองเมือง สร้างขื่อแปในจารึกสยาม. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ สยามบันทึก, พ.ศ. 2551.
- ศรีศักร วัลลิโภดม. สยามประเทศ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2547 พิมพ์ครั้งที่ 3. ISBN 974-3232-76-1
- สุจิตต์ วงษ์เทศ. กรุงสุโขทัย มาจากไหน?. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2548. ISBN 974-323-517-5
ก่อนหน้า | ราชวงศ์พระร่วง | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ราชวงศ์ศรีนาวนำถุม | ราชวงศ์ที่ปกครองสยาม (พ.ศ. 1781 - 1981) |
ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (ปกครองกรุงศรีอยุธยา) |