Przejdź do zawartości

Szymon Apostoł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Święty
Szymon Apostoł
apostoł
męczennik
Ilustracja
Data i miejsce śmierci

ok. 80
Persja

Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

28 października[a]
23 maja i 13 lipca[b]

Atrybuty

księga, kotwica, palma, drewniana piła, topór i włócznia

Patron

diecezji siedleckiej, farbiarzy, garncarzy, garbarzy, spawaczy

Szczególne miejsca kultu

kaplica Najświętszego Sakramentu w bazylice św. Piotra, katedra w Tuluzie

Szymon Apostoł zwany Kananejczykiem lub Gorliwym, gr. Ζηλωτής 'dzelotes', ap. Szymon Zelotes, cs. Apostoł Simon Ziłot – jeden z 12 apostołów, męczennik, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Szymon jest najmniej znanym członkiem apostolskiego grona, nie wiadomo o nim nic pewnego oprócz faktu, iż został policzony z Dwunastoma Apostołami (Łk. 6,15; Dz 1,13). Ewangelia wspomina o nim trzy razy. Mateusz i Marek dają mu przydomek Kananejczyk (Mt 10,4; Mk 3,18). Obecnie egzegeza widzi w słowie Kananejczyk raczej znaczenie „gorliwy” (jest to jedno z dopuszczalnych filologicznie tłumaczeń). Łukasz wprost daje Szymonowi przydomek Zelotes, czyli Gorliwy.

Alternatywną interpretacją „Zelotes” jest potencjalna przynależność Szymona do Zelotów[1].

Średniowieczna tradycja podaje, iż Szymon głosił Ewangelię wraz z apostołem św. Judą Tadeuszem po całej Afryce Północnej od Egiptu do Mauretanii i że w swych podróżach dotarł nawet do Wysp Brytyjskich, gdzie poniósł śmierć męczeńską.

Według średniowiecznych żywotów świętych Szymon Zelota został zabity w Persji albo przez ukrzyżowanie, albo „rozcięcie piłą na dwoje” razem ze św. Judą. Jako przypuszczalne miejsce ich śmierci podaje się Edessę (obecnie Şanlıurfa), Persję oraz Kaukaz. W tradycji prawosławnej za miejsce pochówku uważa się świątynię w okolicy Nowego Atonu w Abchazji[2].

Relikwie

Relikwie św. Szymona znajdują się w kaplicy św. Szymona i św. Judy (współcześnie jest także kaplicą Najświętszego Sakramentu) w bazylice św. Piotra, a także w katedrze w Tuluzie.

Dzień obchodów

W Kościele katolickim jego święto liturgiczne obchodzone jest 28 października, razem ze św. Judą Tadeuszem.

Cerkiew prawosławna wspomina apostoła Szymona dwukrotnie:

Patronat

Szymon Apostoł jest patronem: farbiarzy, garncarzy, garbarzy, spawaczy oraz diecezji siedleckiej.

Ikonografia

W ikonografii Wschodu apostoł przedstawiany jest jako starszy mężczyzna z krótkimi, siwiejącymi włosami (rzadziej z bardzo zaawansowaną łysiną) i krótką brodą, ubrany w typowe dla apostołów szaty: paliusz, tunikę i sandały. Prawą dłoń ma złożoną w geście błogosławieństwa, w lewej najczęściej trzyma zwinięty zwój. Najczęściej występuje w gronie innych apostołów na ikonach przedstawiających epizody z życia Chrystusa.

Sztuka zachodnia przedstawia go odmiennie: ma dłuższe, ciemne włosy i kędzierzawą brodę, a paliusz zastępuje peleryna z kapturem. Jego atrybutami są tam: księga, kotwica, palma i (drewniana) piła (którą miał być rozcięty), topór i włócznia.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. liturgia katolicka
  2. prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
  3. podwójne datowanie

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kirsopp Lake, Simon Zelotes, „Harvard Theological Review”, 10 (1), 1917, s. 57–63, DOI10.1017/s0017816000000584, ISSN 0017-8160 [dostęp 2023-02-22].
  2. Новый Афон. abkhazian-churches.ru:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-16)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]