Podział administracyjny województwa dolnośląskiego
Wygląd
W województwie dolnośląskim znajdują się: 26 powiatów oraz 4 miasta na prawach powiatu. Składa się na nie: 169 gmin, w tym 4 miasta na prawach powiatu, 35 gmin miejskich, 58 gmin miejsko-wiejskich oraz 76 gmin wiejskich[1].
Lista powiatów
[edytuj | edytuj kod]Zestawienie przygotowano na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego[2] z dnia 1 stycznia 2018 r. oraz z dnia 30 czerwca 2023 r.[3]
Powiat | Siedziba | Liczba ludności (30.06.2023) |
Powierzchnia (km²) |
Gęstość zaludnienia (osób/km²) |
Liczba gmin |
---|---|---|---|---|---|
Miasta na prawach powiatu | |||||
Wrocław | 674 132 | 292,82 | 2302,2 | 1 | |
Wałbrzych | 101 082 | 84,7 | 1193,4 | 1 | |
Legnica | 92 568 | 56,29 | 1644,5 | 1 | |
Jelenia Góra | 75 429 | 109,22 | 690,6 | 1 | |
Powiaty | |||||
kłodzki | Kłodzko | 147 823 | 1643,3 | 90,0 | 14 |
świdnicki | Świdnica | 150 834 | 741,14 | 203,5 | 8 |
wrocławski | Wrocław* | 184 738 | 1117,7 | 165,3 | 9 |
oleśnicki | Oleśnica | 106 427 | 1049,31 | 101,4 | 8 |
lubiński | Lubin | 103 114 | 711,62 | 144,9 | 4 |
dzierżoniowski | Dzierżoniów | 95 255 | 478,51 | 199,1 | 7 |
zgorzelecki | Zgorzelec | 85 446 | 838,6 | 102,1 | 7 |
bolesławiecki | Bolesławiec | 87 748 | 1303,51 | 67,3 | 6 |
głogowski | Głogów | 85 386 | 443,27 | 192,6 | 6 |
trzebnicki | Trzebnica | 87 401 | 1024,78 | 85,3 | 6 |
oławski | Oława | 77 378 | 524,1 | 147,6 | 4 |
ząbkowicki | Ząbkowice Śląskie | 60 838 | 801,53 | 75,9 | 7 |
karkonoski | Jelenia Góra* | 60 744 | 627,14 | 96,9 | 9 |
polkowicki | Polkowice | 61 253 | 779,46 | 78,6 | 6 |
wałbrzyski | Wałbrzych* | 52 892 | 430,22 | 122,9 | 8 |
legnicki | Legnica* | 54 990 | 744,08 | 73,9 | 8 |
lubański | Lubań | 51 642 | 428,3 | 120,6 | 7 |
średzki | Środa Śląska | 58 694 | 704,14 | 83,4 | 5 |
jaworski | Jawor | 47 363 | 581,55 | 81,4 | 6 |
wołowski | Wołów | 45 592 | 674,96 | 67,5 | 3 |
lwówecki | Lwówek Śląski | 42 960 | 709,69 | 60,5 | 5 |
złotoryjski | Złotoryja | 40 757 | 575,81 | 70,8 | 6 |
strzeliński | Strzelin | 41 871 | 622,06 | 67,3 | 5 |
kamiennogórski | Kamienna Góra | 40 550 | 395,69 | 102,5 | 4 |
milicki | Milicz | 35 668 | 714,93 | 49,9 | 3 |
górowski | Góra | 32 558 | 738,27 | 44,1 | 4 |
* nie zalicza się powiatu ziemskiego |
Powiaty
[edytuj | edytuj kod]Liczba jednostek administracyjnych | |
miasta na prawach powiatu | 4 |
powiaty | 26 |
ogółem | 30 |
gminy miejskie | 35 |
gminy miejsko-wiejskie | 58 |
gminy wiejskie | 76 |
gminy ogółem | 169 |
miasta | 93 |
Jednostkami administracyjnymi są gminy (miejskie, miejsko-wiejskie lub wiejskie). Miasta mogą stanowić gminy miejskie lub wchodzić w skład gmin miejsko-wiejskich.
- miasta na prawach powiatu
- miasta (gminy miejskie): Jelenia Góra, Legnica, Wałbrzych i Wrocław
- bolesławiecki ⇒ Bolesławiec
- miasta: Bolesławiec i Nowogrodziec
- gmina miejska: Bolesławiec
- gmina miejsko-wiejska: Nowogrodziec
- gminy wiejskie: Bolesławiec, Gromadka, Osiecznica i Warta Bolesławiecka
- dzierżoniowski ⇒ Dzierżoniów
- miasta: Bielawa, Dzierżoniów, Niemcza, Pieszyce i Piława Górna
- gminy miejskie: Bielawa, Dzierżoniów i Piława Górna
- gminy miejsko-wiejskie: Niemcza i Pieszyce
- gminy wiejskie: Dzierżoniów i Łagiewniki
- głogowski ⇒ Głogów
- górowski ⇒ Góra
- jaworski ⇒ Jawor
- kamiennogórski ⇒ Kamienna Góra
- miasta: Kamienna Góra i Lubawka
- gmina miejska: Kamienna Góra
- gmina miejsko-wiejska: Lubawka
- gminy wiejskie: Kamienna Góra i Marciszów
- karkonoski ⇒ Jelenia Góra
- miasta: Karpacz, Kowary, Piechowice i Szklarska Poręba
- gminy miejskie: Karpacz, Kowary, Piechowice i Szklarska Poręba
- gminy wiejskie: Janowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Mysłakowice, Podgórzyn i Stara Kamienica
- kłodzki ⇒ Kłodzko
- miasta: Bystrzyca Kłodzka, Duszniki-Zdrój, Kłodzko, Kudowa-Zdrój, Lądek-Zdrój, Międzylesie, Nowa Ruda, Polanica-Zdrój, Radków, Stronie Śląskie i Szczytna
- gminy miejskie: Duszniki-Zdrój, Kłodzko, Kudowa-Zdrój, Nowa Ruda i Polanica-Zdrój
- gminy miejsko-wiejskie: Bystrzyca Kłodzka, Lądek-Zdrój, Międzylesie, Radków, Stronie Śląskie i Szczytna
- gminy wiejskie: Kłodzko, Lewin Kłodzki i Nowa Ruda
- legnicki ⇒ Legnica
- miasta: Chojnów i Prochowice
- gmina miejska: Chojnów
- gmina miejsko-wiejska: Prochowice
- gminy wiejskie: Chojnów, Krotoszyce, Kunice, Legnickie Pole, Miłkowice i Ruja
- lubański ⇒ Lubań
- miasta: Leśna, Lubań, Olszyna i Świeradów-Zdrój
- gminy miejskie: Lubań i Świeradów-Zdrój
- gminy miejsko-wiejskie: Leśna i Olszyna
- gminy wiejskie: Lubań, Platerówka i Siekierczyn
- lubiński ⇒ Lubin
- lwówecki ⇒ Lwówek Śląski
- miasta: Gryfów Śląski, Lubomierz, Lwówek Śląski, Mirsk i Wleń
- gminy miejsko-wiejskie: Gryfów Śląski, Lubomierz, Lwówek Śląski, Mirsk i Wleń
- milicki ⇒ Milicz
- oleśnicki ⇒ Oleśnica
- miasta: Bierutów, Międzybórz, Oleśnica, Syców i Twardogóra
- gmina miejska: Oleśnica
- gminy miejsko-wiejskie: Bierutów, Międzybórz, Syców i Twardogóra
- gminy wiejskie: Dobroszyce, Dziadowa Kłoda i Oleśnica
- oławski ⇒ Oława
- miasta: Jelcz-Laskowice i Oława
- gmina miejska: Oława
- gmina miejsko-wiejska: Jelcz-Laskowice
- gminy wiejskie: Domaniów i Oława
- polkowicki ⇒ Polkowice
- strzeliński ⇒ Strzelin
- średzki ⇒ Środa Śląska
- miasta: Miękinia i Środa Śląska
- gminy miejsko-wiejskie: Miękinia i Środa Śląska
- gminy wiejskie: Kostomłoty, Malczyce i Udanin
- świdnicki ⇒ Świdnica
- miasta: Jaworzyna Śląska, Strzegom, Świdnica, Świebodzice i Żarów
- gminy miejskie: Świdnica i Świebodzice
- gminy miejsko-wiejskie: Jaworzyna Śląska, Strzegom i Żarów
- gminy wiejskie: Dobromierz, Marcinowice i Świdnica
- trzebnicki ⇒ Trzebnica
- miasta: Oborniki Śląskie, Prusice, Trzebnica i Żmigród
- gminy miejsko-wiejskie: Oborniki Śląskie, Prusice, Trzebnica i Żmigród
- gminy wiejskie: Wisznia Mała i Zawonia
- wałbrzyski ⇒ Wałbrzych
- miasta: Boguszów-Gorce, Głuszyca, Jedlina-Zdrój, Mieroszów i Szczawno-Zdrój
- gminy miejskie: Boguszów-Gorce, Jedlina-Zdrój i Szczawno-Zdrój
- gminy miejsko-wiejskie: Głuszyca i Mieroszów
- gminy wiejskie: Czarny Bór, Stare Bogaczowice i Walim
- wołowski ⇒ Wołów
- miasta: Brzeg Dolny i Wołów
- gminy miejsko-wiejskie: Brzeg Dolny i Wołów
- gmina wiejska: Wińsko
- wrocławski ⇒ Wrocław
- miasta: Kąty Wrocławskie, Siechnice i Sobótka
- gminy miejsko-wiejskie: Kąty Wrocławskie, Siechnice i Sobótka
- gminy wiejskie: Czernica, Długołęka, Jordanów Śląski, Kobierzyce, Mietków i Żórawina
- ząbkowicki ⇒ Ząbkowice Śląskie
- miasta: Bardo, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Śląskie, Ziębice i Złoty Stok
- gminy miejsko-wiejskie: Bardo, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Śląskie, Ziębice i Złoty Stok
- gminy wiejskie: Ciepłowody i Stoszowice
- zgorzelecki ⇒ Zgorzelec
- złotoryjski ⇒ Złotoryja
- miasta: Świerzawa, Wojcieszów i Złotoryja
- gminy miejskie: Wojcieszów i Złotoryja
- gmina miejsko-wiejska: Świerzawa
- gminy wiejskie: Pielgrzymka, Zagrodno i Złotoryja
Zmiany od 1 I 1999 r.
[edytuj | edytuj kod]- prawa miejskie
- (01.01.2000): Prusice (powiat trzebnicki)
- (01.01.2005): Olszyna (powiat lubański)
- (01.01.2021): Kamieniec Ząbkowicki (powiat ząbkowicki)
- (01.01.2023): Miękinia (powiat średzki)
- likwidacja powiatów
- (01.01.2003): m.p.p. Wałbrzych (włączony do pow. wałbrzyskiego)
- utworzenie powiatów
- (01.01.2013): m.p.p. Wałbrzych (wyłączony z pow. wałbrzyskiego)
- zmiany granic, legenda (województwa/powiaty/miasta/gminy po lewej zyskały część terytorium, województwa/powiaty/miasta/gminy po prawej straciły część terytorium)
- granice województw
- granice powiatów
- (01.01.2002): pow. polkowicki (gm. Radwanice) <> pow. głogowski (gm. Żukowice)
- (01.01.2023): pow. oławski (gm. Domaniów) <> pow. strzeliński (gm. Wiązów)
- granice miast i gmin
- (01.01.2000): (pow. górowski) m. Góra <> gm. Góra
- (01.01.2000): (pow. kłodzki) gm. Bystrzyca Kłodzka <> gm. Międzylesie
- (01.01.2000): (pow. lwówecki) m. Lwówek Śląski <> gm. Lwówek Śląski
- (01.01.2001): (pow. legnicki) gm. Kunice <> gm. Ruja
- (01.01.2001): (pow. zgorzelecki) m. Pieńsk <> gm. Pieńsk
- (01.01.2002): (pow. kłodzki) gm. Stronie Śląskie <> gm. Bystrzyca Kłodzka
- (01.01.2002): (pow. legnicki) m. Chojnów <> gm. Chojnów
- (31.07.2003): (pow. legnicki) m. Chojnów <> gm. Chojnów
- (01.01.2004): (pow. polkowicki) gm. Polkowice <> gm. Chocianów
- (01.01.2004): (pow. ząbkowicki) m. Bardo <> gm. Bardo
- (01.01.2005): (pow. kamiennogórski) m. Kamienna Góra <> gm. Kamienna Góra
- (01.01.2005): (pow. polkowicki) m. Polkowice <> gm. Polkowice
- (01.01.2006): (pow. kłodzki) m. Bystrzyca Kłodzka <> gm. Bystrzyca Kłodzka
- (01.01.2011): (pow. polkowicki) m. Chocianów <> gm. Chocianów
- (01.01.2011): (pow. polkowicki) m. Przemków <> gm. Przemków
- (01.01.2011): (pow. wrocławski) m. Kąty Wrocławskie <> gm. Kąty Wrocławskie
- (01.01.2013): (pow. świdnicki) m. Żarów <> gm. Żarów
- (01.01.2014): (pow. zgorzelecki) gm. Węgliniec <> gm. Pieńsk
- (01.01.2014): (pow. jaworski) m. Bolków <> gm. Bolków
- (01.01.2016): (pow. świdnicki) m. Żarów <> gm. Żarów
- (01.01.2016): (pow. dzierżoniowski) gm. Pieszyce <> m. Pieszyce (wydzielenie obszaru wiejskiego i zmiana statusu gminy z miejskiej na miejsko-wiejską)
- (01.01.2017): (pow. trzebnicki): m. Trzebnica <> gm. Trzebnica
- (01.01.2021): (pow. strzeliński) m. Strzelin <> gm. Strzelin
- (01.01.2023): (pow. wołowski) m. Brzeg Dolny <> gm. Brzeg Dolny
- siedziby i nazwy miast i gmin
- (01.01.2010): (pow. wrocławski) gm. Święta Katarzyna (s. Święta Katarzyna) > gm. Siechnice (s. Siechnice)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Raport: Liczba jednostek podziału terytorialnego [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2022-08-13] .
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku
- ↑ GUS, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 czerwca [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-11-12] (pol.).