Jodie Foster

Jodie Foster
	; Jodie Foster (2010)
Imię i nazwisko	Alicia Christian Foster
Data i miejsce urodzenia	19 listopada 1962 ; Los Angeles
Zawód	aktorka, producent filmowy, reżyser
Współmałżonek	Alexandra Hedison (od 2014)
Lata aktywności	od 1969
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Jodie Foster, właśc. Alicia Christian Foster (ur. 19 listopada 1962 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, reżyserka i producentka filmowa, zdobywczyni dwóch Oscarów i wielu nominacji do nagród aktorskich (Złoty Glob, David di Donatello, British Academy of Film and Television Arts Award i inne).

Zadebiutowała na ekranie w wieku trzech lat, uczestnicząc w reklamach preparatów do opalania Coppertone. Później grała jako dziecko w filmach i serialach telewizyjnych, takich jak Papierowy księżyc, Napoleon i Samantha, Bugsy Malone oraz Bonanza. Pierwszą poważną rolę zagrała w wieku 14 lat w filmie Taksówkarz (1976) i otrzymała za nią nominację do Oscara. Pierwszego Oscara dla najlepszej aktorki otrzymała w 1989 za rolę Sarah Tobias w filmie Oskarżeni (1988), drugiego – w tej samej kategorii – w 1992 za rolę Clarice Starling w filmie Milczenie owiec (1991). Inne znane filmy, w których zagrała Foster, to m.in. Alicja już tu nie mieszka (1974), Hotel New Hampshire (1984), Nell (1994), Maverick (1994), Kontakt (1997), Anna i król (1999), Plan doskonały (2006), Odważna (2008).

Jako reżyserka wyreżyserowała filmy pełnometrażowe Tate-mały geniusz (1991), Wakacje w domu (1995) i Podwójne życie (2011). Jako producentka założyła w 1992 wytwórnię filmową Egg Pictures.

Kariera

Dzieciństwo

Karierę aktorską rozpoczęła od występu w kampanii reklamowej firmy Coppertone. Mając trzy lata, zagrała w filmie reklamującym preparaty do opalania. W ciągu następnych pięciu lat zagrała w ok. 40 reklamach firmy. W 1968 po raz pierwszy wystąpiła w telewizji – w serialu komediowym Mayberry RFD, w którym jedną z głównych ról odgrywał jej starszy brat, Buddy. Zagrała w ponad 20 serialach, w tym w Ulicy Sezamkowej i Bonanzie.

W 1970 (w wieku ośmiu lat) zaliczyła debiut w filmie telewizyjnym Menace on the Mountain (reż. Vincent McEveety), odgrywając rolę siostry chłopca, który po wyjeździe ojca na wojnę musi utrzymać rodzinę. Debiut kinowy Foster nastąpił dwa lata później, w filmie wyprodukowanym przez wytwórnię Walta Disneya, Napoleon and Samantha (reż. Bernard McEveety). Zagrała w nim tytułową Samanthę, przyjaciółkę 11-letniego chłopca (Napoleona), który opiekuje się cyrkowym lwem, a po śmierci dziadka – tresera wyrusza w poszukiwaniu rodziny, by nie zostać odesłanym do sierocińca. W kolejnych latach wystąpiła jeszcze w kilku innych filmach Disneya przeznaczonych dla młodej widowni, m.in. One Little Indian (1973, reż. Bernard McEveety), Freaky Friday (1976, reż. Gary Nelson) i Candleshoe (1977, reż. Norman Tokar).

W 1974 po raz pierwszy spotkała się na planie z reżyserem Martinem Scorsese, grając jedną z drugoplanowych ról w filmie Alice Doesn't Live Here Anymore (Alicja już tu nie mieszka). W 1976 zagrała u boku Roberta De Niro nastoletnią prostytutkę Iris w jednym z najsłynniejszych amerykańskich filmów Scorsese Taksówkarz. Za tę rolę nominowana została do Oscara w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa. W tym samym roku wcieliła się w rolę Tallulah w musicalu wyreżyserowanym przez Alana Parkera Bugsy Malone, wystąpiła również w filmie Freaky Friday (Zakręcony piątek jako nastolatka Annabel Andrews, która zamienia się w swoją matkę – nominacja do nagrody Złotego Globu). Również w 1976 wystąpiła w thrillerze Dziewczynka, która mieszka na końcu drogi (reż. Nicolas Gessner), za który otrzymała nagrodę Saturna, przyznawaną przez Amerykańską Akademię Filmów Science Fiction, Fantasy i Horrów (Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films).

Nastoletnią karierę Foster kończą filmy Candleshoe, Foxes i Carny oraz dwie produkcje europejskie: francuska Moi, Fleur Bleue oraz włoska Il Casotto.

Dorosłość

W przeciwieństwie do wielu dzieci – gwiazd Hollywood, takich jak Shirley Temple, Tatum O’Neal czy Macaulay Culkin – Foster nie tylko udało się pozostać w show-biznesie, ale też odnieść w nim kolejne sukcesy. Początki dorosłej kariery nie były jednak łatwe: filmy realizowane po 1980 nie spotkały się z uznaniem ani krytyków, ani widzów (finansową klapę poniosły kolejno The Hotel New Hampshire^[1], Five Corners^[2], i Stealing Home^[3].). Przełomem okazała się dopiero rola w filmie Oskarżeni (The Accused, 1988, reż. Jonathan Kaplan), w którym Foster zagrała rolę młodej kobiety – ofiary zbiorowego gwałtu, która walczy o sądowe ukaranie winnych. Za występ w tym filmie aktorka uhonorowana została dwiema nagrodami dla najlepszej aktorki: Oscarem i Złotym Globem.

W 1990 rozpoczęła debiutem reżyserskim Tate – mały geniusz, w którym odegrała również rolę matki niezwykle uzdolnionego chłopca. Otrzymała też drugiego Oscara i drugi Złoty Glob dla najlepszej aktorki za główną rolę w filmie Milczenie owiec, w którym zagrała agentkę FBI usiłującą uzyskać od psychopatycznego Hannibala Lectera (Anthony Hopkins) pomoc w znalezieniu i aresztowaniu seryjnego mordercy Buffalo Billa.

W 1992 po raz kolejny w swojej karierze zagrała rolę prostytutki (Cienie we mgle – Shadows And Fog, reż. Woody Allen). Rok później można było oglądać ją na ekranach kin u boku Richarda Gere'a jako Laurel Sommersby. Film Sommersby to remake francuskiej produkcji Le Retour De Martin Guerre^[4]. Główny bohater, Jack Sommersby, wraca do domu po wojnie secesyjnej. Żona i znajomi nie są jednak pewni, czy to prawdziwy Jack.

Podróżą w przeszłość była również komedia Maverick, nakręcona w 1994. Akcja filmu dzieje się na Dzikim Zachodzie w XIX wieku. Foster gra rolę drobnej złodziejki i pokerzystki Annabell Branford, która – podobnie jak drugi główny bohater Maverick (Mel Gibson), usiłuje zebrać pieniądze, które pozwoliłyby jej wziąć udział w turnieju pokerowym.

W 1992 założyła własną wytwórnię filmową Egg Pictures. Wytwórnia wyprodukowała kilka niskobudżetowych filmów, w tym: Wakacje w domu (Home for the Holidays, 1995, reż. Jodie Foster), Ministranci (The Dangerous Lives of Altar Boys, 2002, reż. Peter Care) oraz Nell (1994, reż. Michael Apted). Ta ostatnia produkcja przyniosła Foster, odtwórczyni głównej roli, kolejne nominacje do Oscara i nagrody Złotego Globu. Bohaterką dramatu jest Nell Kellty, młoda dziewczyna wychowana przez matkę w odosobnieniu. Nell nie jest w stanie komunikować się z otoczeniem, ponieważ zna tylko język, który sama wymyśliła. Naukowcy podejmują próbę porozumienia się z nią i odkrycia jej przeszłości.

Kolejne produkcje, w których Foster odegrała główne role, to: Kontakt (Contact, 1997, reż. Robert Zemeckis, luźna adaptacja bestsellerowej powieści Carla Sagana, opowiadającej o odebraniu pierwszej w dziejach wiadomości od pozaziemskiej cywilizacji); Anna i król (Anna and the King, 1999, reż. Andy Tennant, opowieść o romansie angielskiej nauczycielki Anny Leonowens z XIX-wiecznym władcą Tajlandii, królem Mongkutem); Azyl (Panic Room, 2002, reż. David Fincher, thriller, bohaterkami są matka i nastoletnia córka, które kupują mieszkanie z pomieszczeniem, gdzie można schować się przed włamywaczami. Okazuje się jednak, że w azylu ukryto również pieniądze); Plan lotu (Flightplan, 2005, reż. Robert Schwentke, Kyle Pratt leci wraz z córką do Nowego Jorku. W trakcie lotu dziewczynka znika. Zdesperowana matka zaczyna poszukiwania, choć załoga twierdzi, że dziecka nigdy na pokładzie nie było) oraz Odważna (The Brave One, 2007, reż. Neil Jordan, kolejny film sensacyjny w karierze Jodie Foster, tym razem gra w nim kobietę, która szuka zemsty za śmiertelne pobicie narzeczonego).

Drugoplanowe role Foster zagrała w filmach Bardzo długie zaręczyny (Un long dimanche de fiançailles, 2004, reż. Jean-Pierre Jeuneta) oraz Plan doskonały (Inside Man, 2006, reż. Spike Lee).

Kolejnym filmem Foster jest kino familijne Wyspa Nim (Nim's Island, 2008, reż. Jennifer Flackett i Mark Levin). Tym razem aktorka wcieliła się w rolę ekscentrycznej autorki powieści przygodowych, która rusza na pomoc ojcu największej fanki swoich książek – tytułowej Nim.

Życie prywatne

Urodziła się w Los Angeles, jako córka Evelyn Foster (nazywanej Brandy) oraz Luciusa Fishera Fostera III – wysokiej rangi pilota wojskowego i weterana bitwy o Anglię, który po przejściu w stan spoczynku zajął się sprzedażą nieruchomości. Rodzice aktorki rozwiedli się, zanim przyszła na świat. Późniejsze kontakty Foster z ojcem ograniczyły się do kilku spotkań w całym życiu. Przemożny wpływ na wychowanie aktorki miała natomiast matka^[5]. Ma dwie starsze siostry i starszego brata (Lucinda Foster, ur. 1954, zwana przez rodzinę Cindy; Constance „Connie” Foster, ur. 1955 oraz Lucius Fisher „Buddy” Foster IV, ur. 1957). Buddy Foster, podobnie jak Jodie, był w dzieciństwie gwiazdą telewizyjną i filmową, jednak zrezygnował z kariery aktorskiej, jednocześnie opuszczając dom w wieku 15 lat. Do dziś pozostaje w konflikcie z Jodie. Powodem napiętych relacji jest między innymi napisana przez niego w 1997 roku i nieautoryzowana przez aktorkę biografia Foster Child^[6].

Jako nastolatka ukończyła z wyróżnieniem prywatne Liceum Francuskie (Lycée Français de Los Angeles) i do dziś płynnie mówi po francusku^[7] (jak również po niemiecku). Jest absolwentką Uniwersytetu Yale (kierunek literatura, ukończony z wyróżnieniem w 1985 roku). W trakcie studiów niezrównoważony psychicznie John Hinckley Jr., chcąc zaimponować aktorce^[8], postrzelił Ronalda Reagana (rany odniesione w czasie tego zamachu prawdopodobnie przyczyniły się do wielu chorób prezydenta, szczególnie w późniejszych latach). Zamach Johna Hinckleya był dla Foster traumatycznym przeżyciem: ze względu na zamieszanie wokół jej osoby oraz proces zamachowca przerwała na jeden rok naukę, później przez wiele lat odmawiała jakichkolwiek wypowiedzi na temat zdarzenia. John Hinckley został uniewinniony ze względu na niepoczytalność i osadzony w zakładzie psychiatrycznym^[9].

Ma dwóch synów: Charlesa Bernarda Fostera (ur. 1998) i Kita Bernarda Fostera (ur. 2001). Aktorka nigdy nie ujawniła, kto jest ojcem dzieci ani w jaki sposób zostały poczęte^[10]. Media spekulują, że Foster poddała się sztucznemu zapłodnieniu, a dawcą nasienia był jej długoletni przyjaciel, gej Randy Stone^[11].

W grudniu 2007, odbierając nagrodę za sukces, jaki odniosła w show-biznesie („Kobieta w show-biznesie” – Women in Entertainment), wygłosiła mowę, w której zwróciła się do producentki filmowej Cydney Bernard „moja piękna Cydney” i podziękowała za bycie przy niej podczas porażek i sukcesów^[12]. Media zinterpretowały tę wypowiedź jako ujawnienie przez Foster jej homoseksualizmu^[13]^[14]. Wiadomo, że Foster i Bernard poznały się w 1992 podczas pracy przy filmie Sommersby. Nigdy nie pokazywały się razem podczas premier filmowych ani ceremonii wręczania nagród, ale wielokrotnie widziano je na ulicy razem z synami aktorki. Wiadomo też, że mieszkały razem.

W maju 2008 prasa bulwarowa zamieściła informacje o rozstaniu Foster i Bernard oraz nawiązaniu przez tę pierwszą bliskiej znajomości z poznaną podczas zdjęć do filmu Odważna scenarzystką Cindy Mort^[15].

Orientacja seksualna artystki jest precyzowana jako homoseksualna^[16], co publicznie potwierdziła podczas rozdania Złotych Globów w 2013 roku^[17]. W kwietniu 2014 Jodie poślubiła swoją partnerkę Alexandrę Hedison, 44-letnią fotografkę i byłą dziewczynę Ellen DeGeneres^[18].

Jest ateistką, ale „darzy głębokim szacunkiem wszystkie religie i spędza wiele czasu, studiując święte teksty czy to religii Wschodu czy Zachodu”^[19].

Filmografia

Rok	Tytuł	Uwagi
1969	Mayberry, R.F.D.	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Ulica Sezamkowa (Sesame Street)	serial telewizyjny, jeden odcinek
	The Courtship Of Eddie's Father	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Gunsmoke	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Julia	serial telewizyjny, jeden odcinek
1970	Menace on the Mountain	film telewizyjny
	Daniel Boone	serial telewizyjny, dwa odcinki
	Nanny And The Professor	serial telewizyjny, jeden odcinek
	The Courtship Of Eddie's Father	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Mayberry RFD	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Adam-12	serial telewizyjny, jeden odcinek
1971	Gunsmoke	serial telewizyjny, jeden odcinek
	The Courtship Of Eddie's Father	serial telewizyjny, jeden odcinek
	My Three Sons	serial telewizyjny, jeden odcinek
1972	The Amazing Chan And The Chan Clan	dubbing
	Napoleon and Samantha	debiut kinowy
	The Paul Lynde Show	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Kansas City Bomber
	Ironside	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Bonanza	serial telewizyjny, jeden odcinek
	My Sister Hank	pilot serialu telewizyjnego
	My Three Sons	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Gunsmoke	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Ghost Story	serial telewizyjny, jeden odcinek
1973	Tom Sawyer
	Alexander	film telewizyjny
	The Partridge Family	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Kung Fu	serial telewizyjny, jeden odcinek
	The New Perry Mason	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Love Story	serial telewizyjny, jeden odcinek
	Przygody rodziny Addamsów (The Addams Family)	dubbing (Pugsley Addams)
	Bob & Carol & Ted & Alice	serial telewizyjny
	Rookie Of The Year	film telewizyjny
	One Little Indian
1974	Alicja już tu nie mieszka (Alice Doesn't Live Here Anymore)
	Smile, Jenny, You're Dead	film telewizyjny
	Paper Moon	serial telewizyjny
1975	The Secret Life of T.K. Dearing	film telewizyjny
1975	Medical Centre	serial telewizyjny, jeden odcinek
1976	Taksówkarz (Taxi Driver)
	Bugsy Malone
	Freaky Friday
	The Little Girl Who Lives Down the Lane
	Echoes of a Summer
	Saturday Night Live	serial telewizyjny, jeden odcinek
1977	Candleshoe
	Il Casotto
	Moi, fleur bleue
1980	Foxes
1980	Carny
1982	O’Hara’s Wife
1983	Svengali	film telewizyjny
1984	Le Sang des autres
1984	The Hotel New Hampshire
1986	Mesmerized
1987	Siesta
1987	Five Corners
1988	Stealing Home
1988	Oskarżeni (The Accused)
1990	Catchfire	inny tytuł: Backtrack
1991	Tate-mały geniusz (Little Man Tate)
1991	Milczenie owiec (The Silence of the Lambs)
1992	Shadows and Fog
1993	Sommersby
1994	Nell
	Maverick
	All About Bette	film telewizyjny
1997	Kontakt (Contact)
1997	Z Archiwum X (The X-Files)
1999	Anna i król (Anna and the King)
2002	Azyl (Panic Room)
2002	Ministranci (The Dangerous Lives of Altar Boys)
2004	Bardzo długie zaręczyny (Un long dimanche de fiançailles)
2005	Plan lotu (Flightplan)
2006	Plan doskonały (Inside Man)
2007	Odważna (The Brave One)
2008	Wyspa Nim (Nim's Island)
2011	Rzeź (Carnage)
2011	Podwójne życie (The Beaver)
2013	Elizjum (Elysium)
2018	Hotel Artemis (Hotel Artemis)
2021	Mauretańczyk (The Mauritanian)
2023	Nyad
2024	Detektyw (True Detective)	serial, 4 sezon, rola tytułowa

Nominacje do nagród

Rok	Nagroda	Kategoria	Przyznana?	Film
1976	BAFTA	najlepsza aktorka drugoplanowa, najlepszy debiut	tak	Bugsy Malone
1977	Złote Globy	najlepsza aktorka w komedii lub musicalu	nie	Freaky Friday
1977	Oscary	najlepsza aktorka drugoplanowa	nie	Taksówkarz
1978	Saturn	najlepsza aktorka	tak	Dziewczynka, która mieszka na końcu drogi
1989	Oscary	najlepsza aktorka pierwszoplanowa	tak	Oskarżeni
1991	Oscary	najlepsza aktorka pierwszoplanowa	tak	Milczenie owiec
1991	Stowarzyszenie Nowojorskich Krytyków Filmowych	najlepsza aktorka	tak	Milczenie owiec
1992	Saturn	najlepsza aktorka	nie	Milczenie owiec
1995	Nagrody Stowarzyszenia Aktorów Filmowych	najlepsza aktorka	tak	Nell
1995	Oscary	najlepsza aktorka pierwszoplanowa	nie	Nell
1997	Złote Globy	najlepsza aktorka dramatyczna	nie	Kontakt
1998	Saturn	najlepsza aktorka	tak	Kontakt
2003	Saturn	najlepsza aktorka	nie	Azyl
2006	Saturn	najlepsza aktorka	nie	Plan lotu
2008	Złote Globy	najlepsza aktorka dramatyczna	nie	Odważna
2008	People’s Choice Award	ulubiona aktorka	nie

Nagrody

Nagroda Akademii Filmowej
- Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1992 Milczenie owiec
- 1989 Oskarżeni
Złoty Glob
- Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1992 Milczenie owiec
- 1989 Oskarżeni
Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka: 1992 Milczenie owiec Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1977 Bugsy Malone
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepsza aktorka: 1995 Nell

Przypisy

↑ Box Office Mojo – The Hotel New Hampshire data dostępu 12 września 2008 r.
↑ Box Office Mojo – Five Corners data dostępu 12 września 2008 r.
↑ Box Office Mojo – Stealing Home data dostępu 12 września 2008 r.
↑ Jodie Foster Biography. tiscali.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-21)]. data dostępu 12 września 2008 r.
↑ I have a longing to connect data dostępu 13 września 2008 r.
↑ After an eclectic career, Jodie Foster is moving toward the mainstream data dostępu 13 września 2008 r.
↑ Video Jodie Foster La Rencontre pt 1 – Jodie, Foster, Laurent, Weil, Rencontre – Dailymotion Share Your Videos data dostępu 13 września 2008 r.
↑ John Hinckley's Letter to Jodie Foster Written Immediately Before Assassination. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-19)]. data dostępu 13 września 2008 r.
↑ The John Hinckley Trial. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-02)]. data dostępu 13 września 2008 r.
↑ Jodie Foster's other starring role data dostępu 13 września 2008 r.
↑ Is the man who inspired Jodie Foster to 'come out' the secret father of her two children? data dostępu 13 września 2008 r.
↑ CNN Video, Jodie Foster thanks 'beautiful Cydney' data dostępu 13 września 2008 r.
↑ AndrzejA. Mężyński AndrzejA., Jodie Foster: Jestem lesbijką [online], Dziennik.pl, 13 grudnia 2007 [dostęp 2008-09-13] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-13] .
↑ Jodie Foster comes out with emotional tribute to her girlfriend of 14 years data dostępu 13 września 2008 r.
↑ Jodie Foster splits for new girlfriend data dostępu 13 września 2008 r.
↑ Jodie Foster w bazie Notable Names Database (ang.)
↑ Jodie Foster at Golden Globe Awards: 'I Did My Coming Out[dostęp 20 stycznia 2013]
↑ Jodie Foster poślubiła byłą dziewczynę Ellen DeGeneres[dostęp 23 kwietnia 2014]
↑ Q and A with Jodie Foster. jodiefoster.nu. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-10)]. [dostęp 13 września 2008]

Linki zewnętrzne

Jodie Foster w bazie IMDb (ang.)
Jodie Foster w bazie Notable Names Database (ang.)
Jodie Foster w bazie Filmweb

[1] Box Office Mojo – The Hotel New Hampshire data dostępu 12 września 2008 r.

[2] Box Office Mojo – Five Corners data dostępu 12 września 2008 r.

[3] Box Office Mojo – Stealing Home data dostępu 12 września 2008 r.

[4] Jodie Foster Biography. tiscali.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-21)]. data dostępu 12 września 2008 r.

[5] I have a longing to connect data dostępu 13 września 2008 r.

[6] After an eclectic career, Jodie Foster is moving toward the mainstream data dostępu 13 września 2008 r.

[7] Video Jodie Foster La Rencontre pt 1 – Jodie, Foster, Laurent, Weil, Rencontre – Dailymotion Share Your Videos data dostępu 13 września 2008 r.

[8] John Hinckley's Letter to Jodie Foster Written Immediately Before Assassination. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-19)]. data dostępu 13 września 2008 r.

[9] The John Hinckley Trial. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-02)]. data dostępu 13 września 2008 r.

[10] Jodie Foster's other starring role data dostępu 13 września 2008 r.

[11] Is the man who inspired Jodie Foster to 'come out' the secret father of her two children? data dostępu 13 września 2008 r.

[12] CNN Video, Jodie Foster thanks 'beautiful Cydney' data dostępu 13 września 2008 r.

[13] AndrzejA. Mężyński AndrzejA., Jodie Foster: Jestem lesbijką [online], Dziennik.pl, 13 grudnia 2007 [dostęp 2008-09-13] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-13] .

[14] Jodie Foster comes out with emotional tribute to her girlfriend of 14 years data dostępu 13 września 2008 r.

[15] Jodie Foster splits for new girlfriend data dostępu 13 września 2008 r.

[16] Jodie Foster w bazie Notable Names Database (ang.)

[17] Jodie Foster at Golden Globe Awards: 'I Did My Coming Out[dostęp 20 stycznia 2013]

[18] Jodie Foster poślubiła byłą dziewczynę Ellen DeGeneres[dostęp 23 kwietnia 2014]

[19] Q and A with Jodie Foster. jodiefoster.nu. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-10)]. [dostęp 13 września 2008]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

1990-99	Tate – mały geniusz (1991) Wakacje w domu (1995)
2010-19	Podwójne życie (2011) Zakładnik z Wall Street (2016)

1920–1939	Janet Gaynor (1928) Mary Pickford (1929) Norma Shearer (1930) Marie Dressler (1931) Helen Hayes (1932) Katharine Hepburn (1933) Claudette Colbert (1934) Bette Davis (1935) Luise Rainer (1936) Luise Rainer (1937) Bette Davis (1938) Vivien Leigh (1939)
1940–1959	Ginger Rogers (1940) Joan Fontaine (1941) Greer Garson (1942) Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Joan Crawford (1945) Olivia de Havilland (1946) Loretta Young (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Judy Holliday (1950) Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Simone Signoret (1959)
1960–1979	Elizabeth Taylor (1960) Sophia Loren (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Julie Andrews (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Katharine Hepburn (1967) Katharine Hepburn / Barbra Streisand (1968) Maggie Smith (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Ellen Burstyn (1974) Louise Fletcher (1975) Faye Dunaway (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979)
1980–1999	Sissy Spacek (1980) Katharine Hepburn (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Geraldine Page (1985) Marlee Matlin (1986) Cher (1987) Jodie Foster (1988) Jessica Tandy (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Hilary Swank (1999)
2000–2019	Julia Roberts (2000) Halle Berry (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2039	Frances McDormand (2020) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Emma Stone (2023)

1940–1959	Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Ingrid Bergman (1945) Rosalind Russell (1946) Rosalind Russell (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Gloria Swanson (1950) Jane Wyman (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Elizabeth Taylor (1959)
1960–1979	Greer Garson (1960) Geraldine Page (1961) Geraldine Page (1962) Leslie Caron (1963) Anne Bancroft (1964) Samantha Eggar (1965) Anouk Aimée (1966) Edith Evans (1967) Joanne Woodward (1968) Geneviève Bujold (1969) Ali MacGraw (1970) Jane Fonda (1971) Liv Ullmann (1972) Marsha Mason (1973) Gena Rowlands (1974) Louise Fletcher (1975) Faye Dunaway (1976) Jane Fonda (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979)
1980–1999	Mary Tyler Moore (1980) Meryl Streep (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Whoopi Goldberg (1985) Marlee Matlin (1986) Sally Kirkland (1987) Jodie Foster / Shirley MacLaine / Sigourney Weaver (1988) Michelle Pfeiffer (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Sharon Stone (1995) Brenda Blethyn (1996) Judi Dench (1997) Cate Blanchett (1998) Hilary Swank (1999)
2000–2019	Julia Roberts (2000) Sissy Spacek (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Felicity Huffman (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jessica Chastain (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Isabelle Huppert (2016) Frances McDormand (2017) Glenn Close (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2039	Andra Day (2020) Nicole Kidman (2021) Cate Blanchett (2022) Lily Gladstone (2023)

1940–1959	Katina Paksinu (1943) Agnes Moorehead (1944) Angela Lansbury (1945) Anne Baxter (1946) Celeste Holm (1947) Ellen Corby (1948) Mercedes McCambridge (1949) Josephine Hull (1950) Kim Hunter (1951) Katy Jurado (1952) Grace Kelly (1953) Jan Sterling (1954) Marisa Pavan (1955) Eileen Heckart (1956) Elsa Lanchester (1957) Hermione Gingold (1958) Susan Kohner (1959)
1960–1979	Janet Leigh (1960) Rita Moreno (1961) Angela Lansbury (1962) Margaret Rutherford (1963) Agnes Moorehead (1964) Ruth Gordon (1965) Jocelyne LaGarde (1966) Carol Channing (1967) Ruth Gordon (1968) Goldie Hawn (1969) Karen Black / Maureen Stapleton (1970) Ann-Margret (1971) Shelley Winters (1972) Linda Blair (1973) Karen Black (1974) Brenda Vaccaro (1975) Katharine Ross (1976) Vanessa Redgrave (1977) Dyan Cannon (1978) Meryl Streep (1979)
1980–1999	Mary Steenburgen (1980) Joan Hackett (1981) Jessica Lange (1982) Cher (1983) Peggy Ashcroft (1984) Meg Tilly (1985) Maggie Smith (1986) Olympia Dukakis (1987) Sigourney Weaver (1988) Julia Roberts (1989) Whoopi Goldberg (1990) Mercedes Ruehl (1991) Joan Plowright (1992) Winona Ryder (1993) Dianne Wiest (1994) Mira Sorvino (1995) Lauren Bacall (1996) Kim Basinger (1997) Lynn Redgrave (1998) Angelina Jolie (1999)
2000–2019	Kate Hudson (2000) Jennifer Connelly (2001) Meryl Streep (2002) Renée Zellweger (2003) Natalie Portman (2004) Rachel Weisz (2005) Jennifer Hudson (2006) Cate Blanchett (2007) Kate Winslet (2008) Mo’Nique (2009) Melissa Leo (2010) Octavia Spencer (2011) Anne Hathaway (2012) Jennifer Lawrence (2013) Patricia Arquette (2014) Kate Winslet (2015) Viola Davis (2016) Allison Janney (2017) Regina King (2018) Laura Dern (2019)
2020-2029	Jodie Foster (2020) Ariana DeBose (2021) Angela Bassett (2022) Da’Vine Joy Randolph (2023)

1950–1959	Vivien Leigh brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1952) Audrey Hepburn brytyjska/ Leslie Caron zagraniczna(1953) Yvonne Mitchell brytyjska/ Cornell Borchers zagraniczna(1954) Katie Johnson brytyjska/ Betsy Blair zagraniczna(1955) Virginia McKenna brytyjska/ Anna Magnani zagraniczna(1956) Heather Sears brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1957) Irene Worth brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1958) Audrey Hepburn brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1959)
1960–1969	Rachel Roberts brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1960) Dora Bryan brytyjska/ Sophia Loren zagraniczna(1961) Leslie Caron brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1962) Rachel Roberts brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1963) Audrey Hepburn brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1964) Julie Christie brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1965) Elizabeth Taylor brytyjska/ Jeanne Moreau zagraniczna(1966) Edith Evans brytyjska/ Anouk Aimée zagraniczna(1967) Katharine Hepburn (1968) Maggie Smith (1969)
1970–1979	Katharine Ross (1970) Glenda Jackson (1971) Liza Minnelli (1972) Stéphane Audran (1973) Joanne Woodward (1974) Ellen Burstyn (1975) Louise Fletcher (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Jane Fonda (1979)
1980–1989	Judy Davis (1980) Meryl Streep (1981) Katharine Hepburn (1982) Julie Walters (1983) Maggie Smith (1984) Peggy Ashcroft (1985) Maggie Smith (1986) Anne Bancroft (1987) Maggie Smith (1988) Pauline Collins (1989)
1990–1999	Jessica Tandy (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Susan Sarandon (1994) Emma Thompson (1995) Brenda Blethyn (1996) Judi Dench (1997) Cate Blanchett (1998) Annette Bening (1999)
2000–2009	Julia Roberts (2000) Judi Dench (2001) Nicole Kidman (2002) Scarlett Johansson (2003) Imelda Staunton (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Carey Mulligan (2009)
2010–2019	Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Emmanuelle Riva (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2029	Frances McDormand (2020) Joanna Scanlan (2021) Cate Blanchett (2022) Emma Stone (2023)