Przejdź do zawartości

Implementation Force

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Implementation Force
IFOR
 NATO Operacja Joint Endeavour
Ilustracja
Oznaka IFOR. Jeden napis w alfabecie łacińskim, a drugi w cyrylicy
Historia
Państwa wystawiające
Państwa mandatowe

 Bośnia i Hercegowina

Decyzja o użyciu

14 grudnia 1995 (Układ w Dayton
15 grudnia 1995 (UNSCR 1031)

Rozpoczęcie misji

20 grudnia 1995

Zakończenie misji

20 grudnia 1996

Liczba zmian

1

Dowódcy
Pierwszej zmiany

adm. Leighton W. Smith Jr.

Konflikt zbrojny
Wojna w Bośni
Organizacja
Typ

budowania pokoju

Podporządkowanie

NATO AFSOUTH

Skład

3 dowództwa komponentów
3 wielonarodowe dywizje: Południowo-Wschodnia, Południowo-Zachodnia, Północna

Liczebność

80 000 żołnierzy (łącznie)
54 000 żołnierzy (tylko w Bośni)

Dyslokacja

Sarajewo (dowództwo)

Implementation Force (IFOR) – międzynarodowe siły wojskowe pod przywództwem NATO, na podstawie mandatu ONZ w okresie od 20 grudnia 1995 do 20 grudnia 1996 roku prowadzące w Bośni i Hercegowinie operację Joint Endeavour. Jej dowódcą był admirał US Navy Leighton W. Smith, Jr.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

15 grudnia Rada Bezpieczeństwa ONZ upoważniła NATO do wprowadzenia w życie postanowień wojskowych układu pokojowego w Dayton w sprawie Bośni i Hercegowiny. Ustanowiono w tym celu wielonarodowe Siły Implementacyjne (Implementation Force – IFOR) znalazły się pod dowództwem wojskowym NATO od 20 grudnia 1995. W skład tych sił poza wojskami NATO wchodziły również jednostki państw uczestniczących w programie Partnerstwo dla Pokoju oraz państw nieeuropejskich (Egipt, Malezja, Pakistan). Udział Rosji był przedmiotem osobnego porozumienia między NATO a Rosją. Celem operacji była kontrola wprowadzenia w życie ustaleń konferencji z Dayton kończącej wojnę w Bośni. Zadaniem sił IFOR w ramach operacji "Wspólny Wysiłek" było bezpieczne wykonanie planu pokojowego. Mieściło się ono w nowej skali potrzeb i problemów z zakresu logistyki, wyposażenia i zdolności operacyjnych. Stronami antagonistycznymi w konflikcie były Federacja Bośni i Hercegowiny oraz Republiki Serbskiej. Wojska NATO kontrolowały także przekazanie pomiędzy stronami kontroli nad spornymi terytoriami oraz rozbrojenie z broni ciężkiej. Pomimo pokojowego charakteru misji, żołnierze IFOR wielokrotnie używali broni w walce. Pierwszą taką sytuacją był atak artyleryjski, przeprowadzony 23 sierpnia 1996 r. na pozycje oddziałów serbskich, prowadzących ataki moździerzowe.

Zgodnie z zapisami aneksu 1A porozumienia pokojowego, operacja "Wspólny wysiłek" była prowadzona przez NATO pod politycznym kierownictwem i kontrolą Rady Północnoatlantyckiej.

Zadania sił IFOR:

  • Bezpieczne wykonanie programu pokojowego, który opierał się na postanowieniu z Dayton
  • Zapewnienie stałego przestrzegania zawieszenia broni
  • Zabezpieczanie przekazywania kontroli na spornych terytoriach
  • Doprowadzenie do wycofania się do baz własnego terytorium, sił z uzgodnionych stref rozgraniczających obszary objęte zawieszeniem, oraz zapewnienie rozgraniczenia sił
  • Rozbrojenie z broni ciężkiej, przeprowadzenie zbiórki ciężkiego uzbrojenia do parków sprzętu i koszar oraz demobilizacja pozostałych sił
  • Kontrola i zapewnienie bezpieczeństwa granicom i terenom przygranicznym
  • Stworzenie warunków dla bezpiecznego, uporządkowanego i szybkiego wycofania sił ONZ, które nie zostały przeniesione do IFOR
  • Zabezpieczanie dostaw pożywienia
  • Kontrolowanie przestrzeni powietrznej nad Bośnią i Hercegowiną

Po wyczerpaniu się mandatu misji w 1996 Rada Północnoatlantycka podjęła decyzję o rozpoczęciu nowej długoterminowej misji pokojowej o kryptonimie SFOR (Stabilization Force).

Struktura organizacyjna

[edytuj | edytuj kod]

Pod względem organizacyjnym w skład IFOR wchodziły trzy dowództwa komponentów poszczególnych rodzajów sił zbrojnych i 3 wielonarodowe dywizje wojsk lądowych (w nawiasie jednostka ramowa)[2]:

  • NATOStany Zjednoczone Dowództwo Sił Implementacyjnych (Połączone Siły NATO Europy Południowej) – adm. Leighton W. Smith Jr., Sarajewo
    • NATOStany Zjednoczone Dowództwo Komponentu Lotniczego (Połączone Siły Powietrzne NATO Europy Południowej) – gen. broni Micheal E. Ryan, Vicenza
    • NATOWłochy Dowództwo Komponentu Morskiego (Połączone Siły Morskie NATO Europy Południowej) – adm. Mario Angeli, Neapol
    • NATOWielka Brytania Dowództwo Komponentu Lądowego (Korpus Szybkiego Reagowania Dowództwa NATO w Europie) – gen. broni Michael Walker, Ilidža
      • Stany Zjednoczone Wielonarodowa Dywizja Północ (1 Dywizja Pancerna (USA)) – gen. dyw. William L. Nash, Tuzla
      • Wielka Brytania Wielonarodowa Dywizja Południowy-Zachód (3 Dywizja Zmechanizowana) – gen. dyw. Mike Jackson, Banja Luka
      • Francja Wielonarodowa Dywizja Południowy-Wschód (6 Lekka Dywizja Pancerna) – gen. dyw. Rideau, Mostar
      • NATO odwód manewrowy IFOR (Siły Manewrowe Dowództwa NATO w Europie) – gen. dyw. Henry A. Kievenaar, Bihać

W kulturze

[edytuj | edytuj kod]

Polscy żołnierze IFOR-u są głównymi bohaterami dramatu wojennego pt. Demony wojny według Goi z 1998 roku w reżyserii W. Pasikowskiego. Polscy żołnierze IFOR-u występują w filmie Peacemaker.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Larry Wentz: Lessons From Bosnia:The IFOR Experience. Waszyngton: DoD Command and Control Research Program, 1997, s. 475-476. ISBN 1-57906-004-8.
  2. Patrick Melissa: Intelligence in Support of Peace Operation: The Story of Task Force Eagle and Operation Joint Endeavour. Carlisle Barracks: US. Army War College, 2000, s. 3-4.