Ûrmiye
Ûrmiye ارومیه | |
Kargêrî | |
---|---|
Dûgel | Îran |
Parêzgeh | Ûrmiye |
Navçe | Ûrmiye |
Nahiye | Navend |
Demografî | |
Navê nîştecihan | ûrmiyeyî |
Gelhe | 963.738 (2011) |
Erdnîgarî | |
Bilindayî | 1.355 |
Koordînat | 37°32′55″Bk 45°04′03″Rh / 37.5486°Bk 45.0675°Rh |
Wêne | |
Wêne ya Ûrmiyeyê ji esmanê
|
Ûrmiye[1], Wirmê[2] an Urmê[3] (bi farisî: اورمیه), bajarê didu ya herî mezin ê rojhilatê Kurdistanê paş bajarê Kirmaşan ê ye. Nifûsa bajarê Ûrmiyê li derdora 970.000 xeleqe azerî dipeyivin. Bajar ji çend herêmên cuda ên kurdnişîn û azernişîn pêk tê:
Peyvnasî
Heta niha gelek niqaş li ser vî navî hatine kirin. Hraç Martirosiyan (Hrach Martirosyan) di pirtûka xwe bi navê Studies in Armenian Etymology di rûpela 681 de dibêje Ormî di zimanê Ermenî de wate divarê derûdora bajêr. Paşê dibêje ormi digel ὅρμος / hormos a Yewnanî bi wateya liman ya iskile, yek kok heye ku erdnîgarê jî vê peyt dike.
Ûrmiyê dîrokekî pir kevin heye. Pêşniyarê dîn ji bo koka navê Ûrmiyê ev in: Pourdavoud, Ûr- (bajerekî mîna di bêjeya Ûrşelîm, bajarê Silêman) û -miye (av); di zimanê Aramî de wate bajarê avan[çavkanî hewce ye]. Samuel Noah dibê ku orum digel ho-ru-um a di navê horumkoraka ya Sumêrê ku navê çiyayekî di Efsaneya loqalbanda padişahê Sumerê ye hevkok be[çavkanî hewce ye]. Minorsky, ji ber ku di hin nivîstekyên Sûryanî de ku li pal gola Ûrmiyê hatine dîtin navê Armaitî Urmaitî hatiye dibe ku ev nav Sûryanî be[çavkanî hewce ye]. Navê berê yê Ûrmiyê di serdema şah de Rizayiye bû ku ji navê Riza Şahê Pehlevî girtÎ bûn. Navê Ûrmiyê yê kevin di serdema Sasaniyan de Çîçist bû ye ku di nivîsteka Avestayê de jî hatiyê ku zadîgeha Pêxembera Zêrdeşt bû ye. Niha jî li kêlega Ûrmiyeyê gundek bi navê Çîçist heye.
Erdnîgar
Ji aliyê erdnîgariyê de, bajarê Ûrmiyeyê ji aliyê rojhilat ve digehe gola Ûrmiyê û ji aliyê rojava ve digehe bakurê Kurdistanê û ji bakur ve digehe bajarê Selmasê û ji aliyê başûr ve digehe bajarên Nexede û Şino yê.
Ûrmiye navenda parezgeha Azerbaycana Rojava(bi kurdî parêzgeha Ûrmiye) yê, ku ji bajarên Mehabad, Xoy, Selmas, Makû, Çaldiran, Miyanduav, Bokan, Nexede, Şino, Pîranşar û Serdeştê pêk tê. "Menda-Avdî"
Dabeşkirina bexşê
- Gotara bingehîn: Ûrmiye (bexş)
Gundistanên bexşê: |
|
Dîrok
Di vî bajarî de yek ji pêşengên tevgera Kurdayetiyê Dr. Qasimlo hatiye dinê.
Demografî
Li herêmê êlên Begzade, Celalî, Dirî, Hinare, Herkî , Kirmanc, Kore Sunî, Seyîd û Evdoyî û Kardarî dijîn.
Çavkanî
Girêdanên derve