Jump to content

Էյկոզան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էյկոզան
Изображение химической структуры
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումԷյկոզան
Այլ անվանումներիկոզան[1]
Ավանդական անվանումդիդեցիլ[2]
Քիմիական բանաձևC₂₀H₄₂
Ռացիոնալ բանաձևСН3(CH2)18CH3
Ֆիզիկական հատկություններ
Ագրեգատային վիճակպինդ
Արտաքին տեսքբյուրեղական
Մոլային զանգված4,7E−25 կիլոգրամ[3] գ/մոլ
Խտություն0,7886 գ/սմ³ գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան36,48 ± 0,01 °C[4], 37 °C[5] և 36,8 °C[6] °C
Եռման ջերմաստիճան344,1 ± 0,9 °C[4] °C
Ջերմահաղորդականություն463,6 Վտ/(մ.Կ)
Գոյացան էնթալպիա−456,07 կՋ/մոլ կՋ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Բեկման ցուցիչ1,4425[4]
Դասակարգում
CAS համար112-95-8
PubChem8222
EINECS համար204-018-1
SMILESCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC
ЕС204-018-1
ChEBI7929
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Էյկոզան, ալկանների դասին պատկանող օրգանական միացություն C20H42 քիմիական բանաձևով։ Այն ունի 366,319 կառուցվածքային իզոմեր։

Հատկություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էյկոզանին բնորոշ են գրեթե նույն ֆիզիկաքիմիական հատկությունները, որոնք որ բնորոշ են այլ ալկաններին։

Էյկոզանը անգույն բյուրեղական նյութ է (ն.պ.), քիմիապես պասիվ է, ոչ բևեռային։ Չի լուծվում ջրում, բայց լուծվում է էթանոլում, կամայական ծավալային հարաբերությամբ խառնվում է դիէթիլ եթերի հետ[7]։ Ստեղծում է թույլ միջմոլեկուլային և Վան-դեր-Վալսյան կապեր։

Խտություն` 0,778 գ/սմ3, հալման ջերմաստիճան` 36,4 °C, եռման ջերմաստիճանը՝ 342,7 °C, տեսակարար ջերմունակություն` 463,6 Ջ/(մոլ·Կ), գոյացման էնթալպիա` −456,07 կՋ/մոլ, բեկման ցուցիչ՝ 1,4426, 150 °С-ում հագեցած գոլորշու ճնշումը հավասար է 1-ի։

Կիրառություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էյկոզանը գրեթե չի օգտագործվում նավթամշակման պրոցեսում, քանի որ այն ունի բարձր եռման ջերմաստիճան։ Էյկոզանի N-իզոմերը պարաֆինների հիմնական մասն է կազմում և հենց դրա պատճառով այն ազատ տեսքով քիչ է օգտագործվում, փոխարենը օգտագործվում են պարաֆինները, որոնց մի մասն էլ էյկոզանն է կազմում։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «eicosane - Compound Summary». PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 2004 թ․ սեպտեմբերի 16. Identification and Related Records. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 4-ին.
  2. ՖիզԼաբ Սարք
  3. 3,0 3,1 EICOSANE
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 CRC Handbook of Chemistry and Physics / W. M. Haynes — 97 — Boca Raton: 2016. — P. 3—240. — ISBN 978-1-4987-5428-6
  5. 5,0 5,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
  6. 6,0 6,1 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbookCRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
  7. Քիմպորտ-տեղեկություններ

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էյկոզան» հոդվածին։