podjąć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: pòdjąc

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From pod- +‎ jąć. First attested in the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pɔdjɑ̃t͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pɔdjɑ̃t͡ɕ/

Verb

[edit]

podjąć pf (imperfective podejmować or podejmać)

  1. to lift up, to raise
  2. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, Pomerania) to undergo, to suffer something
    • 1967 [1428], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1333, Kościan:
      Yssze... sząndza sto grziwen scody podyal y ma
      [Iże... sędzia sto grzywien szkody podjął i ma]
    • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[2], Miechów, page ar 12:
      Lud bozy [przez an]gela uicøzstuo odirzely, a pogany smirc podiøly
      [Lud boży [przez bożego an]jeła wiciężstwo odzirżeli, a pogani śmirć podjęli]
    • 1876-1929 [End of the 15th century], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[3], volume XII, Murzynowo, page 144:
      Pati czyrpyecz albo podyącz
      [Pati cirpieć albo podjąć]
  3. to undertake, to do, to perform
    • 1922 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Początki piśmiennictwa polskiego. (Przegląd zabytków językowych)[4], page 232:
      Na syene podyøøl leszene
      [Na sienie podjął leżenie]
  4. (reflexive with się) to take on, to oblige oneself to
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 28, 2:
      Podeymyely szye dobry czlowyek rzecz mowycz
      [Podejmieli sie dobry człowiek rzecz mówić]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 99, 4:
      Nyszly ona kthore lysthy wyaczey polozy, nyszly szyą podyala
      [Niżli ona które listy więcej położy, niżli się podjęła]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 28, 3:
      Pospolny poszel moze dobrze rzecznykyem bycz, gdy szye ostrzesze, acz nye zamyeszka tego w rzeczy, czego szye podyal
      [Pospolny poseł może dobrze rzecznikiem być, gdy sie ostrzeże, acz nie zamieszka tego w rzeczy, czego sie podjął]
  5. (attested in Lesser Poland) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
    1. corruption of odjąć
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 57:
        Podyøl (abstulit) iaco owcze lud swoy
        [Podjął (abstulit) jako owce lud swój]

Derived terms

[edit]
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: podjąć
  • Silesian: podjōńć

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “jąć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “podjąć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “podjąć, podjąć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish podjąć. By surface analysis, pod- +‎ jąć. Compare Kashubian pòdjic. For the semantic development, compare English undertake and Latin sūmō.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio 1; podjąć:(file)
  • Audio 2; podjąć się:(file)
  • Rhymes: -ɔdjɔɲt͡ɕ
  • Syllabification: pod‧jąć

Verb

[edit]

podjąć pf (imperfective podejmować)

  1. (transitive, literary) to take up, to initiate, to instigate (to begin an activity)
  2. (transitive, literary) to undertake, to engage in (to perform an activity)
  3. (transitive) to take up (to restart a previously stopped action or start an activity left by someone else)
    Synonym: przedsięwziąć
  4. (transitive, literary) to take up, to initiate, to instigate (to begin discussing, writing, or talking about something)
  5. (transitive, literary) to collect, to withdraw (to take e.g. money from a bank)
  6. (transitive, literary or archaic) to lift up, to raise
    Synonyms: podnieść, unieść
  7. (transitive, literary) to take up (to respond with an action that will result in achieving something) [with instrumental ‘with what’]
  8. (transitive) to host, to entertain, to receive (to accept as a guest and give food and drink to)
  9. (obsolete) to hold up, to support
    Synonym: podtrzymać
  10. (transitive, Middle Polish) to increase the level of something
  11. (transitive, Middle Polish) to survive (to experience something difficult)
  12. (transitive, Middle Polish, of water) to take away, to wash up
  13. (transitive, Middle Polish) to count
    Synonym: zliczyć
  14. (reflexive with się) to commit to, to decide upon
  15. (reflexive with się, obsolete) to get up, to stand up
    Synonym: wstać
  16. (reflexive with się, obsolete) to be lifted up, to be raiseed
  17. (reflexive with się, Middle Polish) to take into one's protection
  18. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1500-1547, Libri legationum[6], page 6/191:
      y ony pothayemnye noczą podyely ſią nadnym z ynnem hoſpodarem y vczynyly yemv yprą [!]
      [i oni potajemnie nocą podjęli się nadnym z innem hospodarem i uczynili jemu iprą [!]]

Conjugation

[edit]
Conjugation of podjąć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive podjąć
future tense 1st podejmę podejmiemy
2nd podejmiesz podejmiecie
3rd podejmie podejmą
impersonal podejmie się
past tense 1st podjąłem,
-(e)m podjął
podjęłam,
-(e)m podjęła
podjęłom,
-(e)m podjęło
podjęliśmy,
-(e)śmy podjęli
podjęłyśmy,
-(e)śmy podjęły
2nd podjąłeś,
-(e)ś podjął
podjęłaś,
-(e)ś podjęła
podjęłoś,
-(e)ś podjęło
podjęliście,
-(e)ście podjęli
podjęłyście,
-(e)ście podjęły
3rd podjął podjęła podjęło podjęli podjęły
impersonal podjęto
conditional 1st podjąłbym,
bym podjął
podjęłabym,
bym podjęła
podjęłobym,
bym podjęło
podjęlibyśmy,
byśmy podjęli
podjęłybyśmy,
byśmy podjęły
2nd podjąłbyś,
byś podjął
podjęłabyś,
byś podjęła
podjęłobyś,
byś podjęło
podjęlibyście,
byście podjęli
podjęłybyście,
byście podjęły
3rd podjąłby,
by podjął
podjęłaby,
by podjęła
podjęłoby,
by podjęło
podjęliby,
by podjęli
podjęłyby,
by podjęły
impersonal podjęto by
imperative 1st niech podejmę podejmijmy
2nd podejmij podejmijcie
3rd niech podejmie niech podejmą
passive adjectival participle podjęty podjęta podjęte podjęci podjęte
anterior adverbial participle podjąwszy
verbal noun podjęcie

Derived terms

[edit]
verbs

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), podjąć is one of the most used words in Polish, appearing 8 times in scientific texts, 30 times in news, 22 times in essays, 4 times in fiction, and 3 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 67 times, making it the 969th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “podjąć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 383

Further reading

[edit]
  • podjąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • podjąć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • podjąć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podjąć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podjąć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • PODJĄĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.10.2018
  • PODJĄĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.10.2018
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “podjąć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “podjąć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “podjąć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 359
  • podjąć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
  • podjąć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego