podjąć
Jump to navigation
Jump to search
See also: pòdjąc
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]From pod- + jąć. First attested in the 14th century.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]podjąć pf (imperfective podejmować or podejmać)
- to lift up, to raise
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 49, 15:
- Podyøl ramyenyem (supposuit humerum) swym ku nyeszenyu
- [Podjął ramieniem (supposuit humerum) swym ku niesieniu]
- (attested in Greater Poland, Lesser Poland, Pomerania) to undergo, to suffer something
- 1967 [1428], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1333, Kościan:
- Yssze... sząndza sto grziwen scody podyal y ma
- [Iże... sędzia sto grzywien szkody podjął i ma]
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[2], Miechów, page ar 12:
- Lud bozy [przez an]gela uicøzstuo odirzely, a pogany smirc podiøly
- [Lud boży [przez bożego an]jeła wiciężstwo odzirżeli, a pogani śmirć podjęli]
- to undertake, to do, to perform
- 1922 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Początki piśmiennictwa polskiego. (Przegląd zabytków językowych)[4], page 232:
- Na syene podyøøl leszene
- [Na sienie podjął leżenie]
- (reflexive with się) to take on, to oblige oneself to
- 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 28, 2:
- Podeymyely szye dobry czlowyek rzecz mowycz
- [Podejmieli sie dobry człowiek rzecz mówić]
- 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 99, 4:
- Nyszly ona kthore lysthy wyaczey polozy, nyszly szyą podyala
- [Niżli ona które listy więcej położy, niżli się podjęła]
- 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 28, 3:
- Pospolny poszel moze dobrze rzecznykyem bycz, gdy szye ostrzesze, acz nye zamyeszka tego w rzeczy, czego szye podyal
- [Pospolny poseł może dobrze rzecznikiem być, gdy sie ostrzeże, acz nie zamieszka tego w rzeczy, czego sie podjął]
- (attested in Lesser Poland) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
- corruption of odjąć
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 57:
- Podyøl (abstulit) iaco owcze lud swoy
- [Podjął (abstulit) jako owce lud swój]
- corruption of odjąć
Derived terms
[edit]nouns
Descendants
[edit]References
[edit]- Boryś, Wiesław (2005) “jąć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “podjąć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “podjąć, podjąć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish podjąć. By surface analysis, pod- + jąć. Compare Kashubian pòdjic. For the semantic development, compare English undertake and Latin sūmō.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]podjąć pf (imperfective podejmować)
- (transitive, literary) to take up, to initiate, to instigate (to begin an activity)
- (transitive, literary) to undertake, to engage in (to perform an activity)
- (transitive) to take up (to restart a previously stopped action or start an activity left by someone else)
- Synonym: przedsięwziąć
- (transitive, literary) to take up, to initiate, to instigate (to begin discussing, writing, or talking about something)
- (transitive, literary) to collect, to withdraw (to take e.g. money from a bank)
- (transitive, literary or archaic) to lift up, to raise
- (transitive, literary) to take up (to respond with an action that will result in achieving something) [with instrumental ‘with what’]
- (transitive) to host, to entertain, to receive (to accept as a guest and give food and drink to)
- (obsolete) to hold up, to support
- Synonym: podtrzymać
- (transitive, Middle Polish) to increase the level of something
- (transitive, Middle Polish) to survive (to experience something difficult)
- (transitive, Middle Polish, of water) to take away, to wash up
- (transitive, Middle Polish) to count
- Synonym: zliczyć
- (reflexive with się) to commit to, to decide upon
- (reflexive with się, obsolete) to get up, to stand up
- Synonym: wstać
- (reflexive with się, obsolete) to be lifted up, to be raiseed
- (reflexive with się, Middle Polish) to take into one's protection
- (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
- 1500-1547, Libri legationum[6], page 6/191:
- y ony pothayemnye noczą podyely ſią nadnym z ynnem hoſpodarem y vczynyly yemv yprą [!]
- [i oni potajemnie nocą podjęli się nadnym z innem hospodarem i uczynili jemu iprą [!]]
Conjugation
[edit]Derived terms
[edit]verbs
- podjąć rękawicę pf, podejmować rękawicę impf
- podjąć trop pf, podejmować trop impf
Trivia
[edit]According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), podjąć is one of the most used words in Polish, appearing 8 times in scientific texts, 30 times in news, 22 times in essays, 4 times in fiction, and 3 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 67 times, making it the 969th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
[edit]Further reading
[edit]- podjąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podjąć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podjąć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podjąć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podjąć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PODJĄĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.10.2018
- “PODJĄĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.10.2018
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “podjąć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “podjąć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “podjąć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 359
- podjąć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- podjąć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms prefixed with pod-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Old Polish terms with quotations
- Greater Poland Old Polish
- Lesser Poland Old Polish
- Pomerania Old Polish
- Old Polish reflexive verbs
- Old Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with pod-
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɔdjɔɲt͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɔdjɔɲt͡ɕ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish transitive verbs
- Polish literary terms
- Polish terms with archaic senses
- Polish terms with obsolete senses
- Middle Polish
- Polish reflexive verbs
- Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms with quotations