Уладзімір Прэлаг

Уладзімір Прэлаг
басн.: Vladimir Prelog
Дата нараджэння	23 ліпеня 1906(1906-07-23)[…]
Месца нараджэння	Сараева, Austro-Hungarian rule in Bosnia and Herzegovina[d], Аўстра-Венгрыя
Дата смерці	7 студзеня 1998(1998-01-07)[…] (91 год)
Месца смерці	Цюрых, Цюрых, кантон Цюрых, Швейцарыя
Месца пахавання	Мірагай[d]
Грамадзянства	Аўстра-Венгрыя  Каралеўства Югаславія  Швейцарыя
Род дзейнасці	хімік, выкладчык універсітэта, інжынер
Навуковая сфера	арганічная хімія і біяхімія
Месца працы	Faculty of Pharmacy and Biochemistry[d] Швейцарская вышэйшая тэхнічная школа Цюрыха
Альма-матар	III Gymnasium Osijek[d] Чэшскі тэхнічны ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Эміль Вотачак[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Леапальдзіна Сербская акадэмія навук і мастацтваў (7 студзеня 1998) Расійская акадэмія навук Акадэмія навук СССР Славенская акадэмія навук і мастацтваў Нацыянальная акадэмія навук ЗША Папская акадэмія навук Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Французская акадэмія навук Харвацкая акадэмія навук і мастацтваў
Узнагароды	August Wilhelm von Hofmann Medal[d] (1967) прэмія Марселя Бенуа[d] (1964) Прэмія стагоддзя[d] (1949) медаль Дэві[d] (1967) ганаровы доктар Заграбскага ўніверсітэта[d] honorary doctorate of the Weizmann Institute of Science[d] honorary citizen of Sarajevo[d] honorary citizen of Osijek[d] (1994) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (3 мая 1962) Roger Adams Award in Organic Chemistry[d] (1969) Paracelsus Prize[d] (1976) Robert Robinson Award[d] (1968) doctor honoris causa from the University of Paris[d] (1963)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзімір Прэлаг (басн.: Vladimir Prelog; 23 ліпеня 1906, Сараева, Боснія — 7 студзеня 1998, Цюрых) — швейцарскі хімік-арганік.

Біяграфія

Пасля заканчэння хімічнага факультэта Чэшскага тэхнічнага ўніверсітэта ў 1928 годзе (цяпер Вышэйшая школа хімічнай тэхналогіі) працаваў у Празе ў Лабараторыі сінтэзу тонкіх хімічных рэчываў. У 1935 вярнуўся ў Югаславію, дзе выкладаў арганічную хімію ў Заграбскім універсітэце. У 1941 пасля акупацыі Югаславіі фашысцкімі войскамі Прэлаг пераехаў у Швейцарыю. Працаваў у Канфедэратыўнай вышэйшай тэхнічнай школе ў Цюрыху; там у 1957 прыняў ад Л. Ружычка яго Лабараторыю арганічнай хіміі — адзін з буйных цэнтраў вывучэння хіміі прыродных злучэнняў і фізіялагічна актыўных рэчываў.

Асноўныя працы

Уладзіміру Прэлагу належаць працы па стэрэахіміі і распрацоўцы сучасных метадаў даследавання складаных арганічных злучэнняў, у тым ліку шэрагу практычна важных антыбіётыкаў.

Нобелеўская прэмія

Нобелеўская прэмія па хіміі (1975) за даследаванні ў галіне стэрэахіміі арганічных малекул і рэакцый.

Спасылкі

• Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
• Профіль Уладзіміра Прэлага на афіцыйным сайце РАН