Анатомія
Анато́мія (ад грэч. ἀνα- — ізноў, зверху і τέμνω — «рэжу», «рублю») — зборная група раздзелаў біялогіі, якія займаюцца вывучэннем структуры арганізмаў ці іх частак. Звычайна пад анатоміяй маецца на ўвазе макраскапічная анатомія — вывучэнне структур, якія можна пабачыць простым вокам, без павелічэння. Вывучэннем тканак і клетак з дапамогай павелічэння займаецца мікраскапічная анатомія, яе другая назва — гісталогія[1].
Галіны
[правіць | правіць зыходнік]Найбольш вядомыя галіны анатоміі:
- анатомія раслін — вывучае структуры і ўзаемнае распалажэнне тканкавых комплексаў у раслін.
- анатомія жывёл — вывучае структуры і ўзаемнае распалажэнне тканкавых комплексаў у жывёл.
- анатомія чалавека — вывучае структуры і ўзаемнае распалажэнне тканкавых комплексаў у чалавека. Гэтая галіна навукі мае значэнне як для біялогіі, гэтак і для медыцыны. Акрамя таго, веданне анатоміі неабходна ў выяўленчым мастацтве дзеля правільнай перадачы прапорцый, поз, жэстаў і мімікі чалавека.
Самастойнай з’яўляецца параўнальная анатомія жывёл.
Вывучэнне
[правіць | правіць зыходнік]Традыцыйна анатомія вывучаецца з дапамогай рассячэння целаў . Дадаткова выкарыстоўваюцца такія метады як агляд загадзя рассечанага цела, пластыкавых мадэлей або камп’ютарных сімуляцый[2].
Існуюць абсяжны і сістэмны падыходы да вывучэння анатоміі:
- У абсяжным падыходзе кожны абсяг (вобласць) цела (напрыклад, жывот ) вывучаецца асобна ад іншых. Пры гэтым разглядаюцца ўсе структуры і органы, размешчаныя ў гэтым абсягу[3].
- У сістэмным падыходзе адзінкамі вывучэння з’яўляюцца сістэмы органаў , што могуць распасцірацца праз усё цела (напрыклад, нервовая сістэма)[4].
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Drake 2020, с. 2
- ↑ Drake 2020, с. 2
- ↑ Drake 2020, с. 2
- ↑ Drake 2020, с. 2
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
- Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell. Gray's Anatomy for Students. — 4-е выд.. — Філадэльфія: Elsevier, 2020. — ISBN 978-0-323-39304-1.