Vałuta
Ła vałuta ła xe na unità de scanbio che ła gà el scopo de rendar piesè faciłe el trasferimento de beni e servisi. De sołito ła asume forma de moneda.
Emision
[canbia | canbia el còdaxe]Normalmente na vałuta ła vien emesa da na nasion o un grupo de nasion (come con l'euro o el dołaro) par lo più tramite ła propria banca çentral in regime de monopolio. In çerti Stati ghe xe più de un istituto de emision.
Nome
[canbia | canbia el còdaxe]El steso nome el pol èser doparà par più de na moneda (tipo el dołaro, che gh'è quel canadexe e quel statunitense), opure ła stesa valuta ła pol vegner doparà da tante nasioni (tipo l'euro), o oncora na nasion ła pol dichiarar a corso legale ła valuta de un altro paexe.
Multipli
[canbia | canbia el còdaxe]Ogni valuta tipicamente ła gà i so multipli e sotomultipli, de sołito i centeximi. In vèneto a se dixe Schei parchè squaxi doxento ani fa i striaci i gavea introduesto dee monede intel Lonbardo-Veneto che se ciamava Scheidemunze. In todesco scheidemuenze a vol dir monedete, 4 franchi. Da Scheiden: spartir, divìdar e Munze: moneda. I vèneti i ga tolto el nome striaco e i pronunsiava sol che ła prima parte de sta paroła.
Stato Vèneto
[canbia | canbia el còdaxe]I schei i xe stà introdoti daspò de ła fin del Stato vèneto, 1797, e donca i ga sostituìo el zechin, el sixin, el soldo e ła lira vèneta.
Se uxa dir anca Franchi al posto de lire italiane, sta denominasion la se deve a n'altra moneda introdota par i striaci, ndo che ghe gera stanpà co n'abreviasion el nome de l'inperador striaco de l'epoca, tal Cecco Bepe, o sia FRANC.. Da qua el nome franco' o franchi, plural.
| Controło de autorità | GND (DE) 4064147-8 |
|---|