2019 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimi
 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Katılım | %77.4[1] | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
 İllerin katılım oranları | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
2019 Kazakistan erken başkanlık seçimleri, dönemin devlet başkanı Nursultan Nazarbayev'in istifasından dolayı 9 Haziran 2019'da yapılan seçimdir.[2] Seçim gününe kadar vekaleten devlet başkanlığı görevini yapan Kasım Cömert Tokayev'in de aday olduğu seçimde kayıtlı olarak toplam yedi aday bulunmaktadır.
Mevcut Devlet başkanı Kasım Cömert Tokayev, %70.76'lık oy oranıyla devlet başkanı seçildi.[3]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Önceki seçimde beşinci dönem için seçilen devlet başkanı Nursultan Nazarbayev, Mart 2019'da istifa etmeseydi görev süresi 2020 yılında dolacaktı. İstifadan sonra ise dönemin Kazakistan Meclisi başkanı Kasım Cömert Tokayev görevi devraldı. Fakat Tokayev, siyasi belirsizlikten kaçınmak amacıyla 2020 yılında yapılması planlanan seçimlerin 9 Haziran 2019'da yapılacağını duyurdu.
Seçim sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kazakistan devlet başkanı seçimleri iki turda yapılmaktadır. Eğer hiçbir aday ilk turda oyların çoğunluğunu alamazsa ilk iki aday arasında ikinci tur oylama yapılır.
 |
|---|
|
|
|
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Başkent Astana'da ve Almatı'da çok sayıda grup, seçimleri ve hükûmeti protesto etti. Protesto etmek isteyen yüzlerce vatandaş gözaltına alındı.[4][5]
Adaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Seçimlere itiraz etmek için Merkez Seçim Komisyonuna dokuz aday başvurdu. Bir adayın yeterli derecede Kazakça bilmemesi ve diğer bir adayın seçimlerden çekilmesi nedeniyle kayıtlı yedi aday bulunmaktadır.
| Aday ve partisi | Mesleği | ||
|---|---|---|---|
| Jambıl Ahmetbekov Komünist Halk Partisi |
.jpg)
|
Meclis üyesi (2012–günümüz) | |
| Daniya Yespayeva Ak Yol |
.jpg)
|
Meclis üyesi (2016–günümüz) | |
| Amirjan Qosanov Ult Tagdyry |
.jpg)
|
Gazeteci | |
| Toleutai Rahımbekov Auyl |
|
Ulusal Tarım Bilim ve Eğitim Merkezi
Yönetim kurulu başkanı | |
| Amangeldy Taspikhov Kazakistan Sendikalar Federasyonu |
|
Batı Kazakistan Bölgesi Sendikaları
Bölge birliği başkanı
| |
| Kasım Cömert Tokayev Nur Otan |
.jpg)
|
Kazakistan devlet başkanı (2019–günümüz) Kazakistan Cumhuriyeti Parlamentosu Senatosu başkanı (2007-2011 ve 2013-2019) Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi genel müdürü (2011-2013) Kazakistan dışişleri bakanı (2002-2007) Kazakistan başbakanı (1999-2002) | |
| Sadybek Tugel Uly Dala Kyrandary |
|
Kazakistan Ulusal Spor Birliği ilk başkan yardımcısı
| |
Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Nur Otan partisinin adayı Kasım Cömert Tokayev, %70.76'lük bir oy oranıyla birinci turda Kazakistan devlet başkanı olarak seçildi.[3][6]
| Aday | Partisi | Aldığı oy | Oran |
|---|---|---|---|
| Kasım Cömert Tokayev | Nur Otan | 6.504.054 | %70.76 |
| Amirjan Qosanov | Ult Tagdyry | 1.472.733 | %16.2 |
| Dania Yespayeva | Ak Yol | 470.153 | %5.2 |
| Toleutai Rakhimbekov | Auyl | 294.271 | %3.2 |
| Amangeldy Taspikhov | Kazakistan Sendikalar Federasyonu | 190.304 | %2.7 |
| Jambıl Ahmetbekov | Komünist Halk Partisi | 167.249 | %1.83 |
| Sadybek Tugel | Uly Dala Kyrandary | 84 348 | %0.92 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Central Election Comission of The Republic of Kazakhstan". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Kazakistanda Erken Secim Karari". 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ a b "Kazakistanda Kasim Comert Tokayev Secimi Kazandi". 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Kazakistan'da seçim protestocularına gözaltı". 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019.
- ^ "Haberler Dunya". 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019.
- ^ "Kazakistanda Cumhurbaskanligi Secimini Kasim Comert Tokayev Kazandi". 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019.
| Başkanlık seçimleri | |
|---|---|
| Parlamento seçimleri | |
| Yerel seçimler | |
| Belediye seçimleri | |
| Referandumlar | |
