Vilijam Holden
| Vilijam Holden | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Holden 1954. godine | |||||||
| Lični podaci | |||||||
| Puno ime | Vilijam Frenklin Bidl mlađi | ||||||
| Datum rođenja | 17. april 1918. | ||||||
| Mesto rođenja | O’Falon, SAD | ||||||
| Datum smrti | 12. novembar 1981. (63 god.) | ||||||
| Mesto smrti | Santa Monika, SAD | ||||||
| Porodica | |||||||
| Supružnik | renda Maršal (v. 1941 — r. 1971) | ||||||
| Veza do IMDb-a | |||||||
| |||||||
Vilijam Frenklin Bidl mlađi (engl. William Franklin Beedle Jr.; O’Falon, 17. april 1918[1] — Santa Monika, 12. novembar 1981), poznat kao Vilijam Holden (engl. William Holden), bio je američki glumac. Dobitnik je Oskara za najbolju mušku ulogu. Šest puta je proglašavan za jednog od deset najkomercijalnijih glumaca (1954—1958. i 1961) a Američki filmski institut ga je izabrao za 25. na listi 100 najboljih američkih glumaca.
Karijera
[uredi | uredi izvor]Prvu glavnu ulogu imao je 1939. godine u filmu Zlatni dečak (Golden Boy), u kome igra violinistu koji postaje bokser.[2] Potom igra u nekoliko manjih filmova, a tokom rata služio je u američkoj vojsci.
Karijera mu dobija nagli uzlet 1950. godine kada ga Bili Vajlder angažuje za glavnu ulogu u filmu Bulevar sumraka, u kojem je partner Glorija Svanson.[2] Za ovu ulogu Holden je prvi put nominovan za Oskar za najbolju mušku ulogu.[3]
Sledi serija značajnih dramskih uloga u kojima odlično kombinuje svoj izvrsni fizički izgled sa cinizmom i ravnodušnošću. Već 1953. godine dobija Oskara za najbolju mušku ulogu u filmu Stalag 17, gde igra uspešnog begunca iz nacističkog logora.[3] Slede Provincijalka (1954) i Mostovi Toko-Rija (1954), u kojima je partner Grejs Keli, Piknik (1955), Ljubav je divna stvar (1955) i Most na reci Kvaj (1957).[4]
Uspešno se pojavljivao i u komedijama, na primer Mesec je plav (1953), Juče rođena (1950) ili Sabrina (1954). Tokom 1960-ih igrao je u nekoliko značajnih filmova, kao što su čuveni vestern Sema Pekinpoa Divlja horda (1969), jedan od najčuvenijih filmova katastrofe Pakleni toranj (1974), u kojem su mu partneri Stiv Makvin i Pol Njumen, ili TV mreža (1976) Sidnija Lameta, za koji je po treći i poslednji put bio nominovan za Oskara za glavnu mušku ulogu. Poslednji film mu je Pasji sinovi (1981), Blejka Edvardsa.
Lični život
[uredi | uredi izvor]Bio je oženjen glumicom Brendom Maršal, od 1941. godine do razvoda 1971. godine, nakon što su se više puta razdvajali. Imali su dva sina.
Holden je 1952. godine bio kum na venčanju Ronalda Regana i Nensi Dejvis. Iako je do smrti ostao prijatelj sa Reganom i podržavao republikance, nikada nije želeo da se aktivnije bavi politikom.
Često je svraćao u Švajcarsku, gde je imao kuću, a mnogo vremena je trošio i na očuvanje životinjskih vrsta u Africi. Njegov Maunt Kenija safari klub u Nanjuki, Kenija (osnovan 1959) postao je meka svetskog džet-seta.
Bio je u dugoj vezi sa glumicom Stefani Pauers, koja je kod njega i probudila interes za životinje. Imao je veze i sa drugim značajnim holivudskim glumicama, kao što su Odri Hepbern, Grejs Keli, Kapućin ili Šeli Vinters.
Patio je od hroničnog alkoholizma i depresije. Godine 1966. je pod dejstvom alkohola bio učesnik auto nesreće u Italiji, u kojoj je jedno lice poginulo, za šta je dobio osmomesečnu uslovnu kaznu. Prijatelji kažu da je posle svega još više pio.
Smrt
[uredi | uredi izvor]Poginuo je od posledica pada u svojoj kući na obali Santa Monike. Bio je pijan, okliznuo se, udario glavom u noćni stočić i iskrvario do smrti. Dokazi svedoče da je bio svestan najmanje pola sata posle pada, ali ili nije shvatio ozbiljnost povreda ili nije bio u stanju da zove u pomoć. Leš je pronađen 16. novembra, ali sudski veštaci su utvrdili da je bio mrtav već nekoliko dana i da je najverovatnije umro 12. novembra. Imao je 63 godine.
Telo mu je kremirano a pepeo rasut nad Pacifikom.
Filmografija
[uredi | uredi izvor]Uloge Vilijama Holdena
| ||||
Godina |
Srpski naziv |
Izvorni naziv |
Uloga |
Napomena
|
|---|---|---|---|---|
| 1938. | Prison Farm | nepripisano | ||
| 1939. | Million Dollar Legs | nepripisano | ||
| 1939. | Zlatni dečak | Golden Boy | ||
| 1939. | Invisible Stripes | |||
| 1940. | Naš grad | Our Town | ||
| 1940. | Those Were the Days! | |||
| 1940. | Arizona | |||
| 1941. | I Wanted Wings | |||
| 1941. | Teksas | Texas | ||
| 1942. | The Fleet's In | |||
| 1942. | The Remarkable Andrew | |||
| 1942. | Meet the Stewarts | |||
| 1943. | Young and Willing | |||
| 1947. | Blaze of Noon | |||
| 1947. | Dear Ruth | |||
| 1947. | Devojka iz varijetea | Variety Girl | cameo | |
| 1948. | Čovek iz Kolorada | The Man from Colorado | ||
| 1948. | Rachel and the Stranger | |||
| 1948. | Apartment for Peggy | |||
| 1948. | The Dark Past | |||
| 1949. | Streets of Laredo | |||
| 1949. | Miss Grant Takes Richmond | |||
| 1949. | Dear Wife | |||
| 1950. | Father Is a Bachelor | |||
| 1950. | Bulevar sumraka | Sunset Boulevard | Džozef Gilis | nominacija - Oskar |
| 1950. | Union Station | |||
| 1950. | Juče rođena | Born Yesterday | ||
| 1951. | Force of Arms | |||
| 1951. | Submarine Command | |||
| 1952. | Boots Malone | |||
| 1952. | The Turning Point | |||
| 1953. | Stalag 17 | Stalag 17 | Džej Džej Sefton | Oskar |
| 1953. | Mesec je plav | The Moon Is Blue | ||
| 1953. | Forever Female | |||
| 1953. | Escape from Fort Bravo | |||
| 1954. | Executive Suite | |||
| 1954. | Sabrina | Sabrina | ||
| 1954. | Provincijalka | The Country Girl | Berni Dod | |
| 1954. | Mostovi Toko-Rija | The Bridges at Toko-Ri | ||
| 1955. | Ljubav je divna stvar | Love Is a Many-Splendored Thing | ||
| 1955. | Piknik | Picnic | Hal Karter | nominacija - BAFTA |
| 1956. | The Proud and Profane | |||
| 1956. | Toward the Unknown | |||
| 1957. | Most na reci Kvaj | The Bridge on the River Kwai | ||
| 1958. | The Key | |||
| 1959. | The Horse Soldiers | |||
| 1960. | Svet Suzi Vong | The World of Suzie Wong | ||
| 1962. | Satan Never Sleeps | |||
| 1962. | The Counterfeit Traitor | |||
| 1962. | The Lion | |||
| 1964. | Paris, When It Sizzles | |||
| 1964. | Sedma zora | The 7th Dawn | ||
| 1966. | Alvarez Kelly | |||
| 1967. | Kazino Rojal | Casino Royale | ||
| 1968. | The Devil's Brigade | |||
| 1969. | Divlja horda | The Wild Bunch | Pajk Bišop | |
| 1973. | Breezy | |||
| 1974. | Pakleni toranj | The Towering Inferno | Džejms Dankan | |
| 1976. | TV mreža | Network | Maks Šumaher | |
| 1978. | Predskazanje 2: Demijan | Damien: Omen II | Ričard Torn | |
| 1979. | Devojka iz plemena Ašanti | Ashanti | ||
| 1980. | The Earthling | |||
| 1980. | When Time Ran Out | |||
| 1981. | Pasji sinovi | S.O.B. | ||
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „William Holden - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-05.
- ^ a b „William Holden | Biography, Movies, Death, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-05.
- ^ a b „William Holden”. www.tcm.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-05.
- ^ „William Holden”. TVGuide.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-05.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- „Vilijam Holden”. PORT.rs (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala na datum 16. jul 2013
- William Holden na sajtu IMDb (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
