8. april

8. april (08.04) je 98. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (99. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 267 dana.

Događaji

april
P	U	S	Č	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

• 217 — Rimski car Karakala ubijen u atentatu nedaleko od sirijskog grada Emese. Cara je ubio jedan od njegovih pretorijanaca iz ličnih razloga.
• 876 — Abasidska vojska je porazila u bici kod Dajr el Akula vojsku safaridskog emira Jakuba ibn Lajsa, primoravši ga da prekine svoj prodor u Irak.
• 1271 — Mamelučki sultan Bajbars je osvojio od krstaša tvrđavu Krak de Ševalije u Siriji.
• 1513 — Španski istraživač Huan Ponse de Leon, tragajući za mitskim izvorom mladosti, otkrio Floridu i proglasio je posedom Španije. 1845. Florida postala jedna od saveznih država SAD.
• 1820 —Miloska Venera je otkrivena na grčkom ostrvu Milos.
• 1861 — U Sremskim Karlovcima održan Blagoveštenski sabor, poslednji političi skup Srba u Ugarskoj. Tražena posebna teritorija za Srbe, Vojvodina sa Sremom, donjom Bačkom i Banatom, s vojvodom na čelu i sopstvenom administracijom. Saborom predsedavao patrijarh Josif Rajačić. Austrijski car Franc Jozef I nikada nije potvrdio zaključke skupa, a Ugarski sabor ih nije ni uzeo u razmatranje.
• 1864 — Konfederacijska vojska je odnela pobedu u bici kod Mensfilda čime je zaustavljeno napredovanje vojske Unije.
• 1904 — U Londonu potpisan anglo-francuski sporazum „Srdačna antanta“, kojim su Velika Britanija i Francuska rešile sporna pitanja u vezi sa interesnim zonama u zapadnoj Africi, Egiptu i Maroku.
• 1911 — Holandski fizičar Hajke Kamerlin One je otkrio superprovodnost.
• 1913 — U Pekingu počelo zasedanje prvog saziva Parlamenta.
• 1924 — Ukinuti su šerijatski sudovi u Turskoj, u sklopu Ataturkovih reformi.
• 1939 — Italijanske trupe, koje su se prethodnog dana iskrcale na obale Albanije, zauzele Tiranu. Albanski kralj Zog izbegao u Grčku.
• 1944 — Jedinice sovjetske Crvene armije u Drugom svetskom ratu izbile na granicu Čehoslovačke i Rumunije.
• 1946 — U Ženevi održano poslednje zasedanje Lige naroda, čime je formalno ukinuta ta međunarodna organizacija i zamenjena novom, Ujedinjenim nacijama.
• 1953 — Britanske vlasti optužile Džomo Kenijatu da je umešan u aktivnosti tajne organizacije Mau Mau i osudile ga na sedam godina zatvora. Posle dobijanja nezavisnosti Kenije 1963, Kenijata bio premijer i ministar inostranih poslova, a potom predsednik Kenije.
• 1971 — U Londonu održan Prvi svetski kongres Roma na kojem je verifikovan naziv pripadnika tog naroda, Romi. Odlukom UN 8. april proglašen za Svetski dan Roma.
• 1990 — Nepalski kralj Birendra ukinuo zabranu rada političkih partija, na snazi 30 godina.
• 1992 —
  • Posle genetskog testa otiska prstiju, nemački i izraelski izvori saopštili da je izvesno da je Jozef Mengele, osumnjičen za eksperimente nad logorašima u Aušvicu, umro u Brazilu 1979.
  • Palestinski lider Jaser Arafat nađen živ u Libijskoj pustinji 12 sati posle avionske nesreće u kojoj su poginula tri njegova saputnika.
• 1993 — Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija primljena u UN.
• 1996 — Jugoslavija i BJRM potpisale sporazum o normalizaciji odnosa.
• 2002 — Tužilaštvo u Prokuplju podiglo optužnice protiv Saše Cvjetana i Dejana Demirovića za ratni zločin nad albanskim civilima u Podujevu, na Kosovu i Metohiji, 1999. To je bilo drugo suđenje za ratne zločine pred sudovima u Jugoslaviji.
• 2003 —
  • U izraelskom raketnom napadu na vozilo u Gazi ubijen lokalni vođa "Hamasa“ Said Aldin al Arabid. U napadu poginulo još najmanje pet osoba, a preko 47 Palestinaca povređeno.
  • Od projektila koji je američki tenk ispalio na hotel „Palestina“ u Bagdadu, u kom su bili smešteni strani novinari, poginuli kamerman Rojtersa Taras Procuk i novinar španske televizije TVE 5 Hose Kouso.
• 2004 — Sud u Osijeku u Hrvatskoj osudio Nikolu Ivankovića na 12 godina zatvora zbog ratnog zločina nad srpskim civilima u Paulin Dvoru 1991.

Rođenja

• 1859 — Edmund Huserl, nemački filozof, osnivač fenomenologije. (prem. 1938)
• 1892 — Meri Pikford, kanadsko-američka glumica i producentkinja. (prem. 1979)
• 1909 — Džon Fante, američki pisac i scenarista. (prem. 1983)
• 1910 — Svetislav Stefanović Ćeća, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1980)
• 1912 — Sonja Heni, norveška klizačica i glumica. (prem. 1969)
• 1923 — Đurđevka Čakarević, srpska operska pevačica. (prem. 2006)
• 1925 — Petar Denkovački, srpski shiarhimandrit i iguman. (prema. 2005)
• 1929 — Žak Brel, belgijski muzičar, pesnik, glumac, reditelj i scenarista. (prem. 1978)
• 1937 — Momo Kapor, srpski književnik, slikar, scenarista i novinar. (prem. 2010)
• 1938 — Kofi Anan, ganski političar i diplomata, 7. generalni sekretar Organizacije ujedinjenih nacija. (prem. 2018)
• 1940 — Džon Havliček, američki košarkaš. (prem. 2019)
• 1941 — Vivijen Vestvud, engleska modna dizajnerka i preduzetnica. (prem. 2022)
• 1950 — Gžegož Lato, poljski fudbaler i fudbalski trener.
• 1950 — Milenko Pavlov, srpski glumac.
• 1955 — Slobodan Lozančić, srpski odbojkaš.
• 1955 — Kejn Hoder, američki glumac i kaskader.
• 1961 — Srđan Gojković Gile, srpski muzičar, najpoznatiji kao osnivač, pevač i gitarista grupe Električni orgazam.
• 1963 — Din Noris, američki glumac.
• 1966 — Robin Rajt, američka glumica, rediteljka i producentkinja.
• 1967 — Uroš Petrović, srpski književnik, ilustrator i fotograf.
• 1968 — Patriša Arket, američka glumica.
• 1970 — Aleksandar Stanković, hrvatski novinar i TV voditelj.
• 1972 — Rastko Janković, srpski glumac i pevač.
• 1976 — Nikolina Pišek, hrvatska TV voditeljka, glumica i model.
• 1980 — David Marero, španski teniser.
• 1980 — Kejti Sakof, američka glumica.
• 1986 — Igor Akinfejev, ruski fudbalski golman.
• 1993 — Nenad Miljenović, srpski košarkaš.
• 1993 — Danilo Nikolić, crnogorski košarkaš.
• 1994 — Dario Šarić, hrvatski košarkaš.
• 1995 — Džedi Osman, turski košarkaš.
• 1998 — Isidora Janković, srpska glumica.
• 2000 — Luka Cerovina, srpski košarkaš.

Smrti

• 217 — Karakala, rimski car. (rođ. 185)
• 1143 — Jovan II Komnin, vizantijski car. (rođ. 1087)
• 1364 — Jovan II Dobri, francuski kralj. (rođ. 1319)
• 1905 — Josip Juraj Štrosmajer, hrvatski biskup i političar. (rođ. 1815)
• 1922 — Erih fon Falkenhajn, nemački vojskovođa i načelnik generalštaba. (rođ. 1861)
• 1929 — Karl Auer, austrijski hemičar. (rođ. 1858)
• 1950 — Vaclav Nižinski, ruski baletski igrač. (rođ. 1890)
• 1973 — Pablo Pikaso, španski slikar i vajar (rođ. 1881)
• 1981 — Omar Bredli, američki general. (rođ. 1893)
• 1984 — Pjotr Kapica, ruski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1894)
• 2011 — Zdenka Živković, srpska slikarka češkog porekla. (rođ. 1921)
• 2013 — Margaret Tačer, britanska političarka. (rođ. 1925)
• 2018 — Zlatko Delić, srpski psiholog i enigmata. (rođ. 1959)
• 2021 — Vladimir Guzina, umetnik sa Ilidže. (rođ. 1971)

Praznici i dani sećanja

• Međunarodni praznici
  • Svetski dan Roma
• Srpska pravoslavna crkva slavi:
  • Svetog Arhangela Gavrila
  • Sveštenomučenika Irineja - episkopa sremskog.
  • Prepodobnog Malha
  • Prepodobnog Vasilija Novog

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma