Tangentopoli
Tangentopoli (wymowa tanʤenˈtɔpoli, z wł. dosłownie „łapówkogród”) – termin, którym nazwano system, a dokładniej, układ powiązań, panujący we Włoszech do czasu śledztwa mani pulite (włos. „czyste ręce”), które rozpoczęto 17 lutego 1992[1][2]. Tego dnia prokurator Antonio Di Pietro w związku z zarzutami korupcyjnymi wydał nakaz tymczasowego aresztowania Maria Chiesy, działacza Włoskiej Partii Socjalistycznej i jednocześnie dyrektora miejskiego przytułku, oskarżonego o nielegalne przyjęcie 7 milionów lirów[3]. Śledztwo ujawniło system powiązań polityków i biznesmenów oraz znaczącą skalę łapówek na szczytach władzy. Wkrótce prowadzono śledztwa w sprawie ponad 150 firm i blisko 40 polityków (w większości należących do WPS i Chrześcijańskiej Demokracji). Zarzuty przedstawiono m.in. byłemu premierowi i przywódcy socjalistów Bettino Craxiemu, który stał się symbolem całej afery[3][4].
Już samo ogłoszenie szczątkowych rezultatów działań antykorupcyjnych Di Pietro pozbawiło Partię Chrześcijańsko-Demokratyczną większości parlamentarnej. Tym samym skończył się trwający ponad pół wieku okres dominacji chadeków we włoskiej polityce[5]. W wyniku afery w styczniu 1994 rozpadła się Chrześcijańska Demokracja, jedna z głównych partii na włoskiej scenie politycznej, a jej przywódca Giulio Andreotti został postawiony w stan oskarżenia[6]. Spośród innych ugrupowań należących do pentapartito (koalicji pięciu partii) także socjaliści i liberałowie rozwiązali się, a partie republikanów i socjaldemokratów zanikły[1][4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Czyste ręce w Łapówkogrodzie. antykorupcja: Serwis Edukacji Antykorupcyjnej. [dostęp 2013-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-26)].
- ↑ Miłada Jędrusik: Panika w Łapówkogrodzie. wyborcza.pl, 19 listopada 2004. [dostęp 2017-08-19].
- ↑ a b Małgorzata Lorencka, Włoski system partyjny. Studium politologiczne, Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydział Nauk Społecznych UŚ, 2007, s. 83-84.
- ↑ a b Życie polityczne. Współczesne wyzwania. W: Maria Derwich, Anna Heine, Monika Kaczmarek: Rzym. Wrocław: Petit Futé, 2007, s. 74. ISBN 83-60496-45-5. [dostęp 2013-05-11].
- ↑ Konrad J. Zarębski: Kino włoskie: Kamery na polityków!. [w:] „Kino” 2009, nr 9, s. 26-27 [on-line]. Stopklatka.pl, 22.09.2009. s. 26-27. [dostęp 2013-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-23)].
- ↑ Tomasz Bielecki: Zmarł Giulio Andreotti - dla jednych Włochów „wielki mąż stanu”, dla innych „symbol zepsutej polityki”. wyborcza.pl, 07.05.2013. [dostęp 2013-05-11].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Fiona Leney: The Sleaze Factor: Clean-hands team fails to wash away 'tangentopoli' dirt: Fiona Leney looks at Italy's cathedral of corruption, where each day a new sector of society is investigated. The Independent, 25-10-1994. [dostęp 2013-05-10]. (ang.).