Przejdź do zawartości

Igor Tamm

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Igor Tamm
И́горь Евге́ньевич Та́мм
Ilustracja
Państwo działania

ZSRR

Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1895
Władywostok

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1971
Moskwa

doktor nauk fizyczno-matematycznych
Specjalność: fizyka
Alma Mater

Moskiewski Uniwersytet Państwowy

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki

Igor Jewgienjewicz Tamm (ros. И́горь Евге́ньевич Та́мм; ur. 26 czerwca?/8 lipca 1895 we Władywostoku, zm. 12 kwietnia 1971 w Moskwie[1]) – rosyjski fizyk teoretyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1958 za odkrycie i interpretację promieniowania Czerenkowa, w latach 1924–1941 i od 1954 roku profesor uniwersytetu w Moskwie; od roku 1953 członek Akademii Nauk ZSRR, a od roku 1959 – Polskiej Akademii Nauk[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1913 ukończył gimnazjum w Jelizawetgradzie (obecnie Kropywnycki), po czym wyjechał na studia do Edynburga, gdzie ukończył jeden semestr na wydziale nauk ścisłych, w 1914 powrócił do Rosji i podjął studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1915 wstąpił ochotniczo do carskiej armii, przez szereg miesięcy służył w oddziale sanitarnym na froncie I wojny światowej. W 1918 ukończył studia na Uniwersytecie Moskiewskim, w 1919 został asystentem katedry fizyki na Uniwersytecie Krymskim w Symferopolu, od 1921 wykładał w Odeskim Instytucie Politechnicznym, a od 1922 w Moskwie na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa. Jednocześnie od 1923 pracował na Wydziale Fizyki Teoretycznej Drugiego Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie od 1927 do 1929 był profesorem, a od 1924 pracował na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym, gdzie od 1930 do 1937 kierował katedrą fizyki teoretycznej. Od 1943 do 1950 kierował katedrą fizyki teoretycznej Moskiewskiego Instytutu Fizyczno-Technologicznego, jednocześnie 1946-1950 kierował katedrą fizyki teoretycznej Moskiewskiego Instytutu Mechanicznego[3].

Jest autorem podstawowych prac z mechaniki kwantowej i teorii sił jądrowych, współtwórcą teorii promieniowania Czerenkowa. Pracował również nad problemem uzyskania kontrolowanej reakcji termojądrowej i innymi zagadnieniami fizyki teoretycznej i doświadczalnej. W 1930 roku rozwinął kwantową teorię rozpraszania fotonów na swobodnych elektronach. W 1937 roku, wspólnie z Ilją M. Frankiem, opracował teorię promieniowania Czerenkowa, za co w roku 1958 (wspólnie z Pawłem Czerenkowem i Ilją M. Frankiem) otrzymali Nagrodę Nobla. W latach 50. i 60. pracował wspólnie z Andriejem D. Sacharowem w tajnym instytucie nad zagadnieniami broni nuklearnej oraz opracował koncepcję tokamaka (1950)[2].

Nagrody i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

I inne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tamm Igor J., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-31].
  2. a b Igor Y. Tamm – Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1958 > Pavel A. Cherenkov, Il´ja M. Frank, Igor Y. Tamm [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-02-22]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1958, General Characteristics of Radiation Emitted by Systems Moving with Super-Light Velocities with Some Applications to Plasma Physics.
  3. Герой Социалистического Труда Тамм Игорь Евгеньевич :: Герои страны [online], ru/hero/hero.asp?Hero_id=10158 [dostęp 2021-08-29].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]