Hinduizm maracki
Wygląd
Hinduizm maracki (Maharasztradharma[1]) – religia hinduistyczna w odmianie popularnej w środkowo-zachodnich Indiach. Składają się na nią dawne lub współczesne wierzenia religijne hinduizmu charakterystyczne dla regionu marathijęzycznego i ludności marackiej.
Tradycje hinduizmu marackiego
[edytuj | edytuj kod]Najpopularniejsze tradycje religijne hinduizmu marackiego to:
- warkarisampradaja (warkari, sagunabhakti)
- dattasampradaja
- mahanubhawasampradaja (mahanubhawapanthi)[2]
- nawnathsampradaja (nathowie)
- ganapatisampradaja (ganapatjowie)
- Chinmaya Mission
Najpopularniejsze bóstwa
[edytuj | edytuj kod]- Withoba
- Khandoba – popularny lokalnie kuladewata
- Ganeśa
- Dattatreja
- Śiwa
Święci hinduizmu marackiego
[edytuj | edytuj kod]Warkarisampradaja
[edytuj | edytuj kod]Nawnathsampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Dattatreja
- Bhausaheb Maharaj (1843–1914)
- Sri Siddharameshwar (1888–1936)
- Nisargadatta Maharaj (1897–1981)
- Sri Ranjit Maharaj (1913–2000)
- Gagangiri Maharaj (–2008)
Ganapatisampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Morya Gosavi (Marathi: मोरया गोसावी, Morayā Gosāvi, też Moraya Gosavi, Moroba Gosavi)
Dattasampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Śri Ćakradhar Swami (Cakradharsvami)
- Śri Narasimha Saraswati[3]
- Atmaram Paramahamsa[4]
- Gadźanan Maharadź
- Samarth Ramdas
- Ćhokhamela
- Sant Sena Maharadź
- Sai Baba z Shirdi
- Swami Samarth Maharaj z Akalkot
Haridźanowie
[edytuj | edytuj kod]Święci społeczności pozakastowych Maharasztry:
- Savata Mali
- Sant Banka Mahar
- Sant Bhagu
- Sant Damaji panth
- Sant Kanhopatra
- Sant Karmamelam
- Sant Nirmala
- Sant Sadna
- Sant Sakhuba,
- Sant Satyakam Jabali
- Sant Soyarabai
Chinmaya Mission
[edytuj | edytuj kod]- Swami Chinmayananda
Nurt ramaicki
[edytuj | edytuj kod]- Ramadasa (1608-1681)[5]
Świątynie hinduizmu marackiego
[edytuj | edytuj kod]Typowy maracki mandir posiada:
- ghaty, jeśli świątynia ulokowana jest nad rzeką
- zewnętrzny mur okalający
- wejście na teren kompleksu świątyni zlokalizowane po prawej stronie
- wewnętrzną trasę pradaksziny do okrążania kompleksu
- figurę wahany patrona świątyni
- pawilon – drewnianą (sabha)mandapę z filarami
- rytualny zbiornik na lewo od mandapy
- stojak lamp wotywnych (dipmala, dipawryksza, dipstambha) na prawo od mandapy
- przedsionek antartala właściwej świątyni
- garbhagryha zwieńczona śikharą[6]
Ganapatisampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Osiem świątyn Asztawinajak:
- Morgaon – Mayureshwar lub Moreshwar Temple
- Siddhatek – Siddhi Vinayak Temple
- Pali – Ballaleshwar Temple
- Mahad – Varad Vinayak Temple
- Theur – Shri Chintamani Temple
- Lenyadri – Girijatmaj Temple
- Ozar – Vighnahar Temple
- Ranjangaon – Mahaganapati Temple
- Ambejogai
- Wai, dystr. Satara[7]
- Ganapatipule, dystr. Ratnagiri[8]
- Trishund Ganapati Temple w Punie (+ adepci hathajogi i mantraśakti)[9][10],
Dattasampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Raj Math i Krsna Mandir – Rithpur w tahsili Morsi[11]
- Audumbar Datta Temple w Sangli[12]
- Gajanan Maharaj Sansthan w Shegaon
Świątynie śiwaickie
[edytuj | edytuj kod]- Ramling Temple – dyst. Sangli
- Baan Ganga Temple, Walkeshwar Temple – Walkeshwar w Bombaju[13]
- Świątynia Śiwy w Balsane, dystr. Dhule
- Świątynia Śiwy w Ambarnath w pobliżu Bombaju
Świątynie posiagające dźjotirlingamy
[edytuj | edytuj kod]- Trimbak Jyotirlinga Temple – Trimbak
- Ghushneshwar Jyotirlinga Temple
- Bhimashankar Jyotirlinga Temple
- Aundhya Nagnath JyotirlingaTemple
Warkarisampradaja
[edytuj | edytuj kod]- Świątynia Withoby w Pandharpur
- Świątynia Dźńjaneśwara w Alandi (w tym świątynia mahasamadhi Dźńjaneśwara)
Świątynie wisznuickie
[edytuj | edytuj kod]Świątynie bóstw żeńskich
[edytuj | edytuj kod]- Ambabai mandir – Kolhapur
- Świątynia Mahalakszmi nad rzeką Kryszna w Wai
- Świątynia Parwati Asztabhudźa w Punie[14]
- Świątynia Rukmini w Nagpurze (Kelibaug Rd., Old Mahal)
- Świątynia Bhawani w Tuljapurze
Świątynie pańćajatany
[edytuj | edytuj kod]Świątynie Khandoby
[edytuj | edytuj kod]- Świątynia Khandoby w Jejuri
- Pali – Rajapur
- Naldurg, dystr. Osmanabad,
- Nimgaon Dawadi, dystr. Pune[15]
- Shegud – dystr. Ahmednagar
- Satare – dystr. Aurangabad
Inne
[edytuj | edytuj kod]Changdeo Temple – Changdeo w dystr. Dźalganw[16]
Święta i festiwale
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dattatreya: the immortal guru, yogin, and avatara s. 146.
- ↑ MAHANUBHAVA SECT. www.maharashtra.gov.in. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ Sri Narasimha Saraswati z Narsobawadi, Audumbar, Gangapur. [dostęp 2010-08-23]. (ang.).
- ↑ Dattatreya: the immortal guru, yogin, and avatara. [dostęp 2010-08-23]. (ang.).
- ↑ Danuta Stasik, Opowieść o prawym królu. Tradycja Ramajany w literaturze hindi, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2000, s. 109.
- ↑ A historical note. W: Gopal Krishna Kanhere: The Temples of Maharashtra. Wyd. 2. Mumbai: Maharashtra Information Centre (from Government of Maharashtra), 2003, s. 3–10. (ang.).
- ↑ 11.. W: Gopal Krishna Kanhere: The Temples of Maharashtra. Wyd. 2. Mumbai: Maharashtra Information Centre (from Government of Maharashtra), 2003, s. 49–51. (ang.).
- ↑ 12.. W: Gopal Krishna Kanhere: The Temples of Maharashtra. Wyd. 2. Mumbai: Maharashtra Information Centre (from Government of Maharashtra), 2003, s. 53–55. (ang.).
- ↑ Trishund Ganpati. [dostęp 2010-08-23]. (ang.).
- ↑ 20.. W: Gopal Krishna Kanhere: The Temples of Maharashtra. Wyd. 2. Mumbai: Maharashtra Information Centre (from Government of Maharashtra), 2003, s. 95–104. (ang.).
- ↑ RITHPUR. [dostęp 2010-08-23]. (ang.).
- ↑ Sangli >> Place of Worship >> Audumbar Datta Temple. [dostęp 2010-08-23]. (ang.).
- ↑ Walkeshwar Temple, Bombaj. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-11)]. (ang.).
- ↑ 23. W: Gopal Krishna Kanhere: The Temples of Maharashtra. Wyd. 2. Mumbai: Maharashtra Information Centre (from Government of Maharashtra), 2003. (ang.).
- ↑ Nimgaon.
- ↑ Tourist Information. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-08)]. (ang.).