Ellen Johnson-Sirleaf
 Ellen Johnson-Sirleaf (2012) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| 24. Prezydent Republiki Liberii | |
| Okres |
od 16 stycznia 2006 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Gyude Bryant (p.o.) |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
_-_ribbon_bar.gif){kind=small}        
| |
Ellen Eugenia Johnson-Sirleaf (ur. 29 października 1938 w Monrovii) – liberyjska ekonomistka i działaczka polityczna, prezydent Liberii od 16 stycznia 2006[1] do 22 stycznia 2018, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla[2] w 2011.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiowała na Harvardzie. W latach 1972–1973 pełniła funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, a od 1980 ministra finansów w rządzie prezydenta Williama Tolberta. Straciła stanowisko rządowe w 1985, kiedy w kampanii wyborczej do Senatu skrytykowała reżim wojskowy; spędziła wówczas krótki czas w więzieniu. Zmuszona do emigracji, pracowała w bankowości, m.in. afrykańskich strukturach Banku Światowego i Citibanku.
Powróciła do Liberii w 1997 i zaangażowała się w działalność polityczną. Stojąc na czele Partii Jedności, działała w opozycji do Charlesa Taylora, mimo że wcześniej wspierała go podczas rebelii przeciw prezydentowi Samuelowi Doe. W wyborach prezydenckich w 1997 uzyskała jednak zaledwie 10% poparcia (przy 75% głosów na Taylora). Przyczyniła się do ustąpienia Taylora w sierpniu 2003 i współpracowała z rządem tymczasowym. Stanęła do wyborów prezydenckich jesienią 2005, w I turze zajęła drugie miejsce za byłym piłkarzem George'em Weahem, ale w II turze (w listopadzie) odniosła zwycięstwo, stając się pierwszą kobietą – zwyciężczynią wyborów prezydenckich w Afryce[1]. Została zaprzysiężona 16 stycznia 2006. W wyborach prezydenckich w 2011 została wybrana na drugą, 6-letnią kadencję.
5 listopada 2007 została odznaczona przez prezydenta Stanów Zjednoczonych George W. Busha Prezydenckim Medalem Wolności[3].
Od 4 czerwca 2016 do 7 czerwca 2017 pełniła funkcję przewodniczącej Rady Szefów Państw i Rządów ECOWAS. Funkcję tę sprawowała jako pierwsza kobieta na tym stanowisku oraz pierwsza reprezentantka Liberii[4].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Dama Wielki Komandor Orderu Wybawienia Afryki (1980)[5]
- Komandor Orderu Mono (Togo, 1996)[5]
- Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone Europy, 2007)[3]
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja, 2012)[6]
- Order Złotego Serca I Klasy (Kenia, 2015)[7]
- Łańcuch Orderu Pro Merito Melitensi (Zakon Maltański, 2014)[8]
- Krzyż Wielki Narodowego Orderu Wybrzeża Kości Słoniowej (Wybrzeże Kości Słoniowej, 2017)[9]
- Wielce Starożytny Order Welwiczji Przedziwnej (Namibia, 2018)[10]
- Złoty Order Towarzyszy O. R. Tambo (Południowa Afryka, 2018)[11]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Paweł Średziński, Pierwsza Pani Prezydent Afryki [online], afryka.org, 10 marca 2006 [dostęp 2021-02-12] (pol.).
- ↑ The Nobel Peace Prize 2011 [online], nobelprize.org, 7 października 2011 [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ a b President Bush Announces Recipients of Presidential Medal of Freedom [online], georgewbush-whitehouse.archives.gov, 29 października 2007 [dostęp 2007-10-29] (ang.).
- ↑ ECOWAS CHAIR of Authority (Past and Actual) [online], ecowas.int [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ a b Liberian President Ellen Johnson Sirleaf to Receive Honorary Degree [online], news.brown.edu [dostęp 2024-12-13] (ang.).
- ↑ Ellen Johnson Sirleaf faite grand’croix de la Légion d’honneur par Hollande - Jeune Afrique.com [online], JeuneAfrique.com [dostęp 2024-12-13] (fr.).
- ↑ Liberia: President Sirleaf Gets Kenya's Highest Award - Becomes Chief of the Golden Heart of Kenya (CGH) Commends Kenya's Democratic Progress [online], allafrica.com, 15 grudnia 2015 (ang.).
- ↑ Official visit of the President of Liberia to the Sovereign Order of Malta [online], Sovereign Military Order of Malta [dostęp 2024-12-13] (ang.).
- ↑ Côte d’Ivoire/Ellen Johnson Sirleaf élevée dans la Dignité de Grand-Croix de l’Ordre national - Abidjan.net News [online] [dostęp 2024-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2024-11-09] (fr.).
- ↑ President Geingob confers national honours on Johnson-Sirleaf | nbc [online], nbcnews.na [dostęp 2024-12-12].
- ↑ The Order of the Companions of O.R. Tambo | The Presidency [online], www.thepresidency.gov.za [dostęp 2024-12-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-09-29] (ang.).
| bezpartyjni (1848–1864) | |
|---|---|
| Partia Republikańska (1868–1870 i 1876–1878) | |
| Prawdziwa Partia Wigów (1871–1872 i 1883–1980) | |
| Reżim Samuela Doego (1980–1990) | |
| Partia Narodowo-Patriotyczna (1997–2003) | |
| Partia Jedności (2006–2018) | |
| Kongres na rzecz Demokratycznych Zmian (2018-2024) | |
| Partia Jedności (od 2024) |
- Absolwenci Uniwersytetu Harvarda
- Doktorzy honoris causa
- Liberyjscy ministrowie
- Ludzie urodzeni w Monrovii
- Ludzie związani z Bankiem Światowym
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Orderem Pro Merito Melitensi
- Odznaczeni Orderem Towarzyszy O. R. Tambo
- Odznaczeni Prezydenckim Medalem Wolności
- Odznaczeni Wielce Starożytnym Orderem Welwiczji Przedziwnej
- Ministrowie finansów
- Nobliści – nagroda pokojowa
- Prezydenci Liberii
- Urodzeni w 1938