Przejdź do zawartości

Drawsko (jezioro)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drawsko
Ilustracja
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Czaplinek, Stare Drawsko, Uraz

Region

Pojezierze Drawskie

Wysokość lustra

128,3 – 128,7 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

1781,5 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


10,6 km
6,6 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


17,7 m
79,7 m

Objętość

331 443,5 tys. m³

Hydrologia
Klasa czystości wody

III (w roku 1996)

Rzeki zasilające

Drawa

Rzeki wypływające

Drawa

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Czaplinek
Mapa konturowa gminy Czaplinek, blisko centrum na lewo u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Drawsko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Drawsko”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Drawsko”
Położenie na mapie powiatu drawskiego
Mapa konturowa powiatu drawskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Drawsko”
Ziemia53°35′12″N 16°11′15″E/53,586667 16,187500

Drawskojezioro na Pojezierzu Drawskim, położone w woj. zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Czaplinek. Powierzchnia zwierciadła wody wynosi 1781,5 ha[1]. Objętość wody w zbiorniku wynosi 331 443,5 tys. m³[2].

Według publikacji z 1991 roku maksymalna głębokość wynosi 79,7 m, a średnia głębokość 17,7 m[1]. Drawsko jest drugim jeziorem po Hańczy pod względem głębokości w Polsce.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Przez jezioro Drawsko przepływa rzeka Drawa, nad Drawskiem położone jest miasto Czaplinek. Na jeziorze znajduje się 12 wysp: Lelum, Polelum, Mokra, Środkowa, Zachodnia, Bagienna, Samotna, Dzika (Bobrowa), Żurawia, Czapla, Kacza oraz największa wyspa Bielawa, która jest piątą wyspą jeziorną w Polsce pod względem wielkości[3].

Zwierciadło wody jeziora znajduje się na wysokości 128,7 m n.p.m.[1]

Drawsko powstało w miejscu skrzyżowania się kilku głębokich rynien polodowcowych.

Jakość wód

[edytuj | edytuj kod]

W 2009 roku przeprowadzono badania jakości wód Drawska w 5 punktach w ramach monitoringu diagnostyczno-operacyjnego. W ich wyniku oceniono stan ekologiczny na umiarkowany (III klasa), a stan chemiczny na dobry. W ogólnej dwustopniowej ocenie stwierdzono zły stan wód Drawska[4].

W 1996 roku oceniono stan wód na III klasę czystości, a jezioro otrzymało I kategorię podatności na degradację biologiczną[2].

Zagospodarowanie

[edytuj | edytuj kod]
Marina w Czaplinku

W okresie przedwojennym w Czaplinku stacjonowały łodzie motorowe Nixe (Nimfa Wodna), Moewe (Mewa) i Reiher, których armatorem był Gustav Zemke. Jeszcze w 1950 burmistrz Czaplinka Krupiński w sprawozdaniach wykazywał je jako jednostki pływające mieszczące 50 i 60 pasażerów[5]. Administratorem wód Drawska jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Utworzył on obwód rybacki jeziora Drawsko na rzece Drawa, który obejmuje wody jezior[6]:

Gospodarzem wód jeziora jest spółka Gospodarstwo Rybackie w Czaplinku, która prowadzi gospodarkę rybacką na jeziorze i pobiera opłaty za połów ryb[8].

Hydronimia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa jeziora Drawsko powstała od nazwy wpływającej do niego rzeki o nazwie Drawa i utworzona została przy pomocy przyrostkowego formantu przymiotnikowego określającego przynależność do czegoś *-ьsko[9][10]. Notowana jest od drugiej połowy XIII wieku. Wymieniona pierwszy raz w łacińskim dokumencie z 1286 w zapisie „Dravzk”, 1291 „Draviczka”, 1361 „Drawiczyk, Diawiczyk”, 1480 „Drawsko, Drowsko”, w falsyfikacie z końca XV wieku pod datą 1251 „Draitzig, Dratzk, Dratzke”, w 1564 „Dratzig”, 1591 „Draszko”. Na mapie z 1789 zapisano nazwę Draziger See[11], a w 1944 odnotowano „Dratzig See”[9].

Na polskiej mapie wojskowej z 1938 r. podano polski egzonim Drawsko przy oznaczeniu jeziora[12]. Nazwę Drawsko wprowadzono urzędowo w 1949 roku w miejsce niemieckiej – Dratzig-See[13].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jezioro leżało na granicy Pomorza oraz Wielkopolski. W średniowieczu znajdowało się w powiecie wałeckim Korony Królestwa Polskiego. Pierwszy zapis z 1286 według zachowanej kopii z 1290 mówi o tym, że książę wielkopolski Przemysł II nadał templariuszom w ziemi czaplińskiej puszczę nad rzeką Drawą koło jeziora zwanego „Dravzk”[9].

W 1361 preceptor joannitów Herman de Werberge nadał Ludekinowi oraz Jerzemu Golczom wieś Plumward (obecnie Piaseczno) oraz m.in. jazy znajdujące się na rzece Drawie pomiędzy jeziorem Drawsko, a jeziorem Rzepowo[9].

Z 1480 zachował się krótki opis jeziora Drawsko. Miało ono w obwodzie 7 mil niemieckich, było bogate w ryby i zasilane w wodę przez rzekę Drawę. Brało swą nazwę od rzeki o tej samej nazwie. Nad brzegiem jeziora odnotowano znaczny zamek Drahim[9].

Pod datą 1251 opisano granicę Korony Królestwa Polskiego i Nowej Marchii w falsyfikacie pochodzącym z końca XV wieku. Granica ta biegła na północ od jeziora Drawsko wzdłuż strugi wypływającej z jeziora Lipno, które należało do Pomorza. Granica ta biegła dalej do zatoki na jeziorze Drawskim i szła wzdłuż brzegu tego jeziora do żelaznego znaku albo kopca w pobliżu Gołej Góry, a potem koło krańca mniejszej zatoki jeziora Drawsko w kierunku wzgórza Melum (obecnie Grabowa Góra). Z 1564 zachował się kolejny opis granicy, w którym wspomniano także jezioro Drawsko. Granica biegła od jeziora Lipno wzdłuż strugi do wielkiej, północnej zatoki (niem. „grosse Langke”) jeziora drawskiego i dalej wzdłuż brzegu tego jeziora do znaku granicznego przy „Gołej Górze”, a następnie do znaku granicznego stojącego przy małej zatoce i stąd do „Gołej Góry” do znaku granicznego pomiędzy Starym Worowem znajdującym się w Nowej Marchii, a Bolegorzynem[9].

Z lat 1564–1565 zachował się kolejny opis jeziora Drawsko leżącego w starostwie drahimskim Królestwa Polskiego. Miało ono wymiary 177 razy 18 sznurów, głębokość w zależności od miejsca na 30, 20, 10 i 7 sążni. Odnotowano w nim także 100 toni niewodowych. Były w nim sumy, sułwice, mrzewki, leszcze, węgorze i inne. W jeziorze nie było karpi. W lecie jezioro wynajmowali rybacy za co płacili do zamku w Drahimiu po dwie ćwiertnie owsa. Liczba rybaków wynajmujących jezioro była zmienna, a w odnotowanym roku było ich 36. W 1565 odnotowano zamek w Drahimiu leżący pomiędzy dwoma jeziorami Drawsko i Zarębie (obecnie Żerdno). W dokumencie z 1568 oblatowanym w 1591 odnotowano natomiast, że role wójtostwa w Czaplinku sięgały aż do jeziora Drawsko[9].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  • Drawsko – strona ujednoznaczniająca

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Adam Choiński: Katalog jezior Polski. T. 1: Pojezierze Drawskie. Poznań: Wyd. Naukowe UAM, 1991. ISBN 83-232-0369-5.
  2. a b IV.3. Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w roku 2001. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie, 2003-01-18, s. 106.
  3. Jeziora. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Pojezierza Drawskiego. [dostęp 2009-10-14]. (pol.).
  4. Ocena jakości wód powierzchniowych w województwie zachodniopomorskim w roku 2009. WIOŚ Szczecin, 2010-11-14, s. 24.
  5. Zagadka Nimfy, Biuletyn Starosty Drawskiego nr 15, czerwiec 2016, str. 15 za Lothar Raatz Tempelburg. Die Geschichte einer pommerschen Kleinstadt, 1983, str. 72
  6. Załącznik do rozporządzenia Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 30 kwietnia 2004 r. (Wykaz obwodów rybackich w Regionie Wodnym Warty). 2004-04-30. [dostęp 2009-10-14].
  7. Włodzimierz Łęcki: Pojezierze Drawskie. Przewodnik. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1977, s. 106.
  8. Wykaz jezior Gospodarstwa Rybackiego w Czaplinku oraz sposób ich udostępnienia do wędkowania w 2009 roku i latach następnych. Gospodarstwo Rybackie w Czaplinku, 2009-01. [dostęp 2010-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-31)].
  9. a b c d e f g Chmielewski 1982 ↓, s. 399.
  10. Maria Malec: Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 70. ISBN 83-01-13857-2.
  11. David Gilly: Karte des Königlichen Preussen Herzogthums Vor- und Hinter- Pommern. Berlin: 1789.
  12. Arkusz 42 Stettin (Szczecin). Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1938.
  13. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 7).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]