Ciecz (jezioro)
52°20′50″N 15°17′26″E/52,347222 15,290556_2.jpg) Jezioro Ciecz od południa | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
106,3 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
171,0-185,7 ha[2] |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
12390 m[2] |
| Objętość |
35919,8 tys. m³[2] |
| Hydrologia | |
| Klasa jakości wody |
II (2014) |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy Łagów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świebodzińskiego  | |
| 52°20′50″N 15°17′26″E/52,347222 15,290556
| |
Ciecz (Jezioro Trześniowskie) – jezioro rynnowe w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Łagów. Najgłębsze jezioro Pojezierza Lubuskiego.
Jezioro Ciecz jest połączone krótkim kanałem z leżącym na południe od niego Jeziorem Łagowskim. Na przesmyku między jeziorami leży wieś Łagów. Jezioro w całości położone na obszarze Łagowskiego Parku Krajobrazowego. Strome brzegi niemal w całości porośnięte lasem.
Hydronimia
[edytuj | edytuj kod]Do 1945 roku jezioro nazywane było Tschetsch See[4]. Obecna nazwa została wprowadzona urzędowo 17 września 1949 roku[5]. Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Ciecz[6]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę oboczną podaje nazwę Jezioro Trześniowskie[7].
Dane morfometryczne
[edytuj | edytuj kod]Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 171,0 ha[8] do 185,7 ha[3]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 106,3 m n.p.m.[3][8] Średnia głębokość jeziora wynosi 19,3 m[3], natomiast głębokość maksymalna 58,8 m[3] (jedno z najgłębszych jezior w Polsce).
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni piątego poziomu Zlewnia jez. Ciecz[9]. Identyfikator MPHP to 17623[9]. Powierzchnia zlewni jeziora wynosi 19,85 km²[10].
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]Brzegi jeziora podobnie jak pobliskiego Jeziora Łagowskiego są strome oraz poprzecinane dolinkami utworzonymi przez spływające wody. Północne, zachodnie i wschodnie brzegi porośnięte są lasami mieszanymi, na które składają się głównie buki, sosny, świerki oraz dęby. Jedynie brzeg południowy pozostaje niezalesiony, gdyż przylega do zabudowań miejscowości Łagów[10].
Roślinność wynurzona w jeziorze reprezentowana jest głównie przez trzcinę pospolitą, oczeret jeziorny, pałkę wąskolistną. Roślinność tego typu zajmuje około 11 ha powierzchni jeziora. Niewiele bardziej rozwinięta jest roślinność zanurzona, reprezentowana głównie przez rdestnicę połyskującą, moczarkę kanadyjską, wywłócznik kłosowy, jaskier krążkolistny i rdestnicę kędzierzawą. Roślinność tego typu zajmuje około 15 ha powierzchni dna jeziora[10].
Według typologii rybackiej jest to jezioro typu sielawowego[10].
Zagospodarowanie
[edytuj | edytuj kod]Administratorem wód jeziora jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie – Nadzór Wodny Słubice[11]. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jezior Ciecz i Łagowskiego oraz wody cieku Łagowa od jego wypływu z jeziora Ciecz, aż do ujścia (Obwód rybacki Jeziora Trześniowskie (Ciecz) na rzece Łagowa – nr 1)[12]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi Polski Związek Wędkarski Okręg w Zielonej Górze[13]. Jezioro jest regularnie zarybiane, w 2000 roku odłów z hektara wód wynosił średnio 10,5 kg[14]
Jezioro pełni również funkcje rekreacyjne. Nad jego brzegami według danych z 2005 roku usytuowanych było 8 ośrodków wczasowych[10]. Od strony południowej przylegającej do miejscowości Łagów, liczne są wypożyczalnie sprzętu wodnego, w szczególności kajaków oraz rowerów wodnych. Z powodu stromych brzegów oraz braku łagodnie opadającego dna nad jeziorem brak jest większych kąpielisk, choć można spotkać kilka niewielkich "dzikich plaż"[15].
Czystość wód i ochrona środowiska
[edytuj | edytuj kod]W oparciu o badania przeprowadzone w latach 1988, 1994, 2000 oraz 2005 wody jeziora zaliczano do II klasy czystości[8][16]. Badania prowadzone w 2014 roku przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze zaliczyły wody jeziora do II klasy jakości[17]. Pomimo zaliczenia jeziora do II klasy jakości przeźroczystość jego wód przekracza 5 metrów[10]. Akwen ma I kategorię podatności na degradację, co znaczy, że charakteryzuje się bardzo dobrymi warunkami naturalnymi i jest odporny na degradujące wpływy zewnętrzne[10]. Na taką ocenę składa się wysoka głębokość średnia, mały procent wymiany wód w ciągu roku, niski współczynnik Schindlera oraz fakt, że w sąsiedztwie brzegów brak jest gruntów ornych[14].
Jezioro leży na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach Natura 2000 o nazwie Buczyny Łagowsko-Sulęcińskie[18]. Dodatkowo do południowo-zachodniego brzegu przylega Rezerwat przyrody Nad Jeziorem Trześniowskim, a do brzegów północnych Rezerwat przyrody Buczyna Łagowska[19][20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 174-176, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2022-07-30].
- ↑ a b c d e Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 22-23, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ a b c d e f według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 540. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Lagow, Meßtischblatt nr. 3657, 1:25 000, 1932
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 38, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 17331
- ↑ a b c Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 540. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ a b Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2022-05-29].
- ↑ a b c d e f g Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Komunikat o jakości wód - Jezioro Trześniowskie (Ciecz) - 2005 rok [online], web.archive.org, maj 2006 [dostęp 2022-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-29].
- ↑ PGW Wody Polskie Nadzór Wodny Słubice: SPRAWOZDANIE Z DZIAŁAŃ PODEJMOWANYCH NA TĘRENIE NADZORU WODNEGO W SŁUBICACH NA OBSZARACH POWIATÓW SŁUBICKIEGO, KROŚNIEŃSKIEGO, GORZOWSKIEGO, SULĘCIŃSKIEGO I ŚWIEBODZIŃSKIEGO ZA ROK 2022. samorzad.gov.pl, 2022. [dostęp 2024-07-16]. (pol.).
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie: Rozporządzenie Nr 6/2016 Dyrektora RZGW z dnia 21 marca 2016 r.. e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl, 01 maja 2016. [dostęp 2022-05-29].
- ↑ Polski Związek Wędkarski Okręg w Zielonej Górze, Wykaz wód [online], 2022 [dostęp 2022-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-26].
- ↑ a b Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Komunikat o jakości wód jeziora Trześniowskiego w 2000 roku [online], web.archive.org [dostęp 2022-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-29].
- ↑ Artur Matyszczyk, Łagów. Sygnał od Czytelniczki i błyskawiczna reakcja wójta, czyli jak znikły śmieci z dzikiej plaży przy Jeziorze Trześniowskim | Świebodzin Nasze Miasto, „Świebodzin. Naszemiasto.pl”, web.archive.org, 29 lipca 2022 [dostęp 2022-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-29].
- ↑ Jezioro Trześniowskie (Ciecz) [online], www.zgora.pios.gov.pl [dostęp 2022-07-29].
- ↑ Ocena jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych i jeziornych w województwie lubuskim za rok 2016 [online], www.zgora.pios.gov.pl, 26 grudnia 2017 [dostęp 2021-07-07].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 - Buczyny Łagowsko-Sulęcińskie [online], web.archive.org, 29 maja 2022 [dostęp 2022-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-29].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rezerwat przyrody "Nad Jeziorem Trześniowskim" [online], web.archive.org, 31 lipca 2022 [dostęp 2022-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-31].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rezerwat przyrody "Buczyna Łagowska" [online], web.archive.org, 31 lipca 2022 [dostęp 2022-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-31].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jezioro Ciecz – Trześniowskie, zdjęcia lotnicze, charakterystyka wód
- Warunki nurkowe na j. Ciecz