Przejdź do zawartości

Damian Zimoń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Damian Zimoń
Ilustracja
Herb duchownego Praedicamus Christum Crucifixum
Głosimy Chrystusa Ukrzyżowanego
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

25 października 1934
Niedobczyce

Biskup diecezjalny katowicki
Okres sprawowania

1985–2011 (od 1992 arcybiskup metropolita)

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

21 grudnia 1957

Nominacja biskupia

3 czerwca 1985

Sakra biskupia

29 czerwca 1985

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Wielki „Pro Piis Meritis” Melitensi Komandor z Gwiazdą Orderu Grobu Świętego
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

29 czerwca 1985

Miejscowość

Katowice

Miejsce

katedra Chrystusa Króla

Konsekrator

Józef Glemp

Współkonsekratorzy

Franciszek Macharski
Jerzy Stroba
Józef Kurpas

Damian Zimoń (ur. 25 października 1934 w Niedobczycach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych w zakresie liturgiki, biskup diecezjalny katowicki w latach 1985–2011 (od 1992 arcybiskup metropolita katowicki), od 2011 arcybiskup senior archidiecezji katowickiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 października 1934 w Niedobczycach[1]. W latach 1948–1952 kształcił się w Państwowym Liceum w Rybniku, uzyskując w 1952 świadectwo dojrzałości[1][2]. W latach 1952–1957 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie[1][3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 21 grudnia 1957 w Katowicach miejscowy biskup pomocniczy Juliusz Bieniek. Magisterium uzyskał w 1971 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Licencjat z teologii w zakresie liturgiki otrzymał w 1973 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie[1]. Tamże w 1977 na podstawie dysertacji Uczestnictwo wiernych we Mszy św. na ziemiach polskich w XIX wieku w świetle modlitewników i podręczników liturgicznych. Studium historyczno-liturgiczne uzyskał doktorat z nauk teologicznych w zakresie liturgiki[1][3], praca powstała pod kierunkiem ks. Wacława Schenka[4].

Pracował jako wikariusz w parafiach: św. Marii Magdaleny w Tychach (1958–1962), Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie (1962–1966), Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach (1966–1967). W latach 1967–1969 był wikariuszem adiutorem, a w latach 1975–1985 proboszczem w parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach. Równocześnie w latach 1975–1982 pełnił funkcję dziekana dekanatu Katowice-Północ[3]. W 1970 został powołany w skład diecezjalnej rady pastoralnej, a w 1975 diecezjalnej komisji „Pro Disciplina Seminarii”. W latach 1976–1985 był przewodniczącym diecezjalnej komisji liturgicznej[1]. Pełnił funkcję sekretarza diecezjalnej rady kapłańskiej[2]. Brał udział w pracach I Synodu Diecezji Katowickiej (1972–1975), zasiadając w komisjach liturgicznej i doktrynalnej[1][3]. Reprezentował diecezję katowicką na Synodzie Prowincjalnym Krakowskiej Prowincji Kościelnej. Został członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu i ds. Duchowieństwa. W 1974 wszedł w skład kolegium redakcyjnego „Gościa Niedzielnego[1].

W latach 1969–1975 sprawował urząd wicerektora Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie[3]. Podjął wykłady z liturgiki i środków społecznego przekazu w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie oraz w Diecezjalnym Studium Pastoralnym, Diecezjalnym Studium Teologicznym i Diecezjalnym Studium Katechetycznym[1]. Został również wykładowcą na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego[2].

3 czerwca 1985 został prekonizowany biskupem diecezjalnym diecezji katowickiej. 18 czerwca 1985 kanonicznie objął diecezję. Święcenia biskupie otrzymał 29 czerwca 1985 w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach[1]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, w asyście kardynała Franciszka Macharskiego, arcybiskupa metropolity krakowskiego, Jerzego Stroby, arcybiskupa metropolity poznańskiego, i Józefa Kurpasa, biskupa pomocniczego katowickiego[5]. 30 czerwca 1985 odbył ingres do kościoła katedralnego[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Praedicamus Christum Crucifixum” (Głosimy Chrystusa Ukrzyżowanego)[6]. 25 marca 1992, w związku z reorganizacją podziału administracyjnego Kościoła katolickiego w Polsce, w wyniku której utworzona została metropolia katowicka, został ustanowiony jej metropolitą. Paliusz metropolitalny odebrał 29 czerwca 1992 w bazylice św. Piotra w Rzymie. W 1993 założył Studium Katolickiej Nauki Społecznej i Archidiecezjalne Kolegium Teologiczne. W 1989 reaktywował diecezjalny oddział Caritas. Utworzył Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Radio Archidiecezji Katowickiej. W 1994 przeprowadził Archidiecezjalny Kongres Trzeźwości[1]. Przyczynił się do założenia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego (został jego wielkim kanclerzem)[7] oraz do przeniesienia seminarium duchownego z Krakowa do Katowic[8]. Zaangażował się w wybudowanie Domu Świętego Józefa w Katowicach dla księży emerytów z archidiecezji katowickiej. Popierał ośrodki edukacji młodzieży Kana, a także utworzył system funduszu stypendialnego dla młodzieży[7]. W 1994 ufundował doroczną nagrodę Lux ex Silesia[9]. 29 października 2011 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity katowickiego[10][11].

W Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Rady Głównej (od 1996 Rady Stałej)[1][12]. Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa Ogólnego (1989–2006), a także podjął obowiązki opiekuna Duszpasterstwa Głuchych w Polsce[12]. Wszedł w skład Komisji ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy[1], Komisji Duchowieństwa, Komisji ds. kontaktów z Episkopatem Niemiec i Rady ds. Ekumenizmu[12]. Uczestniczył w pracach Komisji Głównej II Ogólnopolskiego Synodu Plenarnego i Krajowego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu 2000[12][3]. W 1994 z nominacji papieża Jana Pawła II brał udział w IX Synodzie Biskupów w Rzymie, obradującego nad sprawami życia konsekrowanego i jego posłannictwa w Kościele i świecie[1][3].

Konsekrował biskupów pomocniczych katowickich: Gerarda Bernackiego (1988), Stefana Cichego (1998) i Józefa Kupnego (2006). Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego warszawskiego Józefa Zawitkowskiego (1990), biskupa diecezjalnego opolskiego Andrzeja Czai (2009) oraz biskupów pomocniczych katowickich: Marka Szkudły (2015), Adama Wodarczyka (2015) i Grzegorza Olszowskiego (2018)[13].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W 2002 odebrał Wielki Krzyż Pro Piis Meritis zakonu maltańskiego[14]. W zakonie bożogrobców otrzymał rangę Komandora z Gwiazdą[15].

Przyznano mu honorowe obywatelstwo: Rybnika (2000)[16], Chorzowa (2004)[17], Tychów (2004)[18], Piekar Śląskich (2005)[19], Katowic (2011)[20] i Rudy Śląskiej (2011)[21]. W 2011 otrzymał Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego[22].

W 2007 nadano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego[23]. W 2017 otrzymał medal Bene Merenti Polskiego Towarzystwa Teologicznego[24].

W 2003 został honorowym członkiem katowickiego Klubu Inteligencji Katolickiej[25]. W 2008 otrzymał Honorowe Wyróżnienie „Niezawodnemu Przyjacielowi” Związku Harcerstwa Polskiego[26], a w 2012 odznakę Adwokatura Zasłużonym[27]. Został uhonorowany szeregiem regionalnych wyróżnień: Nagrodą im. Karola Miarki (1999)[28], Śląską Nagrodą im. Juliusza Ligonia (2002)[29], tytułem Honorowego Ślązaka Roku (2003)[30], Nagrodą im. Wojciecha Korfantego nadaną przez Związek Górnośląski (2003)[31], Śląskim Szmaragdem (2004)[32], nagrodą Ślązaczki (2005)[33], Złotą Lampką Górniczą (2009)[34] i Nagrodą im. bł. ks. Emila Szramka (2011)[35].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 168–169. ISBN 83-7052-900-3.
  2. a b c Abp Damian Zimoń kończy dziś 77 lat. ekai.pl (arch.), 2011-10-25. [dostęp 2018-02-25].
  3. a b c d e f g G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 434. ISBN 83-911554-0-4.
  4. Erwin Mateja, Wykaz prac pisanych pod kierunkiem ks. prof. Wacława Schenka, [w:] Profesor i duszpasterz: księga pamiątkowa ku czci ks. Wacława Schenka, Studia liturgiczno-pastoralne, Opole: Wydaw. Św. Krzyża, 1988, s. 63-64, ISBN 978-83-85025-25-2.
  5. K.R. Prokop. Sukcesja święceń biskupich pasterzy Kościoła katowickiego (1925/1926–2005/2006). „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”. T. 39, z. 2, s. 401, 2006. Księgarnia św. Jacka. ISSN 0137-3447. [dostęp 2015-08-02]. 
  6. Damian Zimoń na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-10-02].
  7. a b Apb Damian Zimoń Honorowym Obywatelem Miasta Katowice. katowice.eu (arch.), 2011-05-12. [dostęp 2015-01-31].
  8. Abp Damian Zimoń kończy w poniedziałek 70 lat (sylwetka). ekai.pl (arch.), 2004-10-24. [dostęp 2018-02-25].
  9. Katowice: ks. prof. Wincenty Myszor odebrał nagrodę „Lux ex Silesia”. ekai.pl (arch.), 2013-10-13. [dostęp 2018-02-25].
  10. Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2011-10-29. [dostęp 2014-08-02]. (wł.).
  11. Komunikat Nuncjatury: Arcybiskup metropolita katowicki. episkopat.pl (arch.), 2011-10-29. [dostęp 2014-08-02].
  12. a b c d Biskup Wiktor Skworc metropolitą katowickim. episkopat.pl (arch.), 2011-10-29. [dostęp 2016-11-02].
  13. Damian Zimoń. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2018-09-16]. (ang.).
  14. Odznaczenia zakonu kawalerów maltańskich. wp.pl, 2002-01-13. [dostęp 2018-02-22].
  15. Damian Zimoń na stronie archidiecezji katowickiej. archidiecezja.katowice.pl (arch.). [dostęp 2018-05-05].
  16. Uchwała Nr 477/XXI/2000 Rady Miasta Rybnika. bip.um.rybnik.eu, 2000-10-16. [dostęp 2014-08-03].
  17. Uchwała Nr XVIII/370/04 Rady Miasta Chorzów. bip.chorzow.eu, 2004-03-25. [dostęp 2014-08-03].
  18. Uchwała Nr 0150/XXVII/530/04 Rady Miasta Tychy. bip.umtychy.pl, 2004-11-25. [dostęp 2016-11-02].
  19. Abp Zimoń honorowym obywatelem Piekar Śl.. ekai.pl (arch.), 2005-10-27. [dostęp 2018-02-25].
  20. Uchwała Nr IX/136/11 Rady Miasta Katowice. bip.um.katowice.pl (arch.), 2011-05-12. [dostęp 2017-04-28].
  21. Uchwała Nr PR.0007.255.2011 Rady Miasta Ruda Śląska. rudaslaska.bip.info.pl, 2011-11-24. [dostęp 2014-08-02].
  22. Uroczysta sesja Sejmiku. slaskie.pl (arch.), 2011-12-19. [dostęp 2018-07-18].
  23. Arcybiskup senior dr Damian Zimoń. us.edu.pl. [dostęp 2020-03-08].
  24. Medal „Bene Merenti” dla abp. Damiana Zimonia. ekai.pl, 2017-03-01. [dostęp 2018-02-25].
  25. Abp Zimoń i Henryk Mikołaj Górecki honorowymi członkami katowickiego KIK-u. ekai.pl (arch.), 2003-12-01. [dostęp 2018-02-25].
  26. Katowice: abp Damian Zimoń otrzymał harcerskie odznaczenie. ekai.pl (arch.), 2008-02-22. [dostęp 2018-02-25].
  27. Abp Damian Zimoń otrzymał odznakę Adwokatura Zasłużonym. adwokatura.pl (arch.), 2012-06-04. [dostęp 2018-07-18].
  28. Katowice: abp Zimoń wyróżniony nagrodą im. Karola Miarki. ekai.pl (arch.), 1999-10-23. [dostęp 2018-02-25].
  29. Abp Zimoń – wśród lauretatów śląskiej Nagrody im. Ligonia. ekai.pl (arch.), 2002-12-21. [dostęp 2018-02-25].
  30. Honorowi Ślązacy Roku. ponaszymu.com.pl (arch.). [dostęp 2015-12-11].
  31. Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego w l. 2001–2010. zg.org.pl (arch.). [dostęp 2018-07-18].
  32. Najwyższe wyróżnienie katowickich ewangelików dla abp. Zimonia i prof. Buzka. ekai.pl (arch.), 2004-10-31. [dostęp 2018-02-25].
  33. Abp Zimoń i Otylia Jędrzejczak otrzymali nagrodę Ślązaczki. ekai.pl (arch.), 2005-04-27. [dostęp 2018-02-25].
  34. Złota Lampka Górnicza dla abp. Zimonia. ekai.pl (arch.), 2009-10-19. [dostęp 2018-02-25].
  35. Abp Zimoń i bp Szurman laureatami nagrody im. bł. ks. Emila Szramka. ekai.pl (arch.), 2011-12-01. [dostęp 2018-02-25].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]