Przejdź do zawartości

Boszniacy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Boszniacy
Bošnjaci
ilustracja
Populacja

około 4 mln

Miejsce zamieszkania

Bośnia i Hercegowina, Turcja, Stany Zjednoczone, Niemcy, Austria, Chorwacja, Serbia, Czarnogóra

Język

bośniacki

Religia

islam

Pokrewne

Bośniacy, Serbowie, Chorwaci, Czarnogórcy

Boszniaczka tańcząca do muzyki granej na tradycyjnej bałkańskiej tamburze

Boszniacy (bośn. Bošnjaci) – społeczność południowosłowiańska, największa z trzech konstytutywnych grup etnicznych w Bośni i Hercegowinie (obok Serbów bośniackich i Chorwatów bośniackich)[1], posługująca się językiem bośniackim i w znacznej mierze deklarująca przynależność do islamu oraz uznająca Bośnię i Hercegowinę za swoją ojczyznę. Liczebność Boszniaków szacuje się na około 4 miliony, z czego wielu żyje w Bośni, a największe populacje boszniackiej diaspory występują w Turcji, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Austrii oraz na pograniczu Serbii i Czarnogóry – w regionie Sandżak. Pojęcie Boszniacy często odnosi się (na skutek funkcjonującego do momentu rozpadu Jugosławii określenia muzułmanie z narodowości) do bośniackich muzułmanów.

Złota lilia w zielonym polu, symbol Boszniaków

Według oficjalnych danych ze spisu powszechnego przeprowadzonego w 2013 roku, Boszniacy stanowili wówczas 50,1% ludności Bośni i Hercegowiny (1,7 mln), niemal wszyscy zadeklarowali przynależność do religii muzułmańskiej[2][3]. Według badania przeprowadzonego przez Pew Research Center w 2017 roku bośniaccy muzułmanie stanowili 52%[4].

Boszniacy mają etniczny słowiański rodowód wspólny z Serbami i Chorwatami oraz Czarnogórcami, natomiast różnią się religią – przechodzili na islam po tym, jak Bałkany zostały podbite przez Imperium Osmańskie. Przyczyny przechodzenia na islam były różnorodne, społeczno-ekonomiczne (zwolnienie z płacenia podatku od „niewiernych” – dżizja – i możliwość nabywania ziemi), ale również religijne (m.in. związane z bogomilizmem), później także kulturowo-polityczne. Zachowali ludową kulturę słowiańską, nasycając ją kolorytem orientalnym, co dało w rezultacie oryginalny konglomerat kulturowy, z doskonale zachowanymi archaicznymi formami kultury materialnej i duchowej, zwłaszcza literatury ustnej (ludowe pieśni epickie i liryczne, bogata proza). Orientalną specyfikę boszniackiego zderzenia kultury muzułmańskiej i chrześcijańskiej przejęła regionalna literatura pisana, także współczesna (Ivo Andrić, Meša Selimović).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. The General Framework Agreement for Peace in Bosnia and Herzegovina. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-04)].
  2. Popis 2013 u BiH [online], www.statistika.ba [dostęp 2023-12-03].
  3. Bosnia and Herzegovina [online], United States Department of State [dostęp 2023-12-03] (ang.).
  4. https://assets.pewresearch.org/wp-content/uploads/sites/11/2017/05/09154356/Central-and-Eastern-Europe-Topline_FINAL-FOR-PUBLICATION.pdf