Przejdź do zawartości

György Kurtág

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez EmptyBot (dyskusja | edycje) o 07:35, 24 lip 2024. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
György Kurtág
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1926
Lugoj

Pochodzenie

węgierskie

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pianista, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Order „Pour le Mérite” za Naukę i Sztukę Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę (Austria) Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

György Kurtág (ur. 19 lutego 1926 w Lugoj) – węgierski kompozytor, pianista i pedagog.

Życiorys

Spadkobierca Bartóka rozpoczął swą edukację muzyczną w 1940 w Timișoarze (węg. Temesvár). Nauki gry na fortepianie pobierał od Magdy Kardos, kompozycji natomiast uczył się od Maxa Eisikovitsa. W następstwie II wojny światowej przeprowadził się na Węgry. W Szkole Głównej Muzycznej uczyli go m.in. Ferenc Farkas, Sándor Veress, Pál Kadosa, jak też Leó Weiner, który uczył Kurtága muzyki kameralnej. W 1951 uzyskał dyplom w klasie fortepianu i muzyki kameralnej, a w 1955 w klasie kompozycji. W latach 1957–1958 uczył się w Paryżu u Marianne Stein, uczęszczał też na lekcje Dariusa Milhauda oraz Oliviera Messiaena.

Od 1958 był nauczycielem w liceum muzycznym im. Béli Bartóka, potem pracował jako korepetytor przy Krajowej Filharmonii. Od 1967 uczył w Akademii Muzycznej najpierw na kierunku fortepianu, a potem muzyki kameralnej. W 1971 rozpoczął roczny pobyt w Berlinie Zachodnim w ramach programu artystycznego DAAD. W latach 1986–1993 nauczał w Akademii Muzycznej niepełnym wymiarze godzin. Począwszy od 1993 roku spędził dwa lata pracując jako kompozytor-rezydent przy filharmonii berlińskiej. W 1995 spędził rok w Wiedniu, prowadząc kursy mistrzowskie w wiedeńskim Konzerthaus oraz komponując.

Począwszy od 1996 roku rozpoczął swą dwuletnią pracę w Holandii, otrzymuje zaproszenia od Sociéte Gaviniés, haskiego Koninklijk Conservatorium, Muziekcentrum Vredenburg w Utrechcie, amsterdamskiego Concertgebouw, od Nederlandse Operá, Schönberg Ensemble, Asko Ensemble, Orlando Quartet, Osiris Trió oraz od Reinberta de Leeuwa. Po nowszej pracy w Berlinie w 1999 wyjechał do Francji, gdzie pracował przez dwa lata w Ensemble Intercontemporain, dla paryskiego konserwatorium.

W 1987 został członkiem Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz Berlińskiej Akademii Sztuki. Od 2001 jest honorowym członkiem Amerykańskiej Akademii Literatury i Sztuki. W 2003 został laureatem prestiżowej duńskiej Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning. Oficer francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (1985)[1]. Odznaczony niemieckim orderem Pour le Mérite (1999)[2], austriacką Odznaką Honorową za Naukę i Sztukę (1998)[3] oraz Krzyżem Wielkim węgierskiego Orderu Zasługi (2006)[1]. W 2024 otrzymał Nagrodę Wolfa w dziedzinie muzyki[4].

Koncertuje regularnie ze swoją żoną, pianistką Mártą Kurtág (ślub w 2002). Jego kompozycje są grane na całym świecie. W 2018 w La Scali wystawiono jego operę wg Becketta Końcówka (Fin de partie. Scènes et monologues).

Przypisy

  1. a b Kurtág György. Budapest Music Center. [dostęp 2019-12-27]. (węg.).
  2. György Kurtág. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2019-12-27]. (niem.).
  3. György Kurtág. Kurien der Wissenschaft und Kunst. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-17)]. (niem.).
  4. מיכל, György Kurtág [online], Wolf Foundation, 3 lipca 2024 [dostęp 2024-07-15] (ang.).

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 477. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne