Piastów

Piastów

miasto i gmina
Centrum Piastowa, po południowej stronie stacji kolejowej
Herb
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	pruszkowski
Aglomeracja	warszawska
Prawa miejskie	1952
Burmistrz	Grzegorz Waldemar Szuplewski
Powierzchnia	5,76 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	22 907 3976,9 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 22
Kod pocztowy	05-820
Tablice rejestracyjne	WPR
Położenie na mapie Polski Piastów
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Piastów
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego Piastów
52°11′04″N 20°50′23″E
TERC (TERYT)	1421011
SIMC	0921496
Urząd miejski ul. 11 Listopada 2, 05-820 Piastów
Strona internetowa

Piastów (do 1926 Utrata) – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim. Miasto należy do aglomeracji warszawskiej.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego.

Według danych GUS z 30 czerwca 2018 r. miasto zamieszkiwało 22 710 mieszkańców.

Położenie

Graniczy z warszawską dzielnicą Ursus, miastem powiatowym Pruszków oraz miastem i gminą Ożarów Mazowiecki. Mimo swej przynależności administracyjnej jest typowym osiedlem podstołecznym, częścią aglomeracji warszawskiej (14 km do centrum Warszawy).

Piastów jest najmniejszą gminą w województwie (5,76 km²) i jednocześnie jedną z najgęściej zaludnionych – 3980 os./km² (2015 r., 2. lokata w kraju po Legionowie). Według danych z 2014 r. Piastów zajmuje obszar 5,76 km², w tym:

• użytki rolne: 0,71 km² (12,3%)
• grunty zabudowane i zurbanizowane 5,05 km² (87,7%)
• użytki leśne: 0%.

Sąsiednie gminy

Michałowice, Ożarów Mazowiecki, Pruszków, Warszawa

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Piastowa w 2014 roku.

Tabela zawiera dane według stanu w dniu 30 VI 2018 r.:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	22710	100	11956	52,64	10754	47,36
Gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	3943		2083		1867

Rozwój demograficzny Piastowa na przestrzeni ostatnich 60 lat

Historia

Obelisk gen. Leopolda Okulickiego

Centrum Piastowa, wiadukt nad linią kolejową

Historia powstania tej miejscowości zaczyna się w XVI wieku. Wówczas, na terenie dzisiejszego Piastowa istniały dwie miejscowości: Utrata i Żdżary. Dokumenty parafialne z XVI w. informują, że Żdżary były wsią duchowną należącą do parafii Żbików (obecnie część Pruszkowa). Następnie do połowy XIX wieku ziemie te należały do Wyższego Seminarium Duchownego św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W 1865 r. majątek został skonfiskowany przez władze zaboru rosyjskiego, za popieranie przez kościół powstania styczniowego. Następnie grunty nabyli rosyjscy ziemianie, którzy dokonali parcelacji i sprzedaży terenów. W tym samym czasie nastąpiła rozbudowa Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, co spowodowało, że na terenie Piastowa wybudowano osiedle mieszkaniowe dla kolejarzy. Pracownicy kolei mieszkali w typowych XIX-wiecznych budynkach z czerwonej cegły zwanymi potocznie „czerwoniakami”. To spowodowało, że pod koniec XIX w. powstała osada. Z początkiem XX w. zamieszkało tu wielu warszawiaków uciekających przed zgiełkiem wielkiego miasta.

W 1926 r. mieszkańcy przyjęli nową nazwę swojej miejscowości – Piastów; została ona wyłoniona w drodze konkursu, spośród 11 propozycji: zwycięzcą okazał się czternastoletni harcerz Zygmunt Kosewski, który został potem honorowym obywatelem miasta. W 1928 r. dekretem biskupa powstała rzymskokatolicka parafia Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1930 r. powstała gmina Piastów. Na terenie Piastowa zaczęły działać ZHP, OSP, PCK, Stowarzyszenie Miłośników Piastowa i inne. W 1952 r. Piastów otrzymał prawa miejskie, mieszkało tu wówczas 10 tys. osób. Rozbudowa Zakładów Mechanicznych „Ursus” spowodowała przypływ ludności, także w obrębie Piastowa i budowę wysokich blokowisk na północy miasta. 31 grudnia 1961 r. z Piastowa wyłączono osiedle mieszkaniowe Gołąbki, włączając je do miasta Ursus w tymże powiecie i województwie.

Początki przemysłu chemicznego

W 1925 r. inż. Fryderyk Muller przeniósł tu z Warszawy Zakłady Akumulatorowe systemu „Tudor”, a w 1928 r. uruchomił produkcję między innymi obudów akumulatorowych w Zakładach Kauczukowych „Piastów”. Zaraz po wojnie, w 1946 r. otwarto Zasadniczą Szkołę Zawodową, co było skutkiem dotychczasowego rozwoju branży chemicznej w Piastowie. W latach 60. XX w. powstał Zespół Szkół Chemicznych. W 1973 r. powstał Instytut Przemysłu Gumowego „Stomil”.

Władze Piastowa

Urząd miasta

• 1979–1984 – Czesław Baran – naczelnik
• 1984–1988 – Bogdan Tomalak – naczelnik
• 1988–1989 – Zbigniew Strzelecki – naczelnik
• 1989–1990 – Mieczysław Palczewski – p.o. naczelnika
• 1990–2010 – Zdzisław Brzeziński – burmistrz
• 2010–2014 – Marek Kubicki – burmistrz
• od 2014 – Grzegorz Waldemar Szuplewski – burmistrz

Edukacja

Szkoły podstawowe

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie
• Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bohaterów Powstania Warszawskiego
• Szkoła Podstawowa nr 4 im. Bohaterów spod Darnicy
• Szkoła Podstawowa nr 5 im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
• Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 85

Szkoły ponadgimnazjalne

• Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza
• Zespół Szkół im. Fridtjofa Nansena (obecnie znajduje się w nim Liceum Ogólnokształcące, niegdyś również technikum)

Komunikacja

Stacja kolejowa w Piastowie

Komunikacja drogowa

Przez Piastów przebiega droga wojewódzka nr 719.

Komunikacja miejska

Połączenie z Warszawą zapewniają 3 linie autobusowe obsługiwane przez ZTM Warszawa:

• 716: z pętli przy ul. Ogińskiego do Cmentarza Wolskiego w Warszawie
• 717: z pętli przy ul. Ogińskiego do Dworca Warszawa Zachodnia
• N85: od Dworca Centralnego w Warszawie do pętli na Osiedlu Staszica w Pruszkowie

Od 2011 władze miasta uruchomiły pierwszą linię miejską: P-1. W 2012 roku władze Pruszkowa uruchomiły linię nr 3, łączącą Piastów z pętlą przy ul. Inżynierskiej w Pruszkowie. Spółka PKS Grodzisk Mazowiecki zapewnia również dojazd autobusami z Piastowa do Janek, czy też Ożarowa Mazowieckiego.

Komunikacja szynowa

Przez Piastów przebiega linia kolejowa nr 1 oraz linia kolejowa nr 447 Na piastowskim dworcu kolejowym zatrzymują się pociągi linii S1 obsługiwane przez SKM Warszawa, oraz pociągi Kolei Mazowieckich w kierunku Grodziska Mazowieckiego, Skierniewic, Warszawy i Otwocka.

Religia

Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej

Parafie rzymskokatolickie

• Matki Bożej Częstochowskiej
• Chrystusa Króla Wszechświata
• Św. Michała Archanioła

Świadkowie Jehowy

• zbór Piastów

Rodzimy Kościół Polski

• Rodzimy Kościół Polski w Piastowie organizuje obchody świąt, zjazdy i wiece swoich członków.

Kultura

W mieście znajdują się:

• Kino „Baśń”
• Stadion piłkarski klubu MKS Piast

Ochrona publiczna

W mieście znajduje się:

• komisariat policji
• remiza Ochotniczej Straży Pożarnej
• 2 przychodnie publiczne, wraz z oddziałem nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej.

Ludzie związani z Piastowem

• Stanisław Perko - pułkownik Wojska Polskiego
• Jan Trębski (1926–2016) – polski nauczyciel, działacz oświatowy i samorządowy, Honorowy Obywatel Miasta Piastowa.
• prof. dr hab. Tadeusz Iwiński (ur. 1944) – polski polityk, politolog, nauczyciel akademicki, poseł na Sejm I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji, absolwent piastowskiego Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza.
• Robert Cieślak (1975–2003) – przestępca, lider grupy piastowskiej tzw. „Gangu Mutantów” odpowiedzialnej za kilkanaście zabójstw (w tym zabójstwo policjanta w Parolach), porwań, haraczy w latach 1999–2003, zginął 6 marca 2003 roku w oblężonym domu podczas strzelaniny w Magdalence razem z Igorem Pikusem przeciwko policyjnym antyterrorystom z Zarządu Bojowego CBŚ podczas próby zatrzymania.
• ReTo (1995) – polski raper i autor tekstów

Zobacz też

• Oficyny mieszkalne w Piastowie
• Piastów (przystanek kolejowy)
• Osadnictwo średniowieczne na terenie Piastowa

Linki zewnętrzne

• Żdżary (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 751 .