Vejatz lo contengut

Las Luèvias e Tomeiragas

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Las Luèvias e Tomeiragas
Les Lèves-et-Thoumeyragues
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa de las Luèvias.
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 47′ 38″ N, 0° 10′ 32″ E
Superfícia 15,58 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
126 m
50 m
30 m
Geografia politica
País  Guiana
Estat Bandièra de França França
Region
75
Aquitània Escut d'Aquitània
Departament
33
Gironda Escut de la Gironda
Arrondiment
335
Liborna
Canton
3341
Senta Fe la Granda
Cònsol Jean-Michel Basset
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
555 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

565 ab.
Densitat 36,01 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 33220
Còde INSEE 33242

Las Luèvias[1] e Tomeiragas (Les Lèves-et-Thoumeyragues en francés) es una comuna d'Occitània, en Agenés [2], dins lo domeni del lengadocian brageiragués, administrada per lo departament de Gironda de la region d'Aquitània.

Lo nom del borg donat per Bénédicte Boyrie-Fénié[3] " Las Lòtjas" correspond pas briga a la fòrma orala atestada dins l'"Atlas linguistique et ethnographique du Languedoc occidental" (A.L.L.O.C)[4] qu'es léi lèvjyǝ. Pr'aquò, la prononciacion permet pas d'escriure lo nom emb certitud.

Lei es l'article que correspond localament, coma dins las comunas gasconas pus a l'Oèst, a las e los, çò que vòu dire que la fòrma de l'article permet pas de saber son genre; mès, las fòrmas ancianas de 1083 a 1326 (Bénédicte Boyrie-Fénié) son mai que mai en las (Las Lobias, Les Lubies, Lobias, Lobiis, en latin, Las Lubias, Lubiis, en latin), çò que permet de supausar que la fòrma es femenina. L'èssa finala es pas articulada, mès sa preséncia es segura a l'escrit. La comuna coneis pas lo betacisme de las localitats gasconas vesinas, mès coneis la neutralisacion de -a e -e, coma dins tota la Gasconha occidentala, ce que fai qu'es impossible a priori de saber si [ǝ] correspond a un e o un a. Coma la fòrma sembla femenina, una solucion poiriá èstre : Lei Lèvias (puslèu que Lei Lèvies). Pr'aquò, la preséncia anciana de o e de u fai pensar a una diftongason de o en (lo diftongue es sovent grafiat u a l'Edat mejana). Donc Las Luèvias es una autra possibilitat, qu'a estat causida pel sit Toponimia occitana. Las Lòtjas es una grafia impossibla.

La contradiccion entre -b- de las atestacions ancianas e -v- actual se pòt explicar se los escribas son gascons. Si l'etime es lo mot germanic laubja, segon B. Boyrie-Fénié que cita Jacques Boisgontier, b intervocalic dona v.

Tomairagas o Tomeiragas ? En Gironda, -ai- pretonic s'afeblís en [ej], escrit ai. Mès tots los -ei- grafics son pas automaticament derivats d'un -ai- etimologic. L'etimologia fornida per Bénédicte Boyrie-Fénié es lo nom d'òme gallés *Talo-maros emb lo sufixe -acas. L'evolucion es *Talomariácas > *Tal(o)maryagas > *Taumayragas > Tomeiragas (evolucion normala -au pretonic > [-ow-], puèi mens atenduda [-u-], evolucion [aj] en [ej]. Quò s'escriu donc ai, donc l'ensemble fai Tomairagas. Curiosament, Bénédicte Boyrie-Fénié escriu Tomeiragas, benlèu pr'amor de fòrmas ancianas coma Tomeragas (1137) e Comeragas (1326)[3], que poirián far dobtar de son etimologia. Dauzat e Rostaing avián causit *Tumerius, varianta de Tumelius[5]; çò que fariá escriure Tomeiragas.

Las Luèvias annèxa Tomeiragas entre 1806 e 1820.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2008 2026 Jean-Michel Basset   viticultor
març de 1989 2008 Claude Capoul   viticultor
març de 1977 1989 Gaëtan Reillat    
decembre de 1962 1977 Henri Capoul    
junh de 1948 1962 Paul Guionie   (mòrt d'accident)
mai de 1945 1948 Louis Durand    
mai de 1908 [1945]] Albert Villeneuve    
març de 1900 1908 Simon Larribet    
març de 1896 1900 Albert Duvergier    
mai de 1871 1996 Guillaume Faucher    
annadas 1868/1869 1871 Faucher    
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de Senta Fe la Granda; es adara deu canton de Le Réolais et les Bastides (en francés), donc de Lo Reulés e las Bastidas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 561, totala: 567

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 385 456 440 1 083 1 097 1 035 1 015 959 973

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
959 974 954 976 961 916 848 861 930

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
902 906 894 797 754 758 805 804 782

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
676
669
599
555
503
543
530
534
539
557
2009 2010
544
562
548
565
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • La fusion de Las Luèvias emb Tomeiragas (an XI) explica mau las variacions de populacion entre 1793 e 1821. Mès justament ni Sent Andriu ni Apèla [6],[7] n'èran recensats en tant que comuna en 1793 e la populacion d'Aineça la meteissa annada [8] èra curiosament bassa. Lo site Cassini explica pas tot d'aqueus mistèris. Benlèu qu'en 1793 una bona partida deu territòri d'Aineça èra dins la comuna de Las Luèvias e, coma adara las doás comunas se tòcan pas, una partida de la comuna actuala de Sent Andriu e Apèla i podiá èstre tanben.

Demografia de Tomeiragas

[modificar | Modificar lo còdi]
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 561, totala: 567

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
551 520 - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008




Cercar
Cercar
530
534
539
557
2009 2010
544
562
548
565
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • en 1793, Tomeiragas èra recensat emb Senta Fe la Granda [9].
  • la populacion de Tomeiragas èra pus importanta que la de Las Luèvias, mès i a tant vau dire pas de borg (adara, la glèisa e un ostau)
  • las donadas de la dreta deu grafic son las de tota la comuna actuala.

Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. toponimia occitana gironda.
  2. https://web.archive.org/web/20161115015531/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b77101733/f1.item.zoom
  3. 3,0 et 3,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes Gironde, ed. CAIRN, Pau, 2008, p. 192-193
  4. Xavier Ravier, Atlas linguistique et ethnographique du Languedoc occidental, vol. 1, CNRS Editions, 1978
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud,reedicion 1984, p. 399
  6. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=30386
  7. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=997
  8. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=13386
  9. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=26906