Gidske Anderson
Gidske Anderson | |
Statsborgarskap | Noreg |
Fødd | 4. november 1921 Christiania |
Død |
19. oktober 1993 (71 år) |
Yrke | journalist, Korrespondent, faglitterær forfattar |
Medlem av | Den Norske Nobelkomite |
Far | Yngve Anderson |
Gidske Anderson (fødd 4. november 1921 i Kristiania, daud 19. oktober 1993 i Oslo) var ein norsk journalist og forfattar.
Liv og virke
[endre | endre wikiteksten]Bakgrunn
[endre | endre wikiteksten]Ho var dotter av Yngve Anderson.
Annan verdskrig
[endre | endre wikiteksten]Gidske Anderson deltok i den kommunistiske motstandsrørsla i Noreg under den andre verdskrigen.
Etterkrigstida
[endre | endre wikiteksten]Etter krigen arbeidde ho som journalist i Friheten, hovudorganet til kommunistpartiet. Ho vart kulturredaktør i avisa fram til 1948, då ho forlét kommunistpartiet og gjekk inn i Arbeidarpartiet.
I 1948 reiste Anderson til Paris, der ho vart frilansjournalist og etterkvart òg frilanskorrespondent for høvesvis Arbeiderbladet og NRK Dagsnytt Radio. Ho fungerte som korrespondent i Frankrike fram til 1964, ein periode i fransk historie som var prega av krigane i Algerie. Røynslene hennar førte til at ho vende attende til denne delen av verda i bokform seinare i livet. I perioden 1964 til 1967 oppheldt ho seg i USA der ho reiste rundt, og dessutan arbeidet som skribent ved Arbeiderbladets kontor i New York.
Vel heime i Noreg igjen jobba Gidske Anderson som utanriksredaktør i Arbeiderbladet fram til 1972, før ho i igjen reiste til Paris, denne gongen som fast korrespondent for NRK fram til 1975. Ho vart i fleire år medlem av Den Norske Nobelkomite. Då Egil Aarvik, som var leiaren i komiteen, døydde forholdsvis ung, rykte ho opp som leiar, og hadde dette vervet då Mikhail Gorbatsjov fekk Nobels fredspris.
Engasjementet for Nobelkomiteen og karrieren som journalist kom i tillegg til eit rikt og mangslunge forfattarskap. Gidske Anderson har skrive ei rekkje bøker. I tillegg til tre diktsamlingar, skreiv ho engasjert om samfunnsforhold, storpolitikk og litteratur, forutan biografiar om Sigrid Undset og Trygve Bratteli. Ho døydde i Oslo i 1993, 71 år gammal.
Bibliografi
[endre | endre wikiteksten]- Mørk fest (dikt) Aschehoug (1963)
- Mennesker i Paris Aschehoug (1964)
- En reise i Amerika (1968)
- Vårt eget Europa (1971) (Småskrifter om Det europeiske fellesskapet)
- De ytre banker (dikt) Aschehoug (1971)
- Veier og vandringer Aschehoug (1972)
- Når diktning blir forbrytelse: Lyrikerens skjebne Sovjet Aschehoug (1976)
- Fjære (dikt) Aschehoug (1977)
- Hva nå, NRK? – Et essay om NRK og monopolet og avgrensinger Fabritius (1978)
- Fra stalinisme til sosialdemokrati? Politiske strømninger i Sør-Europa Fabritius (1979)
- Krigene etter krigen Gyldendal (1980)
- Halvard Lange – Portrett av en nordmann Gyldendal (1981)
- Det hendte meg Gyldendal (1983)
- Trygve Bratteli Gyldendal (1984)
- Bedre kan jeg ikke reise. Krøniken om Sidsele Gyldendal (1987) Roman
- Sigrid Undset – Et liv Gyldendal (1989)
Artiklar
[endre | endre wikiteksten]- De Gaulle og Algerie (1960: 4) – i Ekkoet i tida: Aktuelle storpolitiske emnar/Chr. Michelsens Institutt
- Det frie Algerie (1962/63: 6) – i Ekkoet i tida: Aktuelle storpolitiske emnar/Chr. Michelsens Institutt
- De Gaulle iblant oss (1963: 2) – i Samtiden
Prisar og utmerkingar
[endre | endre wikiteksten]- Riksmålsforbundets pris for fremragende språk i radio og fjernsyn (1978)
- Gullpennen (1987)
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Gidske Anderson» frå Wikipedia på bokmål, den 27. september 2018.
- For bibliografisk oversyn er BIBSYS brukt.