Nokalakevi
Dorp in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Regio | Samegrelo-Zemo Svaneti | ||
| Gemeente | Senaki | ||
| Hoogte | 110 m | ||
| Coördinaten | 42° 21' NB, 42° 12' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2014) | 25 [1] | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (96%) | ||
| Overige informatie | |||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Nokalakevi in Samegrelo-Zemo Svaneti | |||
 | |||
| Foto's | |||
| |||
| |||
Nokalakevi (Georgisch: ნოქალაქევი) is een dorp en archeologische vindplaats in het westen van Georgië, gelegen in de gemeente Senaki van de regio Samegrelo-Zemo Svaneti. De nederzetting ligt ongeveer 14 kilometer ten noordoosten van het gemeentelijk centrum Senaki op ongeveer 110 meter boven zeeniveau aan de rivier Techoeri. Het dorp is gesitueerd langs de noordelijke rand van het Colchis-laagland en de oostelijke rand van het Odisji-plateau.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]
Nokalakevi is tegenwoordig voornamelijk een archeologische vindplaats, die ongeveer twintig hectare beslaat, met ruïnes van het voormalige fort dat op deze plaats stond. De plaats was in de 4de-8ste eeuw de hoofdstad van het koninkrijk Egrisi (Lazika). Het stond bij vroeg-Byzantijnse historici bekend als Archæopolis, en bij de naburige Georgische (Kartliaanse) kroniekschrijvers als Tsichegodzji, of het fort van Koedzji. Dit was een Colchiaanse heerser (eristavi). Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de plaats reeds in het begin van het 1e millennium v.Chr. was bewoond.
Het fort is aan de route naar Martvili gelegen, bij een belangrijke oversteek van de rivier de Techoeri. Deze route kruist hier met een ooit strategisch belangrijke route die nog steeds noordwaarts door de heuvels slingert naar Tsjchorotskoe, in het centrum van Mingrelië. Nokalakevi speelde in de zesde eeuw na Christus een rol in de grote oorlogen in de zuidelijke Kaukasus tussen de Byzantijnen en de Sassaniden. Het was een van de belangrijkste forten die Lazika bewaakten tegen aanvallen van de Sassaniden, Perzen en het koninkrijk Iberië.
De vroeg-Byzantijnse verdedigingswerken van Nokalakevi profiteerden van de ligging in een lus van de rivier Techoeri, die op deze plek een kloof heeft uitgesneden door het kalksteen. Het steile en ruige terrein ten noorden van de locatie maakte de daar gevestigde citadel vrijwel onaantastbaar. Een muur verbond deze 'bovenstad' met de 'benedenstad', waar stenen gebouwen uit de vierde tot zesde eeuw na Christus door opgravingen werden blootgelegd. Onder deze lagen uit de laat-Romeinse periode zijn aanwijzingen gevonden van verschillende eerdere fasen van bewoning, van de achtste tot de tweede eeuw voor Christus.[2]
Archeologie
[bewerken | brontekst bewerken]
De archeologische studie van de vindplaats begon in de decennia vóór de formele Russische annexatie van Mingrelië, met een bezoek van de Zwitserse filoloog Frédéric Dubois de Montpéreux in 1833-4. Hij identificeerde de ruïnes als de Archeopolis van Byzantijnse historici en voerde aan dat de plaats Aia was, de oude hoofdstad van Colchis in de Griekse mythe van de Argonauten.[3] Deze hypothese wakkerde wetenschappelijke belangstelling aan, wat in de 20e eeuw resulteerde in archeologische opgravingen. Ontdekkingen in de jaren 1930 bevestigden het gelijk van Dubois de Montpéreux dat deze plek het historische Archaeopolis was.
Uiteindelijk werd in 1973 een grote door de staat gesteunde expeditie opgezet onder leiding van Parmen Zakaraia. Deze expeditie ondernam grote opgravingen en conserveringswerkzaamheden in Nokalakevi tot het begin van de jaren negentig, toen het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de onrust in de eerste jaren van onafhankelijkheid van Georgië een einde maakten aan de financiering. Grootschalige opgravingen werden in 2001 hervat met een samenwerkingsproject van het S. Dzjanasjia Staatshistorisch Museum (nu het Georgisch Nationaal Museum) en de Cambridge Universiteit.[4]
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Van het dorp Nokalakevi zijn weinig oude bevolkingsgegevens bekend. Volgens de volkstelling van 2014 had Nokalakevi 25 inwoners. Het dorp is naamgever van de bestuurlijke dorpsgemeenschap (თემი, temi) dat ook de dorpen Dzjicha, Gachomela, Lebaghatoere en Dzigider omvat.
| Aantal inwoners Nokalakevi gemeenschap (temi) | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2002[5] | 2014 | |||||||||||||||||
| Nokalakevi temi | 1.597 |  1.168
| ||||||||||||||||
| Nokalakevi | 36 | 25
| ||||||||||||||||
| Dzjicha | 405 | 249
| ||||||||||||||||
| Gachomela | 707 | 508
| ||||||||||||||||
| Lebaghatoere | 261 | 248
| ||||||||||||||||
| Dzigider | 188 | 138
| ||||||||||||||||
| Verantwoording data: Volkstellingen 2002 en 2014[1][5] | ||||||||||||||||||
Foto's
[bewerken | brontekst bewerken]-
Fundamenten en onderruimtes -
Veertig Martelarenkerk -
Archeologisch museum -
Poort
.jpg)
-3.jpg)
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (en) All places: 2002, 2014 censuses. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 30 januari 2022.
- ↑ (en) Anglo-Georgian Expedition to Nokalakevi: History (tab: Site Chronology). Anglo-Georgian Expedition Nokalakevi. Geraadpleegd op 1 februari 2022.
- ↑ (fr) F. Dubois de Montpereux (1839). Voyage du Caucase, volume 3 (Elibron facsimile 2005), pp. 51-62.
- ↑ (en) Gov’t reveals plans to restore Nokalakevi archaeological site. Agenda.ge (13 september 2016). Geraadpleegd op 1 februari 2022.
- ↑ a b Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie [6], "1. Introduction", Pagina 1.
- ↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.
