Naar inhoud springen

Kasteel Oldenaller: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
1 bron(nen) gered en 1 gelabeld als onbereikbaar #IABot (v1.5beta)
k Wijziging van Alfredhuizinga (Overleg) teruggedraaid naar de laatste versie van Wikiwernerbot
 
(15 tussenliggende versies door 13 gebruikers niet weergegeven)
Regel 4: Regel 4:
| onderschrift = Oldenaller achterzijde
| onderschrift = Oldenaller achterzijde
| plaats = [[Putten (plaats)|Putten]]
| plaats = [[Putten (plaats)|Putten]]
| land = [[Nederland]]
| land = [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]
| monumentnummer = 512006
| monumentnummer = 512006
| kasteeltype = [[landhuis]]
| kasteeltype = [[villa (bouwkunde)|landhuis]]
| bouwmateriaal = [[baksteen]]
| bouwmateriaal = [[baksteen]]
| eigenaar = [[Vereniging Natuurmonumenten]]
| eigenaar = [[Vereniging Natuurmonumenten]]
Regel 17: Regel 17:
| website =
| website =
| afbeelding2 =
| afbeelding2 =
| portaal = Nederland
}}
}}
'''Kasteel Oldenaller''' is een [[landgoed]], [[landhuis]] en voormalig [[kasteel]] gelegen tussen [[Nijkerk (stad)|Nijkerk]] en [[Putten (plaats)|Putten]] in de [[provincie]] [[Gelderland]].
'''Kasteel Oldenaller''' is een [[landgoed]], [[villa (bouwkunde)|landhuis]] en voormalig [[kasteel]] gelegen in [[Putten (gemeente)|de gemeente Putten]] tussen [[Nijkerk (stad)|Nijkerk]] en [[Putten (plaats)|Putten]] in de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se [[provincie]] [[Gelderland]].


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
[[Bestand:Kasteel Oldenaller detail.jpg|thumb|left|dakkapel met fronton en wapenschild]]
[[Bestand:Kasteel Oldenaller detail.jpg|thumb|left|dakkapel met fronton en wapenschild]]
Het gebied rond Oldenaller was in de middeleeuwen in het bezit van de familie Van Aller. In het jaar 1494 blijkt ene Reneyr van Aller eigenaar van dit huis te zijn. Rond 1655 geeft Johan van Wijnbergen de opdracht om hier een nieuw huis te bouwen. Het nieuwgebouwde huis zou een ontwerp zijn van de architect [[Jacob van Campen]].<ref>Meerdere bronnen geven aan dat het niet zeker is dat van Campen werkelijk de ontwerper is geweest van Oldenaller, hij wordt als vermoedelijke architect genoemd.</ref> Het huis werd vormgegeven in een [[Classicisme|classicistische stijl]]. In 1848 werd Oldenaller gekocht door [[Hendrik Rudolph Willem van Goltstein van Oldenaller|baron van Goltstein]]. Hij gaf na 1850 de opdracht aan architect [[Karel Georg Zocher]] om het huis te moderniseren en een tuinontwerp voor een [[Engelse tuin]] te realiseren.<ref>Beeldbank Gelders Archief: [http://www.archieven.nl/nl/zoeken?miview=gal1&mivast=0&mizig=284&miadt=37&milang=nl&mizk_alle=Oldenaller+Putten Ontwerp van een park en tuin van Oldenaller, 1850]</ref> Hij ontwierp ook de vierkante toren die hij alsnog aan het gebouw toevoegde. Het gebouw werd voorzien van een witte pleisterlaag.
Het gebied rond Oldenaller was in de middeleeuwen in het bezit van de familie Van Aller. In het jaar 1494 blijkt ene Reneyr van Aller eigenaar van dit huis te zijn. Rond 1655 geeft Johan van Wijnbergen de opdracht om hier een nieuw huis te bouwen. Het nieuwgebouwde huis zou een ontwerp zijn van de architect [[Jacob van Campen]].<ref>Meerdere bronnen geven aan dat het niet zeker is dat van Campen werkelijk de ontwerper is geweest van Oldenaller, hij wordt als vermoedelijke architect genoemd.</ref> De achterneef van Johan van Wijnbergen, jonker Aernt van Wijnbergen, was eigenaar van het door Jacob van Campen gebouwde 'Beekhoven' (ook wel het Hogerhuis genoemd), in Amersfoort.<ref>{{Citeer web|url=https://geslooptinamersfoort.wordpress.com/2009/06/11/het-hoogerhuis/|titel=Het Hoogerhuis|bezochtdatum=2020-03-21|datum=2009-06-11|werk=Gesloopt & Verdwenen in Amersfoort|taal=nl|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200321163547/https://geslooptinamersfoort.wordpress.com/2009/06/11/het-hoogerhuis/|archiefdatum=2020-03-21}}</ref> Op de gevel van het huis Oldenaller staat een [[Cartouche (heraldiek)|cartouche]] met het jaartal 1665 er in. Van Campen stierf in 1657. Gezien de architectonische kenmerken is het aannemelijk dat Van Campens leerling, [[Philips Vingboons]] (1607-1678), de bouw van het huis in 1665 heeft voltooid.<ref>{{Citeer web|url=https://www.dbnl.org/tekst/sten009monu05_01/sten009monu05_01_0174.php|titel=Monumenten in Nederland. Gelderland. (DBNL)|bezochtdatum=2020-03-21|jaar=2000|auteur=Ronald Stenvert, Chris Kolman, Sabine Broekhoven, Ben Olde Meierink, & Marc Tenten|uitgever=Zeist: Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zwolle: Waanders Uitgevers|taal=nl|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200321173555/https://www.dbnl.org/tekst/sten009monu05_01/sten009monu05_01_0174.php|archiefdatum=2020-03-21}}</ref> Het huis werd vormgegeven in een [[Classicisme|classicistische stijl]]. In het Rampjaar 1672 werd het enige tijd bezet door Franse troepen.<ref>https://www.skbl.nl/kastelen-en-buitenplaatsen-in-het-rampjaar-1672/. [https://web.archive.org/web/20220929001703/https://www.skbl.nl/kastelen-en-buitenplaatsen-in-het-rampjaar-1672/ Gearchiveerd] op 29 september 2022.</ref>

In 1848 werd Oldenaller gekocht door [[Hendrik Rudolph Willem van Goltstein van Oldenaller|baron van Goltstein]]. Hij gaf na 1850 de opdracht aan architect [[Karel Georg Zocher]] om het huis te moderniseren en een tuinontwerp voor een [[Engelse tuin]] te realiseren.<ref>Beeldbank Gelders Archief: [https://web.archive.org/web/20140201204223/http://www.archieven.nl/nl/zoeken?miview=gal1&mivast=0&mizig=284&miadt=37&milang=nl&mizk_alle=Oldenaller+Putten Ontwerp van een park en tuin van Oldenaller, 1850]</ref> Hij ontwierp ook de vierkante toren die hij alsnog aan het gebouw toevoegde. Het gebouw werd voorzien van een witte pleisterlaag.


De voorgevel op het noordoosten werd symmetrisch vormgegeven. In het midden van de voorgevel bevindt zich de boogvormige entree tussen twee achtruitsvensters. Een stoep met drie treden leidt naar de entree. Op de verdieping bevinden zich drie vensters met een kleinere roedenverdeling dan op de begane grond. Boven de gootlijst is een [[dakkapel]] aangebracht met daarin het gecombineerde wapen van Van Wijnbergen-Van Brienen. In het [[Fronton (bouwkunde)|fronton]] daarboven bevindt zich een [[Cartouche (heraldiek)|cartouche]] met het jaartal "1665".
De voorgevel op het noordoosten werd symmetrisch vormgegeven. In het midden van de voorgevel bevindt zich de boogvormige entree tussen twee achtruitsvensters. Een stoep met drie treden leidt naar de entree. Op de verdieping bevinden zich drie vensters met een kleinere roedenverdeling dan op de begane grond. Boven de gootlijst is een [[dakkapel]] aangebracht met daarin het gecombineerde wapen van Van Wijnbergen-Van Brienen. In het [[Fronton (bouwkunde)|fronton]] daarboven bevindt zich een [[Cartouche (heraldiek)|cartouche]] met het jaartal "1665".


In 1972 wordt Oldenaller gekocht door [[Natuurmonumenten]]. In 1975 werd het huis gerestaureerd en deels in oude staat teruggebracht. Ook de pleisterlaag werd in dat jaar weer verwijderd. In 2009 werd het interieur gerestaureerd. De gestuukte plafonds en de oude parketvloer zijn daarbij hersteld. Ook werd een [[Trompe-l'oeil]] schildering aangebracht. Het huis is erkend als rijksmonument vanwege de architectuurhistorische waarde van het bouwwerk. Het goed en gaaf bewaarde gebouw staat bovendien op een karakteristieke plaats in het landschap. Ook andere delen van het complex zoals de tuinaanleg, een tweetal bruggen, een tweetal bouwhuizen, een tweetal boerderijcomplexen, een dienstwoning met duiventil en de hekpijlers zijn als rijksmonument erkend.
In 1972 werd Oldenaller gekocht door [[Natuurmonumenten]]. In 1975 werd het huis gerestaureerd en deels in oude staat teruggebracht. Ook de pleisterlaag werd in dat jaar weer verwijderd. In 2009 werd het interieur gerestaureerd. De gestuukte plafonds en de oude parketvloer zijn daarbij hersteld. Ook werd een [[Trompe-l'oeil]] schildering aangebracht. Het huis is erkend als rijksmonument vanwege de architectuurhistorische waarde van het bouwwerk. Het goed en gaaf bewaarde gebouw staat bovendien op een karakteristieke plaats in het landschap. Ook andere delen van het complex zoals de tuinaanleg, een tweetal bruggen, een tweetal bouwhuizen, een tweetal boerderijcomplexen, een dienstwoning met duiventil en de hekpijlers zijn als rijksmonument erkend.


Op het landgoed huist een kolonie [[Blauwe reiger]]s en er staan diverse [[pacht]]boerderijen. Het huis en directe omgeving is niet toegankelijk voor het publiek, het landgoed is opengesteld voor wandelaars.
Op het landgoed huist een kolonie [[blauwe reiger]]s en er staan diverse [[pacht]]boerderijen. Het huis en directe omgeving is niet toegankelijk voor het publiek, het landgoed is opengesteld voor wandelaars.
<gallery widths="150" heights="150">
<gallery widths="150" heights="150">
Bestand:Kasteel Oldenaller1.jpg|Voorzijde Oldenaller met brug en toegangshek
Afbeelding:Kasteel Oldenaller1.jpg|Voorzijde Oldenaller met brug en toegangshek
Bestand:Oldenaller 10.jpg|Bijgebouw Oldenaller
Afbeelding:Oldenaller 10.jpg|Bijgebouw Oldenaller
Bestand:Oldenaller 7.jpg|Parktuin Oldenaller
Afbeelding:Oldenaller 7.jpg|Parktuin Oldenaller
Bestand:Oldenaller 16.jpg|Hekpijlers Oldenaller
Afbeelding:Oldenaller 16.jpg|Hekpijlers Oldenaller
</gallery>
</gallery>


Regel 40: Regel 43:
* Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: {{Link rijksmonument|id=512006|label=Oldenaller}}
* Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: {{Link rijksmonument|id=512006|label=Oldenaller}}
* ''Oldenaller'', op [https://web.archive.org/web/20090801061322/http://www.kasteleningelderland.nl/Kastelen/oldenaller.htm kasteleningelderland.nl]
* ''Oldenaller'', op [https://web.archive.org/web/20090801061322/http://www.kasteleningelderland.nl/Kastelen/oldenaller.htm kasteleningelderland.nl]
* ''Oldenaller'', op [http://www.natuurkaart.nl/kvn.natuurmonumenten/natuurkaart.nl/i000700.html natuurkaart.nl]
* ''Oldenaller'', op [https://www.natuurkaart.nl/kvn.natuurmonumenten/natuurkaart.nl/i000700.html natuurkaart.nl]
* ''Oldenaller'', op [http://www.kasteleninnederland.nl/kasteeldetails.php?id=4470 kasteleninnederland.nl]
* ''Oldenaller'', op [https://www.kasteleninnederland.nl/kasteeldetails.php?id=4470 kasteleninnederland.nl]
* ''Kasteel Oldenaller'', op [http://www.bureaufritz.nl/projecten.asp?pId=79&Title=Kasteel_Oldenaller bureaufritz.nl]{{dode link|datum=augustus 2017 |bot=InternetArchiveBot }}
* ''Kasteel Oldenaller'', op [https://www.bureaufritz.nl/projecten.asp?pId=79&Title=Kasteel_Oldenaller bureaufritz.nl]{{dode link|datum=augustus 2017 |bot=InternetArchiveBot }}
* Stoker, Trijnie [et al.] "Kasteel Oldenaller" in: ''Verborgen schatten - Gebouwen van Natuurmonumenten'', 2e druk, 's-Graveland, 2014
* Stoker, Trijnie [et al.] "Kasteel Oldenaller" in: ''Verborgen schatten - Gebouwen van Natuurmonumenten'', 2e druk, 's-Graveland, 2014
'''Noten'''
'''Noten'''

Huidige versie van 6 nov 2023 om 15:30

Kasteel Oldenaller
Oldenaller achterzijde
Oldenaller achterzijde
Locatie Putten, Nederland
Algemeen
Kasteeltype landhuis
Bouwmateriaal baksteen
Eigenaar Vereniging Natuurmonumenten
Huidige functie bewoning
Gebouwd in voor 1494
Gesloopt in rond 1655
Herbouwd in 1655-1665
Monumentnummer 512006
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Kasteel Oldenaller is een landgoed, landhuis en voormalig kasteel gelegen in de gemeente Putten tussen Nijkerk en Putten in de Nederlandse provincie Gelderland.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]
dakkapel met fronton en wapenschild

Het gebied rond Oldenaller was in de middeleeuwen in het bezit van de familie Van Aller. In het jaar 1494 blijkt ene Reneyr van Aller eigenaar van dit huis te zijn. Rond 1655 geeft Johan van Wijnbergen de opdracht om hier een nieuw huis te bouwen. Het nieuwgebouwde huis zou een ontwerp zijn van de architect Jacob van Campen.[1] De achterneef van Johan van Wijnbergen, jonker Aernt van Wijnbergen, was eigenaar van het door Jacob van Campen gebouwde 'Beekhoven' (ook wel het Hogerhuis genoemd), in Amersfoort.[2] Op de gevel van het huis Oldenaller staat een cartouche met het jaartal 1665 er in. Van Campen stierf in 1657. Gezien de architectonische kenmerken is het aannemelijk dat Van Campens leerling, Philips Vingboons (1607-1678), de bouw van het huis in 1665 heeft voltooid.[3] Het huis werd vormgegeven in een classicistische stijl. In het Rampjaar 1672 werd het enige tijd bezet door Franse troepen.[4]

In 1848 werd Oldenaller gekocht door baron van Goltstein. Hij gaf na 1850 de opdracht aan architect Karel Georg Zocher om het huis te moderniseren en een tuinontwerp voor een Engelse tuin te realiseren.[5] Hij ontwierp ook de vierkante toren die hij alsnog aan het gebouw toevoegde. Het gebouw werd voorzien van een witte pleisterlaag.

De voorgevel op het noordoosten werd symmetrisch vormgegeven. In het midden van de voorgevel bevindt zich de boogvormige entree tussen twee achtruitsvensters. Een stoep met drie treden leidt naar de entree. Op de verdieping bevinden zich drie vensters met een kleinere roedenverdeling dan op de begane grond. Boven de gootlijst is een dakkapel aangebracht met daarin het gecombineerde wapen van Van Wijnbergen-Van Brienen. In het fronton daarboven bevindt zich een cartouche met het jaartal "1665".

In 1972 werd Oldenaller gekocht door Natuurmonumenten. In 1975 werd het huis gerestaureerd en deels in oude staat teruggebracht. Ook de pleisterlaag werd in dat jaar weer verwijderd. In 2009 werd het interieur gerestaureerd. De gestuukte plafonds en de oude parketvloer zijn daarbij hersteld. Ook werd een Trompe-l'oeil schildering aangebracht. Het huis is erkend als rijksmonument vanwege de architectuurhistorische waarde van het bouwwerk. Het goed en gaaf bewaarde gebouw staat bovendien op een karakteristieke plaats in het landschap. Ook andere delen van het complex zoals de tuinaanleg, een tweetal bruggen, een tweetal bouwhuizen, een tweetal boerderijcomplexen, een dienstwoning met duiventil en de hekpijlers zijn als rijksmonument erkend.

Op het landgoed huist een kolonie blauwe reigers en er staan diverse pachtboerderijen. Het huis en directe omgeving is niet toegankelijk voor het publiek, het landgoed is opengesteld voor wandelaars.

  • Voorzijde Oldenaller met brug en toegangshek
    Voorzijde Oldenaller met brug en toegangshek
  • Bijgebouw Oldenaller
    Bijgebouw Oldenaller
  • Parktuin Oldenaller
    Parktuin Oldenaller
  • Hekpijlers Oldenaller
    Hekpijlers Oldenaller
Zie de categorie Kasteel Oldenaller van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kasteel_Oldenaller&oldid=66260648"