Quantum redactiones paginae "Alea (modus ludendi)" differant
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
| Linea 1: | Linea 1: | ||
{{Videdis|Alea}} |
{{Videdis|Alea}} |
||
[[Fasciculus:Simo-Gomez,-Els-daus.jpg|thumb|''Els jugadors de daus'' ('Aleatores'), pictura olearia a [[Simó Gómez]] anno 1874 facta.]] |
|||
| ⚫ | |||
'''Alea''' est modus ludendi temerarius et periculosus.<ref>[[Titus Maccius Plautus|Plaut.]] ''[[Curculio (Plautus)|Curc.]]'' 355–356; [[Publius Ovidius Naso|Ovid.]] ''[[Remedia Amoris|rem.]]'' 145–147, ''[[Epistulae ex Ponto|Pont.]]'' 4.2.41; [[Lucius Annaeus Seneca minor|Sen.]] ''[[De beneficiis|benef.]]'' 7.16; [[Aulus Persius Flaccus|Pers.]] 5.57.</ref> Temerarius est, quod exitus ludi incertus est neque omnino quidem ex aleatoris sollertia pendet.<ref>Constat aleam raro sollertiam lusoris poscere. In [[Scacci|scaccorum ludo]] ingenium lusoris maximi momenti est, cum in [[Nerdiludium|nerdiludio]] de fortuna et sollertia agatur. Itaque nerdiludium scaccis aptius ad aleam esse videtur.</ref> Periculosus est, quod aliquid pretiosi, saepissime pecunia, in alea ponitur lucri causa damnique periculo. |
'''Alea''' est modus ludendi temerarius et periculosus.<ref>[[Titus Maccius Plautus|Plaut.]] ''[[Curculio (Plautus)|Curc.]]'' 355–356; [[Publius Ovidius Naso|Ovid.]] ''[[Remedia Amoris|rem.]]'' 145–147, ''[[Epistulae ex Ponto|Pont.]]'' 4.2.41; [[Lucius Annaeus Seneca minor|Sen.]] ''[[De beneficiis|benef.]]'' 7.16; [[Aulus Persius Flaccus|Pers.]] 5.57.</ref> Temerarius est, quod exitus ludi incertus est neque omnino quidem ex aleatoris sollertia pendet.<ref>Constat aleam raro sollertiam lusoris poscere. In [[Scacci|scaccorum ludo]] ingenium lusoris maximi momenti est, cum in [[Nerdiludium|nerdiludio]] de fortuna et sollertia agatur. Itaque nerdiludium scaccis aptius ad aleam esse videtur.</ref> Periculosus est, quod aliquid pretiosi, saepissime pecunia, in alea ponitur lucri causa damnique periculo. |
||
== Alea apud antiquos == |
== Alea apud antiquos == |
||
Antiqui in alea praesertim [[Talus (corpus lusorium)|talis]] et [[Tessera|tesseris]] ludebant. Aleam quattuor talis exercebant: in prosperrimo iactu, qui ''Venerius'' appellabatur, nullus eodem vultu stat talus.<ref>[[Marcus Valerius Martialis|Mart.]] 14.14: ''Cum steterit nullus vultu tibi talus eodem, / munera me dices magna dedisse tibi''; [[Marcus Tullius Cicero|Cic.]] ''[[De divinatione|div.]]'' 1.13.23: ''Quattuor tali iacti casu Venerium efficiunt''; [[Lucianus Samosatensis|Luc.]] ''[[Amores (Lucianus)|am.]]'' 16: {{Polytonic|τῇ δὲ τραπέζῃ τέτταρας ἀστραγάλους Λιβυκῆς δορκὸς ἀπαριθμήσας διεπέττευε τὴν ἐλπίδα, καὶ βαλὼν μὲν ἐπίσκοπα, μάλιστα δ᾽ εἴ ποτε τὴν θεὸν αὐτὴν εὐβολήσειε, μηδενὸς ἀστραγάλου πεσόντος ἴσῳ σχήματι, προσεκύνει τῆς ἐπιθυμίας τεύξεσθαι νομίζων}} ('Quattuor talis [[Dorcas|dorcadis]] [[Libya|Libycae]] mensae numeratis spem in alea ponebat, et si prospere vel maxime si umquam ipsam deam (i.e. [[Aphrodite]]n) iecerit, nullo talo eadem stante figura, deae procumbat arbitratus voluntatem suam adsecuturum esse').</ref> |
Antiqui in alea praesertim [[Talus (corpus lusorium)|talis]] et [[Tessera|tesseris]] ludebant. Aleam quattuor talis exercebant: in prosperrimo iactu, qui ''Venerius'' appellabatur, nullus eodem vultu stat talus.<ref>[[Marcus Valerius Martialis|Mart.]] 14.14: ''Cum steterit nullus vultu tibi talus eodem, / munera me dices magna dedisse tibi''; [[Marcus Tullius Cicero|Cic.]] ''[[De divinatione|div.]]'' 1.13.23: ''Quattuor tali iacti casu Venerium efficiunt''; [[Lucianus Samosatensis|Luc.]] ''[[Amores (Lucianus)|am.]]'' 16: {{Polytonic|τῇ δὲ τραπέζῃ τέτταρας ἀστραγάλους Λιβυκῆς δορκὸς ἀπαριθμήσας διεπέττευε τὴν ἐλπίδα, καὶ βαλὼν μὲν ἐπίσκοπα, μάλιστα δ᾽ εἴ ποτε τὴν θεὸν αὐτὴν εὐβολήσειε, μηδενὸς ἀστραγάλου πεσόντος ἴσῳ σχήματι, προσεκύνει τῆς ἐπιθυμίας τεύξεσθαι νομίζων}} ('Quattuor talis [[Dorcas|dorcadis]] [[Libya|Libycae]] mensae numeratis spem in alea ponebat, et si prospere vel maxime si umquam ipsam deam (i.e. [[Aphrodite]]n) iecerit, nullo talo eadem stante figura, deae procumbat arbitratus voluntatem suam adsecuturum esse'). Plautus (''[[Curculio (Plautus)|Curc.]]'' 359) Venerium iactum etiam ''basilicum'' nuncupat.</ref> |
||
== Notae == |
== Notae == |
||
<references /> |
<references /> |
||
| ⚫ | |||
[[Categoria:Cultura]] |
[[Categoria:Cultura]] |
||
Emendatio ex 17:15, 16 Decembris 2011
Vide etiam paginam discretivam: Alea.
Alea est modus ludendi temerarius et periculosus.[1] Temerarius est, quod exitus ludi incertus est neque omnino quidem ex aleatoris sollertia pendet.[2] Periculosus est, quod aliquid pretiosi, saepissime pecunia, in alea ponitur lucri causa damnique periculo.
Alea apud antiquos
Antiqui in alea praesertim talis et tesseris ludebant. Aleam quattuor talis exercebant: in prosperrimo iactu, qui Venerius appellabatur, nullus eodem vultu stat talus.[3]
Notae
- ↑ Plaut. Curc. 355–356; Ovid. rem. 145–147, Pont. 4.2.41; Sen. benef. 7.16; Pers. 5.57.
- ↑ Constat aleam raro sollertiam lusoris poscere. In scaccorum ludo ingenium lusoris maximi momenti est, cum in nerdiludio de fortuna et sollertia agatur. Itaque nerdiludium scaccis aptius ad aleam esse videtur.
- ↑ Mart. 14.14: Cum steterit nullus vultu tibi talus eodem, / munera me dices magna dedisse tibi; Cic. div. 1.13.23: Quattuor tali iacti casu Venerium efficiunt; Luc. am. 16: τῇ δὲ τραπέζῃ τέτταρας ἀστραγάλους Λιβυκῆς δορκὸς ἀπαριθμήσας διεπέττευε τὴν ἐλπίδα, καὶ βαλὼν μὲν ἐπίσκοπα, μάλιστα δ᾽ εἴ ποτε τὴν θεὸν αὐτὴν εὐβολήσειε, μηδενὸς ἀστραγάλου πεσόντος ἴσῳ σχήματι, προσεκύνει τῆς ἐπιθυμίας τεύξεσθαι νομίζων ('Quattuor talis dorcadis Libycae mensae numeratis spem in alea ponebat, et si prospere vel maxime si umquam ipsam deam (i.e. Aphroditen) iecerit, nullo talo eadem stante figura, deae procumbat arbitratus voluntatem suam adsecuturum esse'). Plautus (Curc. 359) Venerium iactum etiam basilicum nuncupat.