Ptolemajaríkið
Tímabil og konungsættir í Egyptalandi hinu forna | ||
Forsaga Egyptalands | ||
---|---|---|
Fornkonungar Egyptalands | ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
|
Ptolemajaríkið var hellenískt ættarveldi sem ríkti yfir Egyptalandi frá 305 f.Kr. til 30 f.Kr.. Stofnandi þess, Ptolemajos, var makedónskur herforingi í her Alexanders mikla og varð landstjóri (satrap) í Egyptalandi eftir dauða hans. 305 f.Kr. lýsti hann sig konung Egyptalands og Egyptar tóku Ptolemajum brátt sem arftökum faraóanna. Ætt Ptolemaja ríkti yfir Egyptalandi þar til Rómverjar lögðu það undir sig 30 f.Kr.
Allir karlkyns konungar tóku sér nafnið Ptolemajos. Drottningar Ptolemaja, sem stundum voru systur eiginmanna sinna, hétu yfirleitt Kleópatra, Bereníke eða Arsinóe. Frægasti Ptolemajinn var síðasta drottningin, Kleópatra (7.), sem varð þekkt fyrir afskipti sín af átökum, fyrst Caesars og Pompeiusar, og síðan Octavíanusar og Marcúsar Antoníusar.
Konungar og drottningar Ptólemaja
[breyta | breyta frumkóða]- Ptólemajos 1. Sóter (303 f.Kr.-285 f.Kr.) átti líklega fyrst Þaís, síðan Artakama, svo Evridíke og að lokum Bereníke 1.
- Ptólemajos 2. Fíladelfos (285 f.Kr.-246 f.Kr.) átti fyrst Arsinóe 1., síðan Arsinóe 2.; ríkti samhliða Ptólemajosi Epígónosi (267 f.Kr.-259 f.Kr.)
- Ptólemajos 3. Evergetes (246 f.Kr.-221 f.Kr.) átti Bereníke 2.
- Ptólemajos 4. Fílópator (221 f.Kr.-203 f.Kr.) átti Arsinóe 3.
- Ptólemajos 5. Epifanes (203 f.Kr.-181 f.Kr.) átti Kleópötru 1.
- Ptólemajos 6. Fílómetor (181 f.Kr.-164 f.Kr. og 163 f.Kr.-145 f.Kr.) átti Kleópötru 2.; ríkti um stutt skeið með Ptólemajos Evpator 152 f.Kr.
- Ptólemajos 7. Neos Fílópator (ríkti aldrei)
- Ptólemajos 8. Evergetes 2. (Fysgon) (170 f.Kr.-163 f.Kr., 145 f.Kr.-116 f.Kr.) átti Kleópötru 2., síðan Kleópötru 3.; Kleópatra 2. rak hann frá Alexandríu 131 f.Kr. en þau sættust 124 f.Kr.
- Kleópatra 2. Fílómetora Sóteira (131 f.Kr.-127 f.Kr.) í andstöðu við Ptólemajos 8.
- Kleópatra 3. Fílómetor Sóteira Díkaíósýne Níkefóros (Kokke) (116 f.Kr.-101 f.Kr.) ríkti með Ptólemajosi 9. (116 f.Kr.-107 f.Kr.) og Ptólemajosi 10. (107 f.Kr.-101 f.Kr.)
- Ptólemajos 9. Sóter (Laþýros) (116 f.Kr.-107 f.Kr., 88 f.Kr.-81 f.Kr. sem Sóter 2.) átti Kleópötru 4. síðan Kleópötru Selenu; ríkti fyrst með Kleópötru 3.
- Ptólemajos 10. Alexander 1. (107 f.Kr.-88 f.Kr.) átti fyrst Kleópötru Selenu, síðan Bereníke 3.; ríkti með Kleópötru 3. til 101 f.Kr.
- Bereníke 3. Fílópator (81 f.Kr.-80 f.Kr.)
- Ptólemajos 11. Alexander 2. (80 f.Kr.) átti og ríkti með Bereníke 3. en myrti hana svo og ríkti einn í 19 daga eftir það
- Ptólemajos 12. Neos Díonýsos (Áletes) (80 f.Kr.-58 f.Kr., 55 f.Kr.-51 f.Kr.) átti Kleópötru 5. Tryfaena
- Kleópatra 5. Trýfaena (58 f.Kr.-57 f.Kr.) ríkti með Bereníke 4. Epifaena (58 f.Kr.-55 f.Kr.) og Kleópötru 6. Trýfaena (58 f.Kr.)
- Kleópatra 7. Fílópator (51 f.Kr.-30 f.Kr.) ríkti með Ptólemajosi 13. Þeos Fílópator (51 f.Kr.-47 f.Kr.), Ptólamajosi 14. (47 f.Kr.-44 f.Kr.) og Ptólemajosi 15. Caesarion (44 f.Kr.-30 f.Kr.).
- Arsinóe 4. (48 f.Kr.-47 f.Kr.) í andstöðu við Kleópötru 7.
Einfaldað ættartré
[breyta | breyta frumkóða]Sum af ættartengslunum sem sýnd eru í þessu tré eru umdeild.
Aðrir þekktir Ptólemajar
[breyta | breyta frumkóða]- Ptólemajos Kerános (dó 279 f.Kr.) - elsti sonur Ptólemajosar 1. Varð konungur Makenóníu.
- Ptólemajos Apíon (dó 96 f.Kr.) - sonur Ptólemajosar 8. Fyskon. Varð konungur í Kýrenæku sem hann afhenti Rómaveldi.
- Ptólemajos Fíladelfos (fæddur 36 f.Kr.) - sonur Markúsar Antoníusar og Kleópötru 7.
- Ptólemajos af Máretaníu (dó 40 e.Kr.) - sonur Júba 2. af Máretaníu og Kleópötru Selenu 2., dóttur Kleópötru 7. og Markúsar Antoníusar. Konungur Máretaníu.
Myndasafn
[breyta | breyta frumkóða]-
Ptólemajos 1. stofnandi ættarveldisins
-
Ptólemajos 2.
-
Ptólemajos 3.
-
Ptólemajos 4.
-
Ptólemajos 5.
-
Ptólemajos 6.
-
Kleópatra 2. (til hægri)
-
Ptólemajos 8.
-
Ptólemajos 9.
-
Ptólemajos 10.
-
Ptólemajos 11.
-
Ptólemajos 12.
-
Ptólemajos 13.
-
Ptólemajos 14.
-
Kleópatra 7.
-
Ptólemajos 15. Caesarion