Jump to content

Ֆրիդրիխ Ախլայտներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրիդրիխ Ախլայտներ
գերմ.՝ Friedrich Achleitner
Ծնվել էմայիսի 23, 1930(1930-05-23)[1][2][3][…]
ԾննդավայրSchalchen, Բրաունաու ամ Ին, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա
Վախճանվել էմարտի 27, 2019(2019-03-27)[4][2][3][…] (88 տարեկան)
Վախճանի վայրՎիեննա, Ավստրիա[4]
ԳերեզմանԶիմերինգի դիակիզարան
Մասնագիտությունճարտարապետ, բանաստեղծ, արվեստագետ, գրող, ճարտարապետության պատմաբան, արվեստի քննադատ և համալսարանի դասախոս
Լեզուգերմաներեն
Քաղաքացիություն Ավստրիա
ԿրթությունՎիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա
ԱնդամակցությունԲավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա
ԱշխատավայրՎիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա
Պարգևներ
 Friedrich Achleitner Վիքիպահեստում

Ֆրիդրիխ Ախլայտներ (գերմ.՝ Friedrich Achleitner, մայիսի 23, 1930(1930-05-23)[1][2][3][…], Schalchen, Բրաունաու ամ Ին, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա - մարտի 27, 2019(2019-03-27)[4][2][3][…], Վիեննա, Ավստրիա[4]), ավստրիացի բանաստեղծ, ճարտարապետության քննադատ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրիդրիխ Ախլայտները ծնվել է 1930 թվականին Շալխենում՝ Վերին Ավստրիայում[5][6]։

1950-ից 1953 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայում ճարտարապետություն է ուսանել[7]։

1955 թվականին դառնում է այսպես կոչված «Վիեննայի խմբի» («անգլ.՝ Wiener Gruppe») անդամ. սա ստեղծագործական կազմակերպություն է, որը հիմնել է Հանս Կարլ Արտմանը։ Ֆրիդրիխ Ախլայտներն այս կազմակերպությանը մեծ խանդավառությամբ է անդամագրվում և հենց այստեղ էլ հանդես է գալիս իր բանաստեղծություններով[8]։

1983 թվականին Ախլայտները դառնում է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայի պատմության և տեսության պրոֆեսոր։

Բանաստեղծը մահացել է 2019 թվականի մարտի 27-ին[9]։

Արձակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Hosn. Mit einer Schallplatte von H.C. Artmann und Gerhard Rühm. Frick, Wien, 1959
  • schwer schwarz. Gomringer, Frauenfeld, 1960
  • prosa, konstellationen, montagen, dialektgedichte, studien. Gesammelte Texte. Rowohlt, Reinbek, 1970
  • quadrat-roman : u. andere quadrat-sachen; 1 neuer bildungsroman, 1 neuer entwicklungsroman etc. etc. etc. Luchterhand, Darmstadt und Neuwied, 1973
  • Super-Rekord 50 + 50. Mit Gerhard Rühm. Edition Neue Texte, Linz, 1990
  • kaaas. Dialektgedichte. Residenz, Salzburg und Wien, 1991
  • einschlafgeschichten. Zsolnay, Wien, 2003
  • wiener linien. Zsolnay, Wien, 2004
  • und oder oder und. Zsolnay, Wien, 2006
  • der springende punkt. Zsolnay, Wien, 2009
  • Lois Welzenbacher 1889—1955. Zusammen mit Ottokar Uhl. Residenz, Salzburg, 1968
  • Die Ware Landschaft. Eine kritische Analyse des Landschaftsbegriffs. Herausgegeben von Achleitner. Residenz, Salzburg, 2. Auflage 1978
  • Glückliches Österreich. Literarische Besichtigung eines Vaterlands. Zusammen mit Jochen Jung. Residenz, Salzburg und Wien, 1979
  • Österreichische Architektur im 20. Jahrhundert. Ein Führer in vier Bänden. Residenz, Salzburg und Wien, 1980—1990
  • Nieder mit Fischer von Erlach. Gesammelte Kritiken. 1986
  • Aufforderung zum Vertrauen. Aufsätze zur Architektur. Residenz, Salzburg und Wien, 1987
  • Die rückwärtsgewandte Utopie. Motor des Fortschritts in der Wiener Architektur. Picus, Wien, 1994
  • Wiener Architektur. Zwischen typologischem Fatalismus und semantischem Schlamassel. Böhlau, Wien, Köln und Weimar, 1996
  • Die Plotteggs kommen. Ein Bericht. Sonderzahl, Wien, 1996
  • Region, ein Konstrukt? Regionalismus, eine Pleite? Birkhäuser, Basel, Boston und Berlin, 1997

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kritisches Lexikon der Gegenwartsliteratur (գերմ.) / Hrsg.: H. L. Arnold, H. Korte — 1978.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://derstandard.at/2000100306348/Architekturkritiker-und-Sprachkuenstler-Friedrich-Achleitner-gestorben
  5. Koneffke, Jan (2019 թ․ մարտի 27). «Eigensinnig, bodenständig, skeptisch – der Schriftsteller und Architekturkritiker Friedrich Achleitner ist gestorben». Neue Zürcher Zeitung (գերմաներեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.
  6. Furness, Raymond and Malcolm Humble; Rumble, Malcolm (1991). A Companion to Twentieth Century German Literature. Routledge. ISBN 0-415-01987-7.
  7. «Friedrich Achleitner / Architekt und Autor». archinform.net (գերմաներեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.
  8. Kralicek, Wolfgang (2019 թ․ մարտի 27). «Nachruf / Friedrich Achleitner tot». Süddeutsche Zeitung (գերմաներեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.
  9. «Autor und Architekturkritiker / Friedrich Achleitner ist tot» (գերմաներեն). ORF. 2019 թ․ մարտի 27. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդրիխ Ախլայտներ» հոդվածին։