Ջելի Ռոլ Մորթոն
Ջելի Ռոլ Մորթոն | |
---|---|
Ի ծնե անուն | անգլ.՝ Ferdinand Joseph LaMothe |
Նաև հայտնի է որպես | Jelly Roll Morton |
Ծնվել է | հոկտեմբերի 20, 1890[1][2][3] Օռլեան շրջան, Լուիզիանա, ԱՄՆ[4][5][6][…] |
Երկիր | ԱՄՆ |
Մահացել է | հուլիսի 10, 1941[1][2][3] (50 տարեկան) Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
Գերեզման | Calvary Cemetery[7] |
Ժանրեր | ջազ և ռեգթայմ |
Մասնագիտություն | jazz pianist, բենդ-լիդեր, կոմպոզիտոր և դիրիժոր |
Գործիքներ | դաշնամուր |
Լեյբլ | Vocalion |
Պարգևներ | |
Jelly Roll Morton Վիքիպահեստում |
Ջելի Ռոլ Մորթոն (անգլ.՝ Jelly Roll Morton, հոկտեմբերի 20, 1890[1][2][3], Օռլեան շրջան, Լուիզիանա, ԱՄՆ[4][5][6][…] - հուլիսի 10, 1941[1][2][3], Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ջազմեն, դաշնակահար, երգիչ, երգահան, նվագախմբի ղեկավար։ Եղել է ավանդական ջազի ամենահայտնի ներկայացուցիչներից մեկը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1890-ական թվականների սկզբին սովորել է նվագել կիթառ և դաշնամուր։ 1902 թվականից Նոր Օռլեանի զվարճանքի հաստատություններում հանդես է եկել որպես դաշնակահար, իսկ 1904 թվականից սկսած՝ մի շարք շրջագայություններ է կատարել ԱՄՆ-ում։ 1917 թվականից մինչև 1922 թվականը հյուրախաղերով հանդես է եկել Կալիֆոռնիայում և Կանադայում։ 1922 թվականին առաջին անգամ իր կատարումը մեխանիկական դաշնամուրի համար ձայնագրել է հոլովակի վրա, իսկ 1923 թվականին՝ ձայնապնակի վրա։ 1926 թվականից մինչև 1929 թվականը ղեկավարել է «Red Hot Peppers» անսամբլը, որի կազմում տարբեր ժամանակներում նվագել են Ժ.Միտչելը,Կիդ Օրին, Դոդս եղբայրները և դասական ջազային ոճի այլ հայտնի երաժիշտներ։ Բացի այդ, այս շրջանում Ջելի Մորթոն պարբերաբար ելույթներ է ունեցել տրիոյի կամ կվարտետի հետ։ 1938 թվականից մինչև 1939 թվականը ղեկավարել է «New Orleans Jazzmen» ռիվայվլ նվագախումբը։ Բազմիցս մենահամերգներ է ունեցել։
Ջելի Ռոլ Մորթոնի նվագի ոճն իր մեջ ներառել է ռեգթայմի, բլյուզի, իսպանական և կրեոլական ֆոլկլորի տարրեր՝ իրեն բնորոշ անհատական առանձնահատկություններով հանդերձ։ Նրա արվեստը մեծ ազդեցություն է ունեցել ինչպես վաղ ջազի զարգացման, այնպես էլ չիկագոյան ջազային և սվինգ ոճերի երաժիշտների վրա։
Մահացել է ասթմայից 1941 թվականի հուլիսի տասին։
Հետաքրքիր փաստեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ա.Բարիկոյի «1900» պատմվածքում և իտալացի ռեժիսոր Ջուզեպե Տորնատորեի կողմից էկրանավորված «Լեգենդ դաշնակահարի մասին» ֆիլմում տեղի է ունենում այպես կոչված «երաժշտական դուել» գլխավոր հերոսի և Ջելի Ռոլ Մորթոնի միջև. ֆիլմում Մորթոնի դերը կատարել է Կլարենս Ուիլյամսը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.doctorjazz.co.uk/genealogy.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://www.findagrave.com/memorial/2691/jelly-roll-morton
- ↑ 6,0 6,1 6,2 https://www.britannica.com/biography/Jelly-Roll-Morton
- ↑ Find A Grave — 1996.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջելի Ռոլ Մորթոն» հոդվածին։ |
|
- Էջեր, որոնք օգտագործում են JsonConfig
- Հոկտեմբերի 20 ծնունդներ
- 1890 ծնունդներ
- ԱՄՆ-ում ծնվածներ
- Հուլիսի 10 մահեր
- 1941 մահեր
- Լոս Անջելես քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Երաժիշտներ այբբենական կարգով
- Ամերիկացի դաշնակահարներ
- Ամերիկացի երաժիշտներ
- Ամերիկացի երգիչներ
- Ամերիկացի կոմպոզիտորներ
- Ամերիկացի ջազմեններ
- Ջազմեններ