Միլդրեդ Դրեսսելհաուզ
Միլդրեդ Դրեսսելհաուզ | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբերի 11, 1930[1] Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[2] |
Մահացել է | փետրվարի 20, 2017[3][1] (86 տարեկան) , Քեմբրիջ, ԱՄՆ[4] |
Գերեզման | Մաունթ Օբերն գերեզմանատուն[5] |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս, ճարտարագետ և համալսարանի դասախոս |
Հաստատություն(ներ) | Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ |
Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա, applied physics?[2], էլեկտրատեխնիկա[2] և Նանոտեխնոլոգիա[2] |
Պաշտոն(ներ) | պրոֆեսոր |
Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[6], Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա և Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Հարվարդի համալսարան, Չիկագոյի համալսարան (1958)[3], Կոռնելի համալսարան, Հանթեր քոլեջ, Հանթեր քոլեջի ավագ դպրոց և Ռեդկլիֆ քոլեջ |
Գիտական աստիճան | պրոֆեսոր |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[2] |
Հայտնի աշակերտներ | Gregory Timp? |
Պարգևներ | |
Ամուսին(ներ) | Gene Dresselhaus? և Frederick Reif?[21] |
Mildred Dresselhaus Վիքիպահեստում |
Միլդրեդ Դրեսսելհաուզ (անգլ.՝ Mildred S. Dresselhaus, ծննդյան անուն` Միլդրեդ Սպիվակ, հայտնի է որպես «ածխածնի գիտության թագուհի», նոյեմբերի 11, 1930[1], Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[2] - փետրվարի 20, 2017[3][1], , Քեմբրիջ, ԱՄՆ[4]), ինստիտուտի առաջին կին պրոֆեսոր, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանի ֆիզիկայի և էլեկտրատեխնիկայի պատվավոր պրոֆեսոր[22]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Միլդրեդ Դրեսսելհաուզը ծնվել է Բրուքլինում, Լեհաստանից ներգաղթած հրեաների ընտանիքում[23][24][25]։ Մեծացել է Բրոնքսում, ուր ընտանիքը տեղափոխվել էր 1934 թվականին։
Ավարտել է Նյու Յորք նահանգի Հանթեր քոլեջը, ապա կրթությունը շարունակել է Քեմբրիջի համալսարանում, որտեղ ստացել է Ֆուլբրայթի կրթաթոշակ, ինչպես նաև Հարվարդի համալսարանում։ 1958 թվականին Չիկագոյի համալսարանից ստացել է դոկտորի աստիճան։ Նախքան Լինքոլնի լաբորատորիայում (Lincoln Lab) աշխատելը մի քանի տարի հաճախել է Կոռնելի համալսարանի դասընթացներին։ 1987 թվականին Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանից ստացել է պրոֆեսորի կոչում (ֆիզիկայի և էլեկտրական ճարտարագիտության պատվավոր պրոֆեսոր), 1985 թվականին ստացել է «ինստիտուտի պրոֆեսոր» (Institute Professor) կոչումը[26]։
Պրոֆեսոր Դրեսսելհաուզը կարիերան սկսել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանի Լինքհոլնի լաբորատորիայից։ Ողջ աշխատաժամանակը նա օգտագործել է մագնիսական օպտիկայի գերհաղորդականության հետազոտությունների համար, ինչպես նաև իրականացրել է մի շարք փորձեր, որոնց շնորհիվ հնարավոր է եղել հասկանալ կիսամետաղների էլեկտրոնային կառուցվածքի, հատկապես գրաֆիտի հիմնարար բնույթը։ Դրեսսելհաուզը եղել է նանոտեխնոլոգիաների բնագավառի առավել փորձառու մասնագետներից, որոնք հենվում են ածխածնի տարբեր հատկությունների վրա։
1990 թվականին մետաղների և կիսամետաղների ուսումնասիրության, ինչպես նաև ակադեմիական գիտության և ճարտարագիտության մեջ ներդրում ունենալու համար Դրեսսելհաուզը պարգևատրվել է Ազգային գիտական մեդալով[27]։ 2000-2001 թվականներին եղել է ԱՄՆ պետդեպարտամենտի գիտության հարցերով բաժնի ղեկավարը (էներգետիկայի նախարարություն)։ 2004 թվականից ղեկավարել է Ֆիզիկայի ամերիկյան ինստիտուտը։
Պրոֆեսոր Դրեսսելհաուզը նաև կատարել է Ամերիկյան ֆիզիկայի հասարակության, Գիտության զարգացման ամերիկյան ասոցիացիայի (American Association for the Advancement of Science) նախագահի պարտականությունները, ինչպես նաև ԱՄՆ Ազգային ակադեմիայի գանձապետի պարտականությունները։ (United States ազգային ակադեմիա ՀՀ Գիտությունների)։ Դրեսսելհաուզը իր ժամանակից հատկացրել է նաև գիտական գործունեությունում ներգրավված և ակտիվ գործունեություն ծավալող կանանց աջակցմանը։
Դրեսսելհաուզը հայտնի է նաև թերմոէլեկրականության, գրաֆիտի հատկությունների, գրաֆիտի ալոտրոպային միացությունների, ածխածնային նանոխողովակների ուսումնասիրության բնագավառում իր ունեցած ավանդի համար։
Ամուսնացած է եղել հայտնի տեսաբան Ժենե Դրեսսելհաուզի հետ, ունեցել են չորս երեխա։
Պարգևներ, մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ԱՄՆ ազգային գիտական մեդալ (1990)
- Կոմպտոնի մեդալ (2000)
- IEEE հիմնադիրների մեդալ (2004)
- Հարոլդ Պենդերի մրցանակ (2006)
- «Կանայք գիտության բնագավառում» Լ՛Օրել-ՅՈՒՆԵՍԿՕ մրցանակ (2007)
- Էրստեդի մրցանակ (2008)
- Օլիվեր Բակլիի մրցանակ (2008)
- Էնրիկո Ֆերմի մրցանակ (2010)
- Կավլիի մրցանակ (2012)[28]
- Ազատության նախագահական մեդալ (2014)
- IEEE պատվո մեդալ (2015)
- Օքսֆորդի պատվո մեդալ (2016)
- Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ (2017)
Ընտրված հրապարակումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- M. S. Dresselhaus and P. C. Eklund (2000). «Phonons in carbon nanotubes» (PDF). Advances in Physics. 49: 705. doi:10.1080/000187300413184. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- M. S. Dresselhaus, G. Samsonidze, S. G. Chou, G. Dresselhaus, J. Jiang, R. Saito, and A. Jorio. «Recent Advances in Carbon Nanotube Photo-physics» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - M. S. Dresselhaus and G. Dresselhaus (2002). «Intercalation Compounds of Graphite» (PDF). Advances in Physics. 51: 1. doi:10.1080/00018730110113644. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- M. S. Dresselhaus (2004). «Big Opportunities for Small Objects» (PDF). Materials Today Magazine. 5: 48. doi:10.1016/S1369-7021(02)01164-1. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- M. S. Dresselhaus, G. Dresselhaus and A. Jorio (2004). «Unusual Properties and Structures of Carbon Nanotubes» (PDF). Annual Reviews of Materials Research. 34: 247. doi:10.1146/annurev.matsci.34.040203.114607. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- M. S. Dresselhaus, G. Dresselhaus, R. Saito and A. Jorio (2005). «Raman Spectroscopy of Carbon Nanotubes» (PDF). Physics Reports. 409: 47. doi:10.1016/j.physrep.2004.10.006. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - M. S. Dresselhaus and H. Dai (2004). «Carbon Nanotues: Continued Innovations and Challenges» (PDF). Bulletin of the Materials Research Society. 29: 237. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2009 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- J. Heremans and M. S. Dresselhaus (2005). «Low Dimensional Thermoelectricity» (PDF). CRC Handbook - Molecular and Nano-electronics: Concepts, Challenges, and Designs. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- M. S. Dresselhaus, R. Saito and A. Jorio (2004). «Semiconducting Carbon Nanotubes» (PDF). Proceedings of ICPS-27. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- S. G. Chou, F. Plentz-Filho, J.Jiang, R. Saito, D. Nezich, H. B. Ribeiro, A. Jorio, M. A. Pimenta, G. Samsonidze, A. P. Santos, M. Zheng, G. B.Onoa, E. D. Semke, G. Dresselhaus and M. S. Dresselhaus (2005). «Photo-excited Electron Relaxation Process Observed in Photoluminescence Spectroscopy of DNA-wrapped Carbon Nanotube» (PDF). Physical Review Letters. 94: 127402. doi:10.1103/PhysRevLett.94.127402.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) (չաշխատող հղում) - M. S. Dresselhaus (2004). «Nanotubes: a step in synthesis» (PDF). Nature Materials. 3: 665. doi:10.1038/nmat1232. (չաշխատող հղում)
- M. S. Dresselhaus (2004). «Applied Physics: Nanotube Antennas» (PDF). Nature Materials. 432: 959. doi:10.1038/432959a.(չաշխատող հղում)
- S. B. Fagan, A. G. Souza-Filho, J. Mendes-Filho, P. Corio and M. S. Dresselhaus (2005). «Electronic Properties of Ag- and CrO3-filled Single-wall Carbon Nanotubes» (PDF). Chemical Physical Letters. 406: 54. doi:10.1016/j.cplett.2005.02.091. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - Y. A. Kim, H. Muramatsu, T. Hayashi, M. Endo, M. Terrones and M. S. Dresselhaus (2004). «Thermal Stability and Structural Changes of Double-walled Carbon Nanotubes by Heat Treatment» (PDF). Chemical Physical Letters. 398: 87. doi:10.1016/j.cplett.2004.09.024. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - G. Samsonidze, R. Saito, N. Kobayashi, A. Gruneis, J. Jiang, A. Jorio, S. G. Chou, G. Dresselhaus and M. S. Dresselhaus (2004). «Family Behavior of the Optical Transition Energies in Single-wall Carbon Nanotubes of Smaller Diameters» (PDF). Applied Physics Letters. 85: 5703. doi:10.1063/1.1829160. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - S. G. Chou, H. B. Ribeiro, E. Barros, A. P. Santos, D. Nezich, G. Samsonidze, C. Fantini, M. A. Pimenta, A. Jorio, F. Pletz-Filho, M. S. Dresselhaus, G. Dresselhaus, R. Saito, M.Zheng, G. B. Onoa, E. D. Semke, A. K. Swan, B. B. Goldberg and M. S. Unlu (2004). «Optical Characterization of DNA-wrapped Carbon Nanotube Hybrids» (PDF). Chemical Physical Letters. 397: 296. doi:10.1016/j.cplett.2004.08.117. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - E. I. Rogacheva, O. N. Nashchekina, A. V. Meriuts, S. G. Lyubchenko, O. Vekhov, M. S. Dresselhaus and G. Dresselhaus (2005). «Quantum Size Effects in PbTe/SnTe/PbTe Heterostructures» (PDF). Applied Physics Letters. 86: 063103. doi:10.1063/1.1862338.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) (չաշխատող հղում) - H. Son, Y. Hori, S. G. Chou, D. Nezich, G. Samsonidze, E. Barros, G. Dresselhaus, M. S. Dresselhaus (2004). «Environment Effects on the Raman Spectra of Individual Single-wall Carbon Nanotubes: Suspended and Grown on Polycrystalline Silicon» (PDF). Applied Physics Letters. 85: 4744. doi:10.1063/1.1818739. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - C. Fantini, A. Jorio, M. Souza, A. J. Mai Jr., M. S. Strano, M. A. Pimenta and M. S. Dresselhaus (2004). «Optical Transition Energies and Radial Breathing Modes for HiPco Carbon Nanotubes from Raman Spectroscopy» (PDF). Physical Review Letters. 93: 147406. doi:10.1103/PhysRevLett.93.147406. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - S. B. Cronin, A. K. Swan, M. S. Unlu, B. B. Goldberg, M. S. Dresselhaus and M. Tinkham (2004). «Measuring Uniaxial Strain in Individual Single-wall Carbon Nanotubes: Resonance Raman Spectra of AFM Modified SWNTs» (PDF). Physical Review Letters. 93: 167401. doi:10.1103/PhysRevLett.93.167401. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 http://news.mit.edu/2017/institute-professor-emerita-mildred-dresselhaus-dies-86-0221
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://webcast.mit.edu/spr2017/memorial/
- ↑ https://www.remembermyjourney.com/Memorial/17062811
- ↑ http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/56206.html
- ↑ https://events.seas.upenn.edu/distinguished-lectures/pender-lecture/
- ↑ https://www.aapt.org/programs/awards/oersted.cfm
- ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/buckley.cfm
- ↑ https://www.ieee.org/content/dam/ieee-org/ieee/web/org/about/awards/recipients/moh-rl.pdf
- ↑ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ — 1973.
- ↑ Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1868. — ISSN 0242-6773
- ↑ https://www.nsf.gov/nsb/news/news_summ.jsp?cntn_id=114329&org=NSF
- ↑ https://science.osti.gov/fermi/Award-Laureates
- ↑ https://www.witi.com/halloffame/
- ↑ https://www.americancarbonsociety.org/home/about/awards/#carbon
- ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/nicholson.cfm
- ↑ https://ethz.ch/de/die-eth-zuerich/portraet/auszeichnungen/ehrenraete-und-ehrendoktoren.html
- ↑ https://www.acs.org/funding/awards/acs-award-for-encouraging-women-into-careers-in-the-chemical-sciences/past-recipients.html
- ↑ https://www.ieee.org/content/dam/ieee-org/ieee/web/org/about/awards/recipients/founders-rl.pdf
- ↑ https://physics.berkeley.edu/news-events/news/20190826/remembering-frederick-reif
- ↑ Natalie Angier (2012 թ․ հուլիսի 2). «Carbon Catalyst for Half a Century». New York Times. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 3-ին.
- ↑ Encyclopedia of World Scientists
- ↑ Professor Mildred Dresselhaus
- ↑ Carbon Catalyst for Half a Century
- ↑ «The "Queen of Carbon Science"» (ամերիկյան անգլերեն). discov-her.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 3-ին.
- ↑ The President's National Medal of Science: Recipient Details. Mildred S. Dresselhaus (անգլ.)
- ↑ «Ученые из США и Германии стали лауреатами премии Кавли в 2012 году». ՌԻԱ Նովոստի. 1 июня 2012. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 2-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Freeview video interview with Millie Dresslhaus by the Vega Science Trust (անգլ.)
- Homepage Արխիվացված 2005-08-29 Wayback Machine (անգլ.)
- Dresselhaus's MIT Page Արխիվացված 2007-03-03 Wayback Machine (անգլ.)
- Biography of Dresselhaus from IEEE (անգլ.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միլդրեդ Դրեսսելհաուզ» հոդվածին։ |
|
- Նոյեմբերի 11 ծնունդներ
- 1930 ծնունդներ
- Բրուքլինում ծնվածներ
- Փետրվարի 20 մահեր
- 2017 մահեր
- ԱՄՆ-ում մահացածներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Հարվարդի համալսարանի շրջանավարտներ
- Չիկագոյի համալսարանի շրջանավարտներ
- Կոռնելի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ազատության նախագահական մեդալով պարգևատրվածներ
- Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի կին ֆիզիկոսներ
- Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով
- Պրոֆեսորներ
- Ամերիկացի ճարտարագետներ
- Քեմբրիջի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ամերիկացի կին ճարտարագետներ
- 20-րդ դարի գիտնականներ
- Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության անդամներ
- Օքսֆորդի համալսարանի պատվավոր դոկտորներ
- Ամերիկացի կին գիտնականներ