Կամբիոն
Կամբիոն, (ֆր.՝ cambion) եվրոպական դիցաբանության և գրականության մեջ մարդու և դևի միջև եղած սեռական միությունից ծնված էակ, որը սովորաբար կապված է լինում ինկուբուսի կամ սուկուբուսի հետ։ Բառի ամենավաղ հայտնի օգտագործման մեջ այն համարժեք էր փոխարինողին[1]։
Թեև կամբիոններին հաճախ պատկերում են որպես խորամանկ և չարագործ էակներ, նրանք, ինչպես յուրաքանչյուր այլ էակ, ունեն ազատ կամք և կարող են ընտրել իրենց կյանքի ճանապարհը։
Կամբիոնները հայտնի են իրենց խորամանկ և չարագործ բնույթով։ Լինելով գեղեցիկ և հրապուրիչ՝ նրանք վարպետորեն կարողանում են մանիպուլացնել մարդկանց։ Որոշները նրանց նույնիսկ անվանում են «սեռական վամպիրներ», քանի որ նրանք հաճախ գայթակղում են իրենց զոհերին և տանում դեպի ինտիմ հարաբերություններ՝ իրենց չար նպատակներին հասնելու համար։
Փոխարինողներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կամբիոն բառը ծագում է լատիներեն cambiare՝ «փոխանակել» բառից, որը բխում է կելտական «kamb» արմատից, որը նշանակում է «ծուռ» կամ «փոխանակում»[2]։ Բառի ամենավաղ օգտագործումներում այն օգտագործվում էր փոխարինողների համար՝ դևերի զավակների, որոնք փոխարինել են մարդկային նորածնին։
«Կամբիոն» բառը որպես երկու դևերի երեխա իմաստով առաջին անգամ օգտագործվել է 1818 թվականի ֆրանսիական Dictionnaire Infernal գրքում: Այդ գրքի 1825 տարբերակի հրատարակությունում առկա է հետևյալ գրառումը.
|
CAMBION, — Enfants des Demons. Delancre et Bodin pensent que les démons incubes peuvent s'unir aux démones succubes, et qu'il nait de leur commerce des enfants hideux qu'on nomme cambions ...[3] | 
|
Հայերեն թարգմանություն.
|
|
CAMBION, — Դևերի երեխաներ. Դելանկրեն և Բոդին հավատում են, որ ինկուբուս (տղա) դևերը կարող են կապ ունենալ սուկուբուս (կին) դևերի հետ, և նրանցից ծնված զզվելի երեխաները կոչվում են կամբիոն;...[3] |
|
«Գաղտնիքագիտության և պարահոգեբանության հանրագիտարանում» (Encyclopedia of Occultism and Parapsychology) կամբիոնը կրկին նկարագրվում է որպես ինկուբուսի և սուկուբուսի զավակ։ Այս մեկնաբանության համաձայն՝ կամբիոնն ի սկզբանե չունի շնչառություն կամ սրտխփոց մինչև յոթ տարեկան դառնալը, սակայն անչափ ծանր է, և լալիս է, երբ նրան դիպչում են[4]։
Մարդ-դև հիբրիդներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]19-րդ դարից ի վեր «կամբիոն» տերմինը ստացել է լրացուցիչ սահմանում. ինկուբուսի կամ սուկուբուսի և մարդու զավակ։ 1874 թվականին Վիկտոր Հյուգոն իր «Ծովի մշակները» (Toilers of the Sea) աշխատությունում կամբիոնին սահմանում է որպես կնոջ և սատանայի որդի։
Միջին դարերում մարդու և դևերի միջև ծնված զավակների գաղափարը դարձել էր քննարկման առարկա, սակայն այն չուներ լայնորեն ընդունված անուն։ Վհուկների մուրճը, որը համարվում է 15-րդ դարի դեմոնաբանության հիմնական գրականության ժողովածու[5] , նշում է, որ դևերը, այդ թվում ինկուբուսը և սուկուբուսը, չեն կարող երեխա ունենալ.
|
|
Երեխա ունենալը կենդանի մարմնի գործողություն է, սակայն դևերը չեն կարող կյանք հաղորդել այն մարմիններին, որոնց կերպարը ընդունում են. որովհետև կյանքը, ըստ էության, բխում է միայն հոգուց, և սերունդ ունենալու գործողությունը ֆիզիկական օրգանների գործողությունն է։ Հետևաբար, դևերի կողմից զբաղեցրած մարմինները չեն կարող ոչ սերունդ տալ, ոչ էլ ծննդաբերել։[6] |
|
Հետևաբար, կյանք ստեղծելու անկարողությունից ելնելով, կամբիոնի ստեղծման մեթոդը համեմատաբար բարդ է։ Սուկուբուսը պետք է ունենա սեքսուալ հարաբերություններ մարդկային տղամարդու հետ և այդպես ստանա նրա սերմնահեղուկը, այնուհետև պետք է փոխանցի այդ սերմնահեղուկը ինկուբոսին, ով կուժեղացնի այն։ Ինկուբոսը, իր հերթին, կփոխանցի այդ սերմնահեղուկը մարդկային կնոջը և այդպիսով կհղիացնի նրան։
|
|
Կարելի է ասել, որ դևերը ընդունում են մարդկային մարմնի տեսք ոչ թե մարմնին կյանք տալու, այլ այդ մարմնի միջոցով մարդկային սերմը պահպանելու և այն մեկ այլ մարմնի փոխանցելու համար[6]։ |
|
Տեքստը շարունակում է քննարկել այս գործընթացի հնարավորության կողմնակից և դեմ փաստարկները, ներկայացնելով մի շարք Աստվածաշնչային մեջբերումներ և նշանավոր գիտնականների տեսակետներ այս կարծիքները հաստատելու համար, և վերջապես եզրակացնում է, որ սա իսկապես այն մեթոդն է, որը օգտագործում են նման դևերը[7]։
Ժամանակակից մշակույթում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ժամանակակից գրողները երբեմն օգտագործում են «կամբիոն» տերմինը Մեռլինին նկարագրելու համար, ով Արթուրյան լեգենդում մահկանացու կնոջ և ինկուբուսի որդին էր, ումից էլ նա ժառանգել է իր գերբնական ուժերը ու կարողությունները։ Նրա ամենանշանավոր կարողությունները սովորաբար ներառում են մարգարեությունը և կերպարանափոխությունը[8]։
- Dark Horse Comics-ի հերոս Հելբոյը կամբիոն է, լինելով դև Ազզայելի և մահկանացու կնոջ՝ Սառա Հյուզի զավակը[9]։
- DC Comics-ի կերպար Ռեյվենը կամբիոն է, լինելով իր չար դևական հոր՝ Տրիգոնի, և մահկանացու կնոջ՝ Արելլայի դուստրը[10][11]։
- Mortal Kombat վիդեոխաղի կերպար Աշրան կամբիոն է[12]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Green, Richard Firth (2016). Elf Queens and Holy Friars: Fairy Beliefs and the Medieval Church. University of Pennsylvania Press, Incorporated. էջեր 114–115.
- ↑ Indo-European Language and Culture: An Introduction, Benjamin W. Fortson IV, p. 17.
- ↑ 3,0 3,1 Dictionnaire Infernal, Vol. 2, Jacques Albin Simon Collin de Plancy, p. 314.
- ↑ Spence, Lewis (2000). "Cambions". In the Gale Group's Encyclopedia of Occultism and Parapsychology, p. 148. 0-8103-8570-8.
- ↑ Børresen, Kari Elisabeth; Valerio, Adriana (2015-11-20). The high middle ages. Børresen, Kari Elisabeth, 1932-, Valerio, Adriana, 1952-. Atlanta. էջ 106. ISBN 9780884140511. OCLC 933762735.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ 6,0 6,1 Malleus Maleficarum, Part I, Question III
- ↑ Goodey, C. F. (2013). A History of Intelligence and 'Intellectual Disability': The Shaping of Psychology in Early Modern Europe. Ashgate Publishing, Ltd. էջ 264.
- ↑ Baudry, Robert (1997). Ile des merveilles: mirage, miroir, mythe : colloque de Cerisy. էջ 162.
- ↑ «Chapter 2». Hellboy in Hell Volume 1: The Descent. 2014.
- ↑ «Raven». DC (անգլերեն). 2013-01-25. Վերցված է 2022-06-24-ին.
- ↑ «Arella (Character)». Comic Vine (անգլերեն). Վերցված է 2022-06-24-ին.
- ↑ «Ashrah». MK Wiki (անգլերեն). 2023-09-24.