Կազիս Բրադունաս
Կազիս Բրադունաս լիտ.՝ Kazys Bradūnas | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 11, 1917[1][2] |
Ծննդավայր | Vilkaviškis District Municipality, Լիտվա |
Վախճանվել է | փետրվարի 9, 2009[3][2][1] (91 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Վիլնյուս, Լիտվա |
Գերեզման | Անտակալնիսի գերեզմանատուն |
Մասնագիտություն | բանաստեղծ, լրագրող և գրող |
Լեզու | լիտվերեն |
Քաղաքացիություն | Լիտվա |
Կրթություն | Վիլնյուսի համալսարան |
Ուշագրավ աշխատանքներ | «Վիլնյուսի զանգերը» („Vilniaus varpai“, 1943) |
Պարգևներ | Ազգային մրցանակ մշակույթի ու արվեստի բնագավառում (1992) Լիտվայի մեծ իշխան Գյադիմինասի շքանշանի սպայական խաչ (1994) |
Kazys Bradūnas Վիքիպահեստում |
Կազիս Բրադունաս (լիտ.՝ Kazys Bradūnas, փետրվարի 11, 1917[1][2], Vilkaviškis District Municipality, Լիտվա - փետրվարի 9, 2009[3][2][1], Վիլնյուս, Լիտվա), լիտվացի բանաստեղծ, մշակութային գործիչ, խմբագիր։ Մշակույթի ու արվեստի բնագավառում պետական մրցանակի դափնեկիր (1992)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կազիս Կրադունասը ծնվել է 1917 թվականի փետրվարի 11-ին Վիլկավիշկիսի շրջանի Կիրշայ գյուղում։ Ավարտել է գիմնազիա Վիլկավիշկիսում։ Լիտվերեն ու լիտվական գրականություն է ուսումնասիրել նախ Կաունասում՝ Վիտովտուս Մեծի համալսարանում (1937 թվականից), ապա Վիլնյուսի համալսարանում։ 1944 թվականին հեռացել է Լիտվայից։ Ապրել է նախ Գերմանիայում, իսկ 1949 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ և բնակվել Բալտիմորում ու Չիկագոյում։
Որոշ ժամանակ իր ապրուստը հոգացել է ֆիզիկական աշխատանք կատարելով։ Որոշ ժամանակ անց սկսել է խմբագրել լիտվացի գաղթականնների «Լիտերատուրոս լանկայ» (լիտ.՝ „Literatūros lankai“), «Այդայ» (լիտ.՝ „Aidai“), «Դրաուգաս» (լիտ.՝ „Draugas“) լրագրերի մշակութային հավելվածները։ Դարձել է լիտվական գաղթականության մշակույթի ակտիվ գործիչներից մեկը, կազմել է ու խմբագրել գրքեր ու անթոլոգիաներ։
Խմբագրել է Վիտաուտաս Մաչերնիսի «Պոեզիա» (լիտ.՝ „Poezija“, 1960) գիրքը, «Լիտվական գրականությունն օտարության մեջ, 1945-1967» (1968) քննադատական հոդվածների ժողովածուն։ Խմբագրել է «Հող» („Žemė“, Լոս Անջելես, 1951, երկրորդ հրատարակությունը՝ 1991) և „Lietuvių poezija išeivijoje, 1945–1971“ (1971) բանաստեղծական անթոլոգիաները։ Եղել է «Լիտվական գաղթականության գրականությունը, 1940—1990» („Lietuvių egzodo literatūra, 1940–1990“, 1992) գրքի կազմողներից ու խմբագիրներից մեկը։
1994 թվականին դարձել է Լիտվայի գրողների միության անդամ։ 1995 թվականին կնոջ՝ Կազիմերա Բրադունենայի հետ վերադարձել է Լիտվա ու բնակվել Վիլնյուսում։
Մահացել է 2009 թվականի փետրվարի 9-ին Վիլնյուսում և թաղված է Անտակալնիսի գերեզմանատանը։
Ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կազիս Բրադունասն սկսել է բանաստեղծություններ գրել դեռ գիմնազիայում սովորելու տարիներին։ Համալսարանում սովորելու տարիներին բանաստեղծությունները տպագրել է «Ժիդինիս» („Židinys“) և «Նաույոյի Ռոմուվա» („Naujoji Romuva“) ամսագրերում։ Առաջին գիրքը՝ «Վիլնյուսի զանգերը» („Vilniaus varpai“), լույս է տեսել 1943 թվականին։
Պարգևներ ու կոչումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ազգային մրցանակ մշակույթի ու արվեստի բնագավառում (1992)
- Լիտվայի մեծ իշխան Գյադիմինասի շքանշանի սպայական խաչ (1994)
- «Պոեզիայի գարնան» մրցանակի դափնեկիր (2002)
Գրքեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Vilniaus varpai. 1943
- Pėdos arimuos։ eilėraščiai. Kaunas։ Sakalas, 1944
- Svetimoji duona։ eilėraščiai. Miunchenas։ Aidai, 1945
- Vilniaus varpai։ sonetai. Tübingen։ Patria, 1947
- Maras։ poema. Miunchenas, 1947
- Apeigos։ eilėraščiai. Miunchenas։ Sodyba, 1948
- Devynios baladės. Chicago։ Lietuviškos knygos klubas, 1955
- Morenų ugnys։ eilėraščiai. Toronto (Ont.)։ Literatūros lankai, 1958
- Sidabrinės kamanos. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1964
- Sonatos ir fugos։ susitikimai su Čiurlioniu. Čikaga։ M. Morkūnas, 1967
- Donelaičio kapas։ eilėraščiai. Čikaga։ M. Morkūnas, 1970
- Pokalbiai su karalium։ anno domini 1323—1973. Čikaga։ M. Morkūnas, 1973
- Alkana kelionė։ eilėraščiai. Čikaga i.e. Southfield (Mich.)։ Ateitis, 1976
- Užeigoje prie Vilniaus vieškelio։ poezija. Southfield (Mich.)։ Ateitis, 1981
- Prierašai։ eilėraščiai. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1983
- Dux Magnus։ Dariaus Lapinsko trijų veiksmų opera / libretas. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1984
- Krikšto vanduo Joninių naktį։ eilėraščiai. — Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1987
- Įaugom Nemuno upyne։ rinktinė. Vilnius։ Vyturys, 1990
- Prie vieno stalo։ poezijos rinktinė. Vilnius։ Vaga, 1990
- Duona ir druska։ poezija. Vilnius։ Vaga, 1992
- Lietuviškoji trilogija. Vilnius։ Vyturys, 1994
- Iš grumsto ir iš dvasios. Kaunas։ Šviesa, 1994
- Apie žemę ir dangų։ eilėraščiai. Vilnius։ Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 1997
- Sutelktinė։ eilėraščiai. Vilnius։ Aidai, 2001
- Paberti grūdai։ eilėraščių šimtinė. Vilnius։ Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2006
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 http://vz.lt/Default2.aspx?ArticleID=9a4bf8d0-33be-41b9-846e-0f1f3439a83b&ref=rss
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Կազիս Բրադունաս Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
- Bradūnas, Kazys(չաշխատող հղում) (լիտվ.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կազիս Բրադունաս» հոդվածին։ |
|
- Փետրվարի 11 ծնունդներ
- 1917 ծնունդներ
- Լիտվայում ծնվածներ
- Փետրվարի 9 մահեր
- 2009 մահեր
- Վիլնյուս քաղաքում մահացածներ
- Վիլնյուսի համալսարանի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Լիտվացի գրողներ
- Լիտվացի բանաստեղծներ
- Լիտվացի խմբագիրներ
- Լիտվայի ազգային մրցանակի դափնեկիրներ
- 20-րդ դարի բանաստեղծներ