Կաբո Վերդեի տնտեսություն
Արժույթ | Էսկուդո Կաբո Վերդե |
---|---|
Վիճակագրություն | |
ՀՆԱ | $1,641 միլիարդ[[1] |
ՀՆԱ-ի աճ | ▲ 3,5 % (2015)[1] |
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով | $6700[1] |
ՀՆԱ֊ն ըստ սեկտորի | գյուղատնտեսություն։ 9,7 %
արդյունաբերություն։ 18,3 % ծառայությունների ոլորտ։ 72 % |
Գնաճ (ՍԳԻ) | 0,3 % |
Աշխատուժ | 196 (2007))[1] |
Գործազրկություն | 12 % (2014)[1] |
Արտաքին | |
Արտանհանման հիմնական գործընկերներ | Իսպանիա 46,1 % Լեհաստան 22,4 % Պորտուգալիա 11,8 % (2014)[1] |
Ներկրման հիմնական գործընկերներ | Ալժիր 72,5 % Պորտուգալիա 10 % (2014)[1] |
Պետական ֆինանսներ | |
Պետական պարտք | 116,2 % ՀՆԱ(2015)[1] |
Եկամուտ | $374,1 միլիոն(2015)[1] |
Ծախսեր | $489,9 միլիոն(2015)[1] |
Կաբո Վերդեի տնտեսությունը թերզարգացած է։ Պարենային ապրանքների մոտավորապես 82%-ը ներմուծվում է։ Ձկնորսական ներուժը հիմնականում օմար և թունա բացարձակապես չի օգտագործվում։ Տնտեսական բարեփոխումներն ուղղված են մասնավոր հատվածի զարգացմանը և օտարերկրյա ներդրումների ներգրավմանը։ Տնտեսության ապագան կախված է զբոսաշրջության ծառայություններից, տրանսֆերտներից և կառավարության տնտեսական զարգացման ծրագրից[1]։
2007 թվականի հաշվարկներով հանրապետությունում կար մոտ 196 հազար աշխատող։ Գործազրկության մակարդակը 2014 թվականին կազմել է 12%։
Կաբո Վերդեն ԱՀԿ անդամ է դարձել 2008 թվականի հուլիսին։
Գյուղատնտեսություն և ձկնորսություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բնակչության մոտ 50%-ը զբաղված է գյուղատնտեսությամբ։ Մշակվող հողերը զբաղեցնում են երկրի տարածքի 10%-ը, որտեղ աճեցվում են արքայախնձոր, բանան, հատիկաընդեղեն, կաղամբ, կարտոֆիլ, կասավա, եգիպտացորեն, մանգո, կոկա ընկույզ, սուրճ, տզկանեփ, շաքարեղեգ և լոլիկ։ Գործում է նաև անասնաբուծություն (անասուններ, ոչխարներ, էշեր և խոզեր).
Գյուղատնտեսության զարգացմանը խոչընդոտում են հաճախակի երաշտները։ Բնակչությանը քաղցրահամ ջրով ապահովելու համար երկրի բոլոր կղզիներում կան ծովի ջրի աղազերծման կայաններ։
Ձկնորսությունը թույլ է զարգացած։ 1990 թվականից ԵՄ երկրների ձկնորսները թունա են որսում Կաբո Վերդեի ջրերում։
Արդյունաբերություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արդյունաբերությունը թույլ է զարգացած։ Գործում են ձկան պահածոների գործարաններ, հագուստի և կոշիկի գործարաններ, հեծանիվների և մոտոցիկլետների հավաքման գործարաններ, դեկորատիվ քարերի մշակման գործարաններ, շինանյութերի գործարան, նավաշինարան, գարեջրի գործարան։
Արդյունահանվում է նաև աղ և պոզոլան, որն օգտագործվում է ցեմենտի արտադրության համար։
Զբոսաշրջություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Զբոսաշրջությունը կարևոր տեղ է զբաղեցնում երկրի տնտեսության մեջ։ Բարենպաստ կլիման թույլ է տալիս զբոսաշրջիկներին ընդունել ամբողջ տարին։
Էներգետիկա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրեթե ամբողջ էլեկտրաէներգիան արտադրվում է ներկրվող դիզելային վառելիք օգտագործող ՋԷԿ-երում։
Տրանսպորտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Երկրում կա 7 օդանավակայան, այդ թվում՝ 4 միջազգային։ Կղզիների միջև ճանապարհորդելու համար գործում են մի քանի լաստանավեր։ Երկաթուղիներ չկան։
Պետական ներդրումների կառուցվածքը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- տրանսպորտի, ենթակառուցվածքների և բնակարանաշինության ոլորտի համար - 26 %;
- կրթություն (17 %);
- գյուղատնտեսություն և ձկնորսություն (12 %);
- աղքատության և աղքատության դեմ պայքար (11 %);
- առողջապահություն (8 %).
ՀՆԱ կառուցվածքն ըստ ճյուղերի (2000)։
- գյուղատնտեսություն - 11,5 %;
- արդյունաբերություն - 18,6 %;
- ծառայություններ - 69,9 %։
ՀՆԱ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հնա կառուցվածքն ըստ զբաղվածության (2001 թ․)
- գյուղատնտեսություն - 23 %;
- արդյունաբերություն - 6 %;
- ծառայություններ - 71 %.
- գործազրկություն — 21 % (ըստ ոչ պաշտոնական տվյալների - ավելի քան 50 %)։
- Բնակչության 44%-ի եկամուտը ցածր է աղքատության մակարդակից։
- Գնաճ - 3,8 %։
Ըստ 2001 թվականի տվյալների։
- ՀՆԱ-ն կազմել է 550 մլն ԱՄՆ դոլար
- մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $1250.
- տնտեսական աճ 3 %։
Արտաքին պարտքը 2002 թվականին կազմել է 325 մլն ԱՄՆ դոլար
Ըստ 2004 թվականի տվյալների
- երկրի ՀՆԱ-ն կազմել է 610 մլն դոլար. ԱՄՆ;
- մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $1380. ԱՄՆ դոլար
- գնաճի մակարդակը 2003 թվականի համեմատ նվազել է մինչև −1,6%։
- տնտեսական աճ 5% (5,5% 2003 թվականին);
- պարտք 652 մլն ԱՄՆ դոլար։ (645 մլն ԱՄՆ դոլար 2003 թվականին), որից 53% արտաքին փոխառություններ և 47% պարտավորություններ ներքին պարտատերերի նկատմամբ։
2005 թվականին օրական ներկրվել է 1785 բարել նավթ։ 2006 թվականին նավթի սպառումը կազմել է օրական 2117 բարել։
2006 թվականին արտադրվել է 47,0 մլն կՎտ/ժ էլեկտրաէներգիա, ծախսվել է 43,71 մլն կՎտ/ժ։
Ըստ 2007 թվականի տվյալների
- ՀՆԱ-ն (գնողունակության հավասարությունը) կազմել է 1603 մլրդ ԱՄՆ դոլար։
- ՀՆԱ-ն (պաշտոնական փոխանակման փոխարժեքը) կազմել է 1428 մլրդ ԱՄՆ դոլար։
- Հնա-ն (իրական աճի տեմպը) կազմել է 6,9 %։
- մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $3,200 ԱՄՆ դոլար։
ՀՆԱ կառուցվածքն ըստ զբաղվածության (2007 թ։):
- գյուղատնտեսություն 9։ 3 %
- արդյունաբերություն 16։ 7 %
- ծառայություններ 74 %
- ներդրումները կազմել են ՀՆԱ-ի 37%-ը
- Արտադրության արդյունաբերական աճի տեմպը 7,5 %
Բյուջե (2007)
- եկամուտ — $436,1 մլն ԱՄՆ դոլար
- ծախսեր — $449,7 մլն ԱՄՆ դոլար
- գնաճի աճ — 4,4 %
- կենտրոնական բանկի զեղչման տոկոսադրույքը 8,5% (դեկտեմբերի 31, 2007 թ․)
- առևտրային բանկի վարկի ամենացածր տոկոսադրույքը 10,55% (2007թ․դեկտեմբերի 31)
- արժեթղթերում $574 մլն. ԱՄՆ (31 դեկտեմբերի 2007 թ․)
- արտարժույթի և ոսկու պաշարներ 398 մլն ԱՄՆ դոլար (դեկտեմբերի 31 2007, գնահատական)
- քվազի փողի պահուստ 689 մլն ԱՄՆ դոլար (31 դեկտեմբերի 2007 թ։)
- ներքին վարկ $1,049 մլրդ (31 դեկտեմբերի 2007 թ։)
Փոխարժեք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կաբո Վերդեի էսկուդոն ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ։
- 97,703 (2003)
- 88,808 (2004)
- 8,670 (2005)
- 87,946 (2006)
- 81,235 (2007)
- 79,32 (2011)
- 83,114 (2013)
- 97,58 (2015)
Արտահանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2015 թվականին արտահանումը կազմել է 192,7 մլն դոլար[1]։
Արտահանվում են սպառողական ապրանքներ, ինչպիսիք են կոշիկները, հագուստը, ձուկը, կաշվե իրերը։
Արտահանման գործընկերներ (2014)
- Իսպանիա — 46։ 1 %
- Լեհաստան — 22,4 %
- Պորտուգալիա — 11,8 %
Ներմուծում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2015 թվականին ներմուծումը կազմել է 797,8 մլն ԱՄՆ դոլար[1]։
Ներմուծվում են հետևյալ սպառողական ապրանքները՝ սննդամթերք, արդյունաբերական արտադրանք, տրանսպորտային սարքավորումներ, վառելիք։
Ներմուծում գործընկերներ (2010)։
Ալժիր 72,5 %,
Պորտուգալիա 10 %։