Jump to content

Լագունա միգամածություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միգամածություն
Հետազոտությունների պատմություն
ԲացահայտողGiovan Battista Hodierna?[1] և Guillaume Le Gentil?
Բացահայտման օր1654[1]
Դիտորդական տվյալներ
Ուղիղ ծագում{{{1}}}h {{{2}}}m {{{3}}}s
Թեքում{{{4}}}° {{{5}}}′ {{{6}}}″
Հեռավորություն4100 լուսային տարի[2]
Տեսանելի աստղային մեծություն (V)6[1]
ՀամաստեղություններԱղեղնավոր
 Lagoon Nebula Վիքիպահեստում

Լագունա միգամածություն (անգլ.՝ Messier 8, NGC 6523, M 8, հայերեն՝ Մեսյե 8), հսկայական միջաստղային ամպ և Աղեղնավորի համաստեղությունում H II-ի հատված։

Հայտնագործման պատմությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բացահայտել է Ջովանի Գադիերնան 1654 թվականին:

Հետաքրքիր բնութագիր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գտնվելով 5200 լուսային տարի հեռավորության վրա՝ Լագունի միգամածությունը աստղերից ձևավորվող երկու միգամածություններից մեկն է, որն անզեն աչքով դժվար է տարբերակել Հյուսիսային կիսագնդի միջին լայնություններում: Հեռադիտակով ուսումնասիրելիս Լագունան ներկայանում է գունատ աստղային ծաղկի նման ակնհայտ միջուկով հստակ ընդգծված օվալաձև ամպանման բծով։ Միգամածությունը պատունակում է փոքր աստղերի կուտակում, ինչը Լագունային դարձնում է ամառային երկնքի տեսարժանություններից մեկը։

Լագունա միգամածությունը երկնքում զբաղեցնում է 90' և 40' չափերը, ինչը հաշվարկված հեռավորության դեպքում մինչև Լագունա 5200 լուսային տարի է, հանգեցնում է իրական չափերի 140 և 160 լուսային տարի: Միգամածությունը ներառում է գլոբուլային շարք, որոնք մութ, փլուզվող նախաստղային նյութից կազմված ամպեր են, որոնցից ամենանշանակալիներին Է.Է.Բառնառդոմը դասակարգել է B 88, B 89 և B 296 համարների ներքո։

Դիտարկումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

գյուղական կամ լեռնային մութ երկնքում այն վառ դիֆուզային միգամածությունը տեսանելի է դառնում արդեն անզեն աչքով ևս։ Հեռադիտակի կամ փոքր աստղադիտակի միջոցով այն բավականին հստակ տեսանելի է անհասկանալի ձևի լուսավոր ամպի տեսքով, որի կողքին կան կուտակված աստղեր: «Դիպսքայ» զտիչների (UHC, UHC-S և այլն) օգտագործմամբ ապերտուրային աստղադիտակով (120-150 մմ տրամագծով) միգամածությունը երևում է առավել կառուցվածքային, հայտնվում է մութ ստվեր, որը լուսավորը բաժանում է երկու մասերի։ Միգամածության անվանումն, ընդհանրապես, իր ծագման համար «պարտք է» այդ սև ստվերին, որն ունի քաղաքային լույսերով (կուտակված աստղեր) ողողված ափերով (լուսավոր միգամածություն) շրջապատված ծովային մուգ նեղուցի տեսք։ Աստղադիտակի բավականաչափ ապերտուրի դեպքում (և համապատասխանաբար, ամենամեծ խոշորացումով) միգամածության մանրամասներն ավելանում են, օրինակ, դրա կենտրոնում տեսանելի է դառնում փայլող աչքի ամենավառ ավազե ժամացույցի տեսքով հանգույցը։

Լագունա միգամածության կենտրոնական հատվածը
Լագունա միգամածությունը Աղեղնավոր համաստեղությունում

Որպեսզի M8-ի դիտարկումից ստանանք լավագույն տպավորությունը, պետք է այն իրականացնել փողոցային լույսերից հեռու, առանց լուսնի պայծառ գիշերներին։ Սակայն այդ դեպքերում էլ մարդկային աչքն ի զորու չէ լույսի երկարատև կուտակմանը, իսկ մթնշաղին կորցում է նաև զգայունությունը կարմիրի հանդեպ (M 8-ի լուսարձակման հիմնական տիրույթ)։

Աղեղնավորի ձեռքերում Լագունա միծամածությունը
Ընդհանուր տեսքը

Միգամածությունը տեսանելի կլինի հակադրական մոխրագույն ամպի տեսքով, որի դետալները պետք է երկար նայել։

Դիտարկման համար նշանակալի օգնություն կցուցաբերեն քաղաքային լուսավորությունից հեռանալը, աչքերի լուսավորության հարմարեցումը, «դիփսքայ»-զտիչները և լայնանկյուն ակնոցները։

Միգամածության կենտրոնը

Հարևանները երկնքից՝ Մեսիեյի կատալոգից

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • M 20 և M 21, (հյուսիս) ավելի կոմպակտ «Եռաձև» միգամածություն՝ մուգ թելերի հակադիր պատկերով և դրա կողքին աստղերի ցրված կուտակում։
  • M 28 և M 22, արևելում երկու շրջանաձև խմբեր։
  • M 24, Ծիր Կաթինի մասնիկ։
  • M 6 և M 7, (հարավ-արևմուտք) Կարիճ համաստեղությունում ցրված հարուստ կուտակումների զույգ:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Frommert H. Messier 8
  2. J. I. Arias et al. Pre-main-sequence stars in the Lagoon Nebula (M8) — 2007.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լագունա միգամածություն» հոդվածին։