Jump to content

Գեներատիվ արհեստական ​​բանականություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆիգուրների իմպրեսիոնիստական ​​պատկեր ֆուտուրիստական ​​օպերայում տեսարան
Théâtre D'opéra Spatial, պատկեր, որը ստեղծվել է գեներատիվ արհեստական ​​ինտելեկտի միջոցով

Գեներատիվ արհեստական ​​ինտելեկտ (գեներատիվ AI, GenAI,[1] կամ GAI) արհեստական ​​ինտելեկտի ենթաբազմություն է, որն օգտագործում է գեներատիվ մոդելներ՝ տեքստ, պատկերներ, տեսանյութեր կամ տվյալների այլ ձևեր ստեղծելու համար։[2] Այս մոդելները հաճախ ստեղծում են ելքային տվյալներ՝ ի պատասխան տեխնիկական հուշումների։[3][4] Գեներատիվ AI համակարգերը՝ սովորելով իրենց վերապատրաստման տվյալների հիմքում ընկած ձևերն ու կառուցվածքները, ստեղծում են նոր տվյալներ։[5][6]

Տրանսֆորմերների վրա հիմնված խորը նեյրոնային ցանցերի, հատկապես մեծ լեզվական մոդելների (LLM) բարելավումները հնարավորություն են տվել 2020-ականների սկզբին գեներատիվ AI համակարգերի AI-ի բումին: Դրանք ներառում են չաթ-բոտեր, ինչպիսիք են ChatGPT, Copilot, Gemini և LLaMA, տեքստից պատկեր արհեստական ​​ինտելեկտի պատկերների ստեղծման համակարգեր, ինչպիսիք են Stable Diffusion, Midjourney և DALL-E, և տեքստից տեսանյութ AI գեներատորներ, ինչպիսին Sora-ն է։[7][8][9][10] Ընկերություններ, ինչպիսիք են OpenAI-ն, Anthropic-ը, Microsoft-ը, Google-ը և Baidu-ն, ինչպես նաև բազմաթիվ փոքր ընկերություններ, մշակել են գեներատիվ AI մոդելներ։[3][11][12]

Գեներատիվ AI-ն օգտագործում է տարբեր ոլորտներում՝ ներառյալ ծրագրային ապահովման մշակում, առողջապահություն, ֆինանսներ, ժամանց, հաճախորդների սպասարկում,[13] վաճառք և մարկետինգ,[14] արվեստ, նամակագրություն,[15] նորաձևություն,[16] and արտադրանքի ձևավորում։[17] Այնուամենայնիվ, գեներատիվ AI-ի կողմից հնարավոր չարաշահման, ինչպիսիք են կիբերհանցագործությունները, կեղծ լուրերի կամ deepfake-երի օգտագործումը մարդկանց խաբելու կամ մանիպուլյացիայի, և տեխնիկական գործազրկության վերաբերյալ մտահոգություններ են արտահայտվում։[18][19] Գեներատիվ մոդելների շուրջ կան նաև մտավոր սեփականության իրավունքի վերաբերյալ մտահոգություններ։ Դրանք վերապատրաստվում և ընդօրինակում են հեղինակային իրավունքով պաշտպանված արվեստի գործերը։[20]

Վաղ պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծագման օրվանից այս ոլորտի հետազոտողները մարդկային մտքի էության և մարդուն հատուկ բանականությամբ արհեստական ​​էակների ստեղծման հետևանքների վերաբերյալ, փիլիսոփայական և էթիկական փաստարկներ են բարձրացրել։ Այս հարցերը սկսած հնագույն ժամանակներից ուսումնասիրվել են առասպելների, գեղարվեստական ​​գրականության և փիլիսոփայության կողմից։[21] Ավտոմատացված արվեստի հայեցակարգը գալիս է առնվազն հին հունական քաղաքակրթության ավտոմատներից, որտեղ գյուտարարները, ինչպիսիք են Դեդալոսը և Հերոն Ալեքսանդրիացին, նկարագրվում էին որպես տեքստ գրելու, հնչյուններ գեներացնելու և երաժշտություն նվագելու ունակ մեքենաների նախագծմամբ։[22][23] Ստեղծագործական ավտոմատների ավանդույթը ծաղկել է պատմության ընթացքում, ինչի օրինակն է Մեյլարդեի ավտոմատը, որը ստեղծվել է 1800-ականների սկզբին։[24] Մարկովյան շղթաները երկար ժամանակ օգտագործվել են բնական լեզուների մոդելավորման համար՝ 20-րդ դարի սկզբին ռուս մաթեմատիկոս Անդրեյ Մարկովի կողմից դրանց մշակումից ի վեր: Այդ թեմայով իր առաջին հոդվածը Մարկովը հրապարակել է 1906 թվականին,[25][26] և վերլուծեց Եվգենի Օնեգին վեպում ձայնավորների և բաղաձայնների օրինաչափությունը՝ օգտագործելով Մարկովյան շղթաները։ Մարկովի շղթան ուսումնասիրվել է տեքստային կորպուսի վրա, այն կարող է օգտագործվել որպես տեքստի հավանական գեներատոր։[27][28]

Ակադեմիական արհեստական ​​բանականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արհեստական ​​ինտելեկտի ակադեմիական ոլորտը հիմնվել է 1956 թվականին Դարտմութ քոլեջում անցկացված հետազոտական ​​աշխատաժողովում և տասնամյակների ընթացքում ապրել է առաջընթացի և լավատեսության մի քանի ալիքներ։[29] Արհեստական ​​ինտելեկտի հետազոտությունը սկսվել է 1950-ական թվականներին այնպիսի աշխատանքներով, ինչպիսիք են Հաշվողական մեքենաները և բանականությունը (1950) և 1956 թվականի Դարտմութի ամառային հետազոտական ​​նախագիծը ԱԻ-ի վերաբերյալ: Սկսած 1950-ական թվականներից արվեստագետներն ու հետազոտողները արհեստական ​​ինտելեկտ են օգտագործել գեղարվեստական ​​գործեր ստեղծելու համար։ 1970-ականների սկզբին Հարոլդ Քոհենը ստեղծում և ցուցադրում էր AARON-ի կողմից ստեղծված արհեստական ​​ինտելեկտի գեներատիվ աշխատանքները, համակարգչային ծրագիրը, որը Կոհենը մշակել էր նկարներ ստեղծելու համար։[30]

1980-ականներին և 1990-ականներին Generative AI-ի պլանավորում կամ գեներատիվ պլանավորում տերմիններն օգտագործվել են՝ նկատի ունենալով AI-ի պլանավորման համակարգերը, որոշակի նպատակի հասնելու գործողությունների հաջորդականություն ստեղծելու համար։[31][32] Արհեստական ​​ինտելեկտի գեներատիվ պլանավորման համակարգերն օգտագործում էին խորհրդանշական արհեստական ​​ինտելեկտի մեթոդներ, ինչպիսիք են տիեզերական վիճակի որոնումը և սահմանափակումների բավարարումը և 1990-ականների սկզբին «համեմատաբար հասուն» տեխնոլոգիաներ էին: Դրանք օգտագործվել են ռազմական օգտագործման ճգնաժամային գործողությունների պլաններ մշակելու համար,[33] արտադրության գործընթացի պլաններ[31] և որոշումների կայացման պլաններ, օրինակ, ինքնավար տիեզերանավերի նախատիպերում։[34]

Գեներատիվ նեյրոնային ցանցեր (2014-2019)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վերևում՝ պատկերների դասակարգիչ, նեյրոնային ցանցի օրինակ, որը պատրաստված է տարբերակման նպատակներով: Ստորև. Տեքստ-պատկեր մոդել, ցանցի օրինակ, որը պատրաստված է գեներատիվ նպատակներով։

Ստեղծման օրվանից մեքենայական ուսուցման ոլորտը օգտագործել է ինչպես տարբերակման մոդելներ, այնպես էլ գեներատիվ մոդելներ՝ տվյալների մոդելավորման և կանխատեսման համար: Սկսած 2000-ականների վերջից, խորը ուսուցման առաջացումը խոսքի ճանաչման, բնական լեզվի մշակման, պատկերների դասակարգման և այլ խնդիրների ոլորտում խթանեց առաջընթացը և հետազոտությունը։ Այս դարաշրջանում նեյրոնային ցանցերը սովորաբար վերապատրաստվում էին որպես տարբերակման մոդելներ՝ գեներատիվ մոդելավորման դժվարության պատճառով։[35]

2014 թվականին առաջընթացները, ինչպիսիք են փոփոխական ինքնակոդավորիչը և գեներատիվ մրցակցային ցանցը, ստեղծեցին առաջին պրակտիկ խորը նեյրոնային ցանցերը, որոնք կարող են սովորել գեներատիվ մոդելներ, ի տարբերություն տարբերակման մոդելների, բարդ տվյալների համար, ինչպիսիք են պատկերները: Այս խորը գեներացնող մոդելներն առաջինն էին, որոնք դուրս բերեցին ոչ միայն պատկերների դասի պիտակներ, այլև ամբողջական պատկերներ:

2017 թվականին, տրանսֆորմերների ցանցը հնարավորություն տվեց գեներատիվ մոդելներում առաջընթացի հասնել՝ համեմատ ավելի հին երկար-կարճաժամկետ հիշողության մոդելների,[36] ինչը, 2018 թվականին հանգեցրեց առաջին գեներատիվ նախապես մարզված տրանսֆորմերի (GPT) ստեղծմանը, որը հայտնի է որպես GPT-1։[37] Դրան հաջորդեց 2019 թվականին GPT-2-ը, որը ցույց տվեց չվերահսկվող բազմաթիվ տարբեր առաջադրանքներ ընդհանրացնելու ունակությունը որպես բազիսային մոդել։[38]

Այս ժամանակահատվածում ստեղծված նոր գեներատիվ մոդելները թույլ տվեցին, որպեսզի խոշոր նեյրոնային ցանցերը վերապատրաստվեն՝ օգտագործելով չվերահսկվող ուսուցում կամ կիսավերահսկվող ուսուցում, այլ ոչ թե տարբերակման մոդելներին բնորոշ վերահսկվող ուսուցում: Չվերահսկվող ուսուցումը վերացրեց մարդկանց կողմից տվյալները ձեռքով պիտակավորելու անհրաժեշտությունը՝ թույլ տալով ավելի մեծ ցանցերի վերապատրաստում։[39]

Գեներատիվ ԱԻ բում (2020-)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ԱԻ-ի ստեղծած պատկերները շատ ավելի առաջադեմ են դարձել:

2021 թվականին DALL-E-ի՝ տրանսֆորմերի վրա հիմնված պիքսել գեներատիվ մոդելի թողարկումը, որին հաջորդեցին Midjourney-ը և Stable Diffusion-ը, նշանավորեց բնական լեզվի հուշումներից գործնական բարձրորակ արհեստական ​​ինտելեկտի արվեստի երևան գալը:

2022 թվականին ChatGPT-ի հրապարակային թողարկումը գեներատիվ AI-ի օգտագործումը ընդհանուր նշանակության տեքստի վրա հիմնված առաջադրանքների համար, հանրաճանաչ դարձրեց։[40]

2023 թվականի մարտին թողարկվեց GPT-4-ը։ Microsoft Research-ի թիմը պնդում էր, որ «այն կարող է ողջամտորեն դիտարկվել որպես արհեստական ​​ընդհանուր ինտելեկտի (AGI) համակարգի վաղ (դեռևս թերի) տարբերակ»։[41] Այլ գիտնականներ վիճարկում են, որ GPT-4-ը հասնում է այս շեմին՝ պնդելով, որ 2023 թվականի դրությամբ, գեներատիվ AI-ն «դեռ հեռու է «ընդհանուր մարդկային ինտելեկտի» նշաձողին հասնելուց»։[42] 2023 թվականին Meta-ն թողարկեց «ImageBind» կոչվող AI մոդելը, որը միավորում է տեքստի, պատկերների, տեսանյութի, ջերմային տվյալների, 3D տվյալների, աուդիո և շարժումների տվյալները, որով ակնկալվում է, որ կգեներացնի ավելի խորը, ամբողջական AI բովանդակություն։[43][44]

SAS-ի և Coleman Parkes Research-ի կողմից անցկացված հարցման համաձայն, գեներատիվ արհեստական ​​ինտելեկտի ներդրման առումում Չինաստանն աշխարհում առաջատար է։ Չինացի հարցվածների 83%-ն օգտագործում է տեխնոլոգիան՝ գերազանցելով համաշխարհային միջինի 54%-ը, իսկ ԱՄՆ-ի՝ 65%-ով: ՄԱԿ-ի զեկույցի համաձայն, Չինաստանը 2014-ից 2023 թվականներին ներկայացրել է ավելի քան 38,000 GenAI արտոնագիր, որը զգալիորեն գերազանցում է ԱՄՆ-ի ցուցանիշը։[45]

Գեներատիվ ԱԻ համակարգը կառուցվում է չվերահսկվող մեքենայական ուսուցման կիրառմամբ (օրինակ՝ նեյրոնային ցանցերի ճարտարապետություններ, ինչպիսիք են GANs, VAE, Transformer, ...) կամ տվյալների հավաքածուի նկատմամբ ինքնավերահսկվող մեքենայական ուսուցմամբ։ Գեներատիվ ԱԻ համակարգի հնարավորությունները կախված են օգտագործվող տվյալների հավաքածուի մոդալիզմից կամ տեսակից։

Գեներատիվ ԱԻ-ը կարող է լինել կամ միամոդալ կամ բազմամոդալ։ Միամոդալ համակարգերը ընդունում են միայն մեկ տեսակի մուտքային տվյալներ, մինչդեռ մուլտիմոդալ համակարգերը կարող են ընդունել մեկից ավելի մուտքային տեսակներ։[46] Օրինակ, OpenAI-ի GPT-4-ի մեկ տարբերակն ընդունում է ինչպես տեքստի, այնպես էլ պատկերի մուտքագրում։[47]

Ծրագրային ապահովում և սարքավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գեներատիվ ԱԻ ագենտի կառուցվածք

Գեներատիվ AI մոդելներն օգտագործվում են չաթ-բոթերի արտադրանքները միացնելու համար, ինչպիսիք են ChatGPT-ն, ծրագրավորման գործիքները, ինչպիսիք են GitHub Copilot-ը,[48] տեքստից պատկերի արտադրանքները, ինչպիսիք են Midjourney-ը, և տեքստից վիդեո արտադրանքները, ինչպիսիք են Runway Gen-2-ը:[49] Generative AI-ի առանձնահատկությունները ինտեգրվել են մի շարք գոյություն ունեցող առևտրային հասանելի արտադրանքներում, ինչպիսիք են Microsoft Office (Microsoft Copilot),[50] Google Photos,[51] and the Adobe (Adobe Firefly).[52] Շատ գեներատիվ ԱԻ մոդելներ հասանելի են նաև որպես բաց կոդով ծրագրակազմ, ներառյալ Stable Diffusion-ը և LLaMA[53] լեզվի մոդելը:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Newsom, Gavin; Weber, Shirley N. (September 6, 2023). «Executive Order N-12-23» (PDF). Executive Department, State of California. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից February 21, 2024-ին. Վերցված է September 7, 2023-ին.
  2. Pinaya, Walter H. L.; Graham, Mark S.; Kerfoot, Eric; Tudosiu, Petru-Daniel; Dafflon, Jessica; Fernandez, Virginia; Sanchez, Pedro; Wolleb, Julia; da Costa, Pedro F.; Patel, Ashay (2023). «Generative AI for Medical Imaging: extending the MONAI Framework». arXiv:2307.15208 [eess.IV].
  3. 3,0 3,1 Griffith, Erin; Metz, Cade (2023-01-27). «Anthropic Said to Be Closing In on $300 Million in New A.I. Funding». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից December 9, 2023-ին. Վերցված է 2023-03-14-ին.
  4. Lanxon, Nate; Bass, Dina; Davalos, Jackie (March 10, 2023). «A Cheat Sheet to AI Buzzwords and Their Meanings». Bloomberg News. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է March 14, 2023-ին.
  5. Pasick, Adam (2023-03-27). «Artificial Intelligence Glossary: Neural Networks and Other Terms Explained». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից September 1, 2023-ին. Վերցված է 2023-04-22-ին.
  6. Karpathy, Andrej; Abbeel, Pieter; Brockman, Greg; Chen, Peter; Cheung, Vicki; Duan, Yan; Goodfellow, Ian; Kingma, Durk; Ho, Jonathan; Rein Houthooft; Tim Salimans; John Schulman; Ilya Sutskever; Wojciech Zaremba (2016-06-16). «Generative models». OpenAI. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է March 15, 2023-ին.
  7. Metz, Cade (2023-03-14). «OpenAI Plans to Up the Ante in Tech's A.I. Race». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից March 31, 2023-ին. Վերցված է 2023-03-31-ին.
  8. Thoppilan, Romal; De Freitas, Daniel; Hall, Jamie; Shazeer, Noam; Kulshreshtha, Apoorv (January 20, 2022). «LaMDA: Language Models for Dialog Applications». arXiv:2201.08239 [cs.CL].
  9. Roose, Kevin (2022-10-21). «A Coming-Out Party for Generative A.I., Silicon Valley's New Craze». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից February 15, 2023-ին. Վերցված է 2023-03-14-ին.
  10. Metz, Cade (2024-02-15). «OpenAI Unveils A.I. That Instantly Generates Eye-Popping Videos». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից February 15, 2024-ին. Վերցված է 2024-02-16-ին.
  11. «The race of the AI labs heats up». The Economist. 2023-01-30. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է 2023-03-14-ին.
  12. Yang, June; Gokturk, Burak (2023-03-14). «Google Cloud brings generative AI to developers, businesses, and governments». Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է March 15, 2023-ին.
  13. Brynjolfsson, Erik; Li, Danielle; Raymond, Lindsey R. (April 2023), Generative AI at Work (Working Paper), Working Paper Series, doi:10.3386/w31161, Արխիվացված օրիգինալից March 28, 2024-ին, Վերցված է 2024-01-21-ին
  14. «Don't fear an AI-induced jobs apocalypse just yet». The Economist. 2023-03-06. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է 2023-03-14-ին.
  15. Coyle, Jake (2023-09-27). «In Hollywood writers' battle against AI, humans win (for now)». AP News. Associated Press. Արխիվացված օրիգինալից April 3, 2024-ին. Վերցված է 2024-01-26-ին.
  16. Harreis, H.; Koullias, T.; Roberts, Roger. «Generative AI: Unlocking the future of fashion». Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է March 14, 2023-ին.
  17. «How Generative AI Can Augment Human Creativity». Harvard Business Review. 2023-06-16. ISSN 0017-8012. Արխիվացված օրիգինալից June 20, 2023-ին. Վերցված է 2023-06-20-ին.
  18. Hendrix, Justin (May 16, 2023). «Transcript: Senate Judiciary Subcommittee Hearing on Oversight of AI». techpolicy.press. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է May 19, 2023-ին.
  19. Simon, Felix M.; Altay, Sacha; Mercier, Hugo (2023-10-18). «Misinformation reloaded? Fears about the impact of generative AI on misinformation are overblown». Harvard Kennedy School Misinformation Review (ամերիկյան անգլերեն). doi:10.37016/mr-2020-127. S2CID 264113883. Արխիվացված օրիգինալից November 17, 2023-ին. Վերցված է November 16, 2023-ին.
  20. «New AI systems collide with copyright law». BBC News. 2023-08-01. Վերցված է 2024-09-28-ին.
  21. Newquist, H. P. (1994). The Brain Makers: Genius, Ego, And Greed In The Quest For Machines That Think (ամերիկյան անգլերեն). New York: Macmillan/SAMS. էջեր 45–53. ISBN 978-0-672-30412-5.
  22. Sharkey, Noel (July 4, 2007), A programmable robot from 60 AD, vol. 2611, New Scientist, Արխիվացված օրիգինալից January 13, 2018-ին, Վերցված է October 22, 2019-ին
  23. Brett, Gerard (July 1954), «The Automata in the Byzantine "Throne of Solomon"», Speculum, 29 (3): 477–487, doi:10.2307/2846790, ISSN 0038-7134, JSTOR 2846790, S2CID 163031682.
  24. kelinich (2014-03-08). «Maillardet's Automaton». The Franklin Institute (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից August 24, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-24-ին.
  25. Grinstead, Charles Miller; Snell, James Laurie (1997). Introduction to Probability (ամերիկյան անգլերեն). American Mathematical Society. էջեր 464–466. ISBN 978-0-8218-0749-1.
  26. Bremaud, Pierre (9 March 2013). Markov Chains: Gibbs Fields, Monte Carlo Simulation, and Queues. Springer Science & Business Media. էջ ix. ISBN 978-1-4757-3124-8. Արխիվացված օրիգինալից 23 March 2017-ին.
  27. Hayes, Brian (2013). «First Links in the Markov Chain». American Scientist. 101 (2): 92. doi:10.1511/2013.101.92. ISSN 0003-0996. Արխիվացված օրիգինալից May 7, 2024-ին. Վերցված է September 24, 2023-ին.
  28. Fine, Shai; Singer, Yoram; Tishby, Naftali (1998-07-01). «The Hierarchical Hidden Markov Model: Analysis and Applications». Machine Learning (անգլերեն). 32 (1): 41–62. doi:10.1023/A:1007469218079. ISSN 1573-0565. S2CID 3465810.
  29. Crevier, Daniel (1993). AI: The Tumultuous Search for Artificial Intelligence (ամերիկյան անգլերեն). New York, New York: BasicBooks. էջ 109. ISBN 0-465-02997-3.
  30. Bergen, Nathan; Huang, Angela (2023). «A Brief History of Generative AI» (PDF). Dichotomies: Generative AI: Navigating Towards a Better Future (2): 4. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից August 10, 2023-ին. Վերցված է August 8, 2023-ին.
  31. 31,0 31,1 Alting, Leo; Zhang, Hongchao (1989). «Computer aided process planning: the state-of-the-art survey». The International Journal of Production Research. 27 (4): 553–585. doi:10.1080/00207548908942569. Արխիվացված օրիգինալից May 7, 2024-ին. Վերցված է October 3, 2023-ին.
  32. Chien, Steve (1998). «Automated planning and scheduling for goal-based autonomous spacecraft». IEEE Intelligent Systems and Their Applications. 13 (5): 50–55. doi:10.1109/5254.722362.
  33. Burstein, Mark H., ed. (1994). ARPA/Rome Laboratory Knowledge-based Planning and Scheduling Initiative Workshop Proceedings. The Advanced Research Projects Agency, Department of Defense, and Rome Laboratory, US Air Force, Griffiss AFB. էջ 219. ISBN 155860345X.
  34. Pell, Barney; Bernard, Douglas E.; Chien, Steve A.; Gat, Erann; Muscettola, Nicola; Nayak, P. Pandurang; Wagner, Michael D.; Williams, Brian C. (1998). Bekey, George A. (ed.). An Autonomous Spacecraft Agent Prototype. Autonomous Robots Volume 5, No. 1. էջեր 29–45. «Our deliberator is a traditional generative AI planner based on the HSTS planning framework (Muscettola, 1994), and our control component is a traditional spacecraft attitude control system (Hackney et al. 1993). We also add an architectural component explicitly dedicated to world modeling (the mode identifier), and distinguish between control and monitoring.»
  35. Jebara, Tony (2012). Machine learning: discriminative and generative. Vol. 755. Springer Science & Business Media.
  36. Cao, Yihan; Li, Siyu; Liu, Yixin; Yan, Zhiling; Dai, Yutong; Yu, Philip S.; Sun, Lichao (7 March 2023). «A Comprehensive Survey of AI-Generated Content (AIGC): A History of Generative AI from GAN to ChatGPT». arXiv:2303.04226 [cs.AI].
  37. «finetune-transformer-lm». GitHub. Արխիվացված օրիգինալից May 19, 2023-ին. Վերցված է 2023-05-19-ին.
  38. Radford, Alec; Wu, Jeffrey; Child, Rewon; Luan, David; Amodei, Dario; Sutskever, Ilya (2019). «Language models are unsupervised multitask learners» (PDF). OpenAI Blog.
  39. Radford, Alec (June 11, 2018). «Improving language understanding with unsupervised learning». OpenAI. Վերցված է October 6, 2024-ին.
  40. Huang, Haomiao (August 23, 2023). «How ChatGPT turned generative AI into an "anything tool"». Ars Technica. Արխիվացված օրիգինալից July 19, 2024-ին. Վերցված է September 21, 2024-ին.
  41. Bubeck, Sébastien; Chandrasekaran, Varun; Eldan, Ronen; Gehrke, Johannes; Horvitz, Eric; Kamar, Ece; Lee, Peter; Lee, Yin Tat; Li, Yuanzhi; Lundberg, Scott; Nori, Harsha; Palangi, Hamid; Ribeiro, Marco Tulio; Zhang, Yi (March 22, 2023). «Sparks of Artificial General Intelligence: Early experiments with GPT-4». arXiv:2303.12712 [cs.CL].
  42. Schlagwein, Daniel; Willcocks, Leslie (September 13, 2023). «ChatGPT et al: The Ethics of Using (Generative) Artificial Intelligence in Research and Science». Journal of Information Technology. 38 (2): 232–238. doi:10.1177/02683962231200411. S2CID 261753752.
  43. «Meta's open-source ImageBind AI aims to mimic human perception». May 9, 2023. Արխիվացված օրիգինալից March 14, 2024-ին. Վերցված է March 14, 2024-ին.
  44. «Meta open-sources multisensory AI model that combines six types of data». May 9, 2023. Արխիվացված օրիգինալից March 14, 2024-ին. Վերցված է March 14, 2024-ին.
  45. Baptista, Eduardo (9 July 2024). «China leads the world in adoption of generative AI, survey shows». Reuters. Վերցված է 14 July 2024-ին.
  46. «A History of Generative AI: From GAN to GPT-4». 21 March 2023. Արխիվացված օրիգինալից June 10, 2023-ին. Վերցված է April 28, 2023-ին.
  47. «Explainer: What is Generative AI, the technology behind OpenAI's ChatGPT?». Reuters. March 17, 2023. Արխիվացված օրիգինալից March 30, 2023-ին. Վերցված է March 17, 2023-ին.
  48. Sabin, Sam (2023-06-30). «GitHub has a vision to make code more secure by design». Axios Codebook. Արխիվացված օրիգինալից August 15, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-15-ին.
  49. Vincent, James (Mar 20, 2023). «Text-to-video AI inches closer as startup Runway announces new model». The Verge. Արխիվացված օրիգինալից September 27, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-15-ին. «Text-to-video is the next frontier for generative AI, though current output is rudimentary. Runway says it'll be making its new generative video model, Gen-2, available to users in 'the coming weeks.'»
  50. Vanian, Jonathan (2023-03-16). «Microsoft adds OpenAI technology to Word and Excel». CNBC. Արխիվացված օրիգինալից August 15, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-15-ին. «Microsoft is bringing generative artificial intelligence technologies such as the popular ChatGPT chatting app to its Microsoft 365 suite of business software....the new A.I. features, dubbed Copilot, will be available in some of the company's most popular business apps, including Word, PowerPoint and Excel.»
  51. Wilson, Mark (2023-08-15). «The app's Memories feature just got a big upgrade». TechRadar. Արխիվացված օրիգինալից August 15, 2023-ին. «The Google Photos app is getting a redesigned, AI-powered Memories feature...you'll be able to use generative AI to come up with some suggested names like "a desert adventure".»
  52. Sullivan, Laurie (May 23, 2023). «Adobe Adds Generative AI To Photoshop». MediaPost. Արխիվացված օրիգինալից August 15, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-15-ին. «Generative artificial intelligence (AI) will become one of the most important features for creative designers and marketers. Adobe on Tuesday unveiled a Generative Fill feature in Photoshop to bring Firefly's AI capabilities into design.»
  53. Michael Nuñez (July 19, 2023). «LLaMA 2: How to access and use Meta's versatile open-source chatbot right now». VentureBeat. Արխիվացված օրիգինալից November 3, 2023-ին. Վերցված է 2023-08-15-ին. «If you want to run LLaMA 2 on your own machine or modify the code, you can download it directly from Hugging Face, a leading platform for sharing AI models.»