Անրի Ֆոսիյոն

Անրի Ֆոսիյոն; Henri Focillon
Ծնվել է	սեպտեմբերի 7, 1881[…]; Դիժոն, Կոտ դ’Օր, Ֆրանսիա
Մահացել է	մարտի 3, 1943[…] (61 տարեկան); Նյու Հեյվեն
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	արվեստագետ, համալսարանի դասախոս և պատմաբան
Հաստատություն(ներ)	Կոլեժ դե Ֆրանս, Փարիզի համալսարան և Լիոնի համալսարան
Անդամակցություն	Գրահրատարակչության ազգային կոմիտե և Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա
Ալմա մատեր	Բարձրագույն նորմալ դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն
Հայտնի աշակերտներ	Louis Grodecki?
Հայր	Վիկտոր Լուի Ֆոսիլոն
	Henri Focillon Վիքիպահեստում

Անրի Ֆոսիյոն (ֆր.՝ Henri Focillon, սեպտեմբերի 7, 1881(1881-09-07)^[1]^[2]^[3]^[…], Դիժոն, Կոտ դ’Օր, Ֆրանսիա - մարտի 3, 1943(1943-03-03)^[1]^[2]^[3]^[…], Նյու Հեյվեն), ֆրանսիացի արվեստաբան։

Ծնվել է Դիժոն քաղաքում փորագրիչ Լուի Վիկտոր Ֆոսիյոնի ընտանիքում։ Ֆոսիյոնը բանասիրություն է ուսանում Փարիզի Էկոլ Նորմալ Սյուպերիոր հաստատությունում, այնուհետև Բուրժ և Շարտր քաղաքներում, իսկ 1913 թ.-ից, շուրջ տասը տարի, աշխատում է որպես Լիոնի պատկերասրահի տնօրեն և միաժամանակ դասավանդում է արվեստի պատմություն։

Նրա առաջին ուսումնասիրությունները նվիրված են դասական արվեստին, մասնավորապես արձանագրություններին («Աֆրիկայի լատիներեն արձանագրությունները», 1904 թ.)։ Նա աշխատություններ է գրել Բենվենուտո Չելլինիի, Պիեռո դելլա Ֆրանչեսկայի, Կալլոյի, Ալբրեխտ Դյուրերի, Ռեմբրանդտի, Տիեպոլոյի մասին։ Հետագայում Ֆոսիյոնը իր ուշադրությունը բևեռում է Արևելքի արվեստին («Հոկուսայ», 1914 թ., «Բուդդհայական արվեստ», 1921 թ.)։ Նրան հատկապես հետաքրքրում են արևելյան և արևմտյան արվեստների կապերը։ Այս բոլոր աշխատությունները, որոնց կոնցեպտուալ հիմնավորումը պետք է դառնար «Ձևերի կյանքը», կազմում են միաձույլ և ամբողջական տեսություն։

1918 թ.-ին Ֆոսիյոնը Փարիզի համալսարանում պաշտպանում է իր դոկտորական թեզը Պիրանզիի մասին, որը տպագրվել է նույն թվականին, 1930 թ.-ին՝ «Էստամպի վերպետները» աշխատությունները։ 1924 թ.-ին ստանում է պրոֆեսորի կոչում և դասավանդում Սորբոնի համալսարանում միջնադարյան հնագիտություն՝ ստանձնելով նախկինում Էմիլ Մալի ղեկավարած այդ հռչակավոր ամբիոնը։ 1925 թ.-ին դառնում է նույն համալսարանի նորաստեղծ Միջին դարերի արվեստի պատմության ինստիտուտի պրոֆեսոր, որտեղ կրթում է ֆրանսիացի գիտնականների մի ամբողջ սերունդ։

1931 թ.-ին Ֆոսիյոնը Պոլ Վալերիի հետ ներկայացնում է Ֆրանսիան Ազգերի Լիգայի գրականության և արվեստի մշտական կոմիտեում։ 1938 թ.-ին նա որպես արվեստի պատմության պրոֆեսոր դասավանդում է նաև Կոլլեժ դը Ֆրանսում։ Լույս է տեսնում Ֆոսիյոնի թերևս ամենահայտնի գիրքը՝ «Արևմուտքի արվեստը» (1937 թ.), որում հեղինակը հետազոտում է ռոմանական և գոթական ոճերի զարգացման պատմությունը։ Այս ծավալուն աշխատությունների հետ մեկտեղ Ֆոսիյոնը գրում է նաև բազմաթիվ հոդվածներ, գրախոսականներ, քննադատություններ արվեստի և գրականության ամենատարբեր հարցերի շուրջ։ 1938 թ.-ի հոկտեմբերին նա տեղափոխվում է Յեյլի համալսարան (Նյու Հեյվեն)։ 1940 թ.-ին դառնում է Վաշինգտոնի Դումբարտոն Օուքս հետազոտական կենտրոնի առաջին թղթակից անդամ գիտնականը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը խոչընդոտում է Ֆրանսիա վերադառնալուն, և նա մնում է ԱՄՆ-ում, որը դառնում է Ֆոսիյոնի երկրորդ հայրենիքը։ Այստեղ էլ կնքում է մահկանացուն^[6]։

Աղբյուրներ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 RKDartists (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ՎԱԳԹԱ նախկին անդամներ
↑ Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
↑ CONOR.Sl
↑ Անրի Ֆոսիյոն (1999). Ձևերի կյանքը, Գովք ձեռքին. Երևան: Սարգիս Խաչենց. էջ էջ VI-IX.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անրի Ֆոսիյոն» հոդվածին։

[_dae2487129d1eb92-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e97d6c218ac7c05a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 RKDartists (նիդերլ.)

[_ab67cd9a6508ee62-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ՎԱԳԹԱ նախկին անդամներ

[_1a2b9aed67209e1c-4] Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ

[_19e74726281496b0-5] CONOR.Sl

[6] Անրի Ֆոսիյոն (1999). Ձևերի կյանքը, Գովք ձեռքին. Երևան: Սարգիս Խաչենց. էջ էջ VI-IX.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]