Ֆուգերների տոհմ

Ֆուգերների տոհմ
Տեսակ	ազնվական տոհմ
Հիմնում	1507
Ավարտ	1806
Կրտսեր; ճյուղեր	Fugger von der Lilie? և Fugger vom Reh?

Ֆուգեր (գերմ.՝ Fugger), գերմանական տոհմ, որը պատմականորեն եղել է եվրոպացի բանկիրների նշանավոր խումբ. նրանք եղել են 15-րդ և 16-րդ դարերի Աուգսբուրգի առևտրական պատրիարքության անդամներ, միջազգային առևտրային բանկիրներ և վենչուրային կապիտալիստներ։ Վելզերի ընտանիքի հետ մեկտեղ ֆուգեր ընտանիքը տասնվեցերորդ դարում վերահսկում էր եվրոպական տնտեսության մեծ մասը և հսկայական հարստություն էր կուտակել։ Ֆուգերները գրեթե մենաշնորհ ունեին պղնձի եվրոպական շուկայում։

Այս բանկային գործով զբաղվող ընտանիքը փոխարինեց Մեդիչի ընտանիքին, որը Վերածննդի դարաշրջանում ազդեցություն ունեցավ ամբողջ Եվրոպայի վրա։ Ֆուգերները վերցրեցին Մեդիչիների շատ ակտիվներ և մաև նրանց քաղաքական ուժն ու ազդեցությունը։ Նրանք սերտորեն կապված էին Հաբսբուրգների տան հետ, որի համաշխարհային իշխանության գալը նրանք էին ֆինանսավորում։ Ի տարբերություն իրենց հայրենի քաղաքի քաղաքացիների և գերմանական ազատ կայսերական քաղաքների այլ առևտրական հայրապետների, ինչպիսիք են Թուխերը, նրանք երբեք չեն ընդունել լյութերականություն, ինչպես ներկայացված է Աուգսբուրգի խոստովանության մեջ, այլ մնացել են Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու հետ և, հետևաբար, մոտ են Հաբսբուրգների կայսրերին^[1]։

Յակոբ Ֆուգերը «Հարուստը» բարձրացավ Սրբազան Հռոմեական կայսրության ազնվականության մեջ 1511 թվականի մայիսին և ստանձնեց Կիրխբերգի և Վայսենհորնի կայսերական կոմս տիտղոսը 1514 թվականին։ Այսօր նա համարվում է աշխարհում երբևէ ապրած ամենահարուստ մարդկանցից մեկը, որի զուտ կարողությունը ճշգրտված է ՀՆԱ-ով ՝ ավելի քան 400 միլիարդ դոլար, ինչը կազմում է այն ժամանակվա Եվրոպայի ընդհանուր ՀՆԱ-ի մոտավորապես 2%-ը։ Մինչ 1657 թվականին ընկերությունը լուծարվեց՝ Ֆուգերները մնացին հարուստ հողատերեր և կառավարեցին Կիրխբերգ և Վայսենհորն շրջանները։ Բաբենհաուզենի ճյուղը դարձավ սրբազան Հռոմեական կայսրության իշխաններ 1803 թվականին, մինչդեռ ընտանիքի Գլյոտի ճյուղը դարձավ Բավարիայի արքայազններ 1914 թվականին։

Պատմություն

Հիմնադրում

Ընտանիքի հիմնադիրը Հանս Ֆուգերն էր, ով Գրաբենում ջուլհակ էր. այն գտնվում է Շվաբիայի Ֆրի Աուգսբուրգ քաղաքի մոտ^[2]։ Ազգանունն ի սկզբանե գրվել է «Fucker». ընտանիքի մասին առաջին գրանցված հիշատակումը տեղի է ունեցել այն ժամանակ, երբ Յոհանի որդին, որը նույնպես կոչվում է Յոհան (կամ Հանս), տեղափոխվում է Աուգսբուրգ 1367 թվականին, իսկ տեղական հարկային ռեգիստրում լակոնիկորեն նշվում է Ֆուկերի հայտնությունը՝ «Ֆուգերը ժամանել է»^[3]^[4]։ Նա ամուսնացավ Կլարա Վիդոլֆի հետ և դարձավ Աուգսբուրգի քաղաքացի։ Կլարայի մահից հետո նա ամուսնացավ Էլիզաբեթ Գաթերմանի հետ։ Նա անդամագրվեց ջուլհակների գիլդիային, և 1396 թվականին բարձր տեղ զբաղեցրեց հարկատուների ցանկում, այնուհետև վաճառականի գործն էլ ավելացրեց ջուլհակին^[2]։

Նրա ավագ որդին՝ Անդրեաս Ֆուգերը, ջուլհակագործության առևտրական էր, ով հող և այլ գույք գնելուց հետո ստացավ «Հարուստ Ֆուգեր» մականունը^[5]։ Ֆուգերի ընտանիքը միավորեց և մեծ թվով ասիական գորգեր գույքագրեց, ինչը այդ ժամանակ անսովոր ձեռնարկ էր^[6]։ Անդրեասի որդուն՝ Լուկաս Ֆուգերին, կայսր Ֆրիդրիխ III-ը շնորհեց զինանշան ՝ կապույտ ֆոնի վրա ոսկե եղնիկ, և շուտով նա ստացավ «Եղջերու Ֆուգեր» մականունը^[2]։ նա սնանկացավ, սակայն չափազանց հավակնոտ էր։ Նրա հետնորդները ծառայում էին իրենց հայտնի կրտսեր ճյուղի զարմիկներին և հետագայում մեկնում Սիլեզիա։ Եղջերու ֆուգերի (գերմ. ՝ Fugger vom Reh) ժամանակակից անդամները Մաթեուս Ֆուգերի (1442–1489/92) ժառանգներն են։ Ընտանիքի ներկայիս ղեկավարը Մարկուս Ֆուգեր ֆոն դեմ Ռեչն է (ծնված 1970 թ.).^[փա՞ստ]։

Հանս Ֆուգերի կրտսեր որդին՝ Յակոբ Ավագը, հիմնեց ընտանիքի մեկ այլ ճյուղ։ Այս ճյուղն ավելի կայուն զարգացավ, և նրանք հայտնի դարձան որպես «շուշանի Ֆուգերներ» ՝ ի պատիվ իրենց ընտրած զինանշանի՝ ոսկեգույն կապույտ ֆոնի վրա ծաղկող շուշանի։ Յակոբը հմուտ ջուլհակ էր, վաճառական և ավագանու անդամ։ Նա ամուսնացավ ոսկերչի դստեր՝ Բարբարա Բասինգերի հետ։ Նրա հարստությունն աճեց, իսկ 1461 թվականին Աուգսբուրգում տասներկուերորդ ամենահարուստ մարդն էր։ Նա մահացավ 1469 թվականին։

Յակոբի ավագ որդին ՝ Ուլրիխը, հոր մահից հետո ստանձնեց բիզնեսը, և 1473 թվականին Ֆրիդրիխին, նրա որդուն ՝ Մաքսիմիլիան I-ին ապահովեց նոր կոստյումներով, իսկ նրա շքախումբը Տրիեր կատարած ճանապարհորդության ժամանակ հանդիպեց Բուրգունդիայի Կարլ քաջին և երիտասարդ արքայազնի նշանադրությանը՝ Կառլի դստեր ՝ Մարիայի հետ։ Այսպիսով, շատ շահավետ հարաբերություններ սկսվեցին Ֆուգեր ընտանիքի և Հաբսբուրգների միջև։

Հռոմում իրենց եղբոր օգնությամբ՝ Մարքսը, Ուլրիխը և նրա եղբայր Գեորգը, դրամական փոխանցումներ կատարեցին հովվապետական արքունիքին ՝ ինդուլգենցիաներ վաճառելու և եկեղեցական նպաստներ գնելու համար։ 1508-15 թվականներին նրանք վարձակալեցին հռոմեական դրամահատարանը։ Ուլրիխը մահացավ 1510 թվականին։

Երբ 1487թ.-ին Ֆուգերները իրենց առաջին վարկը տվեցին Արքհերցոգ Սիգիզմունդին, նրանք որպես ապահովություն վերցրեցին Տիրոլում գտնվող արծաթի և պղնձի հանքերը։ Այս ամենը սկիզբն էր ընտանիքի լայնածավալ ներգրավվածության, հանքարդյունաբերության և թանկարժեք մետաղների արդյունաբերության մեջ^[7]։ Ֆուգերները մասնակցել են նաև Սիլեզիայում հանքարդյունաբերական աշխատանքներին, ինչպես նաև պղնձի հանքեր ունեին Հունգարիայում։ Նրանց համեմունքների, բրդի և մետաքսի առևտուրը տարածվեց Եվրոպայի գրեթե բոլոր մասերում^[2]։

Յակոբ Ֆյուգեր «Հարուստ»

Ուլրիխի կրտսեր եղբայրը՝ Յակոբ Ֆուգերը, ծնված 1459 թվականին, պետք է դառնար դինաստիայի ամենահայտնի անդամը։ 1498 թվականին նա ամուսնացավ Գրանդ Բուրգերես Սիբիլա Արցտի հետ Աուգսբուրգի նշանավոր Գրանդ Բուրգերի դստեր հետ (գերմ. Großbürger zu Augsburg)։ Նրանք երեխաներ չունեին, բայց այս ամուսնությունը Յակոբին հնարավորություն տվեց բարձրանալ Աուգսբուրգի Գրանդ Բուրգեր, իսկ ավելի ուշ թույլ տվեց նրան նստել Աուգսբուրգի քաղաքային խորհրդում (Stadtrat): 1511 թվականի մայիսին նա արժանացավ Սրբազան Հռոմեական կայսրության ազնվականության աստիճան, 1514-ին դարձավ կայսերական կոմս, իսկ 1519-ին ղեկավարեց գերմանացի և իտալացի գործարարներից կազմված կոնսորցիումը, որը Չարլզ V-ին փոխառեց 850,000 ֆլորին (մոտ 95,625 ունցիա (տ) կամ 2974 կգ։ ոսկի), որպեսզի ընտրվի սրբազան Հռոմեական կայսր Ֆրանսիայի Ֆրանցիսկոս I-ի փոխարեն^[8]։ Ֆուգերների ներդրումը կազմել է 543000 ֆլորին։

1494 թվականին Ֆուգերները հիմնեցին իրենց առաջին հասարակական ընկերությունը։ Յակոբի նպատակն էր մենաշնորհ հաստատել պղնձի հանքերում՝ բացելով ձուլարաններ Հյոհենկիրխենում և Ֆուգերաուում (ընտանիքի անունը՝ Կարինթիայում) և ընդլայնել վաճառքը Եվրոպայում, հատկապես՝ Անտվերպենի գործակալությունը։ Յակոբը 1495 թվականին վարձակալել է Հունգարիայի Թագավորության Բեստերչեբանիայի պղնձի հանքերը (այսօր Բանսկա Բիստրիցա, Սլովակիա)՝ ի վերջո դրանք դարձնելով ժամանակի խոշորագույն հանքարդյունաբերական կենտրոնը։

Իր հզորության գագաթնակետին Յակոբ Ֆյուգերը սուր քննադատության ենթարկվեց իր ժամանակակիցների կողմից, հատկապես Ուլրիխ Վոն Հաթենի և Մարտին Լյութերի կողմից՝ ինդուլգենցիաներ, բարիքներ վաճառելու և Հռոմի Պապին հորդորելու չեղյալ համարել կամ փոփոխել տոկոսների գանձման արգելքը։ Նյուրնբերգի կայսերական հարկաբյուջետային և կառավարական իշխանությունները գործողություններ ձեռնարկեցին նրա և այլ վաճառականների դեմ՝ փորձելով դադարեցնել նրանց մենաշնորհային գործելակերպը։

1511 թվականին Յակոբը 15000 ֆլորին է ներդրել, որպես նվիրատվություն մի շարք անտունների։ 1514 թվականին նա գնեց Աուգսբուրգի մի մասը, այնուհետև 1516 թվականին համաձայնության եկավ քաղաքի բնակչության հետ, որ կկառուցի և տրամադրի մի շարք տներ կարիքավոր քաղաքացիների համար։ 1523 թվականին կառուցվեց 52 տուն, ինչպես նաև Ֆուգերեյ բնակելի համալիրը, որը դեռևս օգտագործվում է^[9]։

Յակոբը մահացել է 1525 թվականին։ Նա համարվում է բոլոր ժամանակների ամենահարուստ մարդկանցից մեկը^[10], իսկ այսօր նա հայտնի է որպես Յակոբ Ֆյուգեր «հարուստ»։ Զարգացման այդ մեծ փուլում նրա կարողությունը գնահատվում է Եվրոպայի ՀՆԱ-ի 2%-ը^[11]։

Հետագա տարիներ

Յակոբի իրավահաջորդը եղել է նրա եղբորորդի Անտոն Ֆուգերը՝ ավագ եղբոր Գեորգիի որդին։ Անտոնը ծնվել է 1493 թվականին, ամուսնացել է Աննա Ռելինգերի հետ և մահացել 1560 թվականին։

1525 թվականին ֆուգերներին շնորհեցին ասպետության իսպանական շքանշաններից ստացված եկամուտը՝ սնդիկի և արծաթի հանքերից ստացված շահույթի հետ միասին^[13]։ Տիրոլիայի և Հունգարիայի հանքավայրերի երբեմնի հարուստ արդյունահանումը նվազել է, բայց Անտոնը նոր առևտրային կապեր հաստատեց Պերուի և Չիլիի հետ և հանքարդյունաբերական ձեռնարկություններ բացեց Շվեդիայում և Նորվեգիայում։ Նա ներգրավված էր Աֆրիկայից Ամերիկա ստրկավաճառության մեջ, բայց ավելի շատ օգուտ ունեցավ համեմունքների առևտրով և հունգարական խոշոր եղջերավոր անասունների ներմուծմամբ։ Ի վերջո՝ 1542 թվականից հետո, նա ստիպված եղավ մաեստրասգոյի վարձակալությունից և Գվադալկանալի արծաթի հանքերից հրաժարվել։

Անտոնի եղբորորդի և իրավահաջորդ Յոհան Յակոբի օրոք ծանր ժամանակներից հետո Անտոնի ավագ որդին՝ Մարկուսը, հաջողությամբ շարունակեց բիզնեսը՝ 1563-1641 թվականներին Ալմադենում միայն սնդիկի արտադրությունով վաստակեց մոտ 50,000,000 դուկատ, սակայն Ֆուգեր ընկերությունը 30-ամյա պատերազմից հետո ամբողջությամբ լուծարվեց, իսկ 1657 թվականին Լեոպոլդ Ֆուգերը Տիրոլի հանքերը վերադարձրեց Հաբսբուրգներին։

1509 թվականի Աուգսբուրգի Սուրբ Աննա եկեղեցում գտնվող Ֆուգգերի թաղման մատուռը Վերածննդի դարաշրջանի ճարտարապետության ամենավաղ օրինակն է Գերմանիայում։

Անսելմ Մարիա Ֆուգեր ֆոն Բաբենհաուզենը (1766-1821) 1803 թվականին հռչակվել է Սուրբ Հռոմեական կայսրության արքայազն^[2]։ Այս մասնաճյուղի ներկայիս ղեկավարն է արքայազն Հուբերտուս Ֆյուգեր ֆոն Բաբենհաուզենը, որին պատկանում է Յակոբ հարուստների նախկին բիզնես նստավայրը, Աուգսբուրգի Ֆուգերհոյզերը, ինչպես նաև մոտակայքում գտնվող Վելենբուրգ ամրոցը և Բավարիայի Բաբենհաուզեն ամրոցը (այն գնել է Անտոն Ֆուգերը 1539 թվականին, որն այսօր բնակարան է՝ ընտանեկան պատմության թանգարան), նա նաև Աուգսբուրգում գտնվող փոքր մասնավոր բանկի՝ Fürst Fugger Privatbank-ի համասեփականատերն է։

Ֆուգեր ֆոն Գլյոտի ճյուղը, Անտոնի ծոռ Յոհան Էռնեստի ժառանգները, 1914 թվականին Կարլ Էռնեստ Ֆուրստ Ֆյուգեր Վոն Գլյոտի հետ ստացավ Բավարիայի արքայազնի կոչում։ Ճյուղն ավարտվում էր արական գծով իր որդու՝ Ջոզեֆ-Էռնեստ Ֆյուրստ Ֆյուգեր Վոն Գլյոտ (1895–1981), ով Հոհենցոլերնի արքայադուստր Ստեֆանիի ամուսինն է (1895-1975)՝ ում ունեցվածքը, ներառյալ Շվաբենում գտնվող Կիրխհայմ ամրոցը (1551 թվականին Անտոն Ֆուգերը ձեռք է բերել) ժառանգել է իր քրոջ՝ Մարիայի (1894–1935) որդեգրած որդին՝ Ալբերտ կոմս ֆոն Արկո-Զինեբերգը (ծնված 1932-ին)՝ ով ստացավ Ֆուգգեր Վոն Գլյոթ անունը։

Fugger von Kirchberg und zu Weissenhorn կոմիտեական ճյուղն այսօր ներկայացնում է կոմսուհի Մարիա-Էլիզաբեթ ֆոն Թուն և Հոհենշտեյնը, կոմսուհի Ֆուգգերը, Իլլերկիրխբերգի՝ Կիրխբերգ ամրոցի ժառանգորդը (այն գնվել է 1507 թվականին Յակոբ Ֆուգերի կողմից)։ Նա նաև ղեկավարում է բարեգործական ընտանեկան հիմնադրամները, ներառյալ Աուգսբուրգի Ֆուգերեյը և Վելդենի վանքը։

Աուգսբուրգում բացվեց Ֆուգերի և Ուելսերի պատմության թանգարանը (Fugger und Welser Erlebnismuseum)^[14]^[15]։

Գտածոներ

2019 թվականի ապրիլին հոլանդացի ծովային հետախույզները՝ կոնտեյներային նավի հետախուզման ժամանակ հայտնաբերեցին 16-րդ դարի խորտակված նավ MSC Zoe, որը 2019 թվականի հունվարին կորցրեց բեռնարկղերը։ Նավի վրա Ֆուգեր ընտանիքի զինանշանով պղնձե թիթեղներ հայտնաբերվեցին, որը կառուցվել է մոտ 1540 թվականին Նիդերլանդներում Չարլզ V-ի օրոք^[16]^[17]^[18]։

Ընտանիքի անդամներ

Հանս (I.) Fugger (ծնվել է 1367 թվականին Աուգսբուրգում, մահացել՝ 1408 թ)
- Coat of arms of the "Fugger of the Deer"
  Անդրեաս Ֆուգեր (1394–1457), «Եղջերու Ֆյուգեր» մասնաճյուղի հիմնադիր
  - Յակոբ Ֆուգեր (ծն. 1430)
  - Լուկաս Ֆուգեր (ծն. 1439–1512)
  - Մատտեուս Ֆուգեր (ծն. 1442)
    - Սեբաստիան Ֆուգեր (ծն. 1470/72)
      - Անդրեաս Վիլհելմ Հիերոնիմուս Ֆուգեր (1507–1573)
        Գեորգ Վիլհելմ Սեբաստիան Ռայմունդ Ֆուգեր (1547–ca. 1600)
    - Ուլրիխ Ֆուգեր (1524-1586)
  - Հանս Ֆուգեր (ծն. 1443)
    - Գաստել Ֆուգեր (1475-1539), ազնվացված 1529 թվականին
      - Վոլֆգանգ Ֆուգեր (1519/20–1568)
        Յոհան Քրիստոֆ Ֆյուգեր (1561–1612)
- Coat of arms of the "Fugger of the Lily"
  Յակոբ Ֆուգեր Ավագը (1398–1469), «Շուշանի Ֆուգեր» մասնաճյուղի հիմնադիր
  - Ուլրիխ Ֆուգեր Ավագ (1441–1510), Աուգսբուրգ ընկերության ղեկավար
    - Ուլրիխ Ֆուգեր Կրտսեր (1490-1525)
  - Գեորգ Ֆուգեր (1453-1506), Նյուրնբերգի ընկերության ղեկավար
    - Ռայմունդ Ֆուգեր (1489-1535), Կիրխբերգի, Վայսենհորնի և Մարշտետենի նախկին կայսերական Կոմս 1535 թվականին
      - Յոհան Յակոբ Ֆուգեր (Հանս II. Յակոբ) (1516–1575)
        Զիգմունդ Ֆրիդրիխ Ֆուգեր (1542–1600), եպիսկոպոս
      - Գեորգ Ֆուգեր (1518–1569)
        Ֆիլիպ Էդվարդ Ֆուգեր (1546-1618)
        
        Օկտավիանոս երկրորդ Ֆուգեր (1549-1600
      - Ուլրիխ (III.) Ֆյուգեր (1526–1584)
    - Անտոն Ֆուգեր (1493–1560), 1530 թվական՝ կայսերական կոմս
      - Մարկուս (III) Ֆուգեր (1529-1597), Մարքս Ֆուգերը և եղբայրներ ընկերության հիմնադիր
      - Հանս (III.) Կիրխհեյմի և Գլյոտի ֆուգեր (1531–1598)
        Մարկուս (IV) Ֆուգեր (1564-1614)
        
        Յակոբ (IV) Ֆուգեր (1567-16
        
        Քրիստոֆ Ֆուգեր (1566-1615)
        Կարլ Էռենստ Ֆուգեր (1559–1640)Օտտո Հենրիխ Ֆուգեր, Կիրխբերգի կոմս ("Ottheinrich") (1592–1644), գեներալ
      - Յակոբ (III.) Ֆուգեր (1542–1598), Բաբենհաուզենի, Վելենբուրգի և Բոսի տիրակալ
        Յոհան Ֆուգեր Ավագ (1583–1633)
        ...Անսելմ Մարիա Ֆուգեր Վոն Բաբենհաուզեն (1766–1821), 1803 թվական՝ Սուրբ Հռոմեական կայսրության արքայազն
  - Յակոբ Ֆյուգեր «Հարուստ» (1459–1525), Բարոն, 1511 թվական՝ միջազգային գործունեության ղեկավար, 1514 թվական՝ կայսերական կոմս

(Ընթացքում եղած) Ֆյուգեր-Բաբենհաուզենի իշխանները (1803թ.)

Անսելմ 1-ին 1803–1821 (1766–1821), Կոմսուհի Մարիա Անտոնիա Վոն Վալդբուրգ ցու Ցայլ-Վուրցախ
- Անտոն 2-րդ 1821–1836 (1800–1836), Արքայադուստր Ֆրանցիսկա Հոհենլո-Բարտենշտեյն և Յագստբերգ
  - Լեոպոլդ 3-րդ1836–1885 (1827–1885), Կոմսուհի Աննա ֆոն Գաթերբուրգ
  - Կառլ 4-րդ 1885–1906 (1829–1906), Կոմսուհի Ֆրիդերիկա ֆոն Կրիստալնիգ ֆոն և uու Գիլիցշտեյն
    - Կառլ 5-րդ 1906–1925 (1861–1925), Արքայադուստր Էլեոնորա Հոհենլո-Բարտենշտեյն
      - Գեորգ 6-րդ 1925–1934 (1889–1934), Կոմսուհի Էլիզաբեթ Վոն Պլեսեն
        Ֆրիդրիխ Կարլ, 7th Prince 1934–1979 (1914–1979), Կոմսուհի Գունիլա Բյելկե
        Արքայազն Կարլ-Անտոն Մարիա, հրաժարվեց իր իրավունքներից 1970 (ծն. 1944)
        
        Հուբերտուս 8-րդ 1979թ.– (ծն. 1946), Արքայադուստր Ալեքսանդրա Oettingen-Oettingen und Oettingen-Spielberg-ի
        Թագաժառանգ արքայազն Լեոպոլդ (ծն. 1980թ.), Անինա Կամեր
        Արքայազն Անտոնիուս (ծն. 2013թ.)
        
        Արքայազն Ֆերդինանդ (ծն. 2016թ.)
        
        Արքայազն Ալեքսանդր (ծն. 1981թ.)
        
        Արքայազն Նիկոլաուս (ծն. 1993 թ.)
        
        Արքայազն Մարկուս (ծն. 1950թ.)
        
        Կոմս Յոհաննես (ծն. 1957թ.), 1983 թվական՝ Լոբկովիչի արքայադուստր Միրիամ (ծն. 1961)
        Կոմս Կոնստանտին (ծն. 1986 թ.)^[19], 2017 թվական^[20]՝ Արքայադուստր Սոֆի Լևենշտեյն-Վերթհայմ-Ֆրոյդենբերգի (ծն. 1988)
        
        Արքայազն Ֆիլիպ (ծն. 1988)

Գրականություն

Kluger, Martin (2014). The Fugger Dynasty in Augsburg – Merchants, Mining Entrepreneurs, Bankers and Benefactors. Augsburg: context verlag. ISBN 978-3-939645-74-0.
Steinmetz, Greg (2015). The Richest Man Who Ever Lived. New York, NY: Simon and Schuster. ISBN 978-1-4516-8855-9.

Ծանոթագրություններ

↑ S. Lott, Elizabeth (2019). The Holy Roman Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]. ABC-CLIO. էջ 293. ISBN 9781440848568. «... because even though Augsburg welcomed Protestants during and after the Reformation, the Fugger family remained Catholic.»
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Fugger» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 11 (11th ed.). Cambridge University Press. էջեր 287–288.
↑ Steinmetz, Greg. (2015). The richest man who ever lived : the life and times of Jacob Fugger. էջ 5. ISBN 978-1-4516-8856-6. OCLC 965139738.
↑ Mark Häberlein: The Fuggers of Augsburg: Pursuing Wealth and Honor in Renaissance Germany. (= Studies in early modern German history). University of Virginia Press, 2012, 978-0-8139-3244-6, Kapitel The Fugger family in late medieval Augsburg
↑ Կաղապար:Cite AmCyc
↑ Appraiser, D. Dilmaghani, Certified Rug. «Oriental Rugs & Oriental Carpets – Dilmaghani». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ «History of Banking, 1487 – The Fuggers and the Archduke». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
↑ Brechin, Gray A. (1999). Imperial San Francisco: urban power, earthly ruin. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-22902-9.
↑ Esterl, Mike (2008 թ․ դեկտեմբերի 26). «In This Picturesque Village, the Rent Hasn't Been Raised Since 1520». The Wall Street Journal.
↑ «Jakob Fugger II (1459–1525)». The Wall Street Journal.
↑ Steinmetz, Greg. «Opinion: 7 money-making lessons from the richest man who ever lived». MarketWatch (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ Cuhaj, George S., ed. (2009). Standard Catalog of World Gold Coins 1601–present (6 ed.). Krause. էջ 496. ISBN 978-1-4402-0424-1.
↑ «History of Banking, 1487 – The Fuggers and the Archduke». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
↑ «Home». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
↑ Allgemeine, Augsburger. «Museum für die Fugger und Welser». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
↑ Rogers, James (2019 թ․ ապրիլի 4). «Search for lost sea containers leads to discovery of 16th-century Dutch shipwreck». Fox News (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.
↑ «Dutch container search reveals rare ancient shipwreck». The Jakarta Post (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.
↑ «Dutch container search reveals rare ancient shipwreck – CNA». 2019 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.
↑ Genealogisches Handbuch des Adels, Fürstliche Häuser XIV. "Fugger". C.A. Starke Verlag, 1991, pp. 269–270, 303. (German). 3-7980-0700-4.
↑ Beeche, Arturo (2017). «Eurohistory: The European Royal History Journal». 20 (4). California, US: Kensington House Books: 48. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆուգերների տոհմ» հոդվածին։

[S._Lott-1] S. Lott, Elizabeth (2019). The Holy Roman Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]. ABC-CLIO. էջ 293. ISBN 9781440848568. «... because even though Augsburg welcomed Protestants during and after the Reformation, the Fugger family remained Catholic.»

[eb11-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Fugger» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 11 (11th ed.). Cambridge University Press. էջեր 287–288.

[3] Steinmetz, Greg. (2015). The richest man who ever lived : the life and times of Jacob Fugger. էջ 5. ISBN 978-1-4516-8856-6. OCLC 965139738.

[4] Mark Häberlein: The Fuggers of Augsburg: Pursuing Wealth and Honor in Renaissance Germany. (= Studies in early modern German history). University of Virginia Press, 2012, 978-0-8139-3244-6, Kapitel The Fugger family in late medieval Augsburg

[5] Կաղապար:Cite AmCyc

[6] Appraiser, D. Dilmaghani, Certified Rug. «Oriental Rugs & Oriental Carpets – Dilmaghani». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[7] «History of Banking, 1487 – The Fuggers and the Archduke». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.

[8] Brechin, Gray A. (1999). Imperial San Francisco: urban power, earthly ruin. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-22902-9.

[9] Esterl, Mike (2008 թ․ դեկտեմբերի 26). «In This Picturesque Village, the Rent Hasn't Been Raised Since 1520». The Wall Street Journal.

[10] «Jakob Fugger II (1459–1525)». The Wall Street Journal.

[11] Steinmetz, Greg. «Opinion: 7 money-making lessons from the richest man who ever lived». MarketWatch (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 21-ին.

[12] Cuhaj, George S., ed. (2009). Standard Catalog of World Gold Coins 1601–present (6 ed.). Krause. էջ 496. ISBN 978-1-4402-0424-1.

[13] «History of Banking, 1487 – The Fuggers and the Archduke». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.

[14] «Home». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.

[15] Allgemeine, Augsburger. «Museum für die Fugger und Welser». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.

[16] Rogers, James (2019 թ․ ապրիլի 4). «Search for lost sea containers leads to discovery of 16th-century Dutch shipwreck». Fox News (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.

[17] «Dutch container search reveals rare ancient shipwreck». The Jakarta Post (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.

[18] «Dutch container search reveals rare ancient shipwreck – CNA». 2019 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.

[ghda1-19] Genealogisches Handbuch des Adels, Fürstliche Häuser XIV. "Fugger". C.A. Starke Verlag, 1991, pp. 269–270, 303. (German). 3-7980-0700-4.

[beeche1-20] Beeche, Arturo (2017). «Eurohistory: The European Royal History Journal». 20 (4). California, US: Kensington House Books: 48. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]