Jump to content

«Ալեուտյան կղզիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ r2.7.2+) (Ռոբոտ․ ar:جزر ألالوتيان փոփոխվել է ar:الجزر الألوتيةով
No edit summary
 
(27 intermediate revisions by 13 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Աշխքարտ}}
[[Պատկեր:North-Pacific-air-routes.png|thumb|250px|]]
'''Ալեուտյան կղզիներ''', կղզեխումբ [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի հուսիսում ([[ԱՄՆ]], [[Ալյասկա նահանգ]])։ Բաղկացած է 110 կղզուց ու բազմաթիվ ժայռերից, որոնք աղեղնաձև սահմանափակում են [[Բերինգի ծով]]ը 1740 կմ ձգվածությամբ։ Բարձրությունը մինչև 2860 մ ([[Շիշալդինա]] հրաբուխը` [[Ունիմակ]] կղզում)։ Տարածքը` 37,8 հազար կմ քառակուսի։ Գլխավոր բնակավայրը` [[Ադակ]] (համանուն կղզում)։ [[Ունալաշկա]] կղզում է գտնվում ԱՄՆ-ի Դատչ Հարբոր ռազմածովային բազան։


'''Ալեուտյան կղզիներ''' կամ '''Ալեության կղզիներ'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=47}}</ref>, կղզեխումբ [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի հյուսիսում ([[ԱՄՆ]], [[Ալյասկա (նահանգ)|Ալյասկա նահանգ]]ում)։ Բաղկացած է 110 կղզուց ու բազմաթիվ ժայռերից, որոնք աղեղնաձև սահմանափակում են [[Բերինգի ծով]]ը 1740 կմ ձգվածությամբ։ Բարձրությունը մինչև 2860 մ ([[Շիշալդինա]] հրաբուխը՝ [[Ունիմակ]] կղզում)։ Տարածքը՝ 37,8 հզ. կմ²։ Գլխավոր բնակավայրը՝ [[Ադակ]] (համանուն կղզում)։ [[Ունալաշկա]] կղզում է գտնվում ԱՄՆ-ի Դատչ Հարբոր ռազմածովային բազան։
Հայտնագործել են ռուս ծովագնացները ([[Միխայիլ Նևոդչիկով]], [[Անդրեան Տոլստիխ]], [[Ստեպան Գլոտով]]) 18-րդ դարի կեսերին. կոչվել են բնիկների` ալեուտների (ինքնանվանումը` ունանգան) անունով։ Մինչև 1867-ը պատկանել է [[Ռուսաստան]]ին (վաճառել են ԱՄՆ-ին` Ալյասկայի հետ միասին)։<ref>{{cite book|author=Հ, Ղ Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան|title=Աշխարհագրական անունների բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1987|page=էջ 15}}</ref>

== Անվանում ==
Հայտնագործել են ռուս ծովագնացները ([[Միխայիլ Նևոդչիկով]], [[Անդրեան Տոլստիխ]], [[Ստեպան Գլոտով]]) 18-րդ դարի կեսերին. կոչվել են բնիկների՝ ալեուտների (ինքնանվանումը՝ ունանգան) անունով։ Մինչև 1867-ը պատկանել է [[Ռուսաստան]]ին (վաճառել են ԱՄՆ-ին՝ Ալյասկայի հետ միասին)<ref>{{cite book|author=Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան|title=Աշխարհագրական անունների բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1987|page=15}}</ref>։


== Աղբյուրներ ==
== Աղբյուրներ ==
{{Ծանցանկ}}
{{Ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=152}}


[[Կատեգորիա:Կղզիներ]]
[[Կատեգորիա:Կղզեխմբեր այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի կղզիներ]]

[[Կատեգորիա:Խաղաղ օվկիանոսի կղզիներ]]
[[af:Aleoetiese Eilande]]
[[ar:الجزر الألوتية]]
[[be:Алеуцкія астравы]]
[[bg:Алеутски острови]]
[[br:Inizi an Aleouted]]
[[bs:Aleutska ostrva]]
[[ca:Illes Aleutianes]]
[[cs:Aleutské ostrovy]]
[[da:Aleuterne]]
[[de:Aleuten]]
[[el:Αλεούτιες νήσοι]]
[[en:Aleutian Islands]]
[[eo:Aleutaj Insuloj]]
[[es:Islas Aleutianas]]
[[et:Aleuudid]]
[[eu:Aleutiarrak]]
[[fi:Aleutit (saaristo)]]
[[fo:Aleutoyggjar]]
[[fr:Îles Aléoutiennes]]
[[gl:Aleutianas]]
[[he:האיים האלאוטיים]]
[[hr:Aleutski otoci]]
[[hu:Aleut-szigetek]]
[[id:Kepulauan Aleut]]
[[is:Aleuteyjar]]
[[it:Isole Aleutine]]
[[ja:アリューシャン列島]]
[[ka:ალეუტის კუნძულები]]
[[kk:Алеут аралдары]]
[[ko:알류샨 열도]]
[[la:Insulae Aleutiae]]
[[lt:Aleutų salos]]
[[lv:Aleutu salas]]
[[ms:Kepulauan Aleut]]
[[nl:Aleoeten]]
[[nn:Aleutane]]
[[no:Aleutene]]
[[oc:Illas Aleutianas]]
[[os:Алеуты сакъадæхтæ]]
[[pl:Aleuty]]
[[pt:Ilhas Aleutas]]
[[ro:Insulele Aleutine]]
[[ru:Алеутские острова]]
[[sh:Aleutska ostrva]]
[[simple:Aleutian Islands]]
[[sk:Aleuty]]
[[sl:Aleuti]]
[[sr:Aleutska ostrva]]
[[sv:Aleuterna]]
[[ta:அலூசியன் தீவுகள்]]
[[th:หมู่เกาะอะลูเชียน]]
[[tr:Aleut Adaları]]
[[uk:Алеутські острови]]
[[vi:Quần đảo Aleut]]
[[zh:阿留申群島]]

Ընթացիկ տարբերակը 10:57, 30 Մարտի 2022-ի դրությամբ

Ալեուտյան կղզիներ
Տեսակchain of islands? և volcanic arc?
Երկիր ԱՄՆ[1]
ՎարչատարածքԱլյասկա
Երկարություն1 931 212,8 մետր
Ամենաբարձր կետՇիշալդինա լեռ
ԲԾՄ2857 մետր
Մակերես6821 քառակուսի մղոն
Կազմված էUnalaska Island?, Unimak Island? և Adak Island?
Ջրլիցի ափինԲերինգի ծով և Խաղաղ օվկիանոս
Քարտեզ
Քարտեզ

Ալեուտյան կղզիներ կամ Ալեության կղզիներ[2], կղզեխումբ Խաղաղ օվկիանոսի հյուսիսում (ԱՄՆ, Ալյասկա նահանգում)։ Բաղկացած է 110 կղզուց ու բազմաթիվ ժայռերից, որոնք աղեղնաձև սահմանափակում են Բերինգի ծովը 1740 կմ ձգվածությամբ։ Բարձրությունը մինչև 2860 մ (Շիշալդինա հրաբուխը՝ Ունիմակ կղզում)։ Տարածքը՝ 37,8 հզ. կմ²։ Գլխավոր բնակավայրը՝ Ադակ (համանուն կղզում)։ Ունալաշկա կղզում է գտնվում ԱՄՆ-ի Դատչ Հարբոր ռազմածովային բազան։

Հայտնագործել են ռուս ծովագնացները (Միխայիլ Նևոդչիկով, Անդրեան Տոլստիխ, Ստեպան Գլոտով) 18-րդ դարի կեսերին. կոչվել են բնիկների՝ ալեուտների (ինքնանվանումը՝ ունանգան) անունով։ Մինչև 1867-ը պատկանել է Ռուսաստանին (վաճառել են ԱՄՆ-ին՝ Ալյասկայի հետ միասին)[3]։

  1. http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/ecological-sciences/biosphere-reserves/europe-north-america/united-states-of-america/aleutian-islands/
  2. Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 47. ISBN 99941-56-03-9.
  3. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 15.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեուտյան կղզիներ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 152