Jump to content

«Կոնստանտին Նովոսյոլով»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ ծանոթագրության կաղապարում ամսաթվի թարգմանություն/ձևաչափի ուղղում
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
 
(9 intermediate revisions by 2 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
'''Կոնստանտին Սերգեևիչ Նովոսյոլով''' ({{ԱԾ}}), [[Ռուսաստան|ռուս]]<ref>{{cite web
'''Կոնստանտին Սերգեևիչ Նովոսյոլով''' ({{ԱԾ}}), [[Ռուսաստան|ռուս]]<ref>{{Cite web |date=2010 թ․ հոկտեմբերի 6 |title=Нобелевский лауреат Новосёлов считает честью быть российским учёным |url=http://www.newsru.com/world/06oct2010/honour.html |accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |publisher=[[NEWSru.com]]}}</ref> և [[Միացյալ Թագավորություն|բրիտանացի]]<ref name="RUS-GBR" /> [[Ֆիզիկա|ֆիզիկոս]]։
|url = http://www.newsru.com/world/06oct2010/honour.html
|title = Нобелевский лауреат Новосёлов считает честью быть российским учёным
|date = 2010 թ․ հոկտեմբերի 6
|publisher = [[NEWSru.com]]
|accessdate = 2014 թ․ սեպտեմբերի 4
}}</ref> և [[Միացյալ Թագավորություն|բրիտանացի]]<ref name="RUS-GBR" /> [[Ֆիզիկա|ֆիզիկոս]]։


2010 թվականին [[ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ]]ի դափնեկիր ([[Անդրեյ Գեյմ]]ի հետ), [[Լոնդոնի թագավորական ընկերություն|Լոնդոնի թագավորական ընկերության]] գիտաշխատող (2011 թվական), [[ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիա]]յի արտասահմանյան անդամ (2019 թվական)<ref>[http://www.nasonline.org/news-and-multimedia/news/2019-nas-election.html National Academy of Sciences Elects Members and Foreign Associates; Historic Number of Women Elected to Its Membership], 30 апреля 2019 {{ref-en}}</ref>։
2010 թվականին [[ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ]]ի դափնեկիր ([[Անդրեյ Գեյմ]]ի հետ), [[Լոնդոնի թագավորական ընկերություն|Լոնդոնի թագավորական ընկերության]] գիտաշխատող (2011 թվական), [[ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիա]]յի արտասահմանյան անդամ (2019 թվական)<ref>[http://www.nasonline.org/news-and-multimedia/news/2019-nas-election.html National Academy of Sciences Elects Members and Foreign Associates; Historic Number of Women Elected to Its Membership], 30 апреля 2019 {{ref-en}}</ref>։


2020 թվականի հուլիսի դրությամբ նա իր աշխատանքներից ունի ավելի քան 200,000 մեջբերում։ [[H-գործակից]]ն ավելի քան 110 է<ref>{{Cite web |date=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |title=Kostya Novoselov G-9581-2014 |url=http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014 |accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |publisher=[[Thomson Reuters|ResearcherID]] |lang=en |archive-date=2014-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714170432/http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014 |url-status=dead }}</ref>։ Ըստ ''Thomson Reuters''-ի՝ 2014 թվականի ամենաազդեցիկ գիտնականների վարկանիշի առաջատարն է<ref>{{Ռուսերեն գիրք |ссылка=http://sciencewatch.com/sites/sw/files/sw-article/media/worlds-most-influential-scientific-minds-2014.pdf |заглавие=THE WORLD’s Most Influential Scientific Minds 2014 |год=2014 |издательство=Highly Cited Researchers |pages=7 |allpages=108}}</ref>։
2020 թվականի հուլիսի դրությամբ նա իր աշխատանքներից ունի ավելի քան 200,000 մեջբերում։ [[H-գործակից]]ն ավելի քան 110 է<ref>{{cite web
|url = http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014
|title = Kostya Novoselov G-9581-2014
|date = 2014 թ․ սեպտեմբերի 4
|publisher = [[Thomson Reuters|ResearcherID]]
|accessdate = 2014 թ․ սեպտեմբերի 4
|lang = en
}}</ref>։ Ըստ ''Thomson Reuters''-ի՝ 2014 թվականի ամենաազդեցիկ գիտնականների վարկանիշի առաջատարն է<ref>{{книга
| заглавие = THE WORLD’s Most Influential Scientific Minds 2014
| ссылка = http://sciencewatch.com/sites/sw/files/sw-article/media/worlds-most-influential-scientific-minds-2014.pdf
| издательство = Highly Cited Researchers
| год = 2014
| pages = 7
| allpages = 108
}}</ref>։


2011 թվականի դեկտեմբերի 31-ին հայտարարվել է, որ [[Եղիսաբեթ II]]-ի թագուհու հրամանագրով գիտությանը մատուցած ծառայությունների համար նրան շնորհվել է ասպետի կոչում<ref>{{cite web
2011 թվականի դեկտեմբերի 31-ին հայտարարվել է, որ [[Եղիսաբեթ II]]-ի թագուհու հրամանագրով գիտությանը մատուցած ծառայությունների համար նրան շնորհվել է ասպետի կոչում<ref>{{Cite web |date=2011 թ․ դեկտեմբերի 31 |title=Создатели графена стали рыцарями |url=http://lenta.ru/news/2011/12/31/knight/ |accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |publisher=[[Lenta.ru]]}}</ref>։
|url = http://lenta.ru/news/2011/12/31/knight/
|title = Создатели графена стали рыцарями
|date = 2011 թ․ դեկտեմբերի 31
|publisher = [[Lenta.ru]]
|accessdate = 2014 թ․ սեպտեմբերի 4
}}</ref>։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Կոնստանտին Նովոսյոլովը ծնվել է [[1974]] թվականի [[օգոստոսի 23]]-ին Նիժնի Տագիլում։ Նրա հայրը՝ Սերգեյ Վիկտորովիչը, ինժեներ էր, աշխատել է Ուրալվագոն գործարանում։ Նրա պապը՝ Վիկտոր Նովոսյոլովը, թիվ 39 դպրոցի հիմնադիրն ու առաջին տնօրենն է եղել (2005 թվականից՝ թիվ 39 ճեմարան)։ Մայրը՝ Տատյանա Գլեբովնան, աշխատել է նույն դպրոցում՝ որպես անգլերենի ուսուցչուհի։ Նա ունեցել է քույր՝ Ելենան։
Կոնստանտին Նովոսյոլովը ծնվել է [[1974]] թվականի [[օգոստոսի 23]]-ին Նիժնի Տագիլում։ Նրա հայրը՝ Սերգեյ Վիկտորովիչը, ինժեներ էր, աշխատել է Ուրալվագոն գործարանում։ Նրա պապը՝ Վիկտոր Նովոսյոլովը, թիվ 39 դպրոցի հիմնադիրն ու առաջին տնօրենն է եղել (2005 թվականից՝ թիվ 39 ճեմարան)։ Մայրը՝ Տատյանա Գլեբովնան, աշխատել է նույն դպրոցում՝ որպես անգլերենի ուսուցչուհի։ Նա ունեցել է քույր՝ Ելենան։


Սովորել է թիվ 39 դպրոցում<ref>{{Cite web |title=г. Нижний Тагил, лицей № 39 |url=http://www.uraledu.ru/node/8331 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160313065207/http://uraledu.ru/node/8331 |archive-date=2016 թ․ մարտի 13 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref><ref>{{Cite web |author=А. Тимошенко |date=2010 թ․ նոյեմբերի 2 |title=Нобелевский лауреат предложил в Москве новый способ определения числа «пи» |url=http://www.gzt.ru/topnews/science/-nobelevskii-laureat-predlozhil-v-moskve-novyi-/332394.html |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101104233917/http://www.gzt.ru/topnews/science/-nobelevskii-laureat-predlozhil-v-moskve-novyi-/332394.html |archivedate=2010 թ․ նոյեմբերի 4 |accessdate=2010 թ․ նոյեմբերի 25 |publisher=[[Газета (газета)|Газета]]}}</ref>։ Առաջին ակադեմիական հաջողությունը գրանցել է արդեն վեցերորդ դասարանում, [[1986]] թվականին նա ֆիզիկայի ոլորտում տարածաշրջանային օլիմպիադայում նվաճել է առաջին տեղը<ref>[https://archive.today/20120804062229/www.izvestia.ru/obshestvo/article3147030 Известия. Ру: Учил физику сам и давал списывать другим]</ref>, իսկ ԽՍՀՄ դպրոցականների համամիութենական օլիմպիադայում նա մտել է լավագույն տասնյակի մեջ։ 1988-1991 թվականներին նա լրացուցիչ սովորել է Ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի հեռակա դպրոցում<ref>{{Cite web |author=Н. Лукиных, Е. Катыхин |date=2010 թ․ հոկտեմբերի 6 |title=Нобелевского лауреата в школе называли Константой |url=http://www.kp.ru/daily/24570/742615/ |url-status=live |accessdate=2011 թ․ հունիսի 1 |publisher=[[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]]}}</ref>։ [[1990]] և [[1991]] թվականներին մասնակցել է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի համամիութենական օլիմպիադաներին։ 1991 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է [[Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտ]]։
Սովորել է թիվ 39 դպրոցում<ref>{{Cite web |url=http://www.uraledu.ru/node/8331 |title=г. Нижний Тагил, лицей № 39 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27 |archive-date=2016 թ․ մարտի 13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160313065207/http://uraledu.ru/node/8331 |dead-url=yes }}</ref><ref>{{cite web
|url = http://www.gzt.ru/topnews/science/-nobelevskii-laureat-predlozhil-v-moskve-novyi-/332394.html
|title = Нобелевский лауреат предложил в Москве новый способ определения числа «пи»
|author = А. Тимошенко
|date = 2010 թ․ նոյեմբերի 2
|publisher = [[Газета (газета)|Газета]]
|accessdate = 2010 թ․ նոյեմբերի 25
|deadlink = no
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20101104233917/http://www.gzt.ru/topnews/science/-nobelevskii-laureat-predlozhil-v-moskve-novyi-/332394.html
|archivedate = 2010 թ․ նոյեմբերի 4
}}</ref>։ Առաջին ակադեմիական հաջողությունը գրանցել է արդեն վեցերորդ դասարանում, [[1986]] թվականին նա ֆիզիկայի ոլորտում տարածաշրջանային օլիմպիադայում նվաճել է առաջին տեղը<ref>[https://archive.today/20120804062229/www.izvestia.ru/obshestvo/article3147030 Известия. Ру: Учил физику сам и давал списывать другим]</ref>, իսկ ԽՍՀՄ դպրոցականների համամիութենական օլիմպիադայում նա մտել է լավագույն տասնյակի մեջ։ 1988-1991 թվականներին նա լրացուցիչ սովորել է Ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի հեռակա դպրոցում<ref>{{cite web
|url = http://www.kp.ru/daily/24570/742615/
|title = Нобелевского лауреата в школе называли Константой
|author = Н. Лукиных, Е. Катыхин
|date = 2010 թ․ հոկտեմբերի 6
|publisher = [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]]
|accessdate = 2011 թ․ հունիսի 1
|archiveurl =
|archivedate =
|deadlink = no
}}</ref>։ [[1990]] և [[1991]] թվականներին մասնակցել է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի համամիութենական օլիմպիադաներին։ 1991 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է [[Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտ]]։


[[1997]] թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտը՝ մասնագիտանալով «նանոէլեկտրոնիկայի» մեջ<ref>[http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html?start=15&img=838795 Приложение к диплому К. Новосёлова] — ''Веб-музей МФТИ''. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140623142516/http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html?start=15 |date=2014-06-23 }}</ref>։ Ավարտելուց հետո նա երկու տարի աշխատել է Չեռնոգոլովկայում` Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի միկրոէլեկտրոնիկայի տեխնոլոգիայի խնդիրների ինստիտուտում (Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտ), եղել է Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտի ասպիրանտ (ղեկավար` Յուրի Դուբրովսկի)։
[[1997]] թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտը՝ մասնագիտանալով «նանոէլեկտրոնիկայի» մեջ<ref>[http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html?start=15&img=838795 Приложение к диплому К. Новосёлова] — ''Веб-музей МФТИ''. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140623142516/http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html?start=15 |date=2014-06-23 }}</ref>։ Ավարտելուց հետո նա երկու տարի աշխատել է Չեռնոգոլովկայում` Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի միկրոէլեկտրոնիկայի տեխնոլոգիայի խնդիրների ինստիտուտում (Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտ), եղել է Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտի ասպիրանտ (ղեկավար` Յուրի Դուբրովսկի)։


1999 թվականին նա տեղափոխվել է [[Նիդերլանդներ]], որտեղ սկսել է աշխատել Անդրեյ Գեյմի հետ Նայմեգենի համալսարանում։ 2001 թվականին նրա հետ տեղափոխվել է [[Մանչեստրի համալսարան]]։ 2004 թվականի նոյեմբերի 3-ին<ref>{{Ռուսերեն գիրք |ссылка=http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/19519/19519%20%20_deveanapo.pdf |автор=Konstantin S. Novoselov |заглавие=Development and Applications of Mesoscopic Hall Microprobe |год=2004 |место=Неймеген |издательство=Университет Неймегена |allpages=142 |isbn=90-9018366-3 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304193325/http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/19519/19519%20%20_deveanapo.pdf |archive-date=2016-03-04}}</ref> Նովոսյոլովը պաշտպանել է իր թեզը փիլիսոփայության դոկտորի կոչման համար (PhD)՝ պրոֆեսոր Յան Քես Մանի ղեկավարությամբ<ref>{{Cite web |author=Gabby Zegers |date=2010 թ․ հոկտեմբերի 5 |title=Nobel Prize for Physics 2010 for graphene research of Geim and Novoselov |url=http://www.fom.nl/live/english/news/archives/press_releases_2010/artikel.pag?objectnumber=127396 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304185705/http://www.fom.nl/live/english/news/archives/press_releases_2010/artikel.pag?objectnumber=127396 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 2 |work=Press releases 2010 |publisher={{Iw|Фонд фундаментальных исследований вещества|Foundation for Fundamental Research on Matter (FOM)|nl|Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie}} |lang=en}}</ref>։
1999 թվականին նա տեղափոխվել է [[Նիդերլանդներ]], որտեղ սկսել է աշխատել Անդրեյ Գեյմի հետ Նայմեգենի համալսարանում։ 2001 թվականին նրա հետ տեղափոխվել է [[Մանչեստրի համալսարան]]։ 2004 թվականի նոյեմբերի 3-ին<ref>{{книга
| автор = Konstantin S. Novoselov
| заглавие = Development and Applications of Mesoscopic Hall Microprobe
| ссылка = http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/19519/19519%20%20_deveanapo.pdf
| место = Неймеген
| издательство = Университет Неймегена
| год = 2004
| allpages = 142
| isbn = 90-9018366-3
}}</ref> Նովոսյոլովը պաշտպանել է իր թեզը փիլիսոփայության դոկտորի կոչման համար (PhD)՝ պրոֆեսոր Յան Քես Մանի ղեկավարությամբ<ref>{{cite web
|url = http://www.fom.nl/live/english/news/archives/press_releases_2010/artikel.pag?objectnumber=127396
|title = Nobel Prize for Physics 2010 for graphene research of Geim and Novoselov
|author = Gabby Zegers
|date = 2010 թ․ հոկտեմբերի 5
|work = Press releases 2010
|publisher = {{Iw|Фонд фундаментальных исследований вещества|Foundation for Fundamental Research on Matter (FOM)|nl|Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie}}
|accessdate = 2014 թ․ սեպտեմբերի 2
|lang = en
|archive-date = 2016 թ․ մարտի 4
|archive-url = https://web.archive.org/web/20160304185705/http://www.fom.nl/live/english/news/archives/press_releases_2010/artikel.pag?objectnumber=127396
|dead-url = yes
}}</ref>։


2011 թվականին ընտրվել է թագավորական ընկերության անդամ<ref>{{Cite web |title=Professor Kostya Novoselov FRS |url=https://royalsociety.org/people/fellowship/2011/kostya-novoselov/ |lang=en}}</ref>։ Ներկայումս ''Langworthy professor of physics''-ի և Մանչեստրի համալսարանի պրոֆեսորն է<ref>{{Cite web |title=The Royal Society, Dr. Konstantin Novoselov |url=https://secure.royalsociety.org/ResearchFellows/holders/rp140026/konstantin-novoselov |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006115226/https://secure.royalsociety.org/ResearchFellows/holders/rp140026/konstantin-novoselov |archive-date=2014 թ․ հոկտեմբերի 6 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27 |lang=en}}</ref>։
2011 թվականին ընտրվել է թագավորական ընկերության անդամ<ref>{{cite web
|url = https://royalsociety.org/people/fellowship/2011/kostya-novoselov/
|title = Professor Kostya Novoselov FRS
|lang = en
}}</ref>։ Ներկայումս ''Langworthy professor of physics''-ի և Մանչեստրի համալսարանի պրոֆեսորն է<ref>{{cite web
|url = https://secure.royalsociety.org/ResearchFellows/holders/rp140026/konstantin-novoselov
|title = The Royal Society, Dr. Konstantin Novoselov
|lang = en
|accessdate = 2020 թ․ սեպտեմբերի 27
|archive-date = 2014 թ․ հոկտեմբերի 6
|archive-url = https://web.archive.org/web/20141006115226/https://secure.royalsociety.org/ResearchFellows/holders/rp140026/konstantin-novoselov
|dead-url = yes
}}</ref>։


Ապրել է [[Մանչեստր]]ում և ունեցել [[Ռուսաստան]]ի ու Բրիտանիայի քաղաքացիություն<ref name="RUS-GBR">cite web|url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939|title=Graphene{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} pioneers bag Nobel prize|author=Hamish Johnston|date=2010-10-05|publisher=[[PhysicsWorld]]|lang=en|accessdate=2010-10-06|archiveurl=https://www.webcitation.org/66S42YCHO?url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939|archivedate=2012-03-26|deadlink=no}}</ref>։
Ապրել է [[Մանչեստր]]ում և ունեցել [[Ռուսաստան]]ի ու Բրիտանիայի քաղաքացիություն<ref name="RUS-GBR">cite web|url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939|title=Graphene{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} pioneers bag Nobel prize|author=Hamish Johnston|date=2010-10-05|publisher=[[PhysicsWorld]]|lang=en|accessdate=2010-10-06|archiveurl=https://www.webcitation.org/66S42YCHO?url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939|archivedate=2012-03-26|deadlink=no}}</ref>։
Տող 103. Տող 24.
Կոնստանտին Նովոսյոլովի հիմնական գիտական նվաճումները պատկանում են մեզոսկոպիկ ֆիզիկայի և [[նանոտեխնոլոգիա]]յի ոլորտին։
Կոնստանտին Նովոսյոլովի հիմնական գիտական նվաճումները պատկանում են մեզոսկոպիկ ֆիզիկայի և [[նանոտեխնոլոգիա]]յի ոլորտին։


2004 թվականին, իր առաջնորդ Անդրեյ Գեյմի հետ միասին, նա հայտնաբերել է [[Ածխածին|ածխածնի]] նոր [[Ալոտրոպություն|ալոտրոպային]] փոփոխություն` [[գրաֆեն]], որը ածխածնի ատոմների մեկ շերտ է<ref>{{статья
2004 թվականին, իր առաջնորդ Անդրեյ Գեյմի հետ միասին, նա հայտնաբերել է [[Ածխածին|ածխածնի]] նոր [[Ալոտրոպություն|ալոտրոպային]] փոփոխություն` [[գրաֆեն]], որը ածխածնի ատոմների մեկ շերտ է<ref>{{Ռուսերեն հոդված |ссылка=https://dx.doi.org/10.1126/science.1102896 |автор=K. S. Novoselov, A. K. Geim, S. V. Morozov, D. Jiang, Y. Zhang, S. V. Dubonos, I. V. Grigorieva, A. A. Firsov |заглавие=Electric Field Effect in Atomically Thin Carbon Films |год=2004 |язык=en |издание=[[Science]] |том=306 |номер=5696 |страницы=666—669}}</ref>։
|автор=K. S. Novoselov, A. K. Geim, S. V. Morozov, D. Jiang, Y. Zhang, S. V. Dubonos, I. V. Grigorieva, A. A. Firsov
|заглавие=Electric Field Effect in Atomically Thin Carbon Films
|ссылка=https://dx.doi.org/10.1126/science.1102896
|язык=en
|издание=[[Science]]
|год=2004
|том=306
|номер=5696
|страницы=666—669
}}</ref>։


Կոնստանտին Նովոսյոլովը գլխավորել է գիտնականների մի թիմ, որը մշակել է հայեցակարգ Մանչեստերի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում և հետագայում վերահսկել է դրա նախագծումը, կառուցումը և հայտնաբերումը<ref>{{Cite web |url=https://www.jesticowhiles.com/projects/education/national-graphene-institute/ |title=National Graphene Institute · Projects · Jestico + Whiles<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27 |archive-date=2016 թ․ ապրիլի 5 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160405072522/http://jesticowhiles.com/projects/education/national-graphene-institute/ |dead-url=yes }}</ref>։ Նովոսյոլովն առաջարկել է մի քանի եզակի ճարտարապետական և տեխնիկական լուծումներ<ref>[http://physicsworld.com/cws/article/multimedia/2015/oct/27/national-graphene-institute-a-video-tour/cws/article/multimedia/2015/oct/27/national-graphene-institute-a-video-tour National Graphene Institute – a video tour – Physics World<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ Մասնավորապես, Գրաֆենի ազգային ինստիտուտի շապիկի վրա պատկերված են Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ շրջանի աշխատանքի բանաձևերը <ref>http://www.lakesmere.com/Case-Study/161/National-Graphene-Institute/1.aspx#!prettyPhoto {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161011055312/http://www.lakesmere.com/Case-Study/161/National-Graphene-Institute/1.aspx#!prettyPhoto |date=2016-10-11 }}[gallery1]/4/</ref><ref>cite web|title=Inside Graphene City, Birthplace of a Wonder Material|url=http://motherboard.vice.com/read/inside-graphene-city-birthplace-of-a-wonder-material|website=http://motherboard.vice.com/|publisher=Motherboard|accessdate=2016-10-10{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։
Կոնստանտին Նովոսյոլովը գլխավորել է գիտնականների մի թիմ, որը մշակել է հայեցակարգ Մանչեստերի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում և հետագայում վերահսկել է դրա նախագծումը, կառուցումը և հայտնաբերումը<ref>{{Cite web |title=National Graphene Institute · Projects · Jestico + Whiles<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=https://www.jesticowhiles.com/projects/education/national-graphene-institute/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160405072522/http://jesticowhiles.com/projects/education/national-graphene-institute/ |archive-date=2016 թ․ ապրիլի 5 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref>։ Նովոսյոլովն առաջարկել է մի քանի եզակի ճարտարապետական և տեխնիկական լուծումներ<ref>[http://physicsworld.com/cws/article/multimedia/2015/oct/27/national-graphene-institute-a-video-tour/cws/article/multimedia/2015/oct/27/national-graphene-institute-a-video-tour National Graphene Institute – a video tour – Physics World<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ Մասնավորապես, Գրաֆենի ազգային ինստիտուտի շապիկի վրա պատկերված են Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ շրջանի աշխատանքի բանաձևերը<ref>http://www.lakesmere.com/Case-Study/161/National-Graphene-Institute/1.aspx#!prettyPhoto {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161011055312/http://www.lakesmere.com/Case-Study/161/National-Graphene-Institute/1.aspx#!prettyPhoto |date=2016-10-11 }}[gallery1]/4/</ref><ref>cite web|title=Inside Graphene City, Birthplace of a Wonder Material|url=http://motherboard.vice.com/read/inside-graphene-city-birthplace-of-a-wonder-material|website=http://motherboard.vice.com/|publisher=Motherboard|accessdate=2016-10-10{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։


== Մրցանակներ և կոչումներ ==
== Մրցանակներ և կոչումներ ==
[[2007]]-[[2008]] թվականներին նա ստացել է մի շարք մրցանակներ երիտասարդ գիտնականների համար, մասնավորապես` 2007 թվականինին Եվրոպական Նիկոլաս Կուրտի Եվրոպական մրցանակը` ցածր [[ջերմաստիճան]]ի և [[մագնիսական դաշտ]]երի հետազոտության ոլորտում կատարած աշխատանքի համար<ref>{{cite news
[[2007]]-[[2008]] թվականներին նա ստացել է մի շարք մրցանակներ երիտասարդ գիտնականների համար, մասնավորապես` 2007 թվականինին Եվրոպական Նիկոլաս Կուրտի Եվրոպական մրցանակը` ցածր [[ջերմաստիճան]]ի և [[մագնիսական դաշտ]]երի հետազոտության ոլորտում կատարած աշխատանքի համար<ref>{{Cite news |title=Nicholas Kurti European Science Prize |url=http://www.oxford-instruments.com/businesses/nanotechnology/omicron-nanoscience/nicholas-kurti-european-science-prize}}</ref>։
| title = Nicholas Kurti European Science Prize
| url = http://www.oxford-instruments.com/businesses/nanotechnology/omicron-nanoscience/nicholas-kurti-european-science-prize
}}</ref>։


[[2008]] թվականին նա տեսական և կիրառական ֆիզիկայի միջազգային միությունից ստացել է Երիտասարդ գիտնականի մրցանակ` «գրաֆենի հայտնաբերմանը նպաստելու և դրա բացառիկ հատկությունների ուսումնասիրմանը նվիրված ռահվիրա աշխատանքի համար»։
[[2008]] թվականին նա տեսական և կիրառական ֆիզիկայի միջազգային միությունից ստացել է Երիտասարդ գիտնականի մրցանակ` «գրաֆենի հայտնաբերմանը նպաստելու և դրա բացառիկ հատկությունների ուսումնասիրմանը նվիրված ռահվիրա աշխատանքի համար»։


[[2008|2008 թվականինին]] ''MIT Technology Review''-ի «երկչափ տրանզիստորների համար» ստացել է «TR-35 երիտասարդ գիտնական»ի մրցանակ, որը սահմանված էր մինչև 35 տարեկան գիտնականների համար<ref>{{Cite web |url=http://www2.technologyreview.com/tr35/?year=2008 |title=2008 Innovators under 35 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27 |archive-date=2011 թ․ մարտի 28 |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20110328192411/http://www.technologyreview.com/tr35/?year=2008 |dead-url=yes }}</ref>։
[[2008|2008 թվականինին]] ''MIT Technology Review''-ի «երկչափ տրանզիստորների համար» ստացել է «TR-35 երիտասարդ գիտնական»ի մրցանակ, որը սահմանված էր մինչև 35 տարեկան գիտնականների համար<ref>{{Cite web |title=2008 Innovators under 35 |url=http://www2.technologyreview.com/tr35/?year=2008 |url-status=dead |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20110328192411/http://www.technologyreview.com/tr35/?year=2008 |archive-date=2011 թ․ մարտի 28 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref>։


2008 թվականին Մանչեստրի համալսարանի կողմից ստացել է «Տարվա գիտնական» կոչումը։
2008 թվականին Մանչեստրի համալսարանի կողմից ստացել է «Տարվա գիտնական» կոչումը։
Տող 135. Տող 43.
</ref>։
</ref>։


[[2010|2010 թվականին]] իր ուսուցիչ Անդրեյ Գեյմի հետ նա արժանացել է [[Նոբելյան մրցանակ]]ի ֆիզիկայի բնագավառում` «գրաֆենով առաջադեմ փորձերի համար»<ref>{{Cite web |date=2010 թ․ հոկտեմբերի 5 |title=The Nobel Prize in Physics 2010 |url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2010/ |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/66S4Ez0jV?url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2010/ |archivedate=2012 թ․ մարտի 26 |accessdate=2010 թ․ հոկտեմբերի 5 |publisher=Официальный сайт Нобелевского комитета |lang=en}}</ref>։ Դափնեկիրները կարողացել են «ապացուցել, որ միաշերտ ածխածինն ունի բացառիկ հատկություններ, որոնք բխում են քվանտային ֆիզիկայի զարմանալի աշխարհից»,- նշել է Նոբելյան կոմիտեն։ Նովոսյոլովը դարձել է ֆիզիկայի ամենաերիտասարդ Նոբելյան դափնեկիրը վերջին 37 տարվա ընթացքում (1973 թվականից) և 2010 թվականին միակ դափնեկիրը բոլոր ոլորտներում<ref>[http://www.inauka.ru/news/article103687.html Известия науки]</ref>։
[[2010|2010 թվականին]] իր ուսուցիչ Անդրեյ Գեյմի հետ նա արժանացել է [[Նոբելյան մրցանակ]]ի ֆիզիկայի բնագավառում` «գրաֆենով առաջադեմ փորձերի համար» <ref>{{cite web
|datepublished = 2010-10-05
|url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2010/
|title = The Nobel Prize in Physics 2010
|publisher = Официальный сайт Нобелевского комитета
|accessdate = 2010 թ․ հոկտեմբերի 5
|lang = en
|archiveurl = https://www.webcitation.org/66S4Ez0jV?url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2010/
|archivedate = 2012 թ․ մարտի 26
|deadlink = no
}}</ref>։ Դափնեկիրները կարողացել են «ապացուցել, որ միաշերտ ածխածինն ունի բացառիկ հատկություններ, որոնք բխում են քվանտային ֆիզիկայի զարմանալի աշխարհից»,- նշել է Նոբելյան կոմիտեն։ Նովոսյոլովը դարձել է ֆիզիկայի ամենաերիտասարդ Նոբելյան դափնեկիրը վերջին 37 տարվա ընթացքում (1973 թվականից) և 2010 թվականին միակ դափնեկիրը բոլոր ոլորտներում<ref>[http://www.inauka.ru/news/article103687.html Известия науки]</ref>։


Նիդեռլանդների գիտության մեջ ունեցած նշանակալի ավանդի համար 2010 թվականի նոյեմբերի 24-ին «Նիդեռլանդների առյուծ» շքանշան է ստացել<ref>{{cite news
Նիդեռլանդների գիտության մեջ ունեցած նշանակալի ավանդի համար 2010 թվականի նոյեմբերի 24-ին «Նիդեռլանդների առյուծ» շքանշան է ստացել<ref>{{Cite news |last=ANP |title=Lintje voor Nobelprijswinnaars |url=http://www.brabantsdagblad.nl/algemeen/bdbinnenland/7682670/Lintje-voor-Nobelprijswinnaars.ece |accessdate=2010 թ․ նոյեմբերի 24 |publisher=[[Brabants Dagblad]] |language=nl}}</ref>։
| title = Lintje voor Nobelprijswinnaars
| language = nl
| first =
| last = ANP
| publisher = [[Brabants Dagblad]]
| accessdate = 2010 թ․ նոյեմբերի 24
| url = http://www.brabantsdagblad.nl/algemeen/bdbinnenland/7682670/Lintje-voor-Nobelprijswinnaars.ece
}}</ref>։


2010 թվականին ընտրվել է Մեծ Բրիտանիայի Քիմիայի թագավորական ընկերության պատվավոր անդամ<ref>
2010 թվականին ընտրվել է Մեծ Բրիտանիայի Քիմիայի թագավորական ընկերության պատվավոր անդամ<ref>
{{Cite news |title=Honorary Fellow of the Royal Society of Chemistry |url=http://www.rsc.org/Membership/AboutRscMembership/HonFRSC/index.asp}}</ref>։
{{cite news
|author=
|date=
|url=http://www.rsc.org/Membership/AboutRscMembership/HonFRSC/index.asp
|title=Honorary Fellow of the Royal Society of Chemistry
|publisher=
|accessdate=
}}</ref>։


2010 թվականին նրան շնորհվել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի ինստիտուտի պատվավոր պրոֆեսորի կոչում։
2010 թվականին նրան շնորհվել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի ինստիտուտի պատվավոր պրոֆեսորի կոչում։


2011 թվականին ընտրվել է Բրիտանական ֆիզիկայի ինստիտուտի պատվավոր անդամ<ref>
2011 թվականին ընտրվել է Բրիտանական ֆիզիկայի ինստիտուտի պատվավոր անդամ<ref>
{{Cite news |title=Honorary Fellow of the Institute of Physics |url=http://www.iop.org/about/awards/hon_fellowship/hon_fellows/page_38725.html}}</ref>։
{{cite news
|author=
|date=
|url=http://www.iop.org/about/awards/hon_fellowship/hon_fellows/page_38725.html
|title=Honorary Fellow of the Institute of Physics
|publisher=
|accessdate=
}}</ref>։


[[2011|2011 թվականին]] նա արժանացել է դասախոսության և Բյուրեղագրողների միջազգային միության Բրեգգի մրցանակին «Երկչափ ատոմային բյուրեղների ուսումնասիրության համար»։
[[2011|2011 թվականին]] նա արժանացել է դասախոսության և Բյուրեղագրողների միջազգային միության Բրեգգի մրցանակին «Երկչափ ատոմային բյուրեղների ուսումնասիրության համար»։


2011 թվականի մայիսի 19-ին ընտրվել է Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ<ref>{{cite web
2011 թվականի մայիսի 19-ին ընտրվել է Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ<ref>{{Cite web |date=2011 թ․ մայիսի 19 |title=New Fellows 2011 |url=http://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2011/ |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/68abtaGwf?url=http://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2011/ |archivedate=2012 թ․ հունիսի 21 |accessdate=2011 թ․ հունիսի 1 |publisher=The Royal Society |lang=en}}</ref>։
|url = http://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2011/
|title = New Fellows 2011
|date = 2011 թ․ մայիսի 19
|publisher = The Royal Society
|lang = en
|accessdate = 2011 թ․ հունիսի 1
|archiveurl = https://www.webcitation.org/68abtaGwf?url=http://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2011/
|archivedate = 2012 թ․ հունիսի 21
|deadlink = no
}}</ref>։


Մասնակցել է [[Եվրոպական հանձնաժողով]]ի «Graphene Flagship» <ref>{{cite web|url=http://www.graphene-flagship.eu|title=Graphene Flagship|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ENB9CWeq?url=http://www.graphene-flagship.eu/|archivedate=2013 թ․ փետրվարի 12|accessdate=2018 թ․ հոկտեմբերի 28|deadlink=no}}</ref>,1 միլիարդ [[եվրո]] արժողությամբ նախագծին։ Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարահանվել է նախագծի պաշտոնական գովազդային հոլովակում<ref>{{cite news|title=Introducing graphene|url=https://www.youtube.com/watch?v=dTSnnlITsVg}}</ref>։
Մասնակցել է [[Եվրոպական հանձնաժողով]]ի «Graphene Flagship»<ref>{{Cite web |title=Graphene Flagship |url=http://www.graphene-flagship.eu |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/6ENB9CWeq?url=http://www.graphene-flagship.eu/ |archivedate=2013 թ․ փետրվարի 12 |accessdate=2018 թ․ հոկտեմբերի 28}}</ref>,1 միլիարդ [[եվրո]] արժողությամբ նախագծին։ Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարահանվել է նախագծի պաշտոնական գովազդային հոլովակում<ref>{{Cite news |title=Introducing graphene |url=https://www.youtube.com/watch?v=dTSnnlITsVg}}</ref>։


[[2011|2011 թվականին]] պարգևատրվել է ասպետ-բակալավրի կոչման<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://www.direct.gov.uk/prod_consum_dg/groups/dg_digitalassets/@dg/@en/documents/digitalasset/dg_200711.pdf|title=New Year Honours List 2012 - Gov.UK|publisher=|accessdate=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130531023239/http://www.direct.gov.uk/prod_consum_dg/groups/dg_digitalassets/@dg/@en/documents/digitalasset/dg_200711.pdf|archivedate=2013 թ․ մայիսի 31}}</ref>։
[[2011|2011 թվականին]] պարգևատրվել է ասպետ-բակալավրի կոչման<ref>{{Cite news |title=New Year Honours List 2012 - Gov.UK |url=http://www.direct.gov.uk/prod_consum_dg/groups/dg_digitalassets/@dg/@en/documents/digitalasset/dg_200711.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130531023239/http://www.direct.gov.uk/prod_consum_dg/groups/dg_digitalassets/@dg/@en/documents/digitalasset/dg_200711.pdf |archivedate=2013 թ․ մայիսի 31}}</ref>։


[[2012|2012 թվականին]] պարգևատրվել է սըր Ռալֆա Կոնի դասախոսության մրցանակով''«նոր նյութերի ցարգացման համար, երկչափ ատոմային բյուրեղներ»''<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://www3.imperial.ac.uk/events/collegespecialandinaugurallectures/kohn_lectures|title=The Kohn Award lecture|publisher=|accessdate=}}</ref>։
[[2012|2012 թվականին]] պարգևատրվել է սըր Ռալֆա Կոնի դասախոսության մրցանակով''«նոր նյութերի ցարգացման համար, երկչափ ատոմային բյուրեղներ»''<ref>{{Cite news |title=The Kohn Award lecture |url=http://www3.imperial.ac.uk/events/collegespecialandinaugurallectures/kohn_lectures}}</ref>։


2012 թվականին ընտրվել է «Britain’s 50 New Radicals»-ում ընտրվող NESTA և The Observer-ում<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://www.nesta.org.uk/news_and_features/britains_new_radicals/andre_geim_and_kostya_novoselov|title=2012 Britain's 50 New Radicals|publisher=|accessdate=|archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 23|archive-url=https://web.archive.org/web/20131023034852/http://www.nesta.org.uk/news_and_features/britains_new_radicals/andre_geim_and_kostya_novoselov|dead-url=yes}}</ref>։
2012 թվականին ընտրվել է «Britain’s 50 New Radicals»-ում ընտրվող NESTA և The Observer-ում<ref>{{Cite news |title=2012 Britain's 50 New Radicals |url=http://www.nesta.org.uk/news_and_features/britains_new_radicals/andre_geim_and_kostya_novoselov |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131023034852/http://www.nesta.org.uk/news_and_features/britains_new_radicals/andre_geim_and_kostya_novoselov |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 23}}</ref>։


[[2013|2013 թվականին]] պարգևատրվել է «the Honorary Freedom of the City of Manchester» տիտղոսով<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://www.manchester.ac.uk/aboutus/news/display/?id=10824|title=Graphene pioneers awarded the Freedom of Manchester|publisher=|accessdate=|archive-date=2013 թ․ դեկտեմբերի 9|archive-url=https://web.archive.org/web/20131209104349/http://www.manchester.ac.uk/aboutus/news/display/?id=10824|dead-url=yes}}</ref>։
[[2013|2013 թվականին]] պարգևատրվել է «the Honorary Freedom of the City of Manchester» տիտղոսով<ref>{{Cite news |title=Graphene pioneers awarded the Freedom of Manchester |url=http://www.manchester.ac.uk/aboutus/news/display/?id=10824 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131209104349/http://www.manchester.ac.uk/aboutus/news/display/?id=10824 |archive-date=2013 թ․ դեկտեմբերի 9}}</ref>։


2013 թվականին ստացել է Լևերհուլմի մեդալ «[[Գրաֆեն]]ի, մյուս երկչափ [[բյուրեղ]]ների և դրանց հետերոկառուցվածքների հեղափոխական աշխատանքի համար, որը մեծ ներուժ է բոլոր տեսակի օգտագործման համար, [[էլեկտրոնիկա]]յից մինչև [[էներգիա]]»<ref>[http://royalsociety.org/awards/leverhulme-medal/ Leverhulme Medal | Royal Society<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։
2013 թվականին ստացել է Լևերհուլմի մեդալ «[[Գրաֆեն]]ի, մյուս երկչափ [[բյուրեղ]]ների և դրանց հետերոկառուցվածքների հեղափոխական աշխատանքի համար, որը մեծ ներուժ է բոլոր տեսակի օգտագործման համար, [[էլեկտրոնիկա]]յից մինչև [[էներգիա]]»<ref>[http://royalsociety.org/awards/leverhulme-medal/ Leverhulme Medal | Royal Society<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։
Տող 207. Տող 73.
2013 թվականին պարգևատրվել է ''Langworthy professor of physics, University of Manchester'' կոչումով։
2013 թվականին պարգևատրվել է ''Langworthy professor of physics, University of Manchester'' կոչումով։


[[2013|2013 թվականին]] ընտրվել է [[Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա]]յի արտասահմանյան անդամ<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://www.bas.bg/cgi-bin/e-cms/vis/vis.pl?s=001&p=0288&n=000538&g=|title=The Assembly of Academicians at BAS elected three scientists as foreign members of the Academy|publisher=|accessdate=}}</ref>։
[[2013|2013 թվականին]] ընտրվել է [[Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա]]յի արտասահմանյան անդամ<ref>{{Cite news |title=The Assembly of Academicians at BAS elected three scientists as foreign members of the Academy |url=http://www.bas.bg/cgi-bin/e-cms/vis/vis.pl?s=001&p=0288&n=000538&g=}}</ref>։


[[2014|2014 թվականին]] ընդգրկվել է աշխարհի ամենանշանակալի գիտնականների ցուցակում և տեղ զբաղեցրել աշխարհի 17 ամենաարդիական («hottest») գիտնականների թվում՝ «individuals who have published the greatest number of hot papers during 2012-2013»<ref>{{cite news|author=|date=|url=http://sciencewatch.com/sites/sw/files/sw-article/media/worlds-most-influential-scientific-minds-2014.pdf|title=a Thomson Reuters Highly Cited Researcher!|publisher=Thomson Reuters|accessdate=}}</ref>:
[[2014|2014 թվականին]] ընդգրկվել է աշխարհի ամենանշանակալի գիտնականների ցուցակում և տեղ զբաղեցրել աշխարհի 17 ամենաարդիական («hottest») գիտնականների թվում՝ «individuals who have published the greatest number of hot papers during 2012-2013»<ref>{{Cite news |title=a Thomson Reuters Highly Cited Researcher! |url=http://sciencewatch.com/sites/sw/files/sw-article/media/worlds-most-influential-scientific-minds-2014.pdf |publisher=Thomson Reuters}}</ref>:


2014 թվականին պարգևատրվել է Օնսագեր մեդալով (Onsager Medal)<ref>{{Cite web|url=http://www.ntnu.edu/onsager|title=The Lars Onsager Lecture and Professorship|date=|publisher=|author=}}</ref>:
2014 թվականին պարգևատրվել է Օնսագեր մեդալով (Onsager Medal)<ref>{{Cite web |title=The Lars Onsager Lecture and Professorship |url=http://www.ntnu.edu/onsager}}</ref>:


[[2015|2015 թվականին]] ընտրվել է Եվրոպական ակադեմիայի անդամ<ref>{{Cite web|url=https://www.ae-info.org/ae/Member/Novoselov_Konstantin|title=Европейская академия}}</ref>։
[[2015|2015 թվականին]] ընտրվել է Եվրոպական ակադեմիայի անդամ<ref>{{Cite web |title=Европейская академия |url=https://www.ae-info.org/ae/Member/Novoselov_Konstantin}}</ref>։


[[2016|2016 թվականին]] պարգևատրվել է ամերիկյան ածխածնի ընկերության մեդալով (Carbon Medal) <ref>{{Cite web|url=http://carbon.outreach.psu.edu/program/awards/carbon-medal|title=Carbon Medal|date=|publisher=|author=|accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27|archive-date=2016 թ․ հուլիսի 14|archive-url=https://web.archive.org/web/20160714191926/http://carbon.outreach.psu.edu/program/awards/carbon-medal/|dead-url=yes}}</ref>:
[[2016|2016 թվականին]] պարգևատրվել է ամերիկյան ածխածնի ընկերության մեդալով (Carbon Medal)<ref>{{Cite web |title=Carbon Medal |url=http://carbon.outreach.psu.edu/program/awards/carbon-medal |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160714191926/http://carbon.outreach.psu.edu/program/awards/carbon-medal/ |archive-date=2016 թ․ հուլիսի 14 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref>:


2016 թվականին պարգևատրվել է Դալթոնի մեդալով (Dalton Medal)<ref>{{Cite web|url=https://www.manlitphil.ac.uk/events/dalton-lecture-history-sp2-carbon-england|title=Dalton Medal|accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27|archive-date=2020 թ․ հունիսի 10|archive-url=https://web.archive.org/web/20200610144418/https://www.manlitphil.ac.uk/events/dalton-lecture-history-sp2-carbon-england|dead-url=yes}}</ref>:
2016 թվականին պարգևատրվել է Դալթոնի մեդալով (Dalton Medal)<ref>{{Cite web |title=Dalton Medal |url=https://www.manlitphil.ac.uk/events/dalton-lecture-history-sp2-carbon-england |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200610144418/https://www.manlitphil.ac.uk/events/dalton-lecture-history-sp2-carbon-england |archive-date=2020 թ․ հունիսի 10 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref>:


[[2019|2019 թվականին]] ընտրվել է [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]] Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ<ref>{{Cite web|url=http://www.nasonline.org/news-and-multimedia/news/2019-nas-election.html|title=2019 NAS Election}}</ref>։
[[2019|2019 թվականին]] ընտրվել է [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]] Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ<ref>{{Cite web |title=2019 NAS Election |url=http://www.nasonline.org/news-and-multimedia/news/2019-nas-election.html}}</ref>։


2019 թվականին ընտրվել է [[Ասիա]]-խաղաղօվկիանոսյան նյութերի ակադեմիայի անդամ(Asia Pacific Academy of Materials)<ref>{{Cite web|url=http://www.apam-mat.net|title=Asia Pacific Academy of Materials}}</ref>:
2019 թվականին ընտրվել է [[Ասիա]]-խաղաղօվկիանոսյան նյութերի ակադեմիայի անդամ(Asia Pacific Academy of Materials)<ref>{{Cite web |title=Asia Pacific Academy of Materials |url=http://www.apam-mat.net}}</ref>:


2019 թվականին պարգևատրվել է Օտտո Վարբուրգի քիմիական հիմնադրամի Օտտո Վարբուրգի մրցանակով<ref>{{Cite web|url=https://www.uni-bayreuth.de/en/university/press/press-releases/2019/141-Otto-Warburg-Lecture_2019/index.html|title=Otto Warburg Lecture}}</ref>։
2019 թվականին պարգևատրվել է Օտտո Վարբուրգի քիմիական հիմնադրամի Օտտո Վարբուրգի մրցանակով<ref>{{Cite web |title=Otto Warburg Lecture |url=https://www.uni-bayreuth.de/en/university/press/press-releases/2019/141-Otto-Warburg-Lecture_2019/index.html}}</ref>։


Հրատարակել է ավելի քան 320 գիտական աշխատություն, ներառյալ 26 հոդվածներ [[Nature]] և [[Science (ամսագիր)|Science]] ամսագրերում<ref>{{cite web|url=http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014|title=Kostya Novoselov G-9581-2014|date=2014 թ․ սեպտեմբերի 4|publisher=[[Thomson Reuters|ResearcherID]]|accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 4|lang=en}}</ref>։
Հրատարակել է ավելի քան 320 գիտական աշխատություն, ներառյալ 26 հոդվածներ [[Nature]] և [[Science (ամսագիր)|Science]] ամսագրերում<ref>{{Cite web |date=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |title=Kostya Novoselov G-9581-2014 |url=http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014 |accessdate=2014 թ․ սեպտեմբերի 4 |publisher=[[Thomson Reuters|ResearcherID]] |lang=en |archive-date=2014-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714170432/http://www.researcherid.com/rid/G-9581-2014 |url-status=dead }}</ref>։


== Գրաֆենի ազգային ինստիտուտ Մանչեստրում ==
== Գրաֆենի ազգային ինստիտուտ Մանչեստրում ==
Կոնստանտին Նովոսյոլովը ակտիվորեն մասնակցել է [[Մանչեստր|Մանչեստերում]] [[գրաֆեն]]ի ազգային ինստիտուտի նախագծման և կառուցման աշխատանքներին՝ պատասխանատու լինելով գիտական [[լաբորատորիա]]ների, մաքուր տարածքների և սպասարկման սենյակների վերաբերյալ բնօրինակ որոշումների մեծ մասի համար։ Ինստիտուտի ճակատը ծածկված է վահանակներով, որոնք ցուցադրում են [[գրաֆեն]]ի վրա Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ աշխատանքներից վերցված բանաձևերը։ Նաև, Կոնստանտին Նովոսյոլովը հաստատում է թաքնված կատակների առկայությունը բանաձևերի շարքում, բայց միևնույն ժամանակ, դրանց կոնկրետ տեղը չի բացահայտվում։
Կոնստանտին Նովոսյոլովը ակտիվորեն մասնակցել է [[Մանչեստր|Մանչեստերում]] [[գրաֆեն]]ի ազգային ինստիտուտի նախագծման և կառուցման աշխատանքներին՝ պատասխանատու լինելով գիտական [[լաբորատորիա]]ների, մաքուր տարածքների և սպասարկման սենյակների վերաբերյալ բնօրինակ որոշումների մեծ մասի համար։ Ինստիտուտի ճակատը ծածկված է վահանակներով, որոնք ցուցադրում են [[գրաֆեն]]ի վրա Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ աշխատանքներից վերցված բանաձևերը։ Նաև, Կոնստանտին Նովոսյոլովը հաստատում է թաքնված կատակների առկայությունը բանաձևերի շարքում, բայց միևնույն ժամանակ, դրանց կոնկրետ տեղը չի բացահայտվում։


Կոնստանտին Նովոսյոլովը Մանչեստրի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում [[Ճարտարապետություն|ճարտարապետության]] վերաբերյալ գրքի համահեղինակ է<ref>{{Cite news|url=https://worldscientific.com/worldscibooks/10.1142/11840|title=The New Architecture of Science|date=2020 թ․ հուլիսի 1|access-date=2020 թ․ հուլիսի 1|language=en-us}}</ref>։
Կոնստանտին Նովոսյոլովը Մանչեստրի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում [[Ճարտարապետություն|ճարտարապետության]] վերաբերյալ գրքի համահեղինակ է<ref>{{Cite news |date=2020 թ․ հուլիսի 1 |title=The New Architecture of Science |url=https://worldscientific.com/worldscibooks/10.1142/11840 |access-date=2020 թ․ հուլիսի 1 |language=en-us}}</ref>։


== Այլ նախագծեր ==
== Այլ նախագծեր ==
[[2018|2018 թվականին]] Կոնստանտին Նովոսյոլովը պրոֆեսոր Թիմ Օ'Բրայանի հետ համատեղ մասնակցել է Խորհրդային Զոնդ-6 առաքելության ռադիոծրագրերի հետազոտմանը և արտագրմանը, որոնք ձայնագրվել են ռադիոաստղադիտակի կողմից [[Ջոդրել Բենկի ռադիոաստղադիտարան]]<ref>{{cite web|url=https://www.jodrellbank.net/50-year-old-audio-archive-of-soviet-zond-6-lunar-mission-released-by-jodrell-bank|title=Audio archive of Soviet Zond 6 lunar mission released by Jodrell Bank|accessdate=2019 թ․ դեկտեմբերի 14|archive-date=2019 թ․ դեկտեմբերի 14|archive-url=https://web.archive.org/web/20191214125026/https://www.jodrellbank.net/50-year-old-audio-archive-of-soviet-zond-6-lunar-mission-released-by-jodrell-bank/|dead-url=yes}}</ref><sup>,</sup><ref>{{cite web|url=http://www.jb.man.ac.uk//multimedia/audio/library/zond6.pdf|title=Transcript of Jodrell Bank recordings of Russian probe Zond 6 from November 1968|accessdate=2019 թ․ դեկտեմբերի 14}}</ref>:
[[2018|2018 թվականին]] Կոնստանտին Նովոսյոլովը պրոֆեսոր Թիմ Օ'Բրայանի հետ համատեղ մասնակցել է Խորհրդային Զոնդ-6 առաքելության ռադիոծրագրերի հետազոտմանը և արտագրմանը, որոնք ձայնագրվել են ռադիոաստղադիտակի կողմից [[Ջոդրել Բենկի ռադիոաստղադիտարան]]<ref>{{Cite web |title=Audio archive of Soviet Zond 6 lunar mission released by Jodrell Bank |url=https://www.jodrellbank.net/50-year-old-audio-archive-of-soviet-zond-6-lunar-mission-released-by-jodrell-bank |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191214125026/https://www.jodrellbank.net/50-year-old-audio-archive-of-soviet-zond-6-lunar-mission-released-by-jodrell-bank/ |archive-date=2019 թ․ դեկտեմբերի 14 |accessdate=2019 թ․ դեկտեմբերի 14}}</ref><sup>,</sup><ref>{{Cite web |title=Transcript of Jodrell Bank recordings of Russian probe Zond 6 from November 1968 |url=http://www.jb.man.ac.uk//multimedia/audio/library/zond6.pdf |accessdate=2019 թ․ դեկտեմբերի 14}}</ref>:


== Արվեստում ==
== Արվեստում ==
[[Պատկեր:Konstantin_Novoselov_Chinese_painting_2015.jpg|մինի|Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարում է Մանչեսթերում Չինաստանի դեսպանատանը կայացած ընդունելության ժամանակ:]]
[[Պատկեր:Konstantin_Novoselov_Chinese_painting_2015.jpg|մինի|Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարում է Մանչեսթերում Չինաստանի դեսպանատանը կայացած ընդունելության ժամանակ:]]
Կոնստանտին Նովոսյոլովը հայտնի է ժամանակակից արվեստի հանդեպ իր սիրով<ref name="bbc">{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-31006334|title=Art and science collide to reopen Whitworth gallery|website=bbc.com|publisher=BBC News|accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10}}</ref>:Մասնակցել է մի քանի նախագծերի։ 2015 թվականի փետրվարին Կոնստանտին Նովոսյոլովը, Կոռնելիա Պարկերի հետ միասին, ստեղծել է ներկայացում Ուիթվորթ [[արվեստ]]ի պատկերասրահի բացման համար։ Այս ցուցադրությունը հրավառություն էր, որը նախագծել էր Կոռնելիա Պարկերը, որը դրան ավելացրել է երկնաքարի կտորներ՝ այն դարձնելով երկնաքարի ցնցուղ։ Միևնույն ժամանակ, Կոնստանտին Նովոսյոլովը Ուիլյամ Բլեյքի (1789 թվական) գծանկարից արդյունահանել է [[գրաֆիտ]]ի միկրոմասնիկներ, և այս գրաֆիտն օգտագործվեց հրավառություն գործարկող սենսորի համար<ref name="bbc" /><ref>{{cite web|url=http://www.interdependence.co.com/|title=Artist Douglas Gordon and Professor Kostya Novoselov in conversation|website=http://www.interdependence.co.com|accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10|archive-date=2016 թ․ հոկտեմբերի 15|archive-url=https://web.archive.org/web/20161015023706/http://www.interdependence.co.com/|dead-url=yes}}</ref>։
Կոնստանտին Նովոսյոլովը հայտնի է ժամանակակից արվեստի հանդեպ իր սիրով<ref name="bbc">{{Cite web |title=Art and science collide to reopen Whitworth gallery |url=http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-31006334 |accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10 |website=bbc.com |publisher=BBC News}}</ref>:Մասնակցել է մի քանի նախագծերի։ 2015 թվականի փետրվարին Կոնստանտին Նովոսյոլովը, Կոռնելիա Պարկերի հետ միասին, ստեղծել է ներկայացում Ուիթվորթ [[արվեստ]]ի պատկերասրահի բացման համար։ Այս ցուցադրությունը հրավառություն էր, որը նախագծել էր Կոռնելիա Պարկերը, որը դրան ավելացրել է երկնաքարի կտորներ՝ այն դարձնելով երկնաքարի ցնցուղ։ Միևնույն ժամանակ, Կոնստանտին Նովոսյոլովը Ուիլյամ Բլեյքի (1789 թվական) գծանկարից արդյունահանել է [[գրաֆիտ]]ի միկրոմասնիկներ, և այս գրաֆիտն օգտագործվեց հրավառություն գործարկող սենսորի համար<ref name="bbc" /><ref>{{Cite web |title=Artist Douglas Gordon and Professor Kostya Novoselov in conversation |url=http://www.interdependence.co.com/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161015023706/http://www.interdependence.co.com/ |archive-date=2016 թ․ հոկտեմբերի 15 |accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10 |website=www.interdependence.co.com}}</ref>։


Նա հետաքրքրված էր չինական գեղագրությամբ և չինական ոճի նկարներով<ref>[http://china.org.cn/world/Off_the_Wire/2015-09/29/content_36704513.htm Joint painting exhibition of Chinese diplomat, British Nobel laureate kicks off.] Xinhua, 29 September 2015</ref>։ Նա այս արվեստները սովորել է հայտնի չինացի նկարիչ Ժենգ Շենգլոնգի մոտ։ Նովոսյոլովի ինը նկարներ ներկայացվել են Լիդսի համալսարանում «Բրիտանիան չինացի դիվանագետի աչքերով» ցուցահանդեսում<ref>{{cite news|title=Art has no boundaries: the Grand Opening of 'Britain Through the Eyes of a Chinese Diplomat|url=http://lubswww.leeds.ac.uk/confucius/news/item/articles/2015/September/art-has-no-boundaries-the-grand-opening-of-britain-through-the-eyes-of-a-chinese-diplomat/|publisher=The Business Confucius Institute at the University of Leeds|date=2015 թ․ սեպտեմբերի 30|access-date=2016 թ․ հոկտեմբերի 27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161011054638/http://lubswww.leeds.ac.uk/confucius/news/item/articles/2015/September/art-has-no-boundaries-the-grand-opening-of-britain-through-the-eyes-of-a-chinese-diplomat/|archivedate=2016 թ․ հոկտեմբերի 11}}</ref>։ Նովոսյոլովի նկարներից մեկը գտնվում է Չինաստանի գլխավոր քարտուղար Սի Ցզինպինի հավաքածուում<ref>{{cite web|title=Immersive art, physics pumpkins, personalizing Thor’s hammer and more|url=http://blog.physicsworld.com/2015/10/23/immersive-art-physics-pumpkins-personalising-thors-hammer-and-more/#more-13133|website=physicsworld.com|publisher=Physics World|accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10}}</ref>։ 2017 թվականին Կոնստանտին Նովոսյոլովը մասնակցում է Vienna Contemporary Art Fair-ին<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Viennacontemporary/</ref>, որտեղ նրա 5 աշխատանքները ներկայացվում են RDI Creative gallery գործակալության կողմից։ Աշխատանքների թեմաները տարբերվել են ավանդական չինական գեղագրությունից մինչև ժամանակակից ժանր։ Որոշ աշխատանքներում օգտագործվել են գրաֆենային թանաք<ref>{{Cite web |url=http://www.viennacontemporary.at/en/program/online-catalogue/ |title=Online Catalogue {{!}} viennacontemporary<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27 |archive-date=2018 թ․ մայիսի 20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180520194237/http://www.viennacontemporary.at/en/program/online-catalogue/ |dead-url=yes }}</ref>։
Նա հետաքրքրված էր չինական գեղագրությամբ և չինական ոճի նկարներով<ref>[http://china.org.cn/world/Off_the_Wire/2015-09/29/content_36704513.htm Joint painting exhibition of Chinese diplomat, British Nobel laureate kicks off.] Xinhua, 29 September 2015</ref>։ Նա այս արվեստները սովորել է հայտնի չինացի նկարիչ Ժենգ Շենգլոնգի մոտ։ Նովոսյոլովի ինը նկարներ ներկայացվել են Լիդսի համալսարանում «Բրիտանիան չինացի դիվանագետի աչքերով» ցուցահանդեսում<ref>{{Cite news |date=2015 թ․ սեպտեմբերի 30 |title=Art has no boundaries: the Grand Opening of 'Britain Through the Eyes of a Chinese Diplomat |url=http://lubswww.leeds.ac.uk/confucius/news/item/articles/2015/September/art-has-no-boundaries-the-grand-opening-of-britain-through-the-eyes-of-a-chinese-diplomat/ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161011054638/http://lubswww.leeds.ac.uk/confucius/news/item/articles/2015/September/art-has-no-boundaries-the-grand-opening-of-britain-through-the-eyes-of-a-chinese-diplomat/ |archivedate=2016 թ․ հոկտեմբերի 11 |access-date=2016 թ․ հոկտեմբերի 27 |publisher=The Business Confucius Institute at the University of Leeds}}</ref>։ Նովոսյոլովի նկարներից մեկը գտնվում է Չինաստանի գլխավոր քարտուղար Սի Ցզինպինի հավաքածուում<ref>{{Cite web |title=Immersive art, physics pumpkins, personalizing Thor’s hammer and more |url=http://blog.physicsworld.com/2015/10/23/immersive-art-physics-pumpkins-personalising-thors-hammer-and-more/#more-13133 |accessdate=2016 թ․ հոկտեմբերի 10 |website=physicsworld.com |publisher=Physics World}}</ref>։ 2017 թվականին Կոնստանտին Նովոսյոլովը մասնակցում է Vienna Contemporary Art Fair-ին<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Viennacontemporary/</ref>, որտեղ նրա 5 աշխատանքները ներկայացվում են RDI Creative gallery գործակալության կողմից։ Աշխատանքների թեմաները տարբերվել են ավանդական չինական գեղագրությունից մինչև ժամանակակից ժանր։ Որոշ աշխատանքներում օգտագործվել են գրաֆենային թանաք<ref>{{Cite web |title=Online Catalogue {{!}} viennacontemporary<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.viennacontemporary.at/en/program/online-catalogue/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180520194237/http://www.viennacontemporary.at/en/program/online-catalogue/ |archive-date=2018 թ․ մայիսի 20 |accessdate=2020 թ․ սեպտեմբերի 27}}</ref>։


== Անձնական կյանք ==
== Անձնական կյանք ==
Կինը՝ Իրինան, ծնունդով Վոլոգդայից է, գիտությունների թեկնածու ([[Սանկտ Պետերբուրգ]]ում պաշտպանել է ատենախոսությունը), միկրոկենսաբան, ծանոթացել են [[Նիդերլանդներ]]ում։ 2009 թվականին ծնվել են երկվորյակ դուստրեր՝ Վիկան և Սոֆիան։
Կինը՝ Իրինան, ծնունդով Վոլոգդայից է, գիտությունների թեկնածու ([[Սանկտ Պետերբուրգ]]ում պաշտպանել է ատենախոսությունը), միկրոկենսաբան, ծանոթացել են [[Նիդերլանդներ]]ում։ 2009 թվականին ծնվել են երկվորյակ դուստրեր՝ Վիկան և Սոֆիան։

== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ2}}
{{Ծանտուփ}}


== Գրականություն ==
== Գրականություն ==
Տող 257. Տող 124.
* [http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html Из личного дела] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140622002738/http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html |date=2014-06-22 }}
* [http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html Из личного дела] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140622002738/http://museum.phystech.edu/gallery/scientists/mipt/nobel/novoselov.html |date=2014-06-22 }}
* ''Ю. Ерин.'' [http://elementy.ru/news/431427 Нобелевская премия по физике — 2010] // «[[Элементы.ру]]», 11.10.2010
* ''Ю. Ерин.'' [http://elementy.ru/news/431427 Нобелевская премия по физике — 2010] // «[[Элементы.ру]]», 11.10.2010
* {{Ռուսերեն հոդված |ссылка=http://rmp.aps.org/abstract/RMP/v83/i3/p837_1 |автор=K. S. Novoselov |заглавие=Nobel Lecture: Graphene: Materials in the Flatland |год=2011 |язык=en |издание=[[Rev. Mod. Phys.]] |том=83 |страницы=837—849 |doi=10.1103/RevModPhys.83.837}}
* {{статья
** На русском языке {{Ռուսերեն հոդված |ссылка=http://ufn.ru/ru/articles/2011/12/f/ |автор=К. С. Новосёлов. |заглавие=Графен: материалы Флатландии |год=2011 |язык=ru |издание=[[Успехи физических наук]] |издательство=[[Физический институт имени П. Н. Лебедева РАН|Российская академия наук]] |том=181 |страницы=1299—1311}}.
| автор = K. S. Novoselov
| заглавие = Nobel Lecture: Graphene: Materials in the Flatland
| ссылка = http://rmp.aps.org/abstract/RMP/v83/i3/p837_1
| язык = en
| издание = [[Rev. Mod. Phys.]]
| год = 2011
|том= 83
|страницы= 837—849
| doi = 10.1103/RevModPhys.83.837
}}
** На русском языке {{статья|автор = К. С. Новосёлов. |заглавие= Графен: материалы Флатландии |ссылка= http://ufn.ru/ru/articles/2011/12/f/ |издание=[[Успехи физических наук]] |год= 2011 |том= 181 |страницы= 1299—1311 |язык= ru |издательство= [[Физический институт имени П. Н. Лебедева РАН|Российская академия наук]] }}.


=== Հոդվածներ ===
=== Հոդվածներ ===
Տող 288. Տող 145.


{{DEFAULTSORT:Նովոսյոլով, Կոնստանտին}}
{{DEFAULTSORT:Նովոսյոլով, Կոնստանտին}}
[[Կատեգորիա:Ռուս ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Անգլիացի նոբելյան մրցանակակիրներ]]
[[Կատեգորիա:Անգլիացի ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի գիտնականներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի նոբելյան մրցանակակիրներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Եվրոպական ակադեմիայի անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս գյուտարարներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս գյուտարարներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս նոբելյան մրցանակակիրներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս նոբելյան մրցանակակիրներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանից արտագաղթածներ]]
[[Կատեգորիա:Փորձարարական ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Փորձարարական ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Անգլիացի ֆիզիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:Անգլիացի նոբելյան մրցանակակիրներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանից արտագաղթածներ]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Եվրոպական ակադեմիայի անդամներ]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի գիտնականներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի նոբելյան մրցանակակիրներ]]

Ընթացիկ տարբերակը 08:46, 13 Հուլիսի 2024-ի դրությամբ

Կոնստանտին Նովոսյոլով
ռուս.՝ Константин Сергеевич Новосёлов
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 23, 1974(1974-08-23)[1][2] (50 տարեկան)
ԾննդավայրՆիժնի Տագիլ, Սվերդլովսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Ռուսաստան և  Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունՄոսկվայի Ֆիզիկատեխնիկական Ինստիտուտ (1997), Radboud University Nijmegen? և Q4186374? (1991)
Կոչումպրոֆեսոր[3]
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր (նոյեմբերի 3, 2004)
Մասնագիտությունֆիզիկոս, գյուտարար և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՄանչեսթերի համալսարան, Radboud University Nijmegen?, Սինգապուրի ազգային համալսարան և Institute of Microelectronics Technology and High Purity Materials?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Եվրոպական ակադեմիա[12] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Կայքcondmat.physics.manchester.ac.uk/people/academic/novoselov/
 Konstantin Novoselov Վիքիպահեստում

Կոնստանտին Սերգեևիչ Նովոսյոլով (օգոստոսի 23, 1974(1974-08-23)[1][2], Նիժնի Տագիլ, Սվերդլովսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս[13] և բրիտանացի[14] ֆիզիկոս։

2010 թվականին ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (Անդրեյ Գեյմի հետ), Լոնդոնի թագավորական ընկերության գիտաշխատող (2011 թվական), ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ (2019 թվական)[15]։

2020 թվականի հուլիսի դրությամբ նա իր աշխատանքներից ունի ավելի քան 200,000 մեջբերում։ H-գործակիցն ավելի քան 110 է[16]։ Ըստ Thomson Reuters-ի՝ 2014 թվականի ամենաազդեցիկ գիտնականների վարկանիշի առաջատարն է[17]։

2011 թվականի դեկտեմբերի 31-ին հայտարարվել է, որ Եղիսաբեթ II-ի թագուհու հրամանագրով գիտությանը մատուցած ծառայությունների համար նրան շնորհվել է ասպետի կոչում[18]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոնստանտին Նովոսյոլովը ծնվել է 1974 թվականի օգոստոսի 23-ին Նիժնի Տագիլում։ Նրա հայրը՝ Սերգեյ Վիկտորովիչը, ինժեներ էր, աշխատել է Ուրալվագոն գործարանում։ Նրա պապը՝ Վիկտոր Նովոսյոլովը, թիվ 39 դպրոցի հիմնադիրն ու առաջին տնօրենն է եղել (2005 թվականից՝ թիվ 39 ճեմարան)։ Մայրը՝ Տատյանա Գլեբովնան, աշխատել է նույն դպրոցում՝ որպես անգլերենի ուսուցչուհի։ Նա ունեցել է քույր՝ Ելենան։

Սովորել է թիվ 39 դպրոցում[19][20]։ Առաջին ակադեմիական հաջողությունը գրանցել է արդեն վեցերորդ դասարանում, 1986 թվականին նա ֆիզիկայի ոլորտում տարածաշրջանային օլիմպիադայում նվաճել է առաջին տեղը[21], իսկ ԽՍՀՄ դպրոցականների համամիութենական օլիմպիադայում նա մտել է լավագույն տասնյակի մեջ։ 1988-1991 թվականներին նա լրացուցիչ սովորել է Ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի հեռակա դպրոցում[22]։ 1990 և 1991 թվականներին մասնակցել է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի համամիութենական օլիմպիադաներին։ 1991 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտ։

1997 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտը՝ մասնագիտանալով «նանոէլեկտրոնիկայի» մեջ[23]։ Ավարտելուց հետո նա երկու տարի աշխատել է Չեռնոգոլովկայում` Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի միկրոէլեկտրոնիկայի տեխնոլոգիայի խնդիրների ինստիտուտում (Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտ), եղել է Ճշգրիտ մեխանիկայի և կառավարման խնդիրների ինստիտուտի ասպիրանտ (ղեկավար` Յուրի Դուբրովսկի)։

1999 թվականին նա տեղափոխվել է Նիդերլանդներ, որտեղ սկսել է աշխատել Անդրեյ Գեյմի հետ Նայմեգենի համալսարանում։ 2001 թվականին նրա հետ տեղափոխվել է Մանչեստրի համալսարան։ 2004 թվականի նոյեմբերի 3-ին[24] Նովոսյոլովը պաշտպանել է իր թեզը փիլիսոփայության դոկտորի կոչման համար (PhD)՝ պրոֆեսոր Յան Քես Մանի ղեկավարությամբ[25]։

2011 թվականին ընտրվել է թագավորական ընկերության անդամ[26]։ Ներկայումս Langworthy professor of physics-ի և Մանչեստրի համալսարանի պրոֆեսորն է[27]։

Ապրել է Մանչեստրում և ունեցել Ռուսաստանի ու Բրիտանիայի քաղաքացիություն[14]։

Գիտական նվաճումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոնստանտին Նովոսյոլովի հիմնական գիտական նվաճումները պատկանում են մեզոսկոպիկ ֆիզիկայի և նանոտեխնոլոգիայի ոլորտին։

2004 թվականին, իր առաջնորդ Անդրեյ Գեյմի հետ միասին, նա հայտնաբերել է ածխածնի նոր ալոտրոպային փոփոխություն` գրաֆեն, որը ածխածնի ատոմների մեկ շերտ է[28]։

Կոնստանտին Նովոսյոլովը գլխավորել է գիտնականների մի թիմ, որը մշակել է հայեցակարգ Մանչեստերի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում և հետագայում վերահսկել է դրա նախագծումը, կառուցումը և հայտնաբերումը[29]։ Նովոսյոլովն առաջարկել է մի քանի եզակի ճարտարապետական և տեխնիկական լուծումներ[30]։ Մասնավորապես, Գրաֆենի ազգային ինստիտուտի շապիկի վրա պատկերված են Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ շրջանի աշխատանքի բանաձևերը[31][32]։

Մրցանակներ և կոչումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2007-2008 թվականներին նա ստացել է մի շարք մրցանակներ երիտասարդ գիտնականների համար, մասնավորապես` 2007 թվականինին Եվրոպական Նիկոլաս Կուրտի Եվրոպական մրցանակը` ցածր ջերմաստիճանի և մագնիսական դաշտերի հետազոտության ոլորտում կատարած աշխատանքի համար[33]։

2008 թվականին նա տեսական և կիրառական ֆիզիկայի միջազգային միությունից ստացել է Երիտասարդ գիտնականի մրցանակ` «գրաֆենի հայտնաբերմանը նպաստելու և դրա բացառիկ հատկությունների ուսումնասիրմանը նվիրված ռահվիրա աշխատանքի համար»։

2008 թվականինին MIT Technology Review-ի «երկչափ տրանզիստորների համար» ստացել է «TR-35 երիտասարդ գիտնական»ի մրցանակ, որը սահմանված էր մինչև 35 տարեկան գիտնականների համար[34]։

2008 թվականին Մանչեստրի համալսարանի կողմից ստացել է «Տարվա գիտնական» կոչումը։

2008 թվականին Նովոսյոլովը և Գեյմը ստացել են Եվրոֆիզիկոսի մրցանակ «Գրաֆենի հայտնաբերման և դրա ուշագրավ էլեկտրոնային հատկությունների պարզման համար»[35][36]։

2010 թվականին իր ուսուցիչ Անդրեյ Գեյմի հետ նա արժանացել է Նոբելյան մրցանակի ֆիզիկայի բնագավառում` «գրաֆենով առաջադեմ փորձերի համար»[37]։ Դափնեկիրները կարողացել են «ապացուցել, որ միաշերտ ածխածինն ունի բացառիկ հատկություններ, որոնք բխում են քվանտային ֆիզիկայի զարմանալի աշխարհից»,- նշել է Նոբելյան կոմիտեն։ Նովոսյոլովը դարձել է ֆիզիկայի ամենաերիտասարդ Նոբելյան դափնեկիրը վերջին 37 տարվա ընթացքում (1973 թվականից) և 2010 թվականին միակ դափնեկիրը բոլոր ոլորտներում[38]։

Նիդեռլանդների գիտության մեջ ունեցած նշանակալի ավանդի համար 2010 թվականի նոյեմբերի 24-ին «Նիդեռլանդների առյուծ» շքանշան է ստացել[39]։

2010 թվականին ընտրվել է Մեծ Բրիտանիայի Քիմիայի թագավորական ընկերության պատվավոր անդամ[40]։

2010 թվականին նրան շնորհվել է Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի ինստիտուտի պատվավոր պրոֆեսորի կոչում։

2011 թվականին ընտրվել է Բրիտանական ֆիզիկայի ինստիտուտի պատվավոր անդամ[41]։

2011 թվականին նա արժանացել է դասախոսության և Բյուրեղագրողների միջազգային միության Բրեգգի մրցանակին «Երկչափ ատոմային բյուրեղների ուսումնասիրության համար»։

2011 թվականի մայիսի 19-ին ընտրվել է Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ[42]։

Մասնակցել է Եվրոպական հանձնաժողովի «Graphene Flagship»[43],1 միլիարդ եվրո արժողությամբ նախագծին։ Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարահանվել է նախագծի պաշտոնական գովազդային հոլովակում[44]։

2011 թվականին պարգևատրվել է ասպետ-բակալավրի կոչման[45]։

2012 թվականին պարգևատրվել է սըր Ռալֆա Կոնի դասախոսության մրցանակով«նոր նյութերի ցարգացման համար, երկչափ ատոմային բյուրեղներ»[46]։

2012 թվականին ընտրվել է «Britain’s 50 New Radicals»-ում ընտրվող NESTA և The Observer-ում[47]։

2013 թվականին պարգևատրվել է «the Honorary Freedom of the City of Manchester» տիտղոսով[48]։

2013 թվականին ստացել է Լևերհուլմի մեդալ «Գրաֆենի, մյուս երկչափ բյուրեղների և դրանց հետերոկառուցվածքների հեղափոխական աշխատանքի համար, որը մեծ ներուժ է բոլոր տեսակի օգտագործման համար, էլեկտրոնիկայից մինչև էներգիա»[49]։

2013 թվականին պարգևատրվել է Langworthy professor of physics, University of Manchester կոչումով։

2013 թվականին ընտրվել է Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ[50]։

2014 թվականին ընդգրկվել է աշխարհի ամենանշանակալի գիտնականների ցուցակում և տեղ զբաղեցրել աշխարհի 17 ամենաարդիական («hottest») գիտնականների թվում՝ «individuals who have published the greatest number of hot papers during 2012-2013»[51]:

2014 թվականին պարգևատրվել է Օնսագեր մեդալով (Onsager Medal)[52]:

2015 թվականին ընտրվել է Եվրոպական ակադեմիայի անդամ[53]։

2016 թվականին պարգևատրվել է ամերիկյան ածխածնի ընկերության մեդալով (Carbon Medal)[54]:

2016 թվականին պարգևատրվել է Դալթոնի մեդալով (Dalton Medal)[55]:

2019 թվականին ընտրվել է ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ[56]։

2019 թվականին ընտրվել է Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան նյութերի ակադեմիայի անդամ(Asia Pacific Academy of Materials)[57]:

2019 թվականին պարգևատրվել է Օտտո Վարբուրգի քիմիական հիմնադրամի Օտտո Վարբուրգի մրցանակով[58]։

Հրատարակել է ավելի քան 320 գիտական աշխատություն, ներառյալ 26 հոդվածներ Nature և Science ամսագրերում[59]։

Գրաֆենի ազգային ինստիտուտ Մանչեստրում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոնստանտին Նովոսյոլովը ակտիվորեն մասնակցել է Մանչեստերում գրաֆենի ազգային ինստիտուտի նախագծման և կառուցման աշխատանքներին՝ պատասխանատու լինելով գիտական լաբորատորիաների, մաքուր տարածքների և սպասարկման սենյակների վերաբերյալ բնօրինակ որոշումների մեծ մասի համար։ Ինստիտուտի ճակատը ծածկված է վահանակներով, որոնք ցուցադրում են գրաֆենի վրա Նովոսյոլովի և Գեյմի վաղ աշխատանքներից վերցված բանաձևերը։ Նաև, Կոնստանտին Նովոսյոլովը հաստատում է թաքնված կատակների առկայությունը բանաձևերի շարքում, բայց միևնույն ժամանակ, դրանց կոնկրետ տեղը չի բացահայտվում։

Կոնստանտին Նովոսյոլովը Մանչեստրի Գրաֆենի ազգային ինստիտուտում ճարտարապետության վերաբերյալ գրքի համահեղինակ է[60]։

Այլ նախագծեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականին Կոնստանտին Նովոսյոլովը պրոֆեսոր Թիմ Օ'Բրայանի հետ համատեղ մասնակցել է Խորհրդային Զոնդ-6 առաքելության ռադիոծրագրերի հետազոտմանը և արտագրմանը, որոնք ձայնագրվել են ռադիոաստղադիտակի կողմից Ջոդրել Բենկի ռադիոաստղադիտարան[61],[62]:

Կոնստանտին Նովոսյոլովը նկարում է Մանչեսթերում Չինաստանի դեսպանատանը կայացած ընդունելության ժամանակ:

Կոնստանտին Նովոսյոլովը հայտնի է ժամանակակից արվեստի հանդեպ իր սիրով[63]:Մասնակցել է մի քանի նախագծերի։ 2015 թվականի փետրվարին Կոնստանտին Նովոսյոլովը, Կոռնելիա Պարկերի հետ միասին, ստեղծել է ներկայացում Ուիթվորթ արվեստի պատկերասրահի բացման համար։ Այս ցուցադրությունը հրավառություն էր, որը նախագծել էր Կոռնելիա Պարկերը, որը դրան ավելացրել է երկնաքարի կտորներ՝ այն դարձնելով երկնաքարի ցնցուղ։ Միևնույն ժամանակ, Կոնստանտին Նովոսյոլովը Ուիլյամ Բլեյքի (1789 թվական) գծանկարից արդյունահանել է գրաֆիտի միկրոմասնիկներ, և այս գրաֆիտն օգտագործվեց հրավառություն գործարկող սենսորի համար[63][64]։

Նա հետաքրքրված էր չինական գեղագրությամբ և չինական ոճի նկարներով[65]։ Նա այս արվեստները սովորել է հայտնի չինացի նկարիչ Ժենգ Շենգլոնգի մոտ։ Նովոսյոլովի ինը նկարներ ներկայացվել են Լիդսի համալսարանում «Բրիտանիան չինացի դիվանագետի աչքերով» ցուցահանդեսում[66]։ Նովոսյոլովի նկարներից մեկը գտնվում է Չինաստանի գլխավոր քարտուղար Սի Ցզինպինի հավաքածուում[67]։ 2017 թվականին Կոնստանտին Նովոսյոլովը մասնակցում է Vienna Contemporary Art Fair-ին[68], որտեղ նրա 5 աշխատանքները ներկայացվում են RDI Creative gallery գործակալության կողմից։ Աշխատանքների թեմաները տարբերվել են ավանդական չինական գեղագրությունից մինչև ժամանակակից ժանր։ Որոշ աշխատանքներում օգտագործվել են գրաֆենային թանաք[69]։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինը՝ Իրինան, ծնունդով Վոլոգդայից է, գիտությունների թեկնածու (Սանկտ Պետերբուրգում պաշտպանել է ատենախոսությունը), միկրոկենսաբան, ծանոթացել են Նիդերլանդներում։ 2009 թվականին ծնվել են երկվորյակ դուստրեր՝ Վիկան և Սոֆիան։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Konstantin Novoselov - Facts
  2. 2,0 2,1 Gregersen E. Encyclopædia Britannica
  3. https://www.graphene.manchester.ac.uk/research/people/kostya-novoselov/
  4. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2010/
  5. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  6. http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-16362899
  7. https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/leverhulme-medal/
  8. https://www.innovatorsunder35.com/the-list/kostya-novoselov/
  9. https://www.americancarbonsociety.org/home/about/awards/#carbon
  10. https://web.archive.org/web/20140425020717/https://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2011/
  11. https://clarivate.com/citation-laureates
  12. www.ae-info.org
  13. «Нобелевский лауреат Новосёлов считает честью быть российским учёным». NEWSru.com. 2010 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  14. 14,0 14,1 cite web|url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939%7Ctitle=Graphene(չաշխատող հղում) pioneers bag Nobel prize|author=Hamish Johnston|date=2010-10-05|publisher=PhysicsWorld|lang=en|accessdate=2010-10-06|archiveurl=https://www.webcitation.org/66S42YCHO?url=http://physicsworld.com/cws/article/news/43939%7Carchivedate=2012-03-26%7Cdeadlink=no}}
  15. National Academy of Sciences Elects Members and Foreign Associates; Historic Number of Women Elected to Its Membership, 30 апреля 2019 (անգլ.)
  16. «Kostya Novoselov G-9581-2014» (անգլերեն). ResearcherID. 2014 թ․ սեպտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-14-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  17. THE WORLD’s Most Influential Scientific Minds 2014. — Highly Cited Researchers, 2014. — P. 7. — 108 p.
  18. «Создатели графена стали рыцарями». Lenta.ru. 2011 թ․ դեկտեմբերի 31. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  19. «г. Нижний Тагил, лицей № 39». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  20. А. Тимошенко (2010 թ․ նոյեմբերի 2). «Нобелевский лауреат предложил в Москве новый способ определения числа «пи»». Газета. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  21. Известия. Ру: Учил физику сам и давал списывать другим
  22. Н. Лукиных, Е. Катыхин (2010 թ․ հոկտեմբերի 6). «Нобелевского лауреата в школе называли Константой». Կոմսոմոլսկայա պրավդա. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 1-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  23. Приложение к диплому К. Новосёлова — Веб-музей МФТИ. Արխիվացված 2014-06-23 Wayback Machine
  24. Konstantin S. Novoselov Development and Applications of Mesoscopic Hall Microprobe. — Неймеген: Университет Неймегена, 2004. — 142 p. — ISBN 90-9018366-3
  25. Gabby Zegers (2010 թ․ հոկտեմբերի 5). «Nobel Prize for Physics 2010 for graphene research of Geim and Novoselov». Press releases 2010 (անգլերեն). Foundation for Fundamental Research on Matter (FOM)[nl]. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  26. «Professor Kostya Novoselov FRS» (անգլերեն).
  27. «The Royal Society, Dr. Konstantin Novoselov» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  28. K. S. Novoselov, A. K. Geim, S. V. Morozov, D. Jiang, Y. Zhang, S. V. Dubonos, I. V. Grigorieva, A. A. Firsov Electric Field Effect in Atomically Thin Carbon Films(անգլ.) // Science. — 2004. — Т. 306. — № 5696. — С. 666—669.
  29. «National Graphene Institute · Projects · Jestico + Whiles». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  30. National Graphene Institute – a video tour – Physics World
  31. http://www.lakesmere.com/Case-Study/161/National-Graphene-Institute/1.aspx#!prettyPhoto Արխիվացված 2016-10-11 Wayback Machine[gallery1]/4/
  32. cite web|title=Inside Graphene City, Birthplace of a Wonder Material|url=http://motherboard.vice.com/read/inside-graphene-city-birthplace-of-a-wonder-material%7Cwebsite=http://motherboard.vice.com/%7Cpublisher=Motherboard%7Caccessdate=2016-10-10(չաշխատող հղում)
  33. «Nicholas Kurti European Science Prize».
  34. «2008 Innovators under 35». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  35. EPS CMD Europhysics Prize Recipients
  36. cite news | title = Graphene pioneers bag Europhysics prize | date = 2008-09-02 | url = http://physicsworld.com/cws/article/news/2008/sep/02/graphene-pioneers-bag-europhysics-prize
  37. «The Nobel Prize in Physics 2010» (անգլերեն). Официальный сайт Нобелевского комитета. 2010 թ․ հոկտեմբերի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
  38. Известия науки
  39. ANP. «Lintje voor Nobelprijswinnaars» (հոլանդերեն). Brabants Dagblad. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  40. «Honorary Fellow of the Royal Society of Chemistry».
  41. «Honorary Fellow of the Institute of Physics».
  42. «New Fellows 2011» (անգլերեն). The Royal Society. 2011 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 1-ին.
  43. «Graphene Flagship». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  44. «Introducing graphene».
  45. «New Year Honours List 2012 - Gov.UK» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ մայիսի 31-ին.
  46. «The Kohn Award lecture».
  47. «2012 Britain's 50 New Radicals». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  48. «Graphene pioneers awarded the Freedom of Manchester». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
  49. Leverhulme Medal | Royal Society
  50. «The Assembly of Academicians at BAS elected three scientists as foreign members of the Academy».
  51. «a Thomson Reuters Highly Cited Researcher!» (PDF). Thomson Reuters.
  52. «The Lars Onsager Lecture and Professorship».
  53. «Европейская академия».
  54. «Carbon Medal». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  55. «Dalton Medal». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  56. «2019 NAS Election».
  57. «Asia Pacific Academy of Materials».
  58. «Otto Warburg Lecture».
  59. «Kostya Novoselov G-9581-2014» (անգլերեն). ResearcherID. 2014 թ․ սեպտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-14-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  60. «The New Architecture of Science» (ամերիկյան անգլերեն). 2020 թ․ հուլիսի 1. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
  61. «Audio archive of Soviet Zond 6 lunar mission released by Jodrell Bank». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  62. «Transcript of Jodrell Bank recordings of Russian probe Zond 6 from November 1968» (PDF). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  63. 63,0 63,1 «Art and science collide to reopen Whitworth gallery». bbc.com. BBC News. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  64. «Artist Douglas Gordon and Professor Kostya Novoselov in conversation». www.interdependence.co.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  65. Joint painting exhibition of Chinese diplomat, British Nobel laureate kicks off. Xinhua, 29 September 2015
  66. «Art has no boundaries: the Grand Opening of 'Britain Through the Eyes of a Chinese Diplomat». The Business Confucius Institute at the University of Leeds. 2015 թ․ սեպտեմբերի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  67. «Immersive art, physics pumpkins, personalizing Thor's hammer and more». physicsworld.com. Physics World. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  68. https://en.wikipedia.org/wiki/Viennacontemporary/
  69. «Online Catalogue | viennacontemporary». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դասախոսություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնստանտին Նովոսյոլով» հոդվածին։