Մայրամուտ

Մայրամուտ, հորիզոնում լուսատուի անհետացումը։ Արևի մայրամուտը լուսատուի վերին եզրի անհետացման պահն է հորիզոնում^[1]։ Մայրամուտ հասկացությունը կարող է վերաբերել նաև լուսատուի անհետացման ամբողջ ընթացքին։

Մթնոլորտի ազդեցության պատճառով մայրամուտն ավելի ուշ է նկատվում, քան այն կնկատվեր մթնոլորտի բացակայության դեպքում։

Նկարագրություն

Մայրամուտը հաճախ ավելի պայծառ է, քան արևածագը^[2], և ունի ավելի վառ կարմիր ու նարնջագույն երանգներ^[2]։ Օրվա ընթացքում արևը տաքացնում է Երկրի մակերևույթը, հարաբերական խոնավությունը նվազում է, քամու արագությունը մեծանում է, իսկ փոշին բարձրանում է օդ։ Այնուամենայնիվ, արևածագի և մայրամուտի միջև տարբերությունները որոշ դեպքերում կարող են կախված լինել դիտորդի աշխարհագրական դիրքից։

Մայրամուտի ժամանակը փոխվում է տարվա ընթացքում և կախված է դիտարկման կետի աշխարհագրական լայնությունից, աշխարհագրական երկայնությունից և ծովի մակարդակից ունեցած բարձրությունից^[3]։

Հյուսիսային կիսագնդում՝ հյուսիսային արևադարձից հյուսիս, գարնանային գիշերահավասարի օրվանից մինչև աշնանային գիշերահավասարի օրը (այսինքն՝ մարտից մինչև սեպտեմբեր) մայրամուտը դիտվում է հյուսիս-արևմտյան բարձրաչափում, իսկ տարվա մնացած հատվածում՝ հարավ-արևմտյան բարձրաչափում։

Հարավային կիսագնդում՝ հարավային արևադարձից հարավ, գարնանային գիշերահավասարի օրվանից մինչև աշնանային գիշերահավասարի օրը (այսինքն՝ սեպտեմբերից մինչև մարտ) մայրամուտը դիտվում է հարավ-արևմտյան բարձրաչափում, իսկ տարվա մնացած հատվածում՝ հյուսիս-արևմտյան բարձրաչափում։

Գիշերահավասարի օրը մայրամուտը տեղի է ունենում գրեթե հենց Արևմուտքում Երկրի բոլոր կետերից դիտողների համար՝ բացառությամբ բևեռների։

Պատկերասրահ

Մայրամուտ Տոկիոյում

Մայրամուտից անմիջապես հետո, Սինգապուր

Մայրամուտ Խորվաթիայում

Ֆիջի

Կարմիր մայրամուտ Ավստրալիայում

Մայրամուտից րոպեներ առաջ, Տրինիդադ և Տոբագո

Ձկնորսների ստվերապատկերները մայրամուտի ժամանակ

Մայրամուտ Ֆեռնանդու դի Նորոնհայում, Բրազիլիա

Մայրամուտից 20 րոպե առաջ, Ստամբուլ

Մայրամուտ տափաստանում. Բուրյաթիա, Ռուսաստան

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ «Full definition of Dusk».
↑ ^2,0 ^2,1 B. Guenther, ed. (2005). Encyclopedia of Modern Optics. Vol. Vol. 1. Elsevier. էջ 186. {{cite book}}: |volume= has extra text (օգնություն)
↑ «Definitions from the US Astronomical Applications Dept (USNO)». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 17-ին.

Արտաքին հղումներ

«Արևածագի և մայրամուտի ժամանակացույցը ըստ քաղաքների» (անգլերեն). Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
Երկրաբանական ծառայություն աստղագիտական իրադարձությունների, արևածագի և մայրամուտի ժամանակի հաշվարկման համար
Մայրամուտի տեսահոլովակ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մայրամուտ» հոդվածին։

[1] «Full definition of Dusk».

[guenther-2] 2,0 ^2,1 B. Guenther, ed. (2005). Encyclopedia of Modern Optics. Vol. Vol. 1. Elsevier. էջ 186. {{cite book}}: |volume= has extra text (օգնություն)

[USNO-3] «Definitions from the US Astronomical Applications Dept (USNO)». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 17-ին.

[1]

[2]

[3]